kajian undang-undang binaan bangunan

7/29/2019 Kajian Undang-Undang Binaan Bangunan

1/43

Kajian undang-undang

Pihak yang terlibat di dalam Projek Pembinaan

Pengenalan

Majikan

Pihak Perunding

Kontraktor

Pembekal

Pihak Berkuasa Tempatan

Buruh

Timbangtara

Pengenalan

Di dalam sesuatu projek pembangunan, terdapat pelbagai pihak yang terlibat di dalam usaha untuk

menjayakannya. Pihak-pihak yang terlibat iniseharusnya mempunyai kepentingan hak dan

tanggungjawab yang berbeza.Di dalam bab 1 ini, kami akan menerangkan secara terperinci

mengenaikepentingan hak serta tanggungjawab pihak-pihak yang terlibat di dalammelaksanakan

sesuatu projek.

Penglibatan pihak-pihak seperti perunding, kontraktor dan pembekaldari peringkat awal projek sehingga

tamat projek banyak membantu pihakmajikan di dalam usaha untuk merealisasikan impiannya. Tanpa

penglibatanpihak-pihak tersebut, projek yang diimpikan oleh majikan tidak mungkin akanterlaksana.

Oleh yang demikian, persefahaman yang tinggi adalahmerupakan aset terpenting bagi majikan dan

pihak-pihak terlibat dalamproses melaksanakan projek.

Sepertimana senario yang berlaku dewasa ini, secara keseluruhannyakebanyakan projek pembangunan

banyak bergantung kepada aset majikandan juga daya usaha perunding dan kontraktor di dalam

menjayakan sesuatuprojek. Maka, gandingan usahama pihak-pihak terlibat bolehlahdikembangkan

sepertimana rajah 1 yang dilampirkan kemudian ini.

PIHAK-PIHAK YANG TERLIBAT DI DALAM PROJEK B.O.T

Terdapat beberapa pihak yang terlibat secara langsung di dalam projekyang menggunakan sistem Build-

Operate-Transfer sebagai sistempembinaan. Pihak-pihak tersebut adalah:

Pemaju.

Kerajaan


2/43

Kontrektor

Pelabur

Syarikat Kewangan

Pengendali / Juruoperasi

Pemaju

Pihak pemaju adalah pihak yang terpenting di dalam projek B.O.T, iaitumerupakan pihak pertama yang

membuat cadangan kepada kerajaan untukmenjalankan projek menggunakan sistem B.O.T. Pihak

pemaju biasanyaadalah gabungan daripada beberapa golongan profesional seperti kontraktor,institusi

perbankan, pelabur, peguam dan rakan kongsi industri yangmendorong kepada penubuhan sesebuah

syarikat pemaju. Pihak pemajuakan membuat kajian pasaran, kajian sistem, kesan sosial dan

ekonomi,kewangan, permasalahan undang-undang dan cukai dan lain-lain hal yangberkaitan dengan

projek yang menggunakan sistem ini.

Kerajaan

Kerajaan adalah pihak yang memiliki hak dan merupakan penggunaterakhir di dalam projek yang

menggunakan sistem ini. Kerajaan akanmenyerahkan hak sepenuhnya kepada pihak pemaju untuk

membina danmenjalankan projek, seterusnya mengutip hasil pendapatan daripada projektersebut.

Apabila tamat tempoh perjanjian, projek tersebut akan diserahkankembali kepada pihak Kerajaan yang

akan menjadi pemilik mutlak projektersebut.

Kontraktor

Kontraktor boleh menjadi sebahagian daripada pihak pemaju yangmenjalankan projek ini sekiranya

diberikan kontrak pembinaan oleh syarikatpemaju tersebut. Biasanya kontraktor akan terlibat di dalam

peringkatmerekabentuk dan proses pembinaan di dalam projek tersebut.

Pelabur

Pelabur merupakan syarikat awam atau swasta yang berminat terhadapkonsep penyerahan hak ini serta

ingin untuk turut serta melabur di dalamsyarikat pemaju tersebut. Pelabur juga boleh terdiri daripada

pihak pemajuprojek tersebut sendiri, contohnya United Engineers adalah pemaju danpelabur bagi

projek lebuhraya Utara-Selatan (PLUS). Pulangan yang akandiberikan kepada pihak pelabur adalah di

dalam bentuk dividen atausejumlah wang penghargaan.

Syarikat Kewangan

Oleh kerana projek yang menggunakan sistem B.O.T biasanyamemerlukan dana yang sangat besar,

maka ekuiti sahaja tidak dapatmenampung projek ini dan biasanya dana daripada syarikat

kewangankomersil dan syarikat peminjaman dana diperlukan. Pulangan yang akandiperolehi oleh pihak

ini adalah berbentuk faedah. Pihak yang memberi pinjaman (syarikat kewangan) kepada pemaju


3/43

terbabit akan mengawalsumber kewangan, kestabilan kewangan projek, menguruskan pinjaman-

pinjaman dan mengkaji bagaimanakah cara untuk mencapai keuntungan danmengembalikan modal

yang telah dilaburkan.

Pengendali / Juruoperasi

Tugas pengendali atau juruoperasi ini boleh juga dijalankan oleh pihakpemaju sendiri. Tanggungjawab

pengendali ialah untuk mengumpul danmenguruskan hasil-hasil pendapatan semasa dalam tempoh

pemilikan hakdan akan mendapat pulangan dalam bentuk kontrak untuk menguruskanhasil/

pendapatan projek tersebut.

MAJIKAN

Pengenalan.

Majikan merupakan satu pihak yang memulakan sesuatu projekpembinaan dan juga merupakan orang

yang bertanggungjawab untukmembayar segala kerja yang telah disiapkan dengan sempurna.

Kadangkalamajikan dikenali juga sebagai pemilik bangunan, kerajaan atau pemaju.Majikan mungkin

terdiri daripada orang biasa yang tidak tahu menahutentang bidang pembinaan. Maka sekumpulan

pasukan diperlukan untukberkhidmat bagi pihak majikan. Pasukan petugas atau dikenali

sebagaikumpulan pereka bentuk ini terdiri daripada Arkitek, Jurutera, Jurukur Bahan,Penilai, Perancang

Bandar dan Wilayah, dan pakar-pakar lain yangmemindahkan kehendak dan hajat majikan ke dalam

bentuk kerja pembinaanyang dicadangkan. Mereka bekerjasama untuk mengilhamkan danmenghasilkan

rekabentuk.

Kadang-kadang majikan perlu dirujuk dan berunding bagi memutuskansesuatu perkara yang memenuhidan mencapai matlamatnya. Kumpulanperekabentuk tersebut bukan sahaja terhad untuk memberi

nasihatmengenai proses pembinaan, malah mungkin juga perlu untuk memutuskansamada untuk

meneruskan pembinaan ataupun tidak, atau membericadangan yang dapat membantu dalam

perlaksanaan projek.Majikan boleh dikategorikan sebagai individu, korporat dan kerajaan.Majikan dari

pihak individu terdiri daripada orang perseorangan manakaladisektor korporat terdiri daripada syarikat

atau perbadanan korporat dandisektor kerajaan terdiri daripada kerajaan negeri dan syarikat-

syarikatdibawah kerajaan.

TANGGUNGJAWAB MAJIKAN

Setiap pihak yang berkontrak atau mempunyai hubungan dalamsesebuah kontrak itu pasti mempunyai

tanggungjawab masing-masing.

Tanggungjawab tersebut perlu dilaksanakan sebaik mungkin untukmelancarkan lagi kerja atau apa

sahaja yang diamanahkan kepadanya. Terdapat beberapa tanggungjawab yang perlu dititik beratkan

oleh pihakmajikan agar matlamatnya untuk memperolahi bangunan yang diidamkan,dari segi mutu

sebenar dan bentuk yang dikehendakinya akan tercapai :-


4/43

Memberi Kuasa

Pihak majikan perlu memberikan kuasa atau menyerah pemilikansementara tapak bina kepada

kontraktor untuk membina sebuah bangunanatau projek. Yang dikehendakinya. Tanggungjawab

memberi kuasa inimerupakan satu syarat dalam kontrak binaan. Tanpa pemberian kuasapemilikan

sementara tapak tersebut, kontraktor tidak akan dapat memasukitapak bina secara sah walaupuntujuannya untuk membuat kerja- kerjapembinaan. Sekiranya kontraktor masuk ketapak tanpa

kebenaran yang sahia boleh dianggap sebagai penceroboh.Kegagalan memberikan pemilikan sementara

tapak bina boleh dianggapsebagai satu tindakan menamatkankan kontrak oleh majikan. Oleh

keranaianya merupakan satu pecah syarat, kontraktor boleh memilih untukmenamatkan kontrak

dengan memberi notis kepada majikan tentang niatnyauntuk menamatkan kontrak tersebut. Ini

dinyatakan dalam kes : TAN HOCK CHAN v KHO TECK SENG (1980) 1 MLJ 308

Mendapatkan kelulusan undang-undang

Sebelum sesuatu projek itu dijalankan majikan perlu mendapatkankelulusan undang-undang yang

berkaitan dengan projek pembinaan tersebut.Contohnya mendapatkan kelulusan dari pihak yang

berkuasa seperti MajlisPembandaran tentang perancangan projek yang bakal dilaksanakan.

Memberi kerjasama

Majikan perlu memberikan kerjasama kepada kontraktor setelah kedua-duanya bersetuju untuk

menjalinkan kontrak. Ini untuk membolehkankontraktor melaksana dan menyiapkan kerja dalam masa

yang ditentukandibawah kontrak yang ditandatangani.Kes : FREEMAN v HENSLER (1900) hbc, 4th.

Edition

Menyediakan atau membekal segala butir-butir berkaitan projek.

Pihak majikan perlu menyediakan atau membekalkan kontraktor dengansegala butir-butir, lukisan-

lukisan atau maklumat-maklumat penting danarahan-arahan yang dirasakan perlu bagi memudahkan

pihak kontraktormemahami kehendak majikan. Selalunya pihak majikan memindahkankehendak-

kehendaknya dalam bentuk lukisan yang disediakan oleh pihakarkitek atau jurutera. Pihak-pihak

tersebut dilantik oleh majikan sebagai wakildaripadanya.

Sebagai pengurus projek

Sekiranya majikan tersebut merupakan satu pertubuhan yang besar,biasanya ia akan melantik seorang

wakil untuk menguruskan projekberkenaan. Wakil tersebut terdiri daripada kalangan eksekutif teknikal

yangberpengalaman untuk bertindak sebagai wakil majikan. Segala urusanpengurusan projek akan

dikendalikan oleh pengurus projek tersebut.

Tidak menghalang kerja kontraktor

Seorang majikan sepatutnya tidak menghalang sebarang kerja yangsedang dilaksanakan oleh kontraktor

melainkan kerja-kerja tersebut tidakmengikut kontrak atau melanggar kontrak yang telah


5/43

ditandatangani.Contohnya majikan tidak boleh memberikan sebarang arahan perubahansewenang-

wenangnya kepada kontraktor yang dirasakan arahan tersebuttidak termasuk dalam syarat-syarat

kontrak Sekiranya majikan inginmengeluarkan arahan atau apa-apa yang dirasakan perlu kontraktor

lakukandi tapak, ianya terlebih dahulu berbincang dan mendapatkan persetujuandari arkitek kerana

segala hal yang berkaitan dengan tapak bina hendaklahdirujuk dahulu dengan arkitek yang telah dilantik

sebagai wakil kepada pihakmajikan.Sekiranya untuk projek kerajaan ianya merujuk kepada

Pegawaipenguasa yang dilantik sebagai wakil pihak majikan di tapak bina.

Waranti tersirat

Kadang-kala terdapatnya situasi yang menyebabkan majikan perlumenanggung risiko apabila mendapati

projek yang hendak dilaksanakanmengandungi kesilapan yang tidak di duga dan memerlukan kos yang

lebihuntuk melaksanakannya. Walaupun fakta atau maklumat mengenai tenderdibekalkan oleh majikan,

ini tidak bermakna segala fakta yang diberikanadalah tepat dan majikan sepatutnya menanggung risiko

dan waranti yangdisiratkan.Kes : BACAL CNN (MIDLANDS) LTD v NORTHAMTON

DEVELOPMENTCORPORATION (1975) 8 BLR 88

Huraian kes : Kontraktor mengambil tender untuk mereka dan membina6 blok rumah, dibawah arahan

untuk reka asas dalam hipotesis yang tertentumengikut keupayaan tanah. Hipotesis ini yang mana

asasnya adalahboreholes data didapati tidak tepat.Penyelesian : Dalam keadaan ini sepatutnya majikan

perlulahmengambil waranti untuk keadaan tanah yang dilakukan hipotesis itu.

