---

KAJIAN IDENTITI KORPORAT RESTORAN MAKANAN ROJAK

Siti Khadijah Binti Mohd lea

HD Sarjana Muda Seni Gunaan dengan Kepujian59.2 (Teknologi Senireka)5623

2007 2007

~sat Kh.idmal M3KJUmal AK80EP.KHIDMAT MAKLUMAT AKADEMIK

UNlVERSlll MALAYSIA SARA'" UNIMAS o4~rlf Knill ~amarat",ul

II 111111 11111 U11111" ItIIII 1000166885

KAJIAN IDENTITI KORPORAT RESTORAN MAKANAN ROJAK

SITI KHADUAH BINTI MOHD ISA

Projek ini merupakan salah satu keperluan untuk Ijazah Sarjana Seni Gunaan dengan Kepujian

(Teknologi Seni reka Grafik)

,

Fakulti Seni Gunaan dan Kreatif UNIVERSITI MALAYSIA SARAWAK

2007

Projek bertajuk 'Kajian Identiti Korporat Restoran Makanan Rojak' telah

disediakan oleh Siti Kbadijah Bt Mohd Isa dan telah diserahkan kepada Fakulti

Seni Gunaan dan Kreatif sebagai memenuhi syarat untuk Ijazah Sarjana Muda Seni

Gunaan dengan Kepujian Teknologi Senireka Grafik.

Diterima untuk diperiksa oleh:

Penyelia

(En. Sylvester Wielding Jussem )

Tarikh:

UNIVERSITI MALAYSIA SARA W AK

BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS/LAPORAN

JunUL: KAJIAN IDENTITI KORPORAT RESTORAN MAKANAN ROJAK

SESI PENGAJIAN: 2004 I 2007

Saya SITI KHADIJAH BT MOHD ISA

Mengaku membenarkan tesisl laporan * ini disimpan di Pusat Khidmat Maklumat Akademik, Universiti Malaysia Sarawak dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut:

1. Tesisl Laporan adalah hakmilik Universiti Malaysia Sarawak 2. Pusat Khidmat Maklumat Akademik, Universiti Malaysia Sarawak dibenarkan

membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 3. Pusat Khidmat Maklumat Akademik, Universiti Malaysia Sarawak dibenarkan

membuat pendigitan untuk membangunkan pengkalan data kandungan tempatan 4. Pusat Khidmat Maklumat Akademik, Universiti Malaysia Sarawak dibenarkan

membuat salinan tesisl laporan ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi

5. *Sila tandakanD

'---_---'I SUUT (mengandungi maklumat yang berdarjah keselamatan

, '---_---'I TERHAD atau kepentingan seperti termaktub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972)

'---_---'I TIDAK TERHAD (Mengandungi maklumat Terhad yang telah ditentukan oleh Organisasilbadan di mana penyelidikan dijalankan)

Tanda gan Penulis Tarikh: 8 ~e i :). bOt Tarikh:

Alamat Tetap: NO 4, JLN SS 22. TMN.IND SRI SULONG 83020 BATU PAHAT JOHOR.

Disahkan

Catatan: *Tesisl Laporan dimaksudkan sebagai tesis bagi Ijazah Doktor Falsafah, Sarjana dan Sarjana Muda * Jika Tesisl Laporan ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasal organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesisl laporan ini perlu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD

,

Penghargaan

Assalarnualaikurn w.b.t. .. ..

Syukur ke hadrat yang rnaha esa dengan izinnya dapat saya rnenyelesaikan

kajian saya dengan sernpuma. Dengan izinnya jua dapat say a rnenyiapkan projek

tahun akhir dengan jayanya walaupun didatangi dengan pelbagai dugaan dan

cabaran. Syukur Alharndulillah, berkat kesabaran dan ketekunan serta dorongan dari

insan-insan yang tersayang serta dengan izinnya saya berjaya hanmgi sernua cabaran

yang rnendatang. Istirnewa buat keluarga tercinta, terutarna sekali bond a Kadariah bt

Said dan ayahanda Mohd Isa bin Ahmad yang tidak jernu-jernu rnernberikan

kekuatan serta sernangat kepada saya sehingga saya berada di tahap ini. Segal a

pengorbanan yang kalian berikan tidak akan anakanda lupakan dan kejayaan

anakanda hari ini adalah hadiah yang terlalu istirnewa buat ayah bonda berdua.

