kuliah 4 - peta topografi

1

Program Peralihan Pembantu Makmal (PPPM)

WFST1113ASAS KERJA LAPANGAN

PETA TOPOGRAFI

PETA TOPOGRAFI

2

Peta ialah satu lakaran

grafik yang mewakili

bahagian di permukaan

bumi, yang dilukis mengikut

skala sebagaimana jika di

lihat daripada atas (tempat

tinggi).

PETA

Warna, simbul dan label digunakan untuk menunjukkan fitur-fitur yang

terdapat atas permukaan bumi.

Ada beberapa perkara yang tidak boleh dilukis mengikut skala, contohnya

jalanraya dan sungai kecil.

PETA

3

Peta yang baik membolehkan kita membayangkan apa yang ada di tempat

tersebut; saiz, bentuk, jarak, ketinggian dan lain-lain.

Berapa jarak?

Berbukit atau tidak?



4



Bentuk bukit

Peta topografi ialah suatu peta yang menunjukkan maklumat topografi dan

fitur-fitur yang ada di atas permukaan bumi. Bukit, sungai, jalan dan lain-

lain ada ditunjukkan.

PETA TOPOGRAFI

5

Nama-nama tempat, sungai, gunung dan lain-lain dinyatakan dengan jelas.

Seperti peta lain, simbul dan warna digunakan untuk mewakili sesuatu fitur.

PETA TOPOGRAFI

Peta memberi maklumat tentang

kewujudan, kolasi dan jarak di antara fitur

yang ada di permukaan bumi, untuk

membolehkan kita membuat perancangan

perjalanan dan perhubungan.

Peta juga memberi maklumat kepelbagaian

bentuk dan ketinggian muka bumi serta

jenis tumbuhan yang ada.

Sangat penting kepada pihak tentera untuk

mempertahankan negara, menentukan cara

pertahanan, pengangkutan dan logistik yang

perlu ada. Oleh itu, peta jangan sampai

jatuh kepada musuh.

Setiap operasi tentera, penyelamat dan

perancang memerlukan peta yang tepat,

tetapi peta yang baik tidak ada makna jika

kita tidak tahu baca peta.

TUJUAN PETA

6

Semua maklumat boleh

diperolehi daripada peta

topografi & kita boleh

buat perancangan

berdasarkan maklumat

yang ada.

Kawasan yang hendak dipetakan

diambil gambar daripada

kapalterbang menggunakan kamera

sepasang khas. Imej ini dipanggil

Gambar Udara (aerial photograph)

Gambar udara diproses

menggunakan alat stereoscopic

projector, bagi membolehkan kita

lihat dalam bentuk 3 dimensi.

Dari sini boleh diketahui ketinggian

kawasan, dan garis kontor, sungai,

jalan dan lain-lain dilukis.

Survey di daratan dilakukan untuk

mendapatkan fitur-fitur di bumi, nama

tempat dan lain-lain.

BAGAIMANA PETA DIBUAT

7

Contoh gambar udara

Jabatan Pemetaan Negara adalah badan kerajaan yang dipertanggung

jawab membina dan menyebarkan peta kepada pihak-pihak yang

berkelayakan.

Peta topografi di jual, dan peroses mendapatkan peta mesti melalui

beberapa syarat keselamatan.

Untuk UKM, segala pembelian peta topografi dibuat melalui Pihak

Perpustakaan Tun Sri Lanang.

DI MANA BOLEH DAPATKAN PETA

8

KESELAMATAN PETA

Peta topografi adalah barangan

kawalan, dan tidak boleh jatuh

kepada pihak yang tidak berklayakan

(musuh). Ia boleh membahayakan

keselamatan negara.

Matlumat keselamatan dalam peta

dipadamkan, terutamanya pengkalan

tentera dan lain-lain tempat staregik.

Jika sesuatu peta sudak tidak mahu

digunakan, ia mestikan diserah balik

kepada pihak berkenaan, atau jika

perlu musnahkan peta tersebut.

Cara memusnahkan peta yang paling

mudah ialah bakar atau dikoyak saiz

kecil dan di tabur serata tempat yang

luas.

Peta adalah cetakan atas kertas,

dan perlu elakkan daripada terkena

air, lumpur atau terkoyak.

Sebaiknya, simpan peta dalam

kabinet yang dibina khusus untuk

simpan peta.

Jika bawa ke lapangan, letak

dalam bekas kalis air.