Salah nyata

Salah nyata berlaku apabila pihak majikan memberikan maklumat yangsalah atau tidak benar kepada

pihak kontraktor. Apabila berlakunyapenyembunyian maklumat ini majikan boleh dipersalahkan

dandipertanggungjawabkan sekiranya terdapat masalah dalam mengendalikankerja tersebut.

Kes : S. PEARSON AND SON LTD v DUBLIN CORPORATION (1907) AC 351

Huraian kes: Jurutera menandakan dalam lukisannya posisi dindingdimana Jurutera tersebut

mengetahui bahawa itu adalah satu kesalahan. Terdapat fasal yang memperuntukkan kesan kepada

kontraktor yang manatidak semestinya bergantung kepada apa-apa gambaran yang diberi dalampelan,

tetapi ianya mesti memuaskan dirinya seperti aras, dimensi dan kerja-kerja perobohan. Kontraktor

mendapati bahawa lukisan jurutera adalahmerupakan satu penipuan.

Keputusan : Tuntutan bagi pihak kontraktor tidak boleh melindungimajikan kerana ianya bersabit

dengan kesalahan sikap.

Hak-hak Majikan

Mengambil atau menolak sebarang atau mana-mana kontraktor yangtidak mematuhi syarat-syarat

berkontrak. Majikan boleh mengambil atau menolak sebarang atau mana-manakontraktor yang


6/43

dirasakan tidak mematuhi syarat-syarat kontrak contohnyaseorang kontraktor telah diarahkan untuk

membuka kembali kerja-kerjatertutup untuk pemeriksaan tetapi kontraktor enggan berbuat demikian.

Inimenunjukkan kontraktor telah melanggari syarat-syarat kontrak. Majikanberhak menamatkan

kerjanya dengan mengambil kontraktor lain untukmenyelesaikan kerja tersebut dengan bayaran yang di

tanggung olehkontraktor terdahulu.

Bahan dan Barang tak pasang

Segala bentuk bahan-bahan dan barang-barang yang tak pasangditapak bina bagi tujuan kerja tidak

boleh dipindahkan melainkan atas urusankerja. Jika bahan dan barang tak pasang tersebut telah

termasuk dalamperakuan untuk bayaran kontraktor maka bahan-bahan dan barang-barangitu adalah

menjadi milik majikan. Oleh itu bahan-bahan dan barang-barangtersebut perlulah dijaga oleh kontraktor

dari sebarang kerosakan ataukehilangan di tapak bina seperti yang dinyatakan dalam Borang Kontrak

PAMFasal 14. Namun begitu jika seorang kontraktor telah membeli bahan atau barangdari pihak

pembekal yang mana bayarannya tidak dijelaskan sepenuhnya.Barang atau bahan tersebut pula telah

digunakan dalam kerja-kerja tapakbina, kontraktor pula mengalami kebankrapan sebelum bayaran

penuh dapatdi laksanakan. Bahan atau barang tersebut tetap menjadi hak milik majikandan pihak

majikan juga terpaksa menjelaskan semua hutang-hutang yang ditingalkan oleh kontaktor kepada

pembekal tersebut. Ini bolehlah dirujukdalam Retantion of Title atau fasal Romalpa dan dinyatakan

dalam Kes : DAWBER WILLIAMSON ROOFING LTD v HUMBERSIDE COUNTRY COUNCIL(1979) Fakta kes :

Bahan yang dibeli dari pembekal walaupun dibayar secaraansuran merupakan milik majikan. Huraian

kes : Majikan tidak berpuas hati dengan kualiti bahan yangdigunakan dan menyuruh kontraktor

menanggalkan semula kerja tersebut.Kontraktor menyerahkan urusan pembayaran kepada

subkontraktor tetapitidak menjelaskan sepenuhnya. Penyelesaian : Walaupun bahan tersebut masih

tidak dibayarsepenuhnya ianya masih milik majikan dan majikan perlu menjelaskankesemua baki hutang

yang tinggal kepada pembekal.

Barang-barang antic

Majikan mempunyai hak yang mutlak terhadap segala fosil, duit syilingdan barang berharga atau barang

antik yang dijumpai di dalam tapak binaatau semasa kerja-kerja pengorekan kawasan tapak bina seperti

yangdinyatakan dalam fasal 33 Borang Kontrak PAM.

Meletakkan pelatih di rapak bina

Sekiranya terdapat program latihan ditapak bina, majikan berhakmeletakkan pelatihnya bagi dalam

jangka masa yang diingini. Ini adalahmerujuk didalam Fasal 16 (a) Borang Kontrak Setara JKR 203A.

Kontraktorpula perlulah menerima pelatih tersebut dan melatih mereka mengikutkehendak dan yang

diperuntukkan oleh Kerajaan.

Tiada sebarang tuntutan ke atas majikan

Semasa penamatan subkontrak, tidak ada apa-apa tuntutan yang bolehdibuat pada majikan oleh

kontraktor atau subkontraktor.


7/43

Pemilikan separa bangunan yang telah siap

Majikan boleh mengambil bangunan atau bahagian yang telah siaptanpa dirancang dengan awal seperti

yang dinyatakan dalam Borang KontrakPAM Fasal 16. Namun begitu kontraktor tidak bertanggungjawab

(tidak bolehdipaksa) untuk menyiapkan bahagian yang hendak diambil itu. Walaubagaimanapun majikan

boleh mengambil milikan sesuatubahagian atau seksyen sebelum Perakuan Siap Kerja dikeluarkanuntukseluruh kerja yang dibuat dengan syarat mendapat persetujuan kontraktor.Oleh itu, kontraktor

mempunyai budibicara samada untuk bersetuju atau tidak. Bahagian yang diambil milikan oleh majikan

itu dipanggil sebagai "therelevant part"

Penapatan pekerja

Merujuk kepada Borang Kontrak PAM Fasal 25 (2), majikan bolehmenamatkan kerja kontraktor secara

automatik sekiranya berlaku perkara-perkara:-

Kontraktor Bankrap

Kontraktor mrnghadapi perintah penggulungan dengan syarikatnya.

Menghadapi prestasi kerja yang teruk atau telah lari dari perancangan atau lembab.

Namun begitu, kontraktor boleh diambil bekerja semula sekiranya terdapatperjanjian antara majikan

dengan likuidator.

PIHAK PERUNDING

Didalam sesuatu projek pembangunan penglibatan pihak perundingadakah sangat penting

untuk memastikan objektif pihak klien dapat dipenuhisepenuhnya. Antara perunding yang biasanya

terlibat didalam sesuatu projekpembinaan adalah seperti pihak Arkitek, Jurutera, Juruukur Bahan

dan Juruukur Tanah. Pihak perunding ini secara amnya mempunyai hak yangsama tetapi mempunyai

tanggungjawab yang berbeza. Antara hak pihakperunding terhadap majikan adalah seperti berikut:

Hak-hak perunding

mendapatkan bayaran yang dijanjikan daripada pihak majikan

Oleh kerana pihak perunding ini adalah merupakan golongan profesionalmaka dengan ini majikan

adalah perlu untuk membayar segala khidmatperunding dengan kadar yang telah ditetapkan. Bayaran

yang ditetapkanoleh pihak perunding ini adalah berbeza-beza antara satu sama yang lain.Oleh itu pihak

perunding dengan ini adalah berhak untuk membuat tuntutankepada pihak majikan jika mereka gagal

untuk membuat pembayaran.

Menjadi wakil kepada pihak majikan

Selain itu juga pihak perunding juga adalah mempunyai hak untukmewakili pihak majikan dalam

membuat keputusan bagi pihak majikan.Dengan itu pihak kontraktor dalah dengan ini perlu mematuhi

arahan yangdiberikan oleh pihak perunding ini.


8/43

Menasihati pihak majikan secara teknikal

Pihak perunding juga dengan ini adalah berhak untuk memberikannasihat sacara teknikal kepada pihak

majikan. Ini adalah bertepatan denganobjektif perlantikan pihak perunding iaitu untuk menjayakan

prsjekpembangunan ini dengan sebaiknya. Dengan memberikan khidmat nasihatkepada pihak majikan

maka dengan ini pihak majikan akan dapat gambarantentang projek yang akan dijalankan. Contohnyadaripada melalui kajiankemungkinan yanng telah dilakukan maka pihak Juruukur Bahan

telahmemmberikan nasihatnya bahawa projek itu sangat sesuai dengan lokasiyang dipilih keran sebab-

sebab yang tertentu. Oleh itu pihak majikan akandapat mengetahui sedikit sebanyak gambaran tentang

projek yang bakaldibangunkan olehnya kelak.

TANGGUNGJAWAB PERUNDING

Berikut adalah pula senarai pihak perunding yang biasanya terlibatdidalam proses pembangunan serta

tanggungjawabnya:

Arkitrek

Arkitek adalah merupakan profesional yang banyak memainkan perananterpenting didalam sesuatu

projek pembinaan. Ini adalah disebabkan olehperanannya iaitu menyediakan rekabentuk dengan

memuaskan kehendakklien. Walaubagaimanapun, tanpa bantuan dari pihak-pihak seperti

Juruteraadalah mustahil proses rekabentuk yang dilakukan oleh pihak Arkitek ini akanmencapai

kejayaan. Oleh itu antara kepentingan dan tanggungjawab Arkitekdidalam proses pembangunan sesuatu

projek adalah seperti berikut:

Menyediakan rekabentuk

Pihak Arkitek adalah merupakan prosesional yang bertanggungjawabuntuk merekabentuk bangunansecara keseluruhan dengan dibantu denganpihak Jurutera. Diperingkat ini pihak Arkitek akan

menyediakan rekabentukawalan, rekabentuk sekim dan rekabentuk terperinci. Disperingkat ini

pihakArkitek adalah dengan ini bertanggungjawab untuk merekabentuk bangunandengan mengikut

kehendak atau memuaskan hati majikan.

Pentadbir kontrak

Didalam kebanyakan projek-projek swasta yang menggunakan BorangKontrak Persatuan Arkitek

Malaysia (PAM) 69 Arkitek adalah merupakan ejenkepada pihak majikan atau pentadbir kontrak didalam

sesebuah projek.Dengan itu Arkitek adalah bertanggungjawab didalam mengawasi perjalananprojek

supaya berjalan lancar tanpa sebarang kelewatan yang bolehmenyebabkan kelewatan didalam proses

penyiapannya. Pihak Arkitek jugaadalah bertanggungjawab untuk membuat apa-apa arahan yang perlu

untukmemastikan perjalan projek adalah teratur.

Mengeluarkan arahan


9/43

Oleh kerana Arkitek berperanan sebagai Pentadbir Kontrak bagi projekmaka maka pihak arkitek adalah

berhak untuk mengeluarkan apa arahanyang berkaitan dengan bidang kuasanya didalam kontak. Ini

adalah sepertiyang dinyatakan oleh di dalam fasal 2 (2) PAM 69. Oleh itu pihak Kontraktor juga

mempunyai hak untuk mempertikaikan arahan yang dikeluarkan olehpihak Arkitek jika didapati bahawa

arahan yang dikeluarkan itu adalah bukandidalam bidang kuasa Arkitek seperti yang dinyatakan didalam

fasal 2(2) PAM69.

Namun begitu arahan yang diberikan oleh Arkitek ini mestilahdikeluarkan secara bertulis kepada pihak

kontraktor. Selain itu juga arahanyang dikeluarkan itu juga mestilah dinyatakan dengan jelas. Merujuk

kepadakes Holland Hannen & Cubbit (Northen) Ltd. Vs Welsh Health TechnicalServices Organitation

(1981) 18 BLR 80. Didalam kes ini pihak Arkitek telahmembuat komen tentang mutu kerja, tingkap yang

telah dipasang oleh pihaksub-kontraktor. Mahkamah memutuskan bahawa tiada arahan

yangdikeluarkan oleh pihak Arkitek kepada pihak Kontraktor kerana pihak Arkitekhanya membuat

komen tentang mutu kerja pihak sub-kontraktor tanpamenyatakan arahannya untuk mengalihkan kerja

terbabit dan menggantinyadengan bahan yang lain.

