kumpulan menara 3

KUMPULAN INOVATIF DAN KREATIF 2012

PELUPUSAN SISA MAKANAN TIDAK SISTEMATIK 1


KATEGORI : TEKNIKAL

PELUPUSAN SISA MAKANAN TIDAK SISTEMATIK

KUMPULAN MENARA 3/

JPS WILAYAH PERSEKUTUAN KUALA LUMPUR



ISI KANDUNGAN

Bil. Tajuk Muka Surat

1.0 PENGENALAN 4

1.1 LATAR BELAKANG JABATAN 4

1.2 OBJEKTIF JABATAN 5

1.3 MISI JABATAN 5

1.4 PIAGAM PELANGGAN JABATAN 5

1.5 FUNGSI JABATAN 6

1.6 CARTA ORGANISASI JABATAN 6

1.7 FUNGSI BAHAGIAN 7-8

1.8 LATAR BELAKANG KUMPULAN 8-9

1.9 AHLI KUMPULAN DAN KRITERIA PEMILIHAN 10-11

1.10 PENCAPAIAN KUMPULAN 12

1.11 PELAN PELAKSANAAN PROJEK 12-13

2.0 PEMILIHAN PROJEK 13

2.1 MENGENALPASTI MASALAH 13-14

2.2 PENERANGAN MASALAH 14

2.2.1 PERGERAKAN FAIL TIDAK DAPAT DIKESAN 14

2.2.2 PENCEROBOHAN DI REZAB SUNGAI 15

2.2.3 PELUPUSAN SISA MAKANAN TIDAK SISTEMATIK 16

2.2.4 KEROSAKAN SISTEM PERANGKAP SAMPAH 17

2.2.5 ALAT PEMANTAUAN BANJIR TIDAK DAPAT BERFUNGSI 18

2.3 ANALISA MATRIK 19

2.4 SEBAB-SEBAB LAIN PROJEK INI DIPILIH 20-21

2.5 HUBUNGKAIT PROJEK DENGAN JABATAN 21

3.0 PENJELASAN PROJEK 22

3.1 DEFINISI TAJUK 22

3.2 LATAR BELAKANG MASALAH 23

3.3 KAEDAH 5W + 1H 24

3.4 CARTA ALIRAN KERJA (SEBELUM PROJEK) 25

4.0 PENGGUNAAN KAEDAH/ALAT KAWALAN KUALITI 26

4.1 PEMILIHAN PUNCA MASALAH 26

4.2 VERIFIKASI PEMILIHAN PUNCA MASALAH 27-29

4.3 PENGUMPULAN DATA SEBELUM PENYELESAIAN 29-30

5.0 PENYELESAIAN KREATIF DAN INOVATIF 31

5.1 RAJAH POKOK 31

5.2 KAEDAH PRO DAN KONTRA 32-33

5.3 ANALISIS SWOT 34

5.4 UJICUBA PERTAMA 35

5.5 CADANGAN PENAMBAHBAIKAN 35



Bil. Tajuk Muka Surat

6.0 PENCAPAIAN HASIL PROJEK 36

6.1 PENGURANGAN KOS OPERASI 36

6.2 PENJIMATAN MASA 37

6.3 PENINGKATAN OUTPUT/ HASIL KERJA 37

6.4 PENJIMATAN SUMBER MANUSIA 37

6.5 TAHAP KEPUASAN HATI PELANGGAN DAN PEKERJA 38

6.6 IMEJ JABATAN 38

7.0 TINDAKAN PENYERAGAMAN (Standardization) 39

8.0 GAMBAR-GAMBAR PROJEK 40



LAPORAN KUMPULAN INOVATIF DAN KREATIF KUMPULAN MENARA 3

JABATAN PENGAIRAN DAN SALIRAN WILAYAH PERSEKUTUAN KUALA LUMPUR

1.0 PENGENALAN

1.1 LATAR BELAKANG JABATAN

JPS Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur (JPSWPKL) telah di tubuhkan pada 1973

dengan tanggungjawab untuk melaksanakan program tebatan banjir dan

pembaikan alam sekitar dalam usaha untuk mengurangkan kesan banjir dan

pencemaran di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan Labuan. Walau

bagaimanapun pada tahun 2008 JPS Labuan telah keluar secara pentadbiran dari

JPSWPKL. Terbinanya WP Putrajaya, JPS telah mewujudkan satu lagi cawangan iaitu

JPS Putrajaya dan menjadi salah satu unit organisasi di JPSWPKL. Pada tahun 2009

JPS Putrajaya telah di asingkan menjadi satu daerah. Bagi memantapkan lagi

pentadbiran JPSWPKL pada tahun 2010 Pusat Kawalan SMART diletakkan di bawah

pentadbiran jabatan ini.