PENJAGAAN PETA

9

Maklumat daripada peta topografi

- Tajuk dan nombor siri

- Koordinat; - Longgitut dan Latitut

- UTM’S

- Skala peta

- Garis kontor

- Magnetic Declination

- Simbul atau petunjuk peta

Tajuk dan nombor siri


Tajuk biasanya

diambil daripada

nama tempat

yang ada dalam

peta tersebut.

Nombor siri di

sebelah atas-

kanan.

10

Peta indek

Koordinat: Longgitut, Latitut

1 degree = 60’1' = 60’’


Kaedah paling biasa untuk tentukan

tempat (koordinat) atas peta ialah

longgitut dan latitut.

Latitut

- jarak sudut dari garis khatulistiwa,

samada ke utara atau selatan.

- Latitut ktatulistiwa = 0o

- Latitut kutub utara/selatan = 90o

Longgitut

- jarak sudut timur-barat daripada garis

Meridian (melalui kota London).

1 degree = 70 miles1' = 1.2 miles1" = .02 miles

Latitut

Longgitut

11


Titik A

40o 30’N, 118o 00’E

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’E

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’E

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’E

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’E

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’E


Titik A

40o 30’N, 118o 00’W

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’E

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’E

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’E

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’E

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’E

12


Titik A

40o 30’N, 118o 00’W

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’W

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’E

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’E

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’E

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’E


Titik A

40o 30’N, 118o 00’W

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’W

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’W

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’E

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’E

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’E

13


Titik A

40o 30’N, 118o 00’W

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’W

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’W

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’W

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’E

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’E


Titik A

40o 30’N, 118o 00’W

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’W

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’W

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’W

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’W

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’E

14


Titik A

40o 30’N, 118o 00’W

Titik B?

40o 25’N, 117o 55’W

Titik C?

40o 20’N, 117o 50’W

Titik D?

40o 27.5’N, 117o 47.5’W

Titik E?

40o 17’N, 117o 52.5’W

40o 17’ 00’’N,

117o 52’ 30’’W

Koordinat UTM’S

UTM Stands for Universal Transverse Mercator. It is another grid system that can be used to find your position. It is most commonly used in the military and for research as well as survey purposes. The UTM system divides the surface of the earth up into a grid. Each grid is identified by a number across the top called the zone number and a letter down the right hand side called the zone designator. For example, Phoenix Arizona is in UTM grid 12 S.

Every spot within a zone can be defined by a coordinate system that uses meters. Your vertical position is defined in terms of meters north and your horizontal position is given as meters east. They are sometimes referred to as your northing and easting. In the following picture you can see the northing and easting coordinates on the boarder of the topo map. They are the small bold black numbers. Along the edge of the map the first UTM shown is 3901000 meters north. On a regular topo map the dash above that number would be blue. As you go up the right hand side of the map, the next UTM is 3902000 meters north. As you go up the right hand side of the map every time you pass a the small blue dash you have gone up 1000 meters (one meter = 3.281 feet). The same applies with the UTM's across the bottom of the map.


15

Skala peta


Skala peta dinyatakan dalam

bentuk

- nisbah,

- bar-scale

Biasanya satu kotak dalam

peta menggambarkan unit

1km/orng.

Garis kontor


Kita boleh bayangkan sesuatu

kawasan secara 3 dimensi

(tinggi-rendah, besar-kecil,

luas-sempit all) kerana peta

topografi mempunyai garis

kontor.

Garis kontor mewakili

kawasan yang mempunyai

ketinggian sama.

Beza ketinggian antara satu

garis dengan garis kontor

bersebelahan adalah sama –

dipanggil sela kontor.

16

Garis kontor

Nilai garis kontor adalah

menggambarkan

ketinggian.

Garis kontor bernilai 0

(kosong) adalah terletak di

paras air laut, iaitu garisan

di mana air laut bertmu

daratan.

Garis kontor boleh ada nilai

negetif, iaitu terletak lebih

rendah daripada paras air

laut.

Garis kontor

17

Garis kontor

Garis kontor tidak boleh

bersilang.

Jika permukaan bumi

(bukit) tegak, garis kontor

akan bersentuhan.

Sela kontor adalah

beza ketinggian 2

garis kontor

bersebelahan.

Sela kontor boleh

dicari daripada peta,

dengan melihat 2

garis kontor

bersebelahan yang

ada nilai, dan

membilang berapa

garis kontor di

antaranya yang

tiada nilai.