Menyerahkan segala lukisan dan pelan

Didalam proses pembinaan lukisan dan pelan pembinaan adalahmerupakan perkara yang penting untuk

tujuan kerja-kerja untuk melakukankerja-kerja pembinaan. Oleh itu pihak Arkitek juga perlulah

mengeluarkanlukisan atau pelan pembinaan kepada pihak kontaktor bagi tujuanpembinaan. Ini adalah

penting bagi memastikan bahawa projek dapatberjalan dengan lancar. Jika pihak Arkitek gagal

memberikan segala pelan inidalam jangka \masa yang ditetapkan maka ini berkemungkinan

akanmenyebabkan kelewatan kerja kerana pihak kontraktor tidak dapatmemulakan kerja kerana

kelewatan menerima lukisan dan pelan pembinaan.

Memastikan ketepatan kerja pemancangan

Pihak kontraktor perlu membuat kerja-kerja pemancangan tanda denganpelan dan lukisan yang lengkap

yang diserahkan oleh pihak Arkitek. Selain itu juga pihak kontraktor juga perlulah menyatakan kepada

kontraktor tentangaras tanah yang dikendaki. Dengan itu adalah menjadi tanggung jawabArkitek untuk

memastikan kerja-kerja pemancangan yang telah dilakukanoleh pihak kontrantor adalah dilakukan

dengan tepat. Ketepatan yangdimaskudkan ialah bangunan yang dibina itu adalah seperti yang

dinyatakanddidalam lukisan atau pelan yang diberikan seperti yang dinyatakan didalamfasal 5 PAM 69.

Bahan dan mutu kerja

Adalah menjadi tanggungjawab Arkitek untuk memastikan segalabahan-bahan binaan dan mutu kerjayang dilakukan oleh pihak kontraktor adalah mengikut apa yang telah dikemukakan oleh kontrak. Oleh

itu jikapihak kontraktor gagal untuk menepati kehendak-kehendak seperti yangdinyatakan didalam

kontrak maka pihak Arkitek adalah mempunyai hakuntuk mengeluarkan arahan untuk ujian seperti ujian

tertutup keatas kerjayang telah dilakkukan seperti mana yang dinyatakan didalam fasal 6(3) PAM69.

Ujian tertutup adalah merupakan ujian yang dilakukan keatas kerjayangtelah dilakukan oleh pihak

kontraktor dimana ianya tidak dapat dilihatdengan mata kasar. Contohnya adalah pihak Arkitek


10/43

mengesyaki bahawapihak kontraktor telah menggunakan besi tetulang dengan saiz yang lebihkecil, oleh

itu pihak Arkitek boleh membuat ujian tertutup denganmemecahkan bahagian tersebut untuk

memeriksa saiz besi tersebut.

Pihak Arkitek dengan ini juga mempunyai kuasa untuk mengeluarkanarahan untuk mengalihkan bahan-

bahan dan mutu kerja yang telah didapatitidak mengikut piawaian yang telah dinyatakan oleh kontrak.Ini adalahseperti yang dinyatakan didalam fasal 6(4) PAM 69.

Pemecatan pekerja

Pihak Arkitek juga berhak memecat pekerja yang diambil bekerja olehpihak kontraktor di tapak bina.

Sebagai buruh yang diambil bekerja olehpihak kontraktor telah melakukan kesalahan jenayah dadah

disekitr tapakbina. Oleh itu pihak Arkitek dengan ini boleh memecat pekerja tersebutdengan

berpandukan kepada fasal 6 (5) PAM 69. Kemudiannya adalahmenjadi tanggungjawab pihak kontraktor

untuk menggantikan pekerja itudengan kadar yang segera tanpa menjejaskan program kerjanya.

Perubahan kerja (VO)

Kebiasaannya didalam sesuatu projek, kebiasaannya terdapatperubahan kerja samaada diminta oleh

pihak klien ataupun oleh pihakkontraktor atas alasan masing-masing. Contoh perubahan kerja

didalamprojek pembinaan ini adalah seperti pihak majikan ingin mengubah jeniskemasan lantai

daripada jenis terazzo kepada jenis marmar. Di peringkat ini juga Arkitek dan Juruukur Bahan akan

menasihati pihak majikan tentangkesan kerja perubahan yang akan dibuat oleh pihak majikan terhadap

jadualkerja ditapak bina dan dari segi kos samaada meningkat ataupunberkurangan.

Dengan itu pihak Arkitek perlulah mengeluarkan arahan berhubungdengan perubahan kerja yang akan

dilakukan kepada pihak kontraktor sepertiyang dinyatakan dalam fasal 1 (1) PAM 69. Oleh yang

demikian pihak Arkitek juga perlulah menyediakan lukisan atau pelan yang bersangkutan dengankerja-

kerja perubahan yang akan dibuat. Pihak kontraktor pula perlumematuhi arahan yang dikeluarkan oleh

pihak Arkitek ini.

Mengendalikan mesyuarat tapak bulanan/

Untuk mengetahui perkembangan terkini tentang prestasi kerjakontraktor, Arkitek akan

mempengerusikan mesyuarat tapak bulanan yang akan dihadiri oleh perunding-perunding, kontraktor

utama, sub-kontraktor.Antara perkara yang akan dibincang semasa mesyuarat tersebut adalahseperti

jumlah peratusan kerja yang telah dilakukan pada bulan tersebut, jumlah bayaran yang diterima oleh

pihak kontraktor bagi bulan tersebut.

Sijil perakuan siap kerja

Apabila pada pendapat Arkitek kerja-kerja yang dilakukan oleh telahdianggap siap, maka pihak Arkitek

bertanggungjawab dalam mengeluarkanmengeluarkan sijil perakuan siap kerja praktikal seperti yang

dinyatakandidalam fasal 15 (1) PAM 69. Setelah sijil ini dikeluarkan kepada kontraktormaka tempoh

liabiliti kecacatan kerja pun bermula selama 18 bulan dimana jika berlaku kerosakan terhadap kerja-


11/43

kerja yang telah dilakukan oleh pihakkontraktor itu maka pihak kontraktor perlu memperbaiki segala

kerosakanyang berlaku. Oleh itu setelah tamat tempoh liabiliti kecacatan kerja ini pihakArkitek pula

akan bertanggungjawab untuk mengeluarkan Jadual kecacatankerja kepada pihak kontraktor supaya

pihak kontraktor dapat memperbaikisegala kecacatan atau kerosakan yang telah disenaraikan oleh piahk

Arkitek.

Insuran

Sebelum memulakan kerja, selalunya pihak kontraktor akan mengambilinsuran untuk melindungi

pihaknya serta pihak kerajaan. Oleh yang demikianadalah tanggungjawab Arkitek untuk memastikan

bahawa pihak kontraktortelah mengambil semua insuran-insuran sebelum memulakan kerja

ditapakbina. Antara nya ialah insuran kerja dan insuran liabiliti awam. ini adalahbertujuan untuk

melindungi pihak kerajaan dan koatraktor apabila berlakunyasesuatu perkara yang tidak diingini. Selain

itu juga pihak Arkitek jugaperlulah memastikan bahawa jangka masa segala polisi insurans yangdiambil

oleh pihak kontraktor itu meliputi tempoh masa pembinaan atauyang dikehendaki oleh kontrak. Jika

tempoh insuran itu telah luput tarikhnyamaka pihak Arkitek juga dengan ini perlulah memastikan pihak

kontraktormemperbaharui polisi insuran tersebut.

Jurutera

Secara amnya di dalam sesuatu projek pembangunan jurutera jugamempunyai peranan yang tersendiri

didalam menjayakan sesuatu projekpembinaan tersebut. Antara Jurutera yang terlibat ialah:

Jurutera Awam

Jurutera Mekanikal

Jurutera Elektrikal

Jurutera Awam

Jurutera Awam juga adalah merupakan profesional yang tidak kurangpentingnya dengan kemahiran

yang dimilikinya. Oleh itu, kepakarannyadidalam bidangnya mestilah diambil kira untuk menjayakan

projekpembinaan. Jurutera Awam ini juga boleh dibahagikan kepada 3 bahagianutama iaitu:

Jurutera Awam (struktur)

Jurutera Awam (Bekalan Air)

Jurutera Awam (Jalan)

Oleh kerana kepakaran mereka adalah berbeza antara satu sama lainnamun ianya adalah berhubung

kait dengan kerja-kerja yang akan dilakukandidalam sesuatu projek pembinaan. Antara tugas-tugas dan

kepentingan Jurutera Awam ini adalah seperti berikut:

Membuat penyiasatan tapak


12/43

Kebiasaannya sebelum memulakan sesuatu proses rekabentuk Jurutera Awam akan membuat

penyiasatan tapak di tapak bina yangdicadangkan itu. Antara aktiviti yang dijalankan semasa

penyiasatan tapakialah mengkaji sifat-sifat tanah seperti kelembapan tanah, kekuatan tanahdan jenis

tanah. Dengan adanya proses penyiasatan tapak ini maka kaedahpembinaan bagi projek ini dapat

ditentukan. Selain itu juga dengan adanyamaklumat mengenai tapak bina berkenaan maka ianya akan

membantu Jurutera Awam dalam membuat proses rekabentuk.

Merekabentuk Struktur bangunan

Jurutera Awam akan membuat rekabentuk struktur bagi bangunanyang akan dibina. Diperingkat ini

Jurutera Awam perlulah memastikan yangrekabentuk yang dibuat adalah benar-benar selamat kepada

penggunabangunan tersebut. Rekabentuk yang digunakankan juga hendaklah ekonomidan mempunyai

tahap keselamatan yang baik. Selain itu juga adalah menjaditanggungjawab pihak Jurutera Awam untuk

memastikan bahawa kerja-kerjayang dilakukan oleh pihak kontraktor adalah seperti yang telah

dinyatakandidalam lukisan kontrak. Jika Jurutera Awam mendapati pihak kontaktor gagaluntuk

memlakukan kerja tersebut seperti yang dinyatakan didalam lukisankontrak maka pihak Arkitek berhak

untuk mengeluarkan arahan untukmelakukan ujian terhadap kerja yang dilakukan oleh pihak kontraktor.

Merekabentuk system bekalan air

Selain melakukan rekabentuk bagi kerja-kerja struktur bangunan, Jurutera Awam juga berperanan dalam

merekabentuk sistem bekalan airyang akan digunakan bagi bangunan yang akan dibina. Rekabentuk

tersebut juga mestilah bersesuaian dengan fungsi serta jumlah penghuni yang akanmengunakan

bangunan itu. Dengan itu juga Jurutera Awam perlulahmerekabentuk sistem bekalan air ini dengan

mengutamakan faktorkeselesean kepada penguna bangunan tersebut.

Menyediakan rekabentuk bagi kerja-kerja perubahan

Jika berlakunya kerja-kerja perubahan didalam kerja-kerja yangberkaitan dengan Jurutera Awam maka

pihaknya akan membuat saturekabentuk yang baru bagi tujuan perubahan kerja tersebut. Sebagai

contohkebanyakan ujian beban yang dilakukan oleh pihak kontraktor kepadacerucuk telah didapati

gagal. Dengan itu pihak Jurutera Awam telahmengambil keputusan untuk membesarkan saiz tukup

curucuk (pile cap)tersebut. Dengan itu penukaran saiz punukup cerucuk (Pile cap) tersebutadalah

dianggap sebagai perubahan kerja.

Mengawasi ujian yang dilakukan oleh kontraktor

Didalam proses pembangunan projek terdapat pelbagai ujian yang perludilakukan oleh pihak kontraktortentang bahan binaan dan mutu kerja yangdihasilkan. Oleh itu untuk mengelakkan daripada ketidak

jujuran kontraktordalam melakukan ujian tersebut pihak Jurutera Awam akan mengawasisegala ujian

yang akan dilakukan oleh pihak kontraktor dari masa kesemasa.Melalui cara ini ianya bukan sahaja akan

memberikan keadilan kepada kedua-dua belah bahkan akan memastikan segala keputusan ujian yang

dilakukanadalah tepat.

Jurutera Mekanikal


13/43

Didalam proses pembinaan Jurutera Mekanikal adalah adalahbertanggungjawab didalam kerja-kerja

pakar yang dilakukan oleh pihak sub-kontraktor dinamakan. Antara kerja-kerja pakar yang berada

dibawahpengawasan Jurutera Mekanikal adalah seperti berikut:

Pemasangan sistem pendingin hawa.

Pemasangan alat pencegah kebakaran.

Pemasangan lift.

Pemasangan eskelator.S

istem pengudaraan bangunan.