1.2 OBJEKTIF JABATAN

Menyediakan perkhidmatan kejuruteraan yang melebihi keupayaan kumpulan

sasaran sendiri seterusnya menjamin penggunaan tanah yang optimum dan

pengurusan yang lebih cekap bagi sumber air negara

1.3 MISI JABATAN

Menguruskan sumber air, lembangan sungai, risiko banjir dan zon pinggir laut untuk

mencapai alam sekitar yang mapan dan kualiti hidup yang dipertingkatkan

1.4 PIAGAM PELANGGAN JABATAN

Piagam pelanggan JPSWPKL adalah:-

1.4.1 Memberi respon terhadap sebarang aduan awam menerusi JPS

Careline 1-300-80-1010 berkenaan dengan masalah banjir, sungai,

pantai dan saliran bandar dalam masa dua (2) hari bekerja

1.4.2 Memastikan bayaran bil dan invois dibuat tidak melebihi empat

belas (14) hari dari tarikh penerimaan dokumen lengkap

(melainkan dinyatakan sebaliknya dalam perjanjian kontrak)

1.4.3 Membekal data dan maklumat hidrologi dalam tempoh empat

belas (14) hari bekerja

1.4.4 Memberi khidmat nasihat/ulasan teknikal/maklumbalas dalam

tempoh

1.4.5 Menepati objektif MS ISO 14001:2004 iaitu memastikan kualiti

air berada pada Kelas II



1.5 FUNGSI JABATAN

Terdapat beberapa fungsi jabatan antaranya adalah:-

15.1 Melaksanakan projek-projek tebatan banjir di Lembah Sg.Klang

1.5.2 Menyenggara struktur-struktur tebatan banjir dan sistem amaran

Banjir

1.5.3 Meningkatkan kelestarian alam sekitar dan kualiti hidup

1.6 CARTA ORGANISASI JABATAN

KHIDMAT PENGURUSAN

TIM PENGARAH

HIDROLOGI & SUMBER AIR

MEKANIKAL & ELEKTRIKAL

TN . HAJI ABU BAKAR PENGARAH JPSWPKL

ZON UTARA

ZON SELATAN

UKUR BAHAN & KONTRAK

PROJEK SMART

RTB LEMBAH SG.KLANG

SKOP PROJEK

KORPORAT, KUALITI & ICT

Rajah 1.1 : Carta Organisasi Jabatan



1.7 FUNGSI BAHAGIAN

Fungsi bahagian yang terlibat dalam kumpulan KIK ini adalah:-

1.7.1 Memberi ulasan teknikal bagi permohonan jambatan/ lintasan

merentasi sungai, pengalihan sungai dan sebagainya bagi projek- projek

pembangunan di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.

1.7.2 Mengeluarkan ulasan bagi permohonan pengeluaran pasir,

penggunaan rizab sungai dan lain-lain permohonan

1.7.3 Mengambil tindakan yang sewajarnya apabila menerima sebarang

aduan yang melibatkan pencemaran sungai dan runtuhan tebing- tebing

sungai di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur

1.7.4 Memastikan pengoperasian rumah-rumah pam di bawah jagaan

JPSWPKL dapat berfungsi dengan baik dan berada di dalam keadaan

sempurna

1.7.5 Merancang, mengurus, menyelaras dan melaksanakan program Saliran

Bandar di bawah bidang tugas JPSWPKL menggunakan peruntukan yang

disalurkan oleh Ibu Pejabat JPS Malaysia.

1.7.6 Merancang, mengurus, menyelaras dan melaksanakan pemuliharaan

struktur Kolam Takungan Banjir dari segi kawalan kualiti serta kuantiti air

mengikut Garis Panduan MSMA.



1.7.7 Menyediakan ulasan teknikal untuk permohonan pemajuan

pembangunan tanah samada bagi tujuan perumahan, perindustrian serta

pertanian dalam kawasan pentadbiran JPSWPKL.

1.7.8 Menghadiri mesyuarat dan menyediakan ulasan teknikal bagi

Jawatankuasa Penyelarasan Pembangunan Kawasan Sensitif Alam Sekitar

(JPPKSAS) Kementerian Wilayah Persekutuan (KWP).

1.7.9 Menyediakan minit mesyuarat, laporan, persuratan dan pengurusan

kontrak di bawah Unit Saliran Mesra Alam dan Kolam Takungan Zon Selatan.

1.7.10 Menyelia projek kerja-kerja pembersihan Kolam Takungan Banjir di

Flat Sri Johor, Kolam Midah dan Kolam Batu 4 ½ Jalan Klang Lama.

