kejadian denggi di kelantan 2014 -...

MUSTAPHA B. AB. RAHMAN

PEGAWAI KESIHATAN PERSEKITARAN

U44

UNIT KAWALAN PENYAKIT BAWAAN

VEKTOR

JABATAN KESIHATAN NEGERI

KELANTAN

KEJADIAN DENGGI

DI KELANTAN 2014

Jumlah kumulatif kes

14,311 kes berbanding 1427 kes (2013)

Peningkatan keseluruhan sebanyak 12,884 kes (903%)

17 kematian: sehingga minggu 53

Kota Bharu: 10,961 kes (76.6%)

Tumpat: kes (9.4%)

Kejadian wabak

Sehingga minggu ke 53: 795 episod wabak

Semua episod wabak telah tamat

510 wabak terkawal

41 wabak tidak terkawal 331 episod wabak berulang

244 Hotspot

677 (85.2%) episod berlaku di Kota Bharu.

50 (6.3%) episod berlaku di Tumpat.

SITUASI DENGGI DI KELANTAN ,2014

PENGENALAN

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

KES DENGGI 368 1007 1778 2676 1682 1326 2014 3625 2342 1031 3578 743 1245 1427 14311

368

1007

1778

2676

16821326

2014

3625

2342

1031

3578

7431245 1427

14311

0100020003000400050006000700080009000

100001100012000130001400015000

Jum

lah

Kes

Daf

tar

Kes Daftar Mengikut Tahun

PRESTASI KES DAFTAR DEMAM DENGGI DI NEGERI

KELANTAN

SEJAK TAHUN 2000 HINGGA 2014 (TEMPOH SAMA ME53)

KES DAFTAR DEMAM DENGGI DARI TAHUN 2009-2014

(SEHINGGA ME 53) NEGERI KELANTAN

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53

201 4 6 34 84 97 86 100 120 125 151 144 141 135 108 114 97 91 85 63 82 71 72 61 59 88 167 208 228 502 792 900 569 116 133 128 971 839 720 490 405 323 173 183 130 93 88 100 88 78 82 75 56 41 16

201 3 23 27 33 18 19 29 28 27 25 28 32 32 26 33 27 34 28 17 15 17 26 14 21 17 25 36 21 28 34 32 31 17 19 36 28 29 35 36 43 39 41 38 33 29 15 31 26 31 26 25 20 27 0

201 2 19 18 31 14 30 16 57 39 43 38 37 28 26 15 17 23 10 15 13 18 27 6 13 18 12 18 19 21 18 23 29 24 22 18 29 26 31 27 23 21 31 23 22 26 33 16 27 32 24 27 41 11 0

201 1 28 23 17 21 20 16 17 14 13 11 6 10 17 10 8 15 9 9 4 11 8 10 8 9 12 16 13 13 19 17 21 18 25 21 13 13 9 15 12 10 11 18 13 9 20 17 9 4 30 14 16 21 0

201 0 17 16 23 13 18 20 18 18 28 27 23 35 21 21 38 29 31 35 32 32 45 33 32 40 64 67 81 89 131 176 146 154 200 257 307 214 169 163 132 101 98 64 54 38 36 29 28 44 20 28 22 21 0

200 9 45 42 42 16 40 43 29 32 35 43 33 28 18 27 23 22 17 25 20 17 14 17 13 16 15 26 24 27 16 20 22 20 17 8 11 10 11 2 9 11 16 4 10 10 9 9 11 7 14 10 11 14 0