Oleh itu tanggungjawab Jurutera Mekanikal didalam prosespembangunan projek adalah seperti berikut:

Menyediakan rekabentuk

Bagi kerja-kerja yang berkaitan dengan mekanikal seperti yangdinyatakan sebelum ini pihak Jurutera

Mekanikal adalah bertanggungjawabdalam menyediakan rekabentuk bagi kerja-kerja berkenaan. Selain

itu juga Jurutera Mekanikal juga perlu memastikan bahawa sistem yang dipilih adalahbersesuaian

dengan fungsi bangunan tersebut. Contohnya bagi sistempenghawa dingin bagi kegunaan pejabat

hendaklah tidak sama dengansistem bagi sesebuah kompleks membeli belah. Ianya juga

henndaklahsesuai dengan jumlah pengguna yang akan menggunakan bangunan.tersebut serta

memberikan keselesaan yang maksimum.

Menyediakan senarai kuantiti

Setelah selesai kerja-kerja penyediaan rekabentuk maka pihak Jurutera Mekanikal adalah dengan inibertanggungjawab untuk menyediakansenarai kuantiti bagi kerja-kerja pakar yang akan dilakukan oleh

pihak sub-kontraktor. Dengan ini ianya akan dapat memberikan jumlah sebenar bagikerja-kerja pakar

yang akan dilakukan. Selain itu juga pihak JuruteraMekanikal juga adalah bertanggungjawab untuk

menyediakan dokumenkontrak bagi kerja-kerja yang bersangkutann dengan mekanikal.


Pihak Jurutera Mekanikal juga dengan ini juga perlulah memastikanyang bahan dan mutu kerja bagi

kerja-kerja pakar ini adalah adalahmenngikut kehendak kontrak seperti yang dinyatakan didalam fasal 6

PAM69. Jika Jurutera Mekanikal mendapati pihak sub-kontraktor gagal untukberbuat demikian maka hal

ini hendaklah dimaklumkan kepada Arkitek untuktindakan yang selanjutnnya.

Ujian

Setelah pihak sub-kontraktor menyelesaikan kerja-kerjanya, makapihak Jurutera Mekanikal

bertanggungjawab mengawasi ujian keatas kerjayang telah dilakukan oleh pihak sub-kontraktor.

Diperingkat ini pihak JuruteraMekanikal adalah bertanggungjawab untuk memastikan segala ujian

yangdilakukan mengikut segala prosedur yang telah ditetapkan.


14/43

Dengan ujian yang diadakan maka ianya secara langsung dapatmemastikan tahap keselamatan bagi

sesuatu kerja yang telah dilakukan.Contohnya dengan adanya kerja ujian ini maka dapatlah diketahui

tahapkeselamatan bagi kegunaan lift yang telah dipasang. Ini adalah berbagimemastikan pengguna

dapat menggunakan alatan tersebut dengan selamat.

Penilaian kerja

Di Malaysia penilaian kerja keatas kerja-kerja Mekanikal akandilakukan oleh pihak Jurutera Mekanikal

sendiri. Penilaian kerja ini dilakukanadalah bertujuan untuk mengetahui jumlah wang yang perlu dibayar

kepadapihak sub-kontraktor dan untuk mengetahui kemajuan kerja bagi pihak sub-kontraktor. Setelah

itu, jumlah penilaian kerja yang tersebut akan diserahkankepada Juruukur Bahan untuk dijumlahkan

dengan kerja yang dilakukan olehkontraktor utama untuk mengetahui kemajuan kerja sebenar di tapak.

Merekabentuk perubahan kerja

Jika terdapat perubahan kerja didalam kerja-kerja mekanikal sepertiingin penukaran sistem yang akan

digunakan kepada sesuatu sistem yanglain, maka pihak Jurutera Mekanikal adalah dengan ini akanmegeluarkansatu rekabenntuk yang baru untuk kerja perubahan tersebut.

Selain itu juga pihak Jurutera Mekanikal juga perlulah meyerahkanrekabentuk perubahan kerja itu

didalam jangkamasa yang telah ditetapkansupaya ianya tidak menjejaskan kerja sub-kontraktor serta

mengelakkankelewatan kerja.

Jurutera Elektrikal

Antara tanggungjawab pihak Jurutera Elektrik adalah seperti berikut :

Menyediakan rekabentuk.

Bagi kerja-kerja yang berkaitan dengan elektrik seperti kerjapemasangan pendawaian bangunan adalah

menjadi tanggujawab pihak Jurutera Elektrik untuk menyediakan rekabentuk bagi kerja-kerja

tersebut.Dengan kepakaran yang ada, Jurutera Elektrik akan menyediakan saturekabentuk yang

bersesuaian dengan kegunaan bangunan seperti manayang dilakukan oleh pihak Jurutera Mekanikal.

Contohnya bagi sistempendawaian elektrik bagi kegunaan pejabat semestinya berbeza dengansistem

bagi sesebuah kompleks membeli belah serta dapat memberikankeselesaan yang maksimum kepada

penguna bangunan tersebut.

Menyediakan senari kuantiti.

Selain menyediakan rekabentuk, pihak Jurutera Elektrik juga adalahdengan ini adalah bertanggungjawab

bagi penyediaan senarai kuantiti bagikerja-kerja pakar yang akan dilakukan oleh pihak sub-kontraktor.

Denganadanya senarai kuantiti ini jumlah kos kerja-kerja pakar akan diperolehi.Selain itu juga pihak

Jurutera Elektrik juga adalah bertanggungjawab untukmenyediakan dokumen kontrak bagi kerja-kerja

yang bersangkutan denganelektrik.



15/43

Pihak Jurutera Elektrik juga adalah bertanggungjawab didalammemastikan yang bahan dan mutu kerja

bagi kerja-kerja pakar ini adalahadalah mengikut kehendak kontrak seperti yang dinyatakan didalam

fasal 6PAM 69. Jika didapati pihak sub-kontraktor gagal untuk berbuat demikianmaka Jurutera Elektrik

hendaklah memaklumkan kepada Arkitek untuktindakan yang selanjutnnya.

Ujian

Setelah pihak sub-kontraktor menyelesaikan kerja-kerjanya, makapihak Jurutera Elektrik dengan ini akan

mengawasi segala ujian keatas kerjayang telah dilakukan oleh pihak sub-kontraktor. Dengan ini Jurutera

Elektrikadalah bertanggungjawab untuk memastikan segala ujian yang dilakukanmengikut segala

prosedur yang telah ditetapkan.

Dengan ujian yang diadakan maka ianya secara langsung dapatmemastikan tahap keselamatan bagi

sesuatu kerja yang telah dilakukan.Dengan itu pengguna dapat menggunakan kemudahan tersubut

denganselamat dan mendapat keselesaan yang maksimum.

Penilaian Kerja

Di Malaysia penilaian kerja keatas kerja-kerja Elektrikal juga akandilakukan oleh pihak Jurutera Elektrikal

sendiri. Tujuan penilaian kerja inidilakukan adalah untuk mengetahui jumlah wang yang perlu dibayar

kepadapihak sub-kontraktor dan untuk mengetahui kemajuan kerja bagi pihak sub-kontraktor. Setelah

itu, jumlah penilaian kerja yang tersebut akan diserahkankepada Juruukur Bahan untuk dijumlahkan

dengan kerja yang dilakukan olehkontraktor utama untuk mengetahui kemajuan kerja sebenar di tapak.

Merekabantuk perubahan kerja

Jika terdapat perubahan kerja didalam kerja-kerja elektrik seperti inginpenukaran sistem yang akan

digunakan kepada sesuatu sistem yang lain,maka pihak Jurutera Elektrik juga adalah dengan ini akanmengeluarkan saturekabenntuk yang baru bagi kerja perubahan tersebut.

Selain itu penyerahan rekabentuk perubahan kerja itu hendaklahdilakukan didalam jangkamasa yang

telah ditetapkan supaya ianya tidakmenjejaskan kerja sub-kontraktor serta mengelakkan kelewatan

kerja.jikaberlaku kelewatan maka iannya akan meningkatkan kos kerana

Juruukur Bahan

Didalam memastikan kos projek tidak melebihi budget yang ditetapkanoleh pihak majikan, Juruukur

Bahan adalah merupakan pihak yangbertanggungjawab dalam memastikan hal ini. Pihak Juruukur Bahan

akanterlibat dari awal hinggalah keperingkat akaun muktamad. Oleh itu maklumatdan objektif yangtepat tentang projek adalah penting untuk memastukan kosyang dianggarkan oleh pihak Juruukur Bahan

ini adalah didalam lingkunganbudget yang ditetapkan oleh pihak majikan. Tanpa objektif dan

maklumatyang tepat maka anggaran kos yang akan dilakukan oleh pihak JuruukurBahan ini mungkin

tidak setepat yang dikehendaki. Oleh itu hak dantanggungjawab pihak Juruukur Bahan didalam sesuatu

proses pembangunanprojek adalah seperti berikut:


16/43

Menyediakan kajian kemungkinan

Untuk menentukan bahawa projek yang dirancangkan adalah sesuaidengan lokasinya maka dengan ini

pihak Juruukur Bahan adalahbertanggungjawab untuk menyediakan satu kajian kemingkinan untuk

projekyag terbabit. Dengan adanya kajian kemungkinan ini juga pihak majikan akanmengetahui kadar

keuntungan yang akan diterima olehnya hasil daripadaprojek yang terbabit. Contonhnya kajjiankemungkinan ini diadakan untukmengkaji kesesuaian untuk membina sebuah kompleks membeli belah

diSkudai. Maka pihak Juruukur Bahan akan menyediakan kajian kemungkinanini dan keputusan

mengenai kajian kemungkinan ini akan dipersembahkankepada pihak majikan.

Menyediakan Dokumen Tender

Untuk memilih kontrakktor yang benar berkelayakan untuk sesuatuprojek maka tender akan dibuka

kepada kontraktor yang berminat. Antaraaktiviti yang akan dilakukan diperingkat ini adalah seperti

menyediakansenarai kuanntiti dimana ketepatan dalam melakukan senarai kuantiti iniadalah penting

bagi mengelakkan timbulnya masalah apa bila prosespembinaan bermula kelak. Diperingkat ini juga

pihak Juruukur Bahanbertanggungjawab untuk menjualkan dokumen kontrak serta menyatakantarikh

tutup bagi tender yang berkenaan.

Pihak Juruukur Bahan juga hendaklah mengeluarkan tender ini dalam jangkawaktu yang telah

ditetapkan bagi mengelakkan kelewatan. Selain itu juga pihak Juruukur Bahan hendaklah memastikan

bahawa dokumen tenderyang dikeluarkan itu adalah dilengkapi dengan segala dokumen dan borang-

borang yang berkaitan.

Analisis Tender

Setelah tender ditutup, piahk Juruukur Bahan akan membuat satuanalisis tender bagi projek terbabit.

Tujuan analisis tender ini dilakkukanadalah untuk memilih satu kontraktor yang benar-benar

berkelayakan untukmelakukan kerja. Berkelayakan disini bermaksud mempunyai sumberkewanag

mencukupi, mempunyai prestasi yang baik dan tidak mempunyaibeban kerja yang banyak.

Setelah selesai proses analisis tender, maka Juruukur Bahan dan Arkitekakan mengesyorkan kepada

majikkan kontraktor yang diaggap benar-benarberkelayakan untuk melakukan kerja tersebut. Namun

begitu kuasa untukmemilih kontraktor adalah ditangan pihak majikan. Diperingkat ini JuruukurBahan

dan Arkitek hanya bberhak untuk mengesyorkkan kepada majikan.

Menyediakan Dokumen Kontrak

Setelah majikan membuat keputusan tentang kontraktor yang berjayadidalam tender tersebut maka

pihak Juruukur Bahan akan menyediakandokumen kontrak sebelum kontraktor memulakan kerjanya.

Doke\umenkontrak ini adalah perjanjian antara majikan dan kontraktor. Diperingkat inipihak Juruukur

Bahan akan menyediakan dokumen kontrak yanng lengkapdengan segala dokumen, borang kontrak

spesifikasi dan lain-lain lagi.

Memeriksa Insurans


17/43

Sebelum memulakan kerja piihak konttraktor hendaklah mengambilinsuran yang berkaitan seperti yang

dinyatakan didalam fasal 19 dan 20 PAM69. Oleh itu Juruukur Bahan adalah bertanggungjawab untuk

memastikanbahawa segala insuuran yang taelah diambil oleh pihak kontraktor tersebutadalah sah.