1.8 LATAR BELAKANG KUMPULAN

Kumpulan MENARA 3 ditubuhkan pada 7 Mei 2007 dan dianggotai oleh 10 orang

kakitangan pelbagai bahagian di JPS WPKL

Moto kumpulan ialah ‘KREATIVITI MENJANA TRANFORMASI’

Objektif kumpulan adalah ’MENINGKATKAN PRODUKTIVITI KERJA YANG LEBIH

EFISIEN DAN CEMERLANG’



Etika kumpulan adalah seperti berikut:-

Sentiasa berdisiplin dan efisien terhadap tugasan

Sentiasa kreatif dan inovatif

Bertanggungjawab dan jujur dalam melaksanakan tugasan

Sentiasa bekerjasama sesama ahli

Logo kumpulan dan maksudnya

E Efisien dan integriti

N Neutraliti dan mentaliti

A Amanah dan cekap

R Rajin dan rasional

A Adil dan saksama

3 Generasi Ke-3

M Menghasilkan kreativiti dan inovasi



1.9 AHLI KUMPULAN DAN KRITERIA PEMILIHAN

Kumpulan MENARA 3 terdiri 10 orang ahli termasuk fasilitator dengan berbagai

jawatan.

PENASIHAT

Ir. SABRI

FASILITATOR

SHARULNIZAM

KETUA ZAHARUDIN

SETIAUSAHA

MESKIAH

AHLI ZARINAH

AHLI EZMAN

AHLI ILYAS

AHLI FADLY

AHLI ABDULLAH

AHLI NORAZMAWANI

Carta 1.1: Carta Ahli Kumpulan MENARA 3

PENYELARAS

RAJA REDZUAN SHAH

AHLI IBRAHIM



Kriteria pemilihan ahli kumpulan adalah berdasarkan pengalaman, kepimpinan, disiplin,

kepakaran, komitmen dan pengetahuan kerja serta lantikan dari pengarah JPSWPKL.

BIL NAMA KRITERIA PEMILIHAN

1.

ZAHARUDIN

-Berpengalaman dalam menyelia kerja-kerja pembinaan kontraktor -Terlibat dalam KMK/KIK selama 15 tahun -Berkhidmat lebih dari 30 tahun

2.

MESKIAH

-Berpengalaman dalam penyediaan pelan- pelan projek -Terlibat dalam KMK/KIK selama 10 tahun -Berkhidmat lebih dari 30 tahun

3.

ZARINAH

-Berpengalaman dalam membuat pelan projek dan GIS -Terlibat dalam KMK/KIK selama 10 tahun -Berkhidmat selama 15 tahun

4.

NORAZMAWANI

-Mahir dalam penggunaan komputer -Mahir dalam membuat grafik -Berpengalaman dalam KMK/KIK selama 5 tahun

5.

EZMAN

- Berpengalaman dalam tugas menyelenggara sungai-sungai di WPKL - Mahir dari segi komputer dan pengucapan

6.

ILYAS

- Berpengalaman dalam menyiasat aduan awam Dan menyelenggara Kolam Takungan

7.

KHAIRUL FADLY

- Berpengalaman dalam menyelia kerja-kerja pembinaan kontraktor - Mahir dari segi pengucapan

8.

ABDULLAH

-Berpengalaman dalam mengawasi Sistem Ramalan dan Amaran Banjir -Berkhidmat lebih dari 30 tahun

9.

IBRAHIM

- Berpengalaman dalam mengawasi Sistem Ramalan dan Amaran Banjir - Berkhidmat lebih dari 30 tahun

Jadual 1.1: Jadual Kriteria Pemilihan Ahli Kumpulan



1.10 PENCAPAIAN KUMPULAN

Kumpulan MENARA 3 telah mencapai beberapa kejayaan antaranya:-

1.9.1 Johan KMK Peringkat JPS Malaysia- 2009

1.9.2 Naib Johan Peringkat NRE – 2010

1.9.3 Johan KIK Peringkat JPS Malaysia – 2011

1.9.4 Tempat Ketiga Peringkat NRE – 2011

1.11 PELAN PELAKSANAAN PROJEK

Konsep PDCA digunakan dalam melaksanakan projek KIK. Perancangan yang telah

dibuat bermula dari bulan Jun 2011 hingga bulan Mei 2012.

Rajah 1.2: Rajah PDCA



Carta Perbatuan KIK MENARA 3 seperti berikut:-

2.0 PEMILIHAN PROJEK

2.1 MENGENALPASTI MASALAH

Hasil sesi percambahan fikiran, kumpulan MENARA 3 telah membuat

pemilihan projek berdasarkan pengumpulan data-data dari:-

i) Aduan – JPS Careline, telefon, surat menyurat, email dsb

ii) Laporan Pemeriksaan Berkala – pemeriksaaan bulanan

iii) Borang Soal Selidik – dari kalangan kakitangan JPSWPKL



Oleh itu sebanyak lima (5) masalah telah dikenalpasti seperti rajah di bawah:-

2.2 PENERANGAN MASALAH

2.2.1 PERGERAKAN FAIL TIDAK DAPAT DIKESAN

Pergerakan fail sering kali sukar dikesan disebabkan tiada sistem dan

rekod yang sesuai. Masalah ini timbul disebabkan kurang pemantauan

dari pegawai yang dipertanggungjawabkan. Sistem rekod yang sedia

ada tidak digunapakai sepenuhnya. Ini menyebabkan urusan surat

menyurat sering tergendala dan lewat untuk diambil tindakan.