Setinggi-tinggi penghargaan serta jutaan terirna kasih kepada pensyarah yang arnat

dihormati iaitu En Sylvester Wielding Jussern kerana telah ban yak rnernberi panduan

dan tunjuk ajar kepada saya sepanjang ternpoh pengajian saya dan di dalarn proses

rnenyiapkan penulisan serta projek akhir. Tidak lupa juga buat sernua pensyarah seni

reka grafik terirna kasih yang tidak terhingga kerana kalian juga telah banyak

rnernberi panduan dan tunjuk ajar kepada saya. Terirna kasih juga buat ternan-ternan

yang sentiasa rnernberi sernangat dan pertolongan kepada saya. Terutarna sekali,

Mohd Raziffitri Bakar, adik - adik, Nur hidayah, Lukmanul Hakern, Mohd Nur

Firdaus, Nur Jannah, Nur Salam serta ternan - ternan serurnah. Pertolongan serta

sernangat yang kalian berikan hanya ALLAH S.W.T dapat rnernbalasnya.

11

Pusat Knidmat MaKlumat Akaae UN! / ERSlTI MALAYSiA SARA\\J

Q':'; ~( . KOla~, rnarnhalJ

lSI KANDUNGAN

Pengesahan

Penghargaan 11

lsi Kandungan 111

Abstrak Vll

Abstract V111

BABI PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

1.1.1 Identiti korporat

1.1.2 Rojak 3

1.1.3 Restoran Stone Ice 4

1.2 Pennasalahan Kajian 5

1.3 Objektif Kajian 6

1.4 Skop Kajian 7

1.5 Definisi

1.5.1 Identiti Korporat 8

1.5.2 Restoran 8

1.5.3 Rojak 8

III

BAB2 METODOLOGI PENYELIDIKAN

2.1 Pengenalan 10

2.2 Kaedah Kualitatif 11

2.2.1 Pemerhatian 11

2.2.2 Etnografi 11

2.2.3 Fotografi 12

2.2.4 Kajian Kes 12

2.2.5 Pengalaman Semula jadi 13

, 2.2.6 Analisis Data Sekunder 13

2.3 Kaedah Kuantitatif 14

BAB3 HASIL DAPAT AN KAJIAN

3.1 Pengenalan 16

3.2 Analisa Data 16

3.2.1 Bahagian A 17

3.2.2 Bahagian B 18

3.2.3 Bahagian C 19

3.2.4 Bahagian D 22

3.3 Analisa Data Kaedali Kualitatif

3.3.1 Hasil dapatan kajian melalui kaedah pemerhatian 25

3.3.2 Hasil dapatan kajian melalui kaedah etnografi 25

3.3.3 Hasil dapatan kajian melalui kaedah fotografi 26

3.3.4 Hasil dapatan kajian melalui kaedah kajian kes 27

IV

F

BAB4

\

3.3.5 Hasil dapatan kajian melalui kaedah pengalaman 27

semulajadi

3.3.6 Hasil dapatan kajian melalui kaedah analisis data sekunder 28

3.4 Kesimpulan 29

CADANGAN

4.1 Pengenalan 30

4.2 Restoran berkonsepkan dalam taman 31

4.3 Mereka bentuk logo danjenama restoran 31

4.4 Perkhidmatan 31

4.5 Promosi 32

Bibliografi

APPENDIK

Restoran Stone lee Saberkas

Restoran Stone Ice Jln Tun Ahmad Zaidi Adruse

Tropical Fruit Juice ( Teluk Danga )

Restoran Makanan Rojak (Teluk Danga)

Perkembangan Logo 1 .

Perkembangan Logo 2

Logo Akhir

Cadangan Lokasi

Cadangan Papan Tanda

v

33

Abstrak

Rojak merupakan makanan yang terkenal di Malaysia. Terdapat empat jenis

rojak iaitu; rojak buah, rojak petis, rojak mee dan rojak pasembur (Rojak mamak)

yang menggunakan dua jenis kuah yang berbeza iaitu kuah kacang dan kuah petis

udang. Walaupun makanan ini sudah terkenal, namun masih terdapat kelemahan

dalam inovasi identiti korporat restoran ini. Oi dalam kajian ini, pengkaji cuba

membina identiti korporat baru yang dapat memperbaiki kelemahan sebelumnya dan

eara terbaik dalam mempromosikan restoran ini.