634

84 97 86 100120125151144141135

10811497 91 8563 82 71 72 61 59

88

167208228

502

792

900

569

1160

13341286

971

839

720

490

405

323

173183

13093 88 10088 78 82 75 5641

160

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1,000

1,100

1,200

1,300

1,400

Jum

lah

Daf

tar

Minggu Epid

KEDUDUKAN WABAK DENGGI NEGERI KELANTAN

SEHINGGA M53 2014

TARIKH

AKTIVITI3 JANUARI 2015

TARIKH

LAPORAN4 JANUARI 2015

STATUS

WABAKAKTIF TAMAT JUMLAH JUMLAH

KESELURUHAN1

EPISOD

2ND

EPISOD

1

EPISOD

2ND

EPISOD

1

EPISOD

2ND

EPISOD

WB 0 0 0 0 0 0 0

WT 0 2 318 190 318 192 510

WTK 0 0 30 11 30 11 41

HOTSPOT 0 0 116 128 116 128 244

JUMLAH 2 793 464 331 795

6

Daerah

Masih AktifMasih

Aktif

Tamat

Tamat

KeseluruhanJumlah

WabakWB WT WTK HS WT

WT

KHS WB WT WTK HS

BC 0 0 0 0 0 32 1 0 33 0 32 1 0 33

GM 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1

JL 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

KB 0 2 0 0 2 418 36 221 675 0 420 36 221 677

KK 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

MC 0 0 0 0 0 7 1 0 8 0 7 1 0 8

PM 0 0 0 0 0 3 0 0 3 0 3 0 0 3

PP 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

TM 0 0 0 0 0 19 0 4 23 0 19 0 4 23

TP 0 0 0 0 0 28 3 19 50 0 28 3 19 50

Jumlah0 2 0 0 2 508 41 244 793 0 510 41 244 795

KEJADIAN WABAK DENGGI MENGIKUT DAERAH

DI NEGERI KELANTAN M 53 TAHUN 2014

( LAPORAN 4 JANUARI 2015)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52

2013 23 27 33 18 19 29 28 27 25 28 32 32 26 33 27 34 28 17 15 17 26 14 21 17 25 36 21 28 34 32 31 17 19 36 28 29 35 36 43 39 41 38 33 29 15 31 26 31 26 25 20 27

2014 6 35 84 97 86 100 120 125 151 137 141 135 108 114 97 91 85 63 82 71 72 61 59

0

50

100

150

200

250

Bil

. Ke

s

2013 2014

Minggu Epid 7

TREN KEJADIAN KES DENGGI GELOMBANG

1

KELANTAN 2014Gelombang 1

M1-M23 : 2126 kes (261%)

9 minggu

ME9=151

(262%)

14 minggu

TINDAKAN

1. Kawalan

•Mobilisasi kakitangan daerah lain bantu

KB

•SRT-Agensi Melalui MKN

JPAM, RELA, ATM

2. Rawatan

•Klinik kesihatan

•Hospital

3. Penguatkuasaan

•Penubuhan pasukan khas

•Pemusnahan Tempat Pembiakan +PPA

4. Promosi kesihatan

•Tingkat kesedaran(awareness)

•Gotong royong : Perdana, BBS,

5. Penyelarasan Agensi Melalui MKN

Mesyuarat MKN, Exco Kesihatan dan

Kerajaan TempatanMinggu Epid

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53

2013 23 27 33 18 19 29 28 27 25 28 32 32 26 33 27 34 28 17 15 17 26 14 21 17 25 36 21 28 34 32 31 17 19 36 28 29 35 36 43 39 41 38 33 29 15 31 26 31 26 25 20 27 0

2014 6 34 84 97 86 100 120 125 151 144 141 135 108 114 97 91 85 63 82 71 72 61 59 88 167 208 228 502 792 900 569 116 133 128 971 839 720 490 405 323 173 183 130 93 88 100 88 78 82 75 56 41 16

0

300

600

900

1200

1500

Bil

. K

es

2013 2014

Gelombang 2M1-M53 : 14311 kes (903%)

8

Gelombang 1M1-M23 : 2126 kes (261%)

9 minggu

151

(262%)

14 minggu 10 minggu 53 minggu

M53

Kes =16

Jum.Kematian =

17

Jum.Wabak: 795

WT : 510

WTK : 41

Hotspot : 244

Ulang:330

Daerah :

K.Bharu,

Tumpat,

Bachok,

Machang,

T.merah, P.mas

Minggu Epid

TINDAKAN GELOMBANG KE2:

1. Kesedaran dan kerjasama agensi

2. Kawalan

- Mobilisasi kakitangan daerah lain bantu KB

- Pasukan Bantuan agensi Melalui MKN

- SRT : JPAM, RELA, ATM

- Pasukan Bantuan Negeri Terengganu,Pahang,

Sabah, Perlis, Kedah & Perak

- Penilaian Dan Penambahbaikan Keberkesanan

aktiviti

Kawalan Denggi

3. Rawatan

- Klinik kesihatan

- Pengurusan kes di Hospital

4. Penguatkuasaan

- Penubuhan pasukan khas

- Pasukan PTP + Penguatkuasaan

5. Promosi kesihatan

- Tingkat kesedaran(awareness)