Jadual 1.2: Jadual Senarai Pemilihan Masalah



2.2.2 PENCEROBOHAN DI REZAB SUNGAI

Rezab sungai adalah satu jalur tanah yang bersebelahan kedua-dua

tebing sungai yang diwartakan di bawah Seksyen 62 Kanun Tanah

Negara. JPSWPKL menyelenggara 3 batang sungai utama serta 8 anak

sungai di Lembah Klang. Panjang sungai yang diselenggara oleh

jabatan adalah 250km. Masalah yang dihadapi adalah rezab sungai

sering dicerobohi oleh orang yang tidak bertanggungjawab seperti:-

1. Pembinaan rumah-rumah setinggan

2. Pembuangan sampah sarap serta bahan binaan

3. Pengubahsuaian rumah melepasi sempadan R.O.W tanpa

kebenaran



2.2.3 PELUPUSAN SISA MAKANAN TIDAK SISTEMATIK

Di JPS WPKL kerja-kerja pelupusan sisa makanan masih menggunakan

kaedah konvensional dan tidak sistematik di mana sisa makanan dan

sampah yang dihasilkan dikumpul di dalam tong sampah kemudian

dibuang ke tapak pelupusan sampah oeh pihak kontraktor yang

diantik. Semasa proses ini dilakukan pelbagai masalah timbul

antaranya:-

1. Sampah tidak dikutip mengikut jadual

2. Pemcemaran berlaku

3. Longkang tersumbat dan menyebabkan banjir

4. Pembiakan makhluk perosak



2.2.4 KEROSAKAN SISTEM PERANGKAP SAMPAH

(DEBRIS REMOVAL SYSTEM)

Sistem Perangkap Sampah adalah sebuah mesin yang direka khas untuk

memerangkap dan mengeluarkan sampah dari sungai. Apabila hujan lebat

berlaku, kuantiti dan saiz sampah-sampah tidak boleh dijangka. Saiz sampah

yang besar menyebabkan sistem ini mengalami kerosakan dan tidak dapat

berfungsi dengan baik dan efektif. Kerosakan yang sering berlaku adalah

seperti berikut:-

1. Kerosakan motor elektrik

2. Kerosakan tapak motor elektrik

3. Kerosakan “conveyor belt”



2.2.5 ALAT PEMANTAUAN BANJIR TIDAK DAPAT

BERFUNGSI

Alat Pemantauan banjir adalah satu sistem untuk mendapatkan dan

merekod bacaan aras air dan taburan hujan bagi satu-satu kawasan. Di

JPSWPKL terdapat 26 buah stesen hujan dan 14 buah stesen aras air

mengikut lokasi yang telah ditetapkan. Di antara sebab-sebab alat

pemantauan banjir tidak dapat berfungsi adalah:-

• Kecurian alat

• Kerosakan alat

• Sistem yang tidak stabil



2.3 ANALISA MATRIK

Melalui Kaedah Analisa Matrik, Masalah Pelupusan Sisa Makanan Tidak

Sistematik telah mendapat skor tertinggi iaitu 30. Ini dapat dilihat dari hasil

pengumpulan maklumat-maklumat dari aduan kakitangan, laporan dan

kajiselidik yang dibuat dari bulan Julai hingga September 2011. Lihat jadual di

bawah:-

Jadual 2.1: Jadual Analisa Matrik



2.4 SEBAB-SEBAB LAIN PROJEK INI DIPILIH

Sebab-sebab lain projek ini dipilih adalah:-

2.2.1 Sampah tidak dipunggut mengikut waktu yang ditetapkan

2.2.2 Longkang sering tersumbat

2.2.3 Udara sekitar menjadi busuk 2.2.4 Peningkatan pembiakan makhluk perosak seperti tikus dan anjing liar 2.2.5 Masalah estetik/pemandangan 2.2.6 Peningkatan kos penyelenggaraan 2.2.7 Pembaziran wang jabatan

Selain itu kos sewa pengangkutan kenderaan mengangkut sampah sangat tinggi.

Jabatan terpaksa membayar sebanyak RM 200.00 bagi sekali pengangkutan sampah.

Dalam tempoh setahun jabatan terpaksa memperuntukan sebanyak RM9,600.00.

Pemilihan projek ini juga berdasarkan akta-akta dalam ‘Laws Of Malaysia’ yang

bertajuk ‘Sewerage Services ACT 1993’.

Selain itu mengikut pemeriksaan bulanan yang dibuat mendapati komponen sisa

makanan yang dihasilkan pada tahun 2010 dan 2011 adalah sangat tinggi iaitu

menyumbang 40%.