VII

Abstract

Rojak (mix-salad) is a well-known food in Malaysia. There are four type of

mix-salad; Fruit salad, shrimp paste salad, noodle salad and peanut salad with two

different type of sauce; peanut sauce and shrimp paste sauce. Although these foods

are famous, there is a lack of innovation in the corporate identity in most of the rojak

restaurants. The researcher tries to build up a new corporate identity to find the best

way to promote it.

Vlll

I

I r

,

Bab 1

PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

1.1.1 Identiti Korporat

Identiti korporat bukan sekadar logo dan nama yang digunakan sebagai

komponen komunikasi yang menerangkan identiti sesebuah syarikat. Ianya Lebih

kepada bagaimana syarikat itu nampak unik. Identiti korporat yang berjaya,

berkomunikasi melalui perlaksanaan pemiagaan yang sistematik, kepakaran dan

budaya korporat. Selain itu, ianya merupakan pelaburan yang diperoleh syarikat pada

masa akan datang. Identiti korporat bukan sahaja terletak pada logo semata - mata

tetapi memerlukan perancangan yang konsisten berdasarkan beberapa langkah:

l

,

Kajian dalarnan

Pemahaman dalam strategi syarikat, posisi / peletakan dan objektif dalam

membangunkan identiti korporat yang berjaya. Memerlukan perbincangan yang teliti

oleh kumpulan untuk memahami konsep syarikat. Proses ini melibatkan

'brainstorming' , temu ramah dan juga melalui pemerhatian elemen identiti korporat

yang terdahulu penting dalam memahami objektif jangka pendek dan jangka panjang

syarikat.

Analisis pesaing

Merupakan salah satu elemen dalam menjayakan identiti korporat iaitu;

Membuat pemerhatian elemen yang digunakan oleh syarikat lain dalam proses

penjenamaan dan untuk memastikan tidak berlakunya persamaan dalam mereka

bentuk visual logo dan nama. Sekurang - kurangnya lima senarai pesaing. Tumpuan

pada satu produk yang sarna dikeluarkan. Akhir sekali pilih elemen - elemen yang

sesuai untuk digunakan dalam syarikat.

•

2

1.1.2 Rojak

Rojak merupakan makanan tradisi di Malaysia. Tidak menglra kaum

makanan ini menjadi santapan kepada semua golongan. Terdapat Pelbagai jenis

penyediaan yang berbeza mengikut golongan masyarakat yang menyediakannya.

Sebagai contoh, bagi golongan Cina, mereka meletakkan salad, sotong basah, tau po

dan cakui pada hidangan rojak, manakala golongan India meletakkan tempe goreng,

tauhu, bebola ikan dan telor rebus selain daripada buah-buahan. bagi golongan

Melayu pula terdapat dua jenis rojak utama iaitu rojak buah dan rojak sayur. Rojak

juga mempunyai pelbagai cara penyediaannya. Rojak mamak tidak sarna bahannya

dengan rojak buah atau petis. Rojak mamak menggunakan kuah kacang dan

menggunakan cucur udang sebagai bahan utamanya selain timun, sengkuang telor

rebus dan salad. Manakala rojak buah menggunakan buah-buahan seperti nanas,

sengkuang, timun, jambu batu, epal dan sebagainya mengikut selera pengguna.

Rojak petis / sayur pula lebih kepada sayur yang telah dicelur seperti tauge dan

kangkung dan ditambah dengan buah-buahan seperti timun, nanas dan sengkuang.

Makanan rojak ini am at sinonim dengan minuman cendol dan ais batu kacang.

Rojak yang terkenal di Malaysia dan selalu menjadi sebutan ialah Rojak Pasembor

'rojak mamak' yang terdapat di Penang, Kedah dan rojak asma di lohor.

3

I

1.1.3 Restoran Stone Ice

Restoran Stone Ice merupakan salah satu contoh restoran makanan rojak

yang berjaya dan