- Gotong royong : Perdana, BBS,

6. Penyelarasan Agensi melalui MKN

- Mesyuarat MKN,

- Exco Kesihatan dan Kerajaan Tempatan

TREN KEJADIAN KES DENGGI GELOMBANG 2

KELANTAN 2014

KESAN GELOMBANG KE2

Kesesakan Pesakit Di KKB

Kota Bharu

Kesesakan Pesakit Di Jabatan Kecemasan HRPZ II

KESAN GELOMBANG KE2

TINDAKAN-TINDAKAN YANG

TELAH DIJALANKAN

1. Mewujudkan Kesedaran Dan Kerjasama Agensi/Jabatan

2. Aktiviti Gotong-royong / Cari Musnah

3. Rawatan Di Klinik Kesihatan

4. Aktiviti Pendidikan Kesihatan

5. Aktiviti Penguatkuasaan

6. Aktiviti Kawalan Denggi

7. Penilian Dan Penambahbaikkan Keberkesanan Aktiviti Kawalan

Denggi

MEWUJUDKAN KESEDARAN DAN

KERJASAMA AGENSI/JABATAN

Mesyuarat Jawatankuasa Wabak Denggi Negeri Kelantan

Pengerusi: YB Dato’ SUK Negeri

Urusetia: MKN

3 kali mesyuarat

Mesyuarat Jawatankuasa Wabak Denggi Daerah

Pengerusi: YBhg. Ketua Jajahan

Urusetia: PKD

MKN Daerah : ahli tetap

Secara mingguan

AKTIVITI PENGLIBATAN MASYARAKAT

(GOTONG-ROYONG / CARI MUSNAH)

Komuniti Mini BBS (Bijok Buang

Sapoh)

Cari Dan Musnah Di rumah

Program BBS Explorace Denggi

RAWATAN DI KLINIK KESIHATAN

Pengurusan Wabak Dan Rawatan

Denggi

Di Hospital

1. Bilik Gerakan Denggi mulai

2. Mengadakan ‘Dedicated Dengue Ward’ :HRPZ II & Hosp Tumpat

3. Pemindahan Perkhidmatan Nefrologi(Peritoneal dialysis) Ke Hospital PasirMas

4. ‘Stepdown Care’ ke Hospital Daerah

5. Keutamaan katil di HDW/ ICU/CICU bagi kes denggi kritikal

6. Menghadkan kes-kes pembedahandan prosedur elektif

AKTIVITI PENDIDIKAN KESIHATAN

1. Ceramah di Masjid (38 buah),

2. Hebahan :

semasa khutbah Jumaat (132 buah),

Sekolah (159-100%),

Jabatan-jabatan luar - di Kota Bharu

3. Temubual langsung di radio – 2 kali seminggu

4. Hebahan di pasaraya-pasaraya besar (11 buah)

5. Hebahan awam di stesyen bas, teksi, keretapi

6. Kerjasama syarikat bas dan teksi untuk semburan dalam

kenderaan

7. Hebahan pintu masuk di Jeli, Kuala Krai, R&R Gua Musang

dan Pasir Puteh

8. Ceramah di sekolah -Sekolah Kelolaan JPN

Sek. Men ( 27 buah)

Sek. Keb. ( 31 buah)

9. Sekolah di bawah kelolaan YIK ( 9 buah)


Ceramah di Jabatan-jabatan kerajaan

PPD (11.3.14 & 18.3.14); PDRM (25.2.14)

MPKB (3.3.14); JPS (20.2.14)