BIL KOMPONEN SISA PERATUS (%)

1. SISA MAKANAN 40

2. PELBAGAI JENIS KERTAS 27

3. PLASTIK 17

4. BOTOL/KACA 4

5. LOGAM 4

6. LAIN-LAIN 8

2.5 HUBUNGKAIT PROJEK DENGAN JABATAN

Objektif Projek - Meminimakan risiko banjir dan pencemaran kualiti air

Objektif Jabatan- Objektif utama Jabatan ini ialah untuk memperbaiki taraf

kualiti kehidupan penduduk Wilayah Persekutuan dengan mengurangkan

negatif akibat banjir melalui perlaksanaan program tebatan banjir dan

pembaikan serta peningkatan sistem-sistem saliran dan sungai-sungai tanpa

menggangu persekitaran semulajadi dan keindahan kawasan tersebut.

Jadual 2.2: Jadual Senarai Komponen Sisa



3.0 PENJELASAN PROJEK

3.1 DEFINISI TAJUK

PELUPUSAN bermaksud

Satu sistem yang digunakan serta diaplikasikan dalam melupuskan sampah

SISA MAKANAN bermaksud

• Merupakan bahan yang dilupuskan kerana tidak boleh digunakan lagi

ataupun tiada nilai dari segi ekonomi

• Dihasilkan dari dapur kantin dan pantry pejabat

TIDAK SISTEMATIK bermaksud

• Tidak mengikut konsep Kitar Semula

• Pengasingan sampah tidak sempurna



3.2 LATAR BELAKANG MASALAH

Pengurusan sisa pepejal di JPS Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur masih

menggunakan sIstem konvensional di mana sisa pepejal yang terhasil

daripada aktiviti pejabat terutamanya sisa makanan di kantin dan pantry

dilupuskan secara konvensional dan tidak teratur. Oleh yang demikian ianya

menjana kepada pencemaran bau dan pembiakan makhluk perosak

terutamanya di kawasan sekeliling.

Sehubungan dengan itu, kesinambungan projek Kumpulan Inovasi dan Kreatif

(KIK) Kumpulan MENARA 3 pada tahun 2011 iaitu “ Sistem Sinki Sering

Rosak” didapati sisa pepejal yang terperangkap dalam kotak pengasingan

dilupuskan dan tidak diurus dengan cara yang betul telah membuka minda

dan memberi idea kepada Kumpulan MENARA 3 untuk menjana sesuatu

bahan yang tidak mempunyai nilai kepada sesuatu yang ada nilai dan dapat

memberi faedah kepada kakitangan dan masyarakat.

Hasil daripada perbincangan dan pencambahan fikiran ahli kumpulan serta

sokongan pihak pengurusan JPS WPKL “ Pelupusan Sisa Makanan Tidak

Sistematik” telah dijadikan tajuk projek KIK pada tahun 2012.



3.3 KAEDAH 5W + 1H

WHAT (APA MASALAH YANG BERLAKU?)

- Pelupusan Sisa Makanan Tidak Sistematik

WHO ( SIAPA YANG TERLIBAT?)

- Pengusaha kantin, kakitangan JPS WPKL dan Kumpulan MENARA 3

WHEN (BILA MASALAH INI BERLAKU?)

- Sepanjang masa

WHERE ( DIMANA MASALAH INI BERLAKU?)

- Di dapur kantin dan pantry pejabat

WHY( KENAPA MASALAH INI BERLAKU?)

- Sisa-sisa makanan tidak dilupuskan mengikut cara yang betul

HOW( BAGAIMANA MASALAH INI BERLAKU?)

- Disebabkan sistem pelupusan yang tidak ekonomi



3.4 CARTA ALIRAN KERJA (SEBELUM PROJEK)

MULA KERJA ( Dari Pejabat )

Periksa kawasan pejabat dan Kantin Tidak Baik

Tidak Baik

Tidak Baik

Periksa bangunan di tingkat 1



SELESAI KERJA

Buat Laporan

Tidak Baik

(TUGAS: TERMASUK PEMERIKSAAN KEROSAKKAN DAN KEBERSIHAN PEJABAT)



4.0 PENGGUNAAN KAEDAH/ALAT KAWALAN KUALITI

4.1 PEMILIHAN PUNCA MASALAH

Dalam proses Analisa Punca Masalah, Kumpulan kami telah menggunakan Rajah

Sebab Akibat 1 untuk menganalisis sebab-sebab paling mungkin yang menyumbang

kepada masalah ini. Punca-punca masalah yang dikenalpasti melibatkan empat (4)

faktor iaitu Manusia, Peralatan, Kaedah dan Persekitaran.