Garis kontor – sela kontor

18

Garis kontor – ketinggian

Berdasarkan garis kontor, kita boleh tahu ketinggian sesuatu tempat yang

ada di permukaan bumi.

Tinggi titik A?

0 m

Tinggi titik B?

10 m

Tinggi titik C?

15 m

Tinggi titik D?

25 m

Tinggi titik E?

8 m



Tinggi titik A?

0 m

Tinggi titik B?

10 m

Tinggi titik C?

15 m

Tinggi titik D?

25 m

Tinggi titik E?

8 m


19



Tinggi titik A?

0 m

Tinggi titik B?

10 m

Tinggi titik C?

15 m

Tinggi titik D?

25 m

Tinggi titik E?

8 m




Tinggi titik A?

0 m

Tinggi titik B?

10 m

Tinggi titik C?

15 m

Tinggi titik D?

25 m

Tinggi titik E?

8 m


20



Tinggi titik A?

0 m

Tinggi titik B?

10 m

Tinggi titik C?

15 m

Tinggi titik D?

25 m

Tinggi titik E?

8 m




Tinggi titik A?

0 m

Tinggi titik B?

10 m

Tinggi titik C?

15 m

Tinggi titik D?

25 m

Tinggi titik E?

8 m


21

Tentukan ketinggian titik dalam peta:

Garis kontor – kecerunan

Berdasarkan kedudukan

garis kontor, kita boleh

tentukan kecerunan

sesuatu kawasan.

Garis kontor rapat

bermakna kawasan

curam.

Garis kontor jauh

bermakna kawasan

landai.

22

Apa itu UTARA?

utara

selatan

bara

t timur

BL

teng

gara

BD

TL

Apa itu UTARA?

Utara ada dua arah / jenis:

Utara geografi atau utara sebenar

- tempat dimana semua garisan

longgitut bertemu atau tempat

paksi bumi berputar.

23

Apa itu UTARA?

Utara ada dua arah:

Utara magnet

- Bayangkan bumi sebagi satu

magnet yang besar, dan mempunyai

kutub utara dan selatan.

- Kutub utara magnet ini tidak sama

dengan paksi bumi berputar, iaitu

berbeza sebanyak 11o.

- Utara magnet sentiasa berubah.

Apa itu UTARA?

Utara ada dua arah:

Utara magnet

Utara geografi

atau utara sebenar

Utara Magnet

Utara Sebenar

24

Apa itu UTARA?

Ini bermakna jarum kompas menunjukkan arah utara magnet, bukannya

utara sebenar. Perbezaan sudut antara utara sebenar dengan utara

magnet dipanggil “Magnetic Declination”.

9,170 feet (2,795 meters)10°

4,600 feet (1,402 meters)5°

920 feet (280meters)1°

Error Off Target after Walking 10 Miles

Declination or Degrees Off Course

UTARA mana yang kita nak guna?

Magnetic Declination


Di bahagian bawah peta ada

petunjuk “magnetic Declination”.

U. Grid – Arah utara dalam peta

(utara bagi peta).

U. Magnet – Kompas akan tunjuk

arah ini (utara bagi kompas)

U. Benar – ini adalah arah utara

yang sebenar.

Di sebabkan jarum magnet tidak

tunjuk ke arah utara peta, maka

pembetulan perlu dibuat, samada

tambah atau tolak nilai magnetic

declination ini.

Untuk Malaysia, nilai ini terlalu kecil

dan selalunya diabaikan, kecuali

urusan yang terperinci.

25

Magnetic Declination


Ada tempat yang pembetulan arah utara terpaksa dibuat kerana arah utara

kompas berbeza sangat besar.


Kita boleh tentukan nombor

siri peta-peta bersebelahan

dengan peta yang dikaji.

26

Simbul atau petunjuk peta


Bagaimana menentukan arah (bearing) menggunakan peta?

Arah (bearing) sesuatu tempat ialah sudut

dari UTARA peta ikut arah pergerakan jam.

27

Berapa arah Bt. Pak Sagor

dari Bukit Charas?

50o

Berapa arah Bt. Charas dari

Bt. Pak Sagor?

130o


dari Bukit Charas?

50o


Bt. Pak Sagor?

130o

28


dari Bukit Charas?

50o


Bt. Pak Sagor?

130o

50o


dari Bukit Charas?

50o


Bt. Pak Sagor?

230o

230o

29

SEKIAN

kuliah 4 - peta topografi

Documents