Sekatan Jalan

Raya Di Pintu

Masuk

LAIN-LAIN AKTIVITI PENDIDIKAN KESIHATAN

• Perlaksanaan Pendidikan kesihatan

mengikut zoning untuk MASS

EDUCATION

• Program Jihad aedes : Pondok

Telosan

• Lokaliti angkat Denggi oleh IPT

• Mengaktifkan program COMBI

AKTIVITI PENGUATKUASAAN

Penguatkuasaan semasa PTP

Modifikasi cara kerja penguatkuasaan

dilaksanakan bersama aktiviti PTP

menunjukkan peningkatan

pengeluaran kompoun

114

35

16 17

176

100

152

195

259

79

255

79

0

50

100

150

200

250

300

Ja

nu

ari

Fe

bu

ari

Ma

c

Apri

l

Me

i

Ju

n

Ju

lai

Ogo

s

Sep

tem

be

r

Okto

ber

Novem

be

r

Dis

em

be

r

Bulan

Bil. Kompaun

Pengeluaran Kompaun APSPP

Di Kelantan 2014

Pengeluaran kompaun APSPP

Mengikut Daerah Kelantan 2014

81 2 0 0 0

50 0 0 2 1

30

134 5

167

55

70

137

223

52

218

48

114

35

2112

176

100

152

195

259

79

255

79

0

50

100

150

200

250

300

JA

N

FE

B

MA

R

AP

R

MA

Y

JU

N

JU

L

AU

G

SE

P

OC

T

NO

V

DE

C

Bulan

BACHOK GUA MUSANG JELI KOTA BHARU KUALA KRAI MACHANG PASIR MAS PASIR PUTEH TANAH MERAH TUMPAT

AKTIVTI KAWALAN DENGGI

YANG TELAH DILAKUKAN

Aktiviti kawalan yang dijalankan:-

Pemusnahan Tempat Pembiakan

SRT, SR-ULV

Larvisiding

Penguatkuasaan

Aktiviti kawalan denggi menerima bantuan dari anggota,

perlatan dan kenderaan dari seluruh Pejabat Kesihatan Daerah

di Kelantan

Pencapaian keseluruhan aktiviti kawalan;

Premis diperiksa 695,438 premis

Aedes index (M24-M33) 1.8% (>1%)

Premis dibuat semburan kabut 540,688 premis

Premis dibubuh abate 238,965 premis

PERANCANGAN DAN PELAKSANAAN AKTIVITI KAWALAN DAN PENCEGAHAN

DENGGI DI KOTA BHARU DARI MINGGU EPID 1 HINGGA MINGGU EPID KE 32

1. Perancangan aktiviti kawalan denggi harian berdasarkan arahan

CPRC, Pejabat Kesihatan Daerah Kota Bharu yang mana lokaliti

kawalan bagi ‘single case’, wabak terkawal, wabak tidak terkawal,

‘hotspot’ dan wabak berulang dianalisa mengikut notifikasi kes terakhir

(semasa), bilangan dan status untuk menentukan lokaliti keutamaan

bagi kawalan denggi harian.

Contoh Perancangan Aktiviti Kawalan Denggi Harian



2. Bagi ‘single case’ aktiviti kawalan (PPA, SRT dan anti larva) dijalankan dalam radius

200 meter dan lokaliti wabak terkawal, wabak tidak terkawal, ‘hotspot’ dan wabak

berulang dijalankan dalam radius 400 meter dengan menggunakan sumber kakitangan

seadanya. Aktiviti Pemusnahan Tempat Pembiakan (PTP) dilakukan dalam radius 50

meter.

3. Pembahagian lokaliti aktiviti kawalan kes/wabak denggi harian dilakukan merujuk

kepada pemetaan yang menggunakan teknologi GIS (Geografi Information Systems)

iaitu ‘map source’. Sasaran aktiviti kawalan adalah berdasarkan bilangan premis di

sesuatu lokaliti iaitu sebanyak 30 hingga 35 premis mesti diperiksa selama tempoh 3

hingga 3 ½ jam bagi setiap ‘subteam’ di sesuatu lokaliti

PERANCANGAN DAN PELAKSANAAN AKTIVITI KAWALAN DAN

PENCEGAHAN DENGGI DI KOTA BHARU DARI MINGGU EPID 1 HINGGA

MINGGU EPID KE 32

4. Kerahan sumber manusia bagi menjalankan aktiviti kawalan

dan pencegahan denggi dilakukan berdasarkan :--

Jan - Mac : sumber kakitangan yang sedia ada (Unit

Vektor)

Mac - Julai : tambahan dari pasukan kawalan bantuan dari

daerah- daerah lain di Kelantan.

Beberapa ‘subteam’ dari daerah-daerah

Terengganu dan Pahang

Pelaksanaan aktiviti kawalan SRT dilakukan mengikut sasaran

perancangan CPRC PKD Kota Bharu

Bantuan dari Pelbagai agensi Luar

Gelombang 1: (Tentera [9], JPAM [6], RELA [5])

Semburan kabut luar rumah

Gelombang 2: (Tentera [24], JPAM [21], RELA [14]

Semburan kabut luar rumah

Penghapusan Tempat Pembiakan/ Cari &

Musnah

Kenderaan (PTJ, JKM, Imigresen,

Penerangan, JPJ,ATM, JPAM)

Pembersihan kawasan semak & tanah terbiar

di lokaliti bersama agensi (MPKB, JKR, JPS)



5. Aktiviti anti larva dijalankan berdasarkan aduan dari pasukan PPA dan dilaksanakan

oleh Pasukan Kawalan Kualiti Dan Tugas-tugas Khas yang dianggotai seorang PKA dan

2 orang PRA. Aktiviti semburan menggunakan BTI dan Abate 500E. Peralatan yang

digunapakai dalam aktiviti semburan anti larva ini seperti ‘Mis Blower’ dan ‘Spraycam’.