Rajah 4.1: Rajah Sebab Akibat 1



4.2 VERIFIKASI PEMILIHAN PUNCA MASALAH

Berdasarkan keputusan dalam Jadual Verifikasi Pemilihan Punca Masalah

kumpulan kami telah dapat mengenalpasti punca-punca paling mungkin seperti

dalam Rajah Sebab Akibat 2. Kumpulan telah memilih lima (5) punca-punca

masalah yang paling mungkin untuk dianaisis.

4.2.1 Faktor Peralatan

1. Tong Sampah Mudah Rosak

• Tong sampah yang sedia ada mudah terhakis akibat air sampah

(leachate) yang berasid.

• Tong sampah yang diperbuat dari ‘Fibre’ mudah pecah.

Rajah 4.2: Rajah Sebab Akibat 2



4.1.2 Faktor Persekitaran

1. Lokasi Tidak Strategik

• Lokasi tong sampah yang jauh menyukarkan pembuangan sisa-sisa

makanan secara berkala.

• Laluan untuk penyenggaraan agak sempit kerana terletak dalam

kawasan pakir.

• Kerja-kerja penyenggaraan hanya boleh dibuat pada waktu cuti sahaja.

2. Sisa Makanan Berkeadaan Basah

• Sisa makanan yang bercampur aduk akan menjadi basah dan susah

untuk dilupuskan.

• Memerlukan tong khas untuk buangan sisa makanan basah supaya

keadaan sekeliling tidak tercemar.

• Air sampah (leachate) perlu dikawal supaya tidak mengalir ke dalam

longkang.

3. Sisa Makanan Berbau

• Sisa makanan yang terbiar dan tidak dapat dilupuskan dengan

segera akan mengakibatkan pencemaran bau.

• Menyebabkan tempat pembiakan lalat.

• Mewujudkan persekitaran yang kurang selesa di kawasan yang

berhampiran.



4.1.3 Faktor Kaedah

1. Tidak Boleh Diguna Semula

• Sisa-sisa makanan terus dibuang ke dalam tong sampah dan seterusnya

ke tapak pelupusan.

• Bahan-bahan yang boleh digunakan tidak diasingkan bagi tujuan kitar

semula.

4.3 PENGUMPULAN DATA SEBELUM PENYELESAIAN

Kumpulan kami telah membuat pengumpulan data-data sebelum penyelesaian

dengan menggunakan kaedah Jadual Semakan 1 (Sebelum) berdasarkan laporan

pemeriksaan yang dibuat dari bulan Julai hingga September 2011.

Jadual 4.1: Jadual Lembaran Semakan (Sebelum)



Dalam Jadual Kekerapan dan Rajah Pareto 1, kumpulan dapat mengetahui peratus

kekerapan punca-punca masalah dan seterusnya dapat mensasarkan projek yang perlu

diselesaikan iaitu 80% seperti di bawah.

Jadual 4.2: Jadual Kekerapan Sebelum Tindakan Pembetulan

Rajah 4.2: Rajah Pareto



5.0 PENYELESAIAN KREATIF DAN INOVATIF

5.1 RAJAH POKOK

Kumpulan telah memilih Kaedah Rajah Pokok dalam mencari alternatif cadangan

punca-punca masalah Pelupusan Sisa Makanan Tidak Sistematik. Kami telah

menerima lima (5) keputusan alternatif cadangan yang dikemukakan oleh ahli

seperti di bawah:-

u

Rajah 5.1: Rajah Pokok



5.2 KAEDAH PRO DAN KONTRA

Dari lima (5) alternatif cadangan itu, kumpulan MENARA 3 telah menganalisis semula

menggunakan Kaedah PRO dan KONTRA. Ini dapat ditunjukkan dalam jadual seperti

di bawah:-

Punca Masalah

Cadangan Penyelesaian

PRO (Kebaikan)

KONTRA (Keburukan)