Dengan itu pihak Juruukur Bahan akan menghubungi pihaksyarikat insuran terbabit bagi memastikan

ianya bukan merupakan polisiyang palsu.

Selain itu juga Juruukur Bahan perlulah memastikan polisi insuran yangdiambil oleh piahk kontraktor

adalah dari syarikat yang diibenarkan olehpihak Arkitek. Pihak Juruukur Bahan juja perlulah memastikan

polisi insurantersebut adalah meliputi jangkawaktu yang telah ditetapkan. Juruukur Bahanperlulah

memastikan nama didalam polisi insuran tersebut adalah betul. Jikaberlaku kesilapan maka pihak

kontraktor semestinya tidak akan menerimapampasan dari pihak insuran jika berlaku perkara-perkara

yang tidak diingini.

Ini adalah berdasarkan kepada kes Macaura Vs Northen Insurance co[1925AC619 dimana pihak plantif

mempunyai syarikat pembalakan danmengambil insuran atas namanya dan bukan atas nama syarikat.

Apabilaberlaku kebakaran keatas syarikatnya maka pihak plaintif telah membuattuntutan kepada pihak

insuran. Didalam kes ini pihak mahkamah telahmenetapkan bahawa plantif tidak dapat untuk membuat

tuntutan keranainsuran yang diambil itu adalah atas namanya dan bukan atas namasyarikatnya kerana

ianya tiada kepentingan kepada syarikatnya.

Penilaian Kerja

Antara tanggungjawab Juruukur Bahan adalah untuk membuat penilaiankerja-kerja yang dilakukan oleh

pihak kontraktor. Tujuan penilaian kerja inidiadakan ialah untuk memberikan bayaran kepada kontraktor

terhadap kerja-kerja yang dilakukan. Namun begitu kerja-kerja penilaian kerja ini hendaklahdilakukan

oleh pihak Juruukur Bahan dan disertai oleh pihak wakil kontraktor.

Selain daripada itu, ianya juga akan dapat memberikan gambarantentang kemajuan kerja yang telah

dilakukan oleh pihak kontraktor padabulan yang terbabit. Juruukur Bahan juga adalah dengan ini

bertanggung jawab untuk mengeluarkan Perakuan Interim dalam jangka waktu 14 hariselepas penilaian

kerja dilakukan. Ini seperti yang dinyatakan didalam fasal30 PAM 69.

Mengira Perubahan Kerja

Jika terdapat perubahan kerja semasa proses pembinaan maka pihak Juruukur Bahan adalah

bertanghgungjawab untuk menilai semula kerja-kerjayang terbabit. Dengan mengira perubahan kerja

terbabit pihak JuruukurBahan akan dapat mengetahui kos sebenar kerja-kerja terbabit sama adaianya

bertambah ataupun berkurangan daripada kos yang asal. Ini adalahseperti yang dinyatakan didalamfasal 11 PAM 69.

Mempertimbangkan tuntutan kontraktor

Jika pihak kontraktor membuat tuntutan kepada pihak Juruukur Bahanakibat daripada pematuhannya

kepada arahan Arkitek seperti yangdinyatakan dalam fasal 24 PAM 69, maka adalah menjadi

tanggungjawab Juruukur Bahan untuk memastikan bahawa tuntutan itu adalah benar. Selain itu juga


18/43

ianya dapat memastikan bahawa kos yang ditanggung oleh pihakkontraktor tersebut akibat daripada

arahan tersebut adalah benar-benarmerugikannya disini pihak kontraktor adalah berhak untuk

menerima segaladokumen dan resit-resit pembayaran yang menunjukkan bahawa pihakkontraktor

adalah menanggung rugi akibat daripada pematuhan arahanArkitek.

Lanjutan Masa

Di samping itu juga pihak Juruukur Bahan adalah bertanggungjawabuntuk menganalisa segala alasan

yang diberikan oleh pihak kontraktor untukmeminta lanjutan masa seperti mana yang dinyatakan

didalam fasal 23 PAM69. Jika didapati alasan yang diberikan oleh pihak kntraktor iitu adalahmunasabah

maka pihak akan Juruukur Bahan memberikan persetujuannyakepada pihak Arkitek untuk mengeluarkan

arahan bagi meluluskanpermintaan kontraktor untuk lanjutan masa tersebut.

Akaun Muktamad

Setelah pihak kontraktor mendapat sijil perakuan siap kerja (iaituselepas kontraktor membaiki segala

kecacatan yang ada), maka pihak Juruukur Bahan adalah dengan ini bertanggungjawab untuk membuatakaunmuktamad. Akaun muktamad ini adalah bertujuan untuk mengetahui jumlahsebenar wang yang

digunakan didalam projek itu samada ianya mengikutperuntukan (budget) yang telah ditetapkan oleh

pihak kontraktor ataupunmelebihi peruntukan tersebut.

Kuruukur Tanah

Kebiasaannya peranan Juruukur Tanah didalam sesuatu projekpembangunan ini hanyalah pada awalan

projek sahaja. Walaubagaimana punperanan Juruukur Tanah ini juga tidak kurang pentingnya dengan

perundingyang lain. Antara tanggungjawab pihak Juruukur Tanah adalah seperti berikut:

Membuat penandaan sempadan

Adalah menjadi tugas Juruukur Tanah untuk membuat penandaansempadan, mengukur aras tanah

ditapak dan membuat kerja "setting out"untuk menentukan kedudukan bangunan ditapak. Ini adalah

penting bagimenentukan bahawa sempadan yang dibuat dan bangunan yang akan dibinaadalah didalam

kawasan pihak majikan.

Jika pihak Juruukur gagal untuk membuat demikian maka ianya akanmenimbulkan masalah kepada

majikan dan juga kontraktor apabila projeksedang berlangsung kelak.

Menyediakan lukisan yang berkaitan

Di samping itu juga pihak Juruukur Tanah juga perlulah menyediakanlukisan dan pelan yang berkaitan

untuk kerja-kerja pemancangan yang akandilakukan oleh pihak kontraktor. Selain itu juga pihak Juruukur

Tanah jugaperlulah menghantar pelan dan lukisan yang terbabit kepada Juruukur Bahanuntuk

menetukan kos anggaran yang akan digunakan bagi kerja-kerja tanahyang akan dilakukan.


19/43

KONTRAKTOR

PENGENALAN

DEFINISI

Kontraktor dapat didefinisikan sebagai satu badan atau pihak yangbertanggungjawab untuk merealitikan

gambar atau lukisan yang disediakanoleh perekabentuk kepada bentuk dan saiz sebenar yang telah

ditetapkanmengikut kontrak. Kontraktaor juga merupakan agen atau pihak utama

yangbertanggungjawab untuk melaksanakan idea yang diterjemahkan dalambentuk lukisan kepada

bentuk dan spesifikasi sebenar sesuatu binaan.Segala kerja pembinaan yang dijalankan adalah menjadi

tanggungjawabkontraktor dan kontraktor akan mendapat balasan atau keuntungan yangberbentuk

bayaran daripada pihak majikan atau gunawan. Bayaran yangdikenakan ini adalah sebagai balasan

terhadap perkhidmatan kontraktor dania telah ditentukan dengan persetujuan kedua-dua pihak yang

terlibat iaitupihak kontraktor dan pihak gunawan.Perjanjian akan wujud dengan syarat-syarat tertentu

antara pihakkontraktor dan gunawan serta beberapa pihak lain yang terlibat yang manakemudiannya

perjanjian ini akan membentuk satu dokumen kontrak.Sepanjang proses pembinaan ini dijalankan

dokumen kontrak ini merupakanasas yang menjadi rujukan kepada sebarang masalah yang timbul

baikdipihak kontraktor ataupun pihak-pihak lain yang terlibat.

JENIS-JENIS KONTRAKTORSecara umumnya kontraktor dapat dibahagikan kepada tiga kategori

utamaiaitu :

Kontraktor utama (main contractor)

Domestik subkontraktor (domestic subcontractor)

Subkontraktor dinamakan (nominated subcontractor)

Kontraktor-kontraktor ini akan bekerjasama bagi melaksanakan projekpembinaan supaya berjalan lancar

dan dapat disiapkan mengikut masasebagaimana yang telah diperuntukan dalam dokumen kontrak

untukpambinaan tersebut. Setiap jenis kontraktor tersebut telah diperuntukansyarat-syarat tertentu

dalam perlaksanaan kerja serta kontrak yang telah

ditandatangani. Segala peruntukan syarat-syarat ini telah jelas dinyatakandalam sesuatu dokumen

kontrak yang terbentuk antara pihak kontraktor danpihak gunawan.

1. Kontraktor Utama (main contractor)

Kontraktor utama merupakan seseorang yang pakar danberpengetahuan dalam bidang pembinaan dan

kerja-kerja kejuruteraanawam ataupun kedua-duanya sekali. Kontraktor utama ini akanmenandatangani

kontrak antara pihak kontraktor dan pihak gunawan ataumajikan. Kontraktor utama ini akan

melaksanakan projek pembinaansehingga selesai sebagaimana yang terkandung dalam dokumen


20/43

kontrak.Kontraktor utama akan melaksanakan proses pembinaan ini samada denganmenggunakan

tenaga kerja yang dimilikinya sendiri ataupun mengambilsubkantraktor ataupun kedua-duanya sekali.

2. Domestik kontraktor (domestic contractor)

Domestik kontraktor adalah terdiri daripada berbagai jeniskontraktor yang melakukan kerja mengikut

tred-tred tertentu mengikutkepakaran dan keupayaan masing-masing. Domestik kontraktor

dapatdibahagikan kepada tiga jenis utama iaitu :

Subkontraktor kerja dikenali sebagai subkontraktor bahan dan buruhdan membekalkan semua bahan

dan buruh yang terlibat untuk sesuatu kerjasubkontrak.

ii) Subkontraktor bahan dimana ia membekalkan bahan-bahan binaanuntuk tempoh pembinaan

dijalankan. Ia biasanya akan dipilih oleh pihakmajikan dan ianya dikenali sebagai pembekal dinamakan.

iii) Subkontraktor buruh dimana kontraktor ynag membekalkan buruhuntuk melaksanakan kerja kontrak

bangunan. Ianya membekalkan buruhmahir, separa mahir dan kurang mahir.

3. Subkontraktor dinamakan (nominated subcontractor)Subkontraktor dinamakan adalah merupakan

subkontraktor yangdilantik oleh pihak gunawan. Kontraktor ini menjalankan kerja-kerjapembinaan

mengikut kepakaran masing-masing. Subkontraktor dinamakanini biasanya melakukan kerja-kerja

mekanikal dan elektrikal sertaperkhidmatan bangunan seperti :

Sistem bekalan air

Sistem hawa dinginLif dan Eskulator

Sistem pencegah kebakaran

Sistem pemasangan elektrik

HAK DAN TANGGUNGJAWAB KONTRAKTOR UTAMA DAN SUBKONTRAKTOR

Secara umumnya hak dan tanggungjawab kedua-dua pihak ini akanberlandaskan kepada kontrak yang

telah dipersetujui antara kedua dua pihak.Syarat-syarat kontrak yang terlibat ialah kontrak kerja

subkontrak yangdibuat diantara kontraktor utama dan subkontraktor disamping kontrakutama.yang

terbentuk antara kontraktor utama dan majikan.Syarat- syaratkontrak yang terbentuk antara pihak

kontraktor utama dan subkontraktorialah seperti subkontraktor akan melaksanakan semua kerja

berdasarkanlukisan dan spesifikasi yang telah ditetapkan, membuat semua bayaran yangberkaitan

dengan insuran dan wang tahanan, mengemukakanl mengambilpekerja yang komprehensif dan syarat-

syarat tambahan yang lain jikaterdapat peruntukan tersebut antara pihak kontraktor utama dan

subkontraktor.Selain dari peruntukan syarat-syarat kontrak tersebut kedua- dua pihak juga perlu

mematuhi common low dan statut (peruntukan oleh kerajaanpersekutuan, negeri,

tempatan).Peruntukan dibawah commmon low ialahseperti undang-undang tort contohnya kacau

ganggu, manakala statut pulaialah peruntukan atau akta-akta tertentu untuk sesuatu perkara

contohnyaakta keselamatan sosial pekerja 1969.Dalam industri binaan jika sesuatuprojek berkenaan


21/43

adalah kepunyaan kerajaan maka ianya tertakluk kepadaperuntukan common law dan statut manakala

jika projek tersebut dibawahhak milik pihak persendirian maka ianya hanya tertakluk kepada

statutsahaja. Ini telah dinyatakan dalam Borang kontrak PAM Fasal 18(1).Hak dan tanggungjawab yang

telah diperuntukan dan sepatutnyadilaksanakan adalah tertakluk kepada syarat- syarat yang

ditandatanganiatau dipersetujui oleh semua pihak.