6. Dari segi geografi, hampir 45% daripada keluasan bandar kota Bharu merupakan

kawasan semak-samun. Hasil daripada aktiviti PPA , didapati kebanyakan kawasan

semak-samun menyumbang kepada lokaliti atau tempat pembiakan jentik-jentik. Ini

adalah disebabkan sikap masyarakat menjadikan kawasan semak-samun sebagai

tempat pembuangan sampah. Sebagai langkah kawalan dan pencegahan, Pejabat

Kesihatan Kota Bharu mengambil inisiatif dengan kerjasama Majlis Bandaraya Kota

Bharu dan Jabatan Kerja Raya untuk membersihkan kawasan semak-samun

menggunakan Jentolak. Aktiviti ini bermula pada bulan mei 2014 sehingga bulan

oktober.

7. Promosi kesihatan, Selain menggunakan sumber kakitangan jabatan kesihatan untuk

menyalur maklumat kepada masyarakat berkaitan denggi (melalui aktiviti PPA, Anti

larva dan SRT), Pejabat Kesihatan Daerah Kota Bharu juga menggunakan sumber

pelajar seramai lebih kurang 300 pelajar daripada Universiti Malaysia Kelantan dan

Universiti Sains Malaysia bagi menggerakkan aktiviti pendidikan kesihatan dari premis

ke premis, menyerahkan risalah denggi dan Abate 500E dengan objektif sebagai

langkah-langkah pencegahan penularan penyakit demam denggi.

PENILAIANKEBERKESANAN

AKTIVTI KAWALAN DENGGI

PENILAIAN KEBERKESANAN AKTIVITI KAWALAN

SEMBURAN THERMAL (SRT) DI KOTA BHARU

KELANTAN – DI LOKALITI ‘HOTSPOT’

Susulan berlaku peningkatan kes berulang dan beberapa

aduan yang diterima daripada masyarakat terhadap

keberkesanan kawalan SRT yang telah dijalankan

Tujuan penilaian ialah mengenalpasti faktor-faktor kelemahan

dalam aktiviti kawalan semburan kabus atau thermal (SRT).

Maklumat penilaian merujuk kepada jenis racun yang

digunakan, keluasan lokaliti kawalan, bilangan semburan dan

bilangan penyembur yang optimun diperlukan. Satu kajian

keberkesanan racun semasa dijalankan

HASIL PENILAIAN

Graf : Aktiviti Kawalan SRT/ULV Mengikut Minggu Epid Dan Kejadian Kes

Dari minggu epid 1 hingga minggu epid ke 47

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53

2013 11 15 16 9 12 17 21 13 10 8 21 10 15 15 17 11 16 10 8 4 10 5 10 2 7 9 9 11 8 17 13 3 4 10 14 12 13 20 18 17 14 15 9 12 6 13 12 13 12 12 11 15

MEDIAN 10 11 10 9 12 9 8 6 11 10 13 10 11 8 11 9 6 10 8 4 10 5 7 5 7 8 7 8 8 11 13 11 11 7 10 12 13 13 7 9 11 10 6 10 12 10 12 13 12 12 11 12

2014 4 22 72 86 70 86 10 10 12 12 10 12 10 10 90 84 77 59 58 58 51 41 38 65 11 16 16 38 59 72 40 86 10 10 78 67 55 38 28 22 11 11 82 53 68 63 44 41 34 32 28 18

422

72 8670

86 102108121122105

12110010090 84 77

59 58 58 51 41 3865

114

165165

388

598

720

409

860

1046 1040

782

672

558

388

288

228

11811082

53 68 6344 41 34 32 28 18

0

200

400

600

800

1000

1200

Bil,K

es

Minggu epid

PENGLIBATAN PASUKAN BANTUAN DALAM AKTIVITI KAWALAN DENGGI DI KOTA BHARU

BERMULA MINGGU EPID KE TIGA HINGGA 47

TAHUN 2014

Bantuan Dalam AktivitiLarvaciding & SRT :JPAM Bantuan Dalam Aktiviti SRT RELATentera