Keputusan

TONG SAMPAH MUDAH ROSAK

1) Menyediakan rumah sampah

1. Tong sampah lebih terurus

2. Tidak diceroboh oleh makhluk perosak

1. Kos tinggi 2. Lokasi terhad

PRAKTIKAL

2) Menggunakan tong sampah jenis FRP

1. Tahan lasak 2. Mudah diselenggara 3. Mudah didapati di

pasaran

1. Kos tinggi 2. Risiko kecurian

TIDAK PRAKTIKAL

LOKASI TIDAK

STRATEGIK

3)Menyediakan laluan penyelenggaraan

1. Kerja-kerja penyelenggaraan dapat dilaksanakan mengikut jadual

2. Mengelakkan sampah-samapah berkenaan terbiar telalu lama

1. Kos yang tinggi 2. Kawasan terhad

TIDAK PRAKTIKAL

4)Ubah Lokasi Tong Sampah

1. Memudahkan kerja-kerja penyelenggaraan

2. Memudahkan kerja-kerja pengumpulan sampah

3. Menjimatkan masa

1. Kesukaran mendapat tapak yang sesuai

2. Kurang nilai estitika

PRAKTIKAL

SISA MAKANAN

BERKEADAAN BASAH

5)Menyediakan Tong Sampah Khas

1. Sistem kitaran semula dapat dilaksanakan dengan baik

2. Proses pelupusan mudah dilaksanakan

1. Kurang kesedaran kitaran semula

2. Sikap Mengambil mudah terhadap sistem kitaran semula

TIDAK PRAKTIKAL

6)Menyediakan Kotak Pengasingan

1. Sisa makanan dapat diasingkan

2. Mengurangkan pencemaran

3. Persekitaran sentiasa bersih

1. Kos tinggi 2. Kekangan kewangan 3. Pembaziran masa untuk

kerja-kerja penyelenggaraan

4. Kekurangan kakitangan

PRAKTIKAL



Punca Masalah Cadangan

Penyelesaian PRO

(Kebaikan) KONTRA

(Keburukan Keputusan

SISA MAKANAN BERBAU

7)Tong Sampah Tertutup

1. Menghalang bau mencemarkan persekitaran

2. Mengelakkan pembiakan lalat

3. Menghalang penyebaran penyakit berjangkit

1. Pengguna tidak tanggungjawab membiarkan tong sampah tidak ditutup

2. Melibatkan kos yang tinggi bagi menggantikan tong sampah yang sediaada

TIDAK PRAKTIKAL

8) Mencampurkan Sisa Makanan Dengan Tanah Pasir

1. Sisa dapat diupuskan dengan mudah

2. Tanah pasir senang dicari

1. Air sampah masih ada 2. Cacing mudah

membiak 3. Berbau 4. Lambat dilupus

PRAKTIKAL

KAEDAH KONVENSIONAL

TIDAK BOLEH DIGUNA SEMULA

9) Mempraktiskan Konsep Kitar Semula

1. Bahan kitar semula dapat dijual

2. Mengurakan sampah 3. Kos penyelenggaraan

rendah 4. Pengguna lebih

bertanggungjawab

1. Tahap kesedaran konsep kitar semula masih rendah

PRAKTIKAL

10) Menyediakan Perangkap Sisa Pepejal

1. Sisa makanan dapat diasingkan

2. Mengurangkan pencemaran

3. Persekitaran sentiasa bersih

1. Perlu dibersihkan selalu mengikut jadual yang ditetapkan

2. Terdedah kepada pembiakan makluk perosak

PRAKTIKAL

Jadual 5.1: Jadual PRO dan KONTRA



5.3 ANALISIS SWOT

Dalam Jadual Analisis SWOT, kami telah membuat pilihan alternatif cadangan

berdasarkan kekuatan, kelemahan, peluang dan ancaman sesuatu cadangan

penyelesaian yang dikemukakan. Kami dapati cadangan Mencampurkan Sisa Makanan

Dengan Tanah Pasir telah diterima kerana banyak kekuatan dari kelemahannya.

Jadual 5.2: Jadual Analisa SWOT



5.4 UJICUBA PERTAMA

Dalam ujicuba pertama Kumpulan kami telah mengambil tindakan

mencampurkan sisa makanan dengan tanah pasir dan dibiarkan selama 3

minggu. Keputusannya tidak berjaya kerana didapati sisa makanan yang telah

dicampurkan dengan pasir kelihatan basah dan air sampah (leachate) masih

mengalir dan berbau.

5.5 CADANGAN PENAMBAHBAIKAN

Kumpulan kami telah menganalisis semula cadangan penyelesaian dan kami

telah mengambil keputusan berdasarkan pemerhatian fizikal yang didapati

Kaedah Mencampurkan Sisa Makanan Dengan Serat Kelapa Sawit/ daun

Kering mempunyai banyak kelebihan dan sangat praktikal. Keputusan ujicuba

kedua ini didapati campuran berkenaan kelihatan kering dan tidak berbau. Ini

disebabkan tindakan balas penguraian sisa makanan dengan serat kelapa

sawit/ daun kering senang berlaku berbanding ujicuba pertama.

Oleh itu kumpulan kami telah menamakan projek ini sebagai BIOKOMPOS

MENARA 3 (BM3)



6.0 PENCAPAIAN HASIL PROJEK

6.1 PENGURANGAN KOS OPERASI

Pengurusan sisa pepejal yang sistematik telah dapat mengurangkan kos

operasi pelupusan sisa di pejabat dan kantin amnya. Di mana pihak Jabatan

tidak perlu membelanjakan kewangan Jabatan untuk operasi pembersihan

kawasan sekitar. Di mana sebelum ini pihak Jabatan banyak memperuntukan

kewangan bagi kerja-kerja penyelenggaraan di antaranya ;-

6.1.1 Menggantikan tong sampah yang sering rosak akibat proses

pengaratan akibat air sampah yang berasid.