HAK DAN TANGGUNGJAWAB SUBKONTRAKTOR TERHADAP KONTRAKTORUTAMA

Dalam borang PAM Fasal yang berkaitan dengan hak dan tanggungjawabsubkontraktor ialah Fasal 27(a-

g). Dalam Fasal 27(a)(i-xi) ini telahmemperuntukan hak-hak dan tangungjawab bagi pihak subkontraktor.

HAK SUBKONTRAKTOR

Subkontraktor mempunyai hak tertentu apabila ia menandatanganikontrak dengan kontraktor utama di

bawah peruntukan yang dinyatakansebelum ini. Diantara hak yang biasa wujud didalam sesuatu kontrak

ialah:

Mendapat kemudahan dalam melaksanakan kerja subkontrak

Subkontraktor mempunyai hak untuk mendapat kemudahanmelaksanakan kerja subkontrak dari

kontraktor utama. Kemudahan initermasuklah kemudahan peralatan dan pengurusan. Kemudahan

peralatan ialah kemudahan menggunakan kelengkapan kontraktor utama untukmelaksanakan kerja

subkontrak, manakala kemudahan pengurusan pula ialahberbentuk kemudahan untuk mendapatkan

lukisan- lukisan kerja subkontrak,khidmat penyeliaan tapak, pejabat tapak dan sebagainya. Jika

subkontrakkerja keseluruhan digunakan maka hak untuk mendapatkan kemudahanhanya terhad kepada

penggunaan akses jalan, peranca dan bekalan elektrikserta air. Manakala mempunyai hak yang lebih

luas. Hak mendapat bahandan peralatan yang sesuai serta kemudahan pengurusan perlu diberi

olehkontraktor utama.

Subkontraktor mempunyai hak yang sama dikalngan mereka. Jikaberlaku ketidakadilan sehingga

mengganggu perjlanan kerja subkontrakmereka boleh mengadu kepada kontraktor utama untuk

kemudahan yanglebuh baik. Walau bagaimanapun subkontraktor tidak dapat mengambiltindakan dari

segi kontrak kerana tiada peruntukan yang khusus. Ia hanyaberlandaskan kepada perikemanusiaan dan

amalan yang biasa di jalankanoleh ahli ikhtisas.

Mendapatkan Bayaran

Subkontraktor mempunyai hak untuk mendapatkan bayaran bagikerja subkontrak yang telah

dilaksanakan. Bayaran tersebut adalahmerangkumi :

1. Bayaran interim

2. Bayaran tambahan didalam perubahan kerja subkontrak

3. Bayaran kerugian yang disebabkan oleh tindakan kontraktor utama


22/43

Kelulusan pembayaran ini akan tertakluk kepada kerja subkontrakyang dilaksanakan. Jika tidak

memenuhi syarat kontrak maka subkontraktidak layak menerima bayaran. Hak yang terlibat berkenaan

dengan bayaranini ialah:

1. Jumlah yang sewajarnya

2. Tempoh sesuatu pembayaran

3. Kaedah bayaran oleh kontraktor utama

Faktor-faktor ini perlu diambil dan dipertimbangkan oleh kontraktordengan adil. Mengikut amalan biasa

bayaran akan dibuat apabilasubkontraktor menghantar satu tuntutan balik. Hak subkontraktor untuk

mendapatkan bayaran ini telah dinyatakandengan jelas dalam Borang PAM Fasal 27(a)(vii), (b), (c). Kes-

kes yang menjadi rujukan berkenaan dengan fasal 27 (c) ialah:

Gilbert- Ash (Northern) Ltd V Modern Engineering (Bristol) Ltd [1973]3 All ER 1952. Morttam Consultant

Ltd V Bernard Sunley & Sons Ltd [1975]3. LIR 197

Menagguhkan perlaksanaan kerja subkontraktor

Subkontraktor juga mempunyai hak untuk menagguhkan kerjasubkontrak yang tidak mengikut kontrak

asal. Diantara sebab-sebabnya ialahkegagalan kontraktor utama membayar kerja subkontrak bagi

subkontraktoryang terlibat.Walaupun dalam PAM Fasal 27 (c) telah dinyatakan bahawa jikakontraktor

utama gagal membuat pembayaran terus kepada subkontraktor,arkitak akan membuat pembayaran

terus, tetapi ini mungkin akanmendatangkan masalah kepada subkontraktor seperti masalah kewangan.

Oleh sebab itu subkontraktor yang terlibat berhak untukmenangguhkan kerja buat sementara waktu

sehingga selesai masalah yangdihadapi, mengikut persetujuan pihak yang majikan serta pihak-pihak

lainyang bertanggungjawab keatas projek pembinaan yang dijalankan.

Mendapatkan LAnjutan MAsa

Lanjutan masa juga boleh diperolehi oleh subkontraktor jika iaberpunca dari sebab-sebab yang

munasabah contohnya kejadian bencanaalam seperti banjir atau hujan yang tidak berhenti yang

menyebabkan kerja-kerja pembinaan tidak boleh dijalankan. Selain dari itu lanjutan masa jugaboleh

diberi kepada subkontraktor yang mana kesilapan atau masalah yangmenyebabkan kelewatan itu

berpunca daripada kontraktor utama contohnyatiada bekalan bahan binaan yang mencukupi dari

pembekal bahan binaanyang telah diberi tugas untuk membekalkan bahan-bahan binaan

tempatan.Pada kebiasaannya lanjutan masa ini diperolehi jika berlaku perkara yangtidak dapat

dielakkan seperti yang terdapat dalam peruntukan kontrak utamasebagaimana yang telah dinyatakan

diatas. Dalam Borang PAM peruntukan berkenaan dengan lanjutan masa yangmenjadi hak kepada

subkontraktor telah dinyatakan dengan jelas dalam Fasal27 (a)(v dan vi) dan (d)(i) manakala fasal 27

(d)(ii) pula memperuntukanapabila timbulnya masalah dari pihak subkontraktor setelah

mendapatkanlanjutan masa. Kes yang berkaitan dengan lanjutan masa ini ialah kes Percy BiltonLtd V

Greater London Council (1982) 20 BLR 1


23/43

TANGGUNGJAWAB SUBKONTRAKTOR

Subkontraktor bertanggungjawab untuk melaksanakan kerja subkontrakyang telah diberi sepertimana

yang telah dijanjikan dalam peruntukan syarat-syarat kontrak antara pihak kontraktor utama dan pihak

subkontraktor.Dalam PAM Fasal (1) telah diperuntukan tanggungjawab kontraktor dimanakontraktor itu

perlu menyiapkan kerja dengan sempurna sehinggamemuaskan hati pihak majikan. Tetapi bagi pihaksubkontraktor pula merekaharus menyiapkan kerja dengan sempurna sehingga memuaskan hati

pihakkontraktor utama sebagaimana yang telah diperuntukan dalam Fasal 27(a)(iii) yang mana pihak

kontraktor utama harus dipertanggungjawabkan jikakerja yang dilakukan oleh subkontraktor tidak

memuaskan hati pihakmajikan. Oleh sebab itu tanggungjawab subkontraktor adalah besar

dalammenjaga kepentingan kontraktor utama. Antara beberapa tanggungjawabsubkontraktor yang

biasa wujud dalam subkontrak ialah :

Pematuhan kepada nilai kuantiti

Kuantiti kerja subkontrak dan bahan yang digunakan perlu mengikutpenentuan yang telah ditetapkan

dalam dokumen kontrak yang telah ditandatangani oleh subkontraktor. Ini kerana untuk menjamin

kualiti binaan yangdibuat adalah terjamin dan selamat digunakan dengan baik dan sempurnamengikut

tempoh yang ditetapkan.Dalam PAM Fasal 6 (1), (2), dan (3) telahdiperuntukan dengan jelas bahawa

pematuhan kepada mutu kerja dan nilaiadalah amat penting Oleh yang demikian menjadi satu

kewajipan kepadasubkontraktor mendapat bahan dan melaksanakan kerja subkontrak denganbaik.

Menjaga kepentingan awam

Subkontraktor perlu sentiasa memastikan kepentingan awam tidakterjejas akibat dari kerja subkontrak

yang dilaksanakannya dan ini secara taklangsung ia akan menjaga kepentingan kontraktor utama.

Kepentingan inimerangkumi kerosakan harta benda, keselamatan, keselesaan danseumpamanya. Dalamhal ini subkontraktor perlu menginsurankan kerja yangakan dibuat kemudian pula perlu mengemukakan

polisi insuran terhadapkontraktor utama sebagai syarat terdahulu sebelum memulakan kerja. Initelah

dinyatakan dengan jelas dalam PAMFasal (18) dan (19) serta Fasal 27(a)(iv), yang mana menyatakan

bahawa kontraktor perlu mengambil insuransebelum memulakan sesuatu kerja pembinaan. Dalam PAM

Fasal 20 jugatelah memperuntukan bahawa kontraktor perlu mengambil insuran kerjasebelum

memulakan kerja pembinaan. Peruntukan dan syarat undang-undang yang berkaitan kepentingan awam

perlu dipatuhi untuk menjaminkeselamatan serta kepentingan pihak awam.

Menjaga kebersihan tapak bina

Bahan buangan atau lebihan dari sesuatu kerja subkontrak yangdijalankan perlu dibersihkan semulaoleh subkontraktor. Subkontraktor perlumemastikan hal ini dilakukan diakhir kerja subkontrak tanpa

menjejaskanharta pihak lain ditapak bina. Jika tidak dilaksanakan kontraktor utama layak mengambil

orang lainuntuk melakukan obligasi itu dan potongan pembayaran akan dibuatmengikut perbelanjaan

yang ditanggung. Walau bagaimanapunsubkontraktor tidak boleh dibebankan oleh pembersihan tapak

akibat darikerja pihak lain, contohnya subkontraktor lain.


24/43

HAK DAN TANGGUNGJAWAB KONTRAKTOR UTAMA TERHADAPSUBKONTRAKTOR

HAK KONTRAKTOR UTAMA

Memeriksa kerja subkontrak

Kon tra kto r utam a mem puny ai hak untu k mem eri ks a ker jasubkontrak yang telah dilaksanakan

oleh subkontraktor. Pemeriksaan bolehdibuat pada bila-bila masa diperlukan samada diminta

oleh gunawan atautidak. Walau bagaimanapun hak ini adalah tertakluk kepada kerja

subkontrakyang telah dilaksanakan sahaja. Pemeriksaan ini tidak boleh dibuat

keataskelengkapan yang digunakan. Walaupun demikian kontraktor utama

bo le hmenasihati bagi penggunaan peralatan yang sesuai demi kepentingan kerjasub ko nr ak

berkenaan.Sekiranya pihak subkontraktor gagal melaksanakankerja dengan baik maka pihak

kontraktor utama perlu bertanggungjawab jikapihak majikan tidak puas hati. Ini juga telah dinyatakan

dengan jelas dalamPAM Fasa l 2 7(a) (iii). Oleh sebab itu kont raktor utama berhak

sepenuhnyauntuk memeriksa kerja yang dilakukan oleh pihak subkontraktor

di ba wa hpengawasannya.untuk memuaskan hati pihak majikan.

Menolak kerja subkontrak

Kerja subkontrak yang tidak memenuhi mutu yang telah ditetapkandari segi bahan yang

digunakan, penyempurnaan terhadap penyiapannyaboleh ditolak oleh kontraktor

utam a. Ko ntrak to r utama be rh ak me mb uat penolakan kerana kontraktor utama yang akan

bertanggunjawab keatas kerjaya ng di la ku ka n o le h s ub ko nt ra kt o r . P e no la k an in i

bo le h d i da la m be nt uk keseluruhan atau sebahagian daripada kerja subkontrak yang

berkenaan.P e n o l a k a n o l e h k o n t r a k t o r u t a m a i n i a k a n

m e n y e b a b k a n s a m a d a s u b k o nt r ak to r a k a n m em bu at s e m u l a k er j a y an gt i d a k m e m u a s k a n h a t i k o n t r a k t o r t e r s e b u t a t a u s u b k o n t r a k t o r a k a n

d i k a t e g o r i k a n t i d a k d a p a t m e n y i a p k a n k e r j a d e n g a n s e m p u r n a d a n

P A M f a s a l 2 7 ( a ) ( v i ) a k a n berkuatkuasa.