Tambahan Bantuan Dari Semua Daerah :-Aktiviti SRT

Tambahan BantuanUnit –Unit PKD Kota BharuAktiviti Larvaciding

Tambahan BantuanNegeri Terengganu & Pahang

PenggunaanNS1

Tambahan Bantuan Negeri Bagi AktivitiPPA & SRT dari Negeri Kedah, Perlis, Sabah, Pahang & Terengganu

DAERAH BIL PASUKAN

PASIR PUTEH 2

MACHANG 2

TANAH MERAH 2

TUMPAT 2

BACHOK 1

GUA MUSANG 2

KUALA KRAI 1

JELI 2

PASIR MAS 2

JUMLAH 14

BANTUAN DARI DAERAH

NEGERI BIL PASUKAN

TERENGGAN

U5 Team

PAHANG 3 Team

KEDAH 8 Team

PERLIS 1 Team

PERAK 5 Team

SABAH 3 Team

JUMLAH 25 Team

BANTUAN NEGERI

PASUKAN BANTUAN DARI DAERAH-DAERAH DI

KELANTAN DAN NEGERI-NEGERI LAIN DI MALAYSIA

PENAMBAHBAIKAN AKTIVTI KAWALAN DENGGI

Penambahbaikan Aktiviti Kawalan Denggi Di

Peringkat Gelombang Kedua : Minggu Epid (ME)

Ke 33 hingga Minggu Epid (ME) Ke 47

Modifikasi Kaedah Kawalan SRT Mengikut

Jenis Racun, Semburan & Bilangan ‘fogger’

(Hasil daripada Kajian Keberkesanan Racun

SRT dari ME Ke 2 hingga ME Ke 47, Tahun

2014)

Menunjukkan Peningkatan Keberkesanan

Kawalan Denggi

RUMUSAN PENILAIAN KEBERKESANAN

KAWALAN SRT (OUTDOOR)

A. Kegagalan Kawalan denggi bagi ‘single case’

i. Kawalan denggi dilakukan dengan bilangan ‘fogger’ yang tidak mencukupi untuk kawalan

SRT menyebabkan liputan kawalan denggi bagi 200 meter radius tidak mencapai 100%.

Kegagalan liputan kawalan memberi kesan kepada kewujudan lokaliti wabak dari satu lokaliti

ke lokaliti yang lain.

ii. Bilangan fogger perlu diambilkira untuk liputan kawalan SRT dan ianya mesti berdasarkan

penggunaan jenis racun, amaun bancuhan racun dan bilangan ‘charge’ semburan untuk

kawalan seluas 200 meter radius atau 12.6 hektar (contoh pengiraan bagi penggunaan racun

Gokilahts®5EC di lampiran 4)

B. Kawalan Wabak Denggi

i. Dari minggu epid kedua (2) hingga minggu epid ke 12, hanya 40% kes yang dilaporkan

dengan aktiviti fogging sebenarnya dilakukan dalam tempoh 5 hari selepas onset kes.

Sasaran yang ditetapkan adalah 85% aktiviti fogging yang cekap dan berkesan perlu dilakukan dalam

tempoh 3 hari selepas onset kes Denggi.

ii. Pemantauan aktiviti kawalan vektor termasuk anti-larva dilaksanakan setelah terima aduan

daripada penyelia aktiviti PPA menyebabkan tindakan lambat diambil dan liputan kawalan

menjadi rendah. Maklumat semasa menunjukkan hanya 40% aktiviti kawalan vektor di

kawasan wabak telah dijalankan dan hanya 38% lokaliti wabak yang tiada sebarang aktiviti

kawalan vektor dilakukan melebihi tempoh 2 minggu selepas notifikasi kes

C. Penggunaan racun dalam kawalan denggi SRT dan ULV ‘Outdoor’

i. Sebarang bentuk perubahan bancuhan racun (Gokilaht-S 5EC, Actellic, Sumithion®L-40) perlu

diambilkira kerana perubahan ini menentukan keperluan amaun bancuhan racun, bilangan

‘fogger’, bilangan ‘charge’ semburan dan keluasan kawalan (200/400 meter radius).

ii. Kelemahan kawalan :

Tidak mengambil kira maklumat (i) iaitu hanya bertindak berdasarkan bilangan fogger yang ada dan

dilakukan berpandukan bilangan premis semata-mata serta bukan mengikut keluasan kawalan.