6.1.2 Penyelenggaraan rumah sampah.

6.1.3 Skop kerja kontraktor dikurangkan dan secara tidak langsung kos

operasi dapat dijimatkan. Sebagai contoh, kerja-kerja

pembersihan di kawasan kantin dan pantry boleh dikeluarkan

dari skop kerja kontrakrtor kerana ianya boleh dibuat oleh

kakitangan dan pengusaha kantin.

6.1.4 Kos pelupusan sisa pepejal yang tidak bercampur dengan sisa

domestik adalah lebih mudah dan murah.



6.2 PENJIMATAN MASA

Pengurusan masa pihak kontraktor penyelenggaraan dapat dijimatkan di

mana skop pengurusan sisa makanan ini dapat dikeluarkan daripada kontrak

kerja-kerja penyelenggaraan dan boleh ditumpukan kepada operasi

pembersihan kawasan pejabat diantaranya ;-

6.2.1 Kekerapan membersihkan tandas ditambah daripada sekali

kepada dua kali.

6.2.2 Kekerapan membersih/menyapu lantai pejabat ditambah.

6.3 PENINGKATAN OUTPUT/ HASIL KERJA

Kontraktor penyelenggaraan dapat memberi tumpuan kepada kerja-kerja

yang memberi impak yang besar kepada kebersihan pejabat. Di mana apabila

kekotoran yang dijana oleh kawasan kantin dan pantry dapat diminimakan,

pihak kontraktor penyelenggaraan boleh memberi tumpuan kepada kawasan

pejabat yang lain sebagai contoh lobi pejabat, tandas, laluan koridor utama di

mana ianya selalu di akses oleh pihak pelanggan dan orang awam.

6.4 PENJIMATAN SUMBER MANUSIA

Apabila skop kerja dikurangkan pihak kontraktor mempunyai pilihan untuk

mengurangkan bilangan kakitangan penyelenggaraan dan secara tidak

langsung kos operasi dapat dijimatkan.



6.5 TAHAP KEPUASAN HATI PELANGGAN DAN PEKERJA

Pengurusan sisa ini jika dilaksanakan dengan baik dan sistematik, ianya akan

mewujudkan persekitaran bersih dan suasana yang kondusif kepada semua

orang yang datang berurusan dangan JPS WPKL terutamanya pihak

pemborong, agensi-agen kerajaan dan swasta serta kakitangan Jabatan

sendiri.

Keselesaan di tempat kerja menjadi satu aspek utama yang sering

dibincangkan dan diberi keutamaan oleh pihak pengurusan supaya ianya

dapat menghasilkan produktivi yang tinggi dan meningkatkan mutu hasil kerja

kakitangan JPS WPKL.

6.6 IMEJ JABATAN

Pengurusan sisa pepejal ini pada kebiasaannya selalu dipandang remeh dan

mudah oleh semua kakitangan Jabatan. Sikap dan persepsi ini perlu dikikis

dan diperbetulkan kerana jika dilaksanakan dengan sistematik ia akan

memberi impak yang besar kepada Jabatan.

Faktor kebersihan dan keselesaan menjadi elemen penting bagi sesebuah

organisasi untuk mewujudkan budaya kerja yang sihat dan faktor

persekitaran yang harmoni. Persekitaran yang bersih dapat meningkatkan

imej Jabatan secara amnya. Dengan program pengurusan yang sempurna ini

ia juga dapat memperkemaskan kawasan pejabat dan kesinambungan

kepada program 5S yang dilaksanakan oleh Jabatan.



7.0 TINDAKAN PENYERAGAMAN (Standardization)

Konsep pelupusan sisa pepejal yang dibuat ini merupakan konsep berskala kecil di

mana ia melibatkan kawasan pejabat terutamanya kantin dan pantry. Untuk projek

yang berskala besar, pihak Jabatan akan mempertimbangkan menggunakan konsep

pelupusan sisa pepejal yang diperangkap di dalam ‘Gross Polutant Trap (GPT)’ yang

dipasang di bawah projek River of Life (RoL). Di mana dianggarkan lebih 320 buah

GPT akan dipasang di sekitar sungai di Lembah Klang.

Pengurusan dan penyelenggaraan GPT ini memerlukan sumber kewangan yang besar

untuk melupuskan sisa/sampah. Sekiranya sisa/sampah yang terperangkap ini dapat

dijadikan bahan biokompos ianya akan mengurangkan pencemaran, menjimatkan

kos operasi serta boleh menjana pendapatan kepada pihak kerajaan amnya.



8.0 GAMBAR-GAMBAR PROJEK

Sisa makanan ditimbang untuk mendapat nisbah campuran 1:1:2

Sisa makanan dicampur dengan daun kering dan serat kelapa sawit

Campuran itu digaul hingga sebati

Dibiarkan selama 3 minggu

Campuran tersebut telah menjadi Biokompos

Biokompos MENARA 3 (BM3)

kumpulan menara 3

Documents