Menolak bayaran

Men ola k baya ran ini ber mak sud men ola k mana -ma na wan gsubkontraktor yang perlu dibayar

oleh pihak majikan kepadanya. Penolakani n i di b u a t a da l a h de n g a n be be r a pa s e ba b

sepert i subkontraktor engganmemperbaharui insuran atau enggan menje laskan apa-

apa bayaran yangdikenakan keatasnya yang mana ianya berkaitan dengan kontraktor utamaatau

pihak majikan.Pada kebiasaannya hak menolak bayaran sebahagiandaripada bayaranke majuan yan g b e ru pa wan g tah an an b ol eh d il aku kan. K a e d a h p e n o l a k a n i n i

s e b e n a r n y a d i k e n a l i s e b a g a i s e t - o f f . I n i t e l a h dinyatakan didalam PAM Fasal

(20) serta Fasal (19) dan(20) yang mana ianyam e ny e n t u h t e n t an g pe m b ah a r u a n i n s ur a ns

y an g m a n a ka ed ah s et -o ff d i g u n a k a n . W a l a u p u n d e m i k i a n p e n o l a k a n

w a n g t a h a n a n t i d a k b o l e h melebihi nilai peratusan yang diperuntukan dalam kontrak

utama. Kontraktoru ta ma ju ga b e rh ak me n o l ak s e s u a tu b ay ar an j i k a s u b k on t ra kto r


25/43

g a g a l memenuhi obligasinya, samada dilakukan sendiri atau oleh kotraktor utamaatau pihak lain yangg

diambil oleh kontraktor utama

Mengambil subkontraktor lain

Hak mengambil subkontraktor lain untuk menyelesaikan kerja yangte rt an gg un g ol eh se su at u

subkontraktor boleh digunakan oleh kontraktorutama. Segala bayaran yang berkaitan

boleh dipotong dari bayaran yangsepatutnya dibayar kepada subkontraktor yang pertama.

Walaupun demikiania perlul ah menya takan bahawa subkont raktor telah berlak u cuai

sehinggamenjejaskan kepentingan kontraktor utama dari pandangan gunawan sertapihak berkuasa yang

lain.

Selain dari itu, pihak kontraktor tama juga boleh mengambilsubkontraktor lain jika

subkontraktor yang ada tidak mempunyai kepakarandidalam sesuatu projek yang terdapat pelbagi jenis elemen

yang memerlukankepakaran yang khusus.

Menamatkan kontrak

Penamatan kontrak boleh dibuat oleh kontraktor utama jika kontraktorgagal menjalankan obligasi yang sepatutnya.

Penamatan ini tertakluk kepadaoblogasi yang besar mengikut syarat subkontrak sahaja tetapi tidak

m e l i p u t i y a n g k e c i l c o n t o h n y a t i d a k m e n g i k u t a r a h a n d a r i s e g i k u a l i t i b a h a n

d a n mengikut masa yang ditetapkan.

TANGGUNGJAWAB KONTRAKTOR UTAMA

Menyelaras Subkontraktor

Kontraktor utama mempunyai tanggungjawab untuk menyelarass e m u a s u b k o n t r a k t o r

d i b a w a h n y a . L a n g k a h i n i p e r l u d i l a k u k a n u n t u k memastikan perjalanan kerja

subkontrak memenuhi kehendak kontrak utamadan subkontrak

Menyediakan kelengkapan kerja

Kelengkapan kerja perlu disediakan oleh kontraktor utama kepadas u b k o n t r a k t o r

t e r u t a m a n y a s u b k o n t r a k t o r k e r j a . K e l e n g k a p a n y a n g disediakan mestilah

mencukupi dan sesuai dengan kerja dan produktif. Selaind a r i i t u k o n t r a k t o r u t a m a j u g a

p e r l u m e n g h u b u n g k a n s u b k o n t r a k t o r d i b a w a h n y a d e n g a n p i h a k

p e r u n d i n g . H a l i n i p e r l u d i l a k u k a n u n t u k memudahkan pemeriksaan

dan pengik tirafa n k erja subko ntrak yang talahdilaksanakan.

Menyelesaikan Masalah subkontraktor

Kontraktor utama perlu menyelesaikan sebarang kerimitan yangti mb ul di ka langan su bk on tr ak to r.

K ontr aktor utam a pe rl u m en asihati dan m e n y e l e s a i k a n m a s a l a h y a n g d i h a d a p i

j i k a i a n y a b e r p u n c a d a r i p a d a tindakannya.ianya akan menjamin kelancaran kerja dan tingkat kualiti

akhir.


26/43

Mengawasi Kerja subkontrak

Kontraktor utama juga perlu dari masa kesemasa mengawasi kerjas u b k o n t r a k y a n g

di la ks an ak an ol eh su bk o nt ra k ya ng d i la ks an ak an ol eh subkontraktor. Sehubungan

dengan itu kontraktor utama perlu menyediakanwakil ditapak untuk memudahkan

subkonraktor mendapatkan maklumatyang sepatutnya

HAK DAN TANGGUNGJAWAB KONTRAKTOR TERHADAP PIHAK LAIN

Hak dan tanggungjawab kontraktor terhadap pekerjanya.

Hak-hak kontraktor terhadap pekerjanya adalah kontraktor berhakunt uk me ngam bi l pe ker ja ya ng

komprehensif dan dapat melakukan kerjadengan baik. Jika terdapat pekerj a yang tidak

memuaskan hati kontraktoratau yang menimbulkan masalah maka kontraktor berhak

un tuk mem ecat pekerja tersebut tetapi mengikut persetujuan pihak majikan terlebih dahilu.D a l a m

P A M f a s a l ( 1 9 ) d a n ( 2 0 ) t e l a h d i n y a t a k a n m e n g e n a i p e r u n t u k a n - p e r u n t u k a n

mengenai perkara ini.

Kontraktor juga mesti bertanggungjawab sepenuhnya keatask e b a j i k a n p e k e r j a n y a y a n g

m a n a k o n t r a k t o r p e r l u m e n g i n s u r a n k a n p e k e r j a n y a s e r t a m e m b a y a r

c a r u m a n w a n g P E R K E S O . S e l a i n d a r i i t u k ontraktor juga perlu memastikan

bahawa pekerja yang diambil bekerjaadalah dapat melaksanakan kerja dengan baik dan

be rk es an su paya ke rj ayang dilaksanakan dapat memuaskan hati pihak majikan.

Hak-hak dan tanggungjawab ini amat penting kerana untukmenjamin kedua-dua pihak

dapat bekerjasama dan mendapat keuntunganatau balasan masing-masing yang

setimpal deangan apa yang diberikan.Apabila kedua-dua pihak berpuas hati maka segala kerja

dapat dilaksanakandengan sempurna.

Hak dan tanggungjawab kontraktor terhadap majikan

Dalam melaksanakan sesuatu kontrak hak dan tanggungjawabpih ak -p ih ak ut am a se ri ng

dipertikaikan dan masalah inilah yang seringkalitimbul. Walau bagiamanapun kedua-dua

pihak yang telibat ini mempunyai hak dan tanggungjawab yang sama rata. Dalam

m em pe rk at ak an h ak d an t a n g g u n g j a w a b k o n t r a k t o r d a n m a j i k a n i n i k e d u a - d u a

p i h a k m e m p u n y a i peranan dan hak yang sama pentingnya.

Hak kontraktor ke atas majikan adalah mendapatkan bayaran ataub a l a s a n d a r i p a d a k e r j a

m a j ik a n y a ng t e l a h d i la k sa n ak a n. S e l a in da r i it u k o n t r a k t o r j u g a b e r h a k

u n t u k m e n d a p a t k a n i n s u r a n k o n t r a k t o r b o l e h mendapatkan insuran kerja dari

pihak majikan sekiranya mengikut PAM Fasal(2 0 ) ( b) d a n ( c ) y a ng m a na m e m p e r u n t uk a n

ba ha wa ko nt ra kt or be r ha kmendapatkan insuran kerja yang d iperuntukan kepadanya

sekiranya pihakmajikan menggunakan Fasal (20)(b) dan (c).


27/43

Tanggungjawab kontraktor terhadap majikan pula ialahmelaksanakan kerja yang

diberikan dengan baik sehinga memuaskan hatimajikan Ini tertakluk kepada PAM Fasal

( 1)( i) d an ( ii ). Se la in d ar i i tu p ih akko n tr akt or ju ga p e r l u m e n gi n s u ra n k an s e ga l a

ke rj a ma j i ka n ya ng ak an di laksanakan. Ini tertakluk kepada Fasal (20)(a) yang mana

p ih ak m aj ik an t i d a k m e n g a m b i l s e b a r a n g i n s u r a n k e r j a . O l e h s e b a b i t u a d a l a h

m e n j a d i tanggungjawab kontraktor untuk mengambil insuran tersebut.

Selain dari itu pihak kontraktor juga mempunyai tanggungjawab danhak untuk menyiasat dan meneliti

segala maklumat yang diberikan sebelumm e m a s uk i t e n de r y an g d it aw ar k a n o le h

m a j i k a n . I n i a d a l a h u n t u k t i d a k m e n i m b u l k a n s e g a l a m a s a l a h

y a n g t i d a k d a p a t d i e l a k k a n k e a t a s t a n g g u n g j a w a b m a s i n g -

m a s i n g s e t e l a h p e r l a k s a n a a n p e m b i n a a n i n i dijalankan.

Hak dan tanggungjawab kontraktor terhadap kumpulanperekabentuk.

Kumpulan perekabentuk adalah terdiri daripada Arkitek, Jurutera, Juruukur Bahan dan beberapa ahli

profesional yang lain. Mereka adalah pihakyang bertanggungjawab yang mana menterjemahkan idea

yang disampaikanoleh pihak majik an a tau gunawa n ke dalam bentuk lukisan kerj a.

Kemudianmelalui lukisan-lukisan ini maka kontraktor akan membina dan menyiapkankerja tersebut

manjadi sebuah bangunan atau binaan lain. Pihak kumpulanpe r e k a b e n t u k i n i j u g a a k a n

b e r u r us a n de n g a n k u m pu la n p e r e k a b e nt uk secara tidak angsun dan ini menyebabkan

mereka juga tidak lepas daripadahak dan tanggungjawab masing-masing.

Kontraktor mempunyai hak untuk mendapatkan lukisan-lukisan yang jelas dan baik daripada pihak

pereka bentuk ini. Selain dari itu pihak perekab e n t u k j u g a p e r l u m e m a s t i k a n l u k i s a n

kontrak adalah tidak bercanggahdengan dokumen kontrak. Walaupun percanggahan antara

dokumen kontrakd e n g an l u k i s an i n i , j i ka b e r l a ku t i d a k me n y e b ab k an m an a-m an ap i h a k dipersalahkan kecuali majikan tetapi menjadi tangunggjawab bersama untukmemastikan agar

ianya tidak berlaku.

Dal am PAM Fas al (1) (2) men yat aka n d eng an je las baha wamenjaditanggungjawab kontraktro

untuk memberitahu jiak terjumpa, tetapi

b u k a n m e n j a d i t a n g g u n g j a w a b k o n t r a k t o r u n t u k m e n y e m a k k e s i l a p a n tersebut.

Masalah ini boleh dirujuk kepada kes London Borough of Merton VStanley Huge Leach Ltd (1985) 32 BLR

51.

Hak dan tanggungjawab ini amat penting supaya tiada kerumitanyang akan berlaku dan wujudnya kerjasamaantara kedua-dua pihak ini.

HAK DAN TANGGUNGJAWAB KONTRAKTOR TERHADAP INSTITUSI KEWANGAN

Hak kontraktor keatas institusi kewangan adalah sangat penting yangma n a i a n y a m e r u p a k a n

s a t u h a k y a n g d i p e r o l e h i o l e h k o n t r a k t o r t e t a p i d i b u a t d a l a m k o n s e p s e r a h

h a k . K o ns e p s e ra h h a k a d a la h s a tu k o ns e p d i m a n a h a k p i h a k t e r t e n t u


28/43

d i s e r a h k a n k e p a d a s a t u p i h a k l a i n u n t u k menguruskannya. Jadi bagi pihak

kontraktor hak atau balasan yang diperolehidar ip ad a ma ji kan te lah di se rah ha kk an ke pa da

pi ha k in st it us i ke wa ng an berupa modal duluan untuk melaksanakan kerja majikan. Dalam PAM

Fasal(17)(1) dan (2) telah diperuntukan berkenaan sub sewa atau serah hak ini.