D. Keberkesanan Racun Dalam Kawalan Denggi SRT/ULV

i. Penggunaan racun Actellic telah digunakan dalam kawalan denggi dalam tempoh yang agak

lama iaitu dari minggu epid ke 13 hingga ke 31 (23/3/14 hingga 03/8/14) untuk SRT dan ULV

outdoor’). Penggunaannya telah dihentikan pada akhir minggu epid ke 31 kerana didapati

kurang berkesan bagi kawalan wabak denggi SRT dan ULV.

ii. Kelemahan kawalan :

Keberkesanan sesuatu racun dalam kawalan denggi SRT/ULV amat penting untuk mengawal

daripada pertambahan populasi nyamuk dari satu lokaliti ke lokaliti yang lain. Secara tidak

langsung menwujudkan senario pertambahan lokaliti wabak, wabak tidak terkawal, ‘hotspot’ dan

wabak berulang. Tempoh penggunaan racun ini yang agak lama iaitu melebihi empat bulan dalam kawalan

‘outdoor’ boleh dianggap sebagai salah satu punca kelemahan dan kegagalan dalam kawalan denggi

SRT/ULV dan peningkatan kes/wabak denggi yang mendadak di Kota Bharu. Mengikut maklumat

kajian mendapati racun Sumithion®L-40 yang digunakan dalam kawalan denggi lebih efektif dan signifikan

untuk digunakan bagi kawalan keseluruhan sama ada ’outdoor’, ’indoor’ dan kawasan semak-samun.

Ini terbukti sepertimana maklumat dalam graf 5, (aktiviti kawalan SRT/ULV mengikut minggu epid dan

kejadian kes) yang menunjukkan kejadian kes menjadi mendatar pada minggu ke 33 dan menunjukkan

penurunan.



Ulasan Kajian

E. Kekuatan anggota khususnya ‘fogger’

i. Berdasarkan graf 3 juga, didapati bermula minggu epid ke 34, penurunan kes telah berlaku

dengan mendadak.

ii. Situasi ini berkemungkinan disebabkan oleh adanya ‘ops mega’ yang melibatkan ramai

anggota yang terlibat (bantuan pasukan kawalan dari dalam dan luar negeri) khususnya di lokaliti

‘hotspot’ bagi menjalankan aktiviti PPA, SRT, ULV dan anti larva. Berpandukan strategi pelan

tindakan baru, PKD Kota Bharu telah MENGUBAH kaedah kawalan bersandarkan kawalan

denggi SRT mengikut keluasan bukan bergantung bilangan rumah, Aktiviti kawalan telah

diubah kepada pembahagian pasukan mengikut pembahagian keluasan lokaliti di dalam

sesuatu lokaliti supaya liputan kawalan mencapai 100% kawalan (sepertimana pengiraan di

lampiran 4). Aktiviti anti larva telah dilakukan serentak dengan aktiviti PPA.

iii. Kaedah kawalan ini diteruskan sehingga minggu epid ke 42 yang kawalan PPA, SRT , ULV

dan anti larva telah mencapai sasaran melebihi 80% kawalan di lokaliti ‘hotspot’ dan lokaliti

wabak tidak terkawal.



Title

Merujuk analisa situasi denggi khususnya kelemahan kawalan denggi di

Kota Bharu, adalah dicadangkan SOP kawalan denggi perlu dikaji semula

bagi melihat perkara-perkara seperti di bawah :-

1. Kaedah kawalan denggi SRT/ULV perlu dianalisa dan dilaksana

mengikut keperluan anggota, jenis racun, kaedah dan amaun

bancuhan racun, kawalan mengikut keluasan lokaliti kawalan dan

bilangan semburan yang optimun perlu dilakukan. Perkara ini penting

diambilkira kerana kebergantungan kawalan mestilah mengikut tatacara

penggunaan bagi sesuatu jenis racun ( Lampiran 1)

2. Tumpuan kawalan denggi PPA, SRT, ULV dan anti larva bagi kejadian

‘Single Case’ perlu dilakukan secara menyeluruh mengikut kaedah

kawalan yang betul.

CADANGAN STRATEGI PELAN TINDAKAN KAWALAN DAN PENCEGAHAN DENGGI

Title

3. Perlu diwujudkan pasukan anti larva yang mana aktiviti kawalan ini

dilakukan bersama dengan aktiviti PPA supaya dapat dilakukan secara

‘on time’.

4. Keberkesanan semburan juga adalah bergantung kepada kaedah

semburan dan kadar semburan yang mengikut masa dan saiz ‘nozzle’.

Adalah menjadi tugas penyelia lapangan untuk memastikan dan

menentukan mesin semburan SRT dan ULV mengikut spesifikasi mesin

dan saiz ‘nozzle’ (kalibrasi) kerana sekiranya kadar semburan tidak

mengikut kadar semburan sebenar, liputan kawalan tidak tercapai

(Lampiran 2)

CADANGAN STRATEGI PELAN TINDAKAN KAWALAN DAN PENCEGAHAN DENGGI

LAMPIRAN 2

TitleCADANGAN STRATEGI PELAN TINDAKAN KAWALAN DAN PENCEGAHAN DENGGI

5. Faktor cuaca juga perlu diambil kira mengikut cuaca semasa dan bukannya terikat

dengan masa kawalan denggi SRT/ULV di antara 5.00 petang hingga 7.00 petang. Faktor

angin dan hujan adalah merupakan faktor penting bagi memastikan keberkesanan

kawalan.Juteru itu, adalah menjadi tugas kepada penyelia lapangan untuk menentukan

masa atau waktu yang sesuai untuk SRT/ULV.

6. Melihat kepada situasi perubahan cuaca dunia mahupun malaysia, adalah dicadangkan

suatu kajian menyeluruh mesti dilakukan. Antaranya yang utama seperti kajian ekologi

nyamuk Aedes.Kajian ini penting dalam merangka sesuatu aktiviti kawalan penyakit

bawaan nyamuk Aedes. Kajian ini berfaedah untuk menentukan komposisi nyamuk

secara keseluruhan terutamanya kepadatan populasi Aedes, masa kemuncak gigitan

nyamuk, mengenal pasti kehadiran tempat pembiakan nyamuk dan menentukan hubung

kait antara nyamuk Aedes dengan faktor persekitarannya seperti suhu, kelembapan

relatif, halaju angin dan curahan hujan. Pemahaman terhadap mekanisma yang

mempengaruhi taburan dan distribusi spesies nyamuk merupakan matlamat yang penting

dalam kajian ekologi .Bagi menyokong kajian ini kaedah tangkapan mestilah dilakukan

secara menyeluruh iaitu menggunakan tangkapan nyamuk melalui perangkap cahaya

(CDC), tangkapan berumpan kaki (BLC), Ovitrap dan ‘case biossay’.

TitleCADANGAN STRATEGI PELAN TINDAKAN KAWALAN DAN PENCEGAHAN DENGGI

7. Dalam aspek siasatan dan kawalan denggi perlu diwujudkan SOP

yang menyentuh pengkhususan tugas-tugas siasatan mengikut hiraki

PPKP/PKP bagi memastikan permasalahan dapat diselesaikan

melalui penambahbaikan kaedah kawalan yang bersesuaian

dengan status denggi semasa. Dicadangkan tugas siasatan adalah

seperti berikut :-

Jawatan Tugas Dan Tanggungjawab bagi Siasatan Dan Kawalan

PPKP U29 ‘Single Case’

PPKP U32 Wabak

PPKP U36 Wabak Tak Terkawal

PKP U41/42 ‘Hot Spot’ termasuk kajian/penyelidikan

PKP U44 Wabak Berulang termasuk kajian/penyelidikan

Title

1. Kemunculan Denggi selain daripada kaitan akibat perubahan iklim, juga

mempunyai kaitan dengan tahap kebersihan persekitaran di lokaliti kepadatan

penduduk tinggi. Kejadian wabak Denggi yang tidak terkawal ini juga boleh

menunjukkan kegagalan sistem kesihatan awam memberi respon yang cekap dan

berkesan kepada ancaman kemunculan penyakit berjangkit.

2. Justeru itu, pelan perancangan dan pelaksanaan mestilah merangkumi dan

menggariskan usaha-usaha baru yang telah ditambahbaik untuk menangani

cabaran tersebut. Fokusnya adalah untuk membentuk strategi yang paling sesuai,

efektif dan berkesan dengan menggunakan sumber secara efisien bagi

mempertingkatkan kualiti penjagaan kesihatan, Kompetensi dalam pengawasan

perlu diperkukuhkan agar pelaksanaan program kawalan dapat dipantau dan

dinilai berdasarkan data dan maklumat yang terkini. Maklumat kesihatan dan hasil

kajian atau penyelidikan yang berkualiti perlu diwujud bagi memastikan data

tersebut masih relevan untuk dijadikan bukti bagi setiap peringkat keputusan.

KESIMPULAN

kejadian denggi di kelantan 2014 -...

Documents