S e t e l a h m e n d a p a t h a k t e r s e b u t m a k a k o n t r a k t o rp e r l u bertanggungjawab untuk menjalankan kerja dengan baik dan memuaskanhati pihak

kontraktor. Kontraktor juga perlu berurusan dengan pihak institusik e w a n g a n s e c a r a b a i k d a n

p e r l u m e n d a p a t k a n s a t u j a m i n a n b a n k a t a u i n s u r a n s . J i k a s e s e o r a n g

k o n t r a k t o r t i d a k b a n y a k m e n i m b u l k a n m a s a l a h d en ga n p ih ak ba nk ma ka in i a ka n

menyenangkan lagi pihak bank dan jugapihak kontraktor turutamanya untuk berurusan degannya

seterusnya keranap i h a k i n s t i t u s i k e w a n g a n t e l a h m e m b e r i k e p e r c a y a a n

k e p a d a p i h a k kontraktor.

PEMBEKAL

Pembekal (supplier) merupakan salah satu pihak yang terpenting di dalamindustri

binaan. Pembekal berperanan untuk membekalkan bahan-bahanbinaan dan juga

p e r a l a t a n u n t u k b a g i p e m b i n a a n d i t a p a k b i n a . S e c a r a amnya, pembekal boleh dibahagikan

kepada beberapa jenis iaitu:

Pembekal (Domestic Supplier)

Pembekal jenis in i merupakan pembekal b iasa yang membekalkanb a h a n b i n a a n k e

t a p a k b i n a . D i p e r i n g k a t i n i , k o n t r a k t o r u t a m a b e b a s memilih pembekal

mereka bagi membekalkan bahan binaan seperti simen,blok bata, kayu dan sebagainya. Ini bergantung

kepada kelebihan-kelebihanya ng ad a pa da pe mb ek al te rs eb ut . Co nt oh ny a pe mb ek altersebut dapatmemberikan jumlah kredit yang besar kepada kontraktor utama

ataupundapat menawarkan pilihan bahan binaan dan peralatan yang pelbagai untukkegunaan kontraktor

utama.

Pembekal Dinamakan (Nominated Supplier)

Pembekal dinamakan ini merupakan pembekal yang telah dicalonkanuntuk dipilih oleh kontraktor

utama. Pembekal dinamakan ialah individu atauperniagaan perkongsian, firma atau syarikat yang

tendernya hanyalah untukme mb ek al da n me ny er ah ha nt ar ba ha n- ba ha n at au

p e r a l a t a n y a n g t e l a h disetujuterima semasa berurusan dengan pihak kontraktor.

Pengilang

Pengilang merupakan pengeluar untuk sesuatu bahan binaan. Selalunyab a h a n - b a h a n t e r s e b u t

d i k e l u a r k a n a t a u d i h a s i l k a n d a l a m j u m l a h y a n g b a ny ak . D al am se se te ng ah ke s,

ada pengilang yang memasarkan send irihasil pengeluaran mereka tetapi ada juga yang terpaksa melalui

pengedar


29/43

Pengimport

Pengimport pula merupakan pengimport bahan-bahan binaan danperalatan dari luar negara

yang tiada di dalam pasaran tempatan.

Pengedar

Pengedar pula merupakan orang atau pihak yang bertanggungjawabunt uk me nged ar baha n- ba ha n

dan pe ra lat an bin aan. Pe nged ar me ru pakan orang tengah di antara pengilang atau pengimport

dengan pembeli.

KEPENTINGAN HAK PEMBEKAL

Hak ini merupakan perkara yang seharusnya diperolehi oleh pihakpembekal. Antara hak-hak

serta kepentingan tersebut adalah seperti manaberikut:

Mendapatkan Kontrak Membekal

Pembekal dinamakan berhak untuk mendapatkan kerja atau kontrakme mb ek al se te la h pi ha k kl ie n

te lah me nam akan pe mbe ka l te rs eb ut . Ke rj amembekal ini adalah seperti mana yang telah

diperuntukan dalam Wang KosPrima atau Wang Peruntukan Sementara. Dengan kata lain kontraktor

utamat e r p a k s a m e m b u a t s u b k o n t r a k d e n g a n p e m b e k a l d i n a m a k a n y a n g

t e l a h dipilih oleh pihak klien.

Walau bagaimanapun ini terpulang sekiranya kontraktor utama adaban ta ha n te rh ad ap pe mi li han

pembekal yang telah dibuat oleh pihak klienatau pihak pembekal sendiri enggan

me ngi kat kont ra k de ngan ko ntraktor utama tersebut atas sebab-sebab tertentu.

Membuat Bantahan Terhadap Penamaan

Pembekal berhak untuk membuat sebarang bantahan terhadap pihakklien semasa penamaan atau

pemilihannya bagi kontrak membekal bahan-bah an bi naa n. Pe mb ek al bo leh me nolak kontrak

tersebut sekiranya pihakb e l i a u t i d a k b e r s e t u j u d e n g a n b e b e r a p a

p e r k a r a s e p e r t i y a n g t e l a h disenaraikan dalam borang kontrak setara PAM/ ISM dibawah fasal 28

(b).

Mendapatkan Bayaran

Hak Pembekal yang seterusnya adalah berhak me ndapat bayarandaripada kontraktor

utama ke atas barangan yang telah diserah hantar ketapak bina. Kontraktor perlu

membayar kepada pembekal dalam tempohmasa 30 hari setelah barang-barang dihantar

ke tapak bina seperti yangdijelaskan di bawah fasal 28 (c) borang kontrak setara PAM/ ISM.

Pertikaian Bayaran

Pembekal mempunyai hak untuk mempertikaikan sebarang keputusansekiranya tidak berpuas hati

dengan bayaran yang telah diperakui oleh pihakArkitek. Contohnya pertikaian boleh dibuat oleh


30/43

pembekal seandainya pihakkontraktor tidak menjelaskan bayaran kepadanya dalam masa

yang telahditetapkan.

Bon Perlaksanaan

Pembekal berhak untuk mendapatkan kembali baki bon perlaksanaaniai tu se te lah di to lak de ngan

se mu a pot on gan. In i ad al ah ke rana kontra ktor tidak berhak ke atas bon tersebut dan seharusnya

diserahkan kepada pihakpembekal.

TANGGUNGJAWAB PEMBEKAL

Tanggungjawab pembekal sama ada kepada pihak klien atau atau pihakkontraktor adalah amat penting. Ini adalah

untuk memastikan supaya semuak er ja ya n g di ra nc an g be rj al an de ng an la nc ar da n

t i d a k t e r g a n g g u o l e h sebarang kegagalan. Antara lain tanggungjawab pembekal adalah:

Pelaksanaan Subkontrak

Pembe kal hendak lah melaks anak an dan meny iapkan kerj a-ke rjapembekalan dan serah

hantar bahan atau peralatan kepada pihak kontraktor.Ini bagi membolehkan pihak kontraktor

melaksanakan obligasi-obligasinya dib a w a h k o n t r a k u t a m a . S e b a r a n g

k e g a g a l a n p i h a k p e m b e k a l u n t u k menjalankan tugasnya boleh menyebabkan

pihak Arkitek melantik pembekallain bagi meneruskan kerja-kerja subkontrak tersebut. Kes rujukan adalah:

TA Bickerton & Son Ltd v North-West Metropolitan Regional HospitalBoard

Dalam kes ini, TA Birckerton merupakan pembekal (pertama) untuksubkontrak membekal bahan-bahan

binaan. Tetapi plantif telah gagal untukm e l a k s a n a k a n t u g a s n y a d a l a m p e m b e k a l a n

t e r s e b u t s e b e l u m k e r j a p e mb e ka l an te r s e bu t s i ap . O l e h s e ba b i t u , pi h ak

A k i t e k t e l a h m e l a n t i k Pembekal yang baru untuk kerja pembekalan tersebut.

Pastikan Keselamatan Barang

Menjadi tanggungjawab pembekal untuk memastikan barang-barangdan bahan yang diserah hantar ke

tapak bina berada dalam keadaan selamatd a n t i d a k r o s a k . S e b a r a n g

k e r o s a k a n y a n g b e r l a k u d a l a m p r o s e s p e n g h a n t a r a n b a h a n -

b a h a n t e r s e b u t k e t a p a k b i n a a d a l a h d i b a w a h tanggungan pihak pembekal.

Bon Perlaksanaan

Sebelum memulakan kerja-kerja membekal, Pembekal hendaklahmemb er i de posi t ke pa da pi ha k

kontrakto r be rbe nt uk bo n pe rla ksanaan. Iniadalah sebagai jaminan dari pihak pembekal untuk

melaksanakan kontraknyadan jika berlaku sebarang kemungkiran, pihak kontraktor boleh mencairkanbon

tersebut.

Penggantian atau Pembaikan


31/43

Menjadi tanggungjawab Pembekal untuk mengganti dan membaiki apa-apa bahan dan peralatan yang

telah dibekalkannya setelah diberitahu secarabertulis oleh pihak kontraktor. Kerosakan tersebut termasuklah samada

rosak,c a c a t a t a u r e n d a h m u t u n y a . S e m u a p e r b e l a n j a a n u n t u k

menggantikanbarang-barang tersebut hendaklah ditanggung keseluruhannya oleh

pihakpembekal. Perkara ini boleh dirujuk di bawah fasal 28 (b)(ii) PAM/ ISM.

Serahhak

Pembekal tidak boleh menyerahhak dan memindah milik subkontrak inia t a u k e p e n t i n g a n n y a

k e p a d a o r a n g l a i n m e l a i n k a n s u d a h m e n d a p a t persetujuan bertulis dari pihak

kontraktor dan Arkitek.

PEMBEKAL BAHAN-BAHAN BINAAN DAN LOJI.

Materials and equipment supplier.)

Pembekal bahan-bahan binaan dan/atau loji adalah pihak yangmembekalkan bahan-

b aha n bi na an da n/ at au lo ji ke pa da pi ha k ko nt ra kt or b a g i m e m b o l e h k a n

k o n t r a k t o r m e n j a l a n k a n K e r j a d a n s e t e r u s n y a menyiapkan Kerja.

Terdapat beberapa bahagian pembekal bahan-bahan binaan dan/atau loji:

Pembekal dinamakan (Nominated suppliers)

P e n g i l a n g b a h a n - b a h a n b i n a a n ( M a n u f a c t u r e r s o f

c o n s t r u c t i o n m a t e r i a l s )

Pengilang loji (Manufacturers of construction equipment)

Pengimport bahan-bahan binaan (Importers of construction materials)

Pengimport loji (Importers of construction equipment)

Pengedar bahan-bahan binaan (Distributors of construction materials)

Pengedar loji (Distributors of construction equipment)

Pembekal dinamakan (Nominated suppliers).

Pembekal dinamakan adalah pembekal bahan-bahan binaan dan/atauloji bagi sesuatu projek yang

dicadangkan atau dinamakan oleh majikan atauakitek (menurut Borang Kontrak Setara

PAM/ISM 69) , tetapi hubungankontrak adalah d iantara kontraktor dan pembekal

dinamakan sahaja dantidak secara langsung dengan majikan.

Pembayaran pembekal dinamakan diperuntukkan didalam Wang KosPrima (Prime Cost Sum) atau wang

diperuntukkan melalui Wang PeruntukanSementara (Provisional Sum)

Pengilang bahan-bahan binaan (Manufacturers of construction materials)


32/43

Pengilang bahan-bahan binaan adalah pihak yang membuat bahan-bahan binaan dan mempunyai kilang

untuk membuat bahan-bahan binaan.Ada pengilang yang memasarkan bahan-bahan binaan

keluarannya sendiridan ada yang memasarkannya melalui pengedar bahan-bahan binaan.

Pengilang loji (Manufacturers of construction equipment).

Pengilang loji adalah pihak yang membuat loji-loji untuk kegunaanindustri pembinaan.

Walau bagaimanapun, banyak loji-loji yang digunakanuntuk pembinaan di negara kita diimport

daripada negara luar seperti Jepun, Taiwan dan negara Barat seperti Jerman dan Amerika.

Pengimpot bahan-bahan binaan (Importers of construction materials).

Pengimpot bahan-bahan binaan adalah pihak yang mengimport bahan-b a h a n b i n a a n d a r i

l u a r n e g a r a , s a m a d a b a h a n - b a h a n b i n a a n i t u a d a d ipasaran t

kajian undang-undang binaan bangunan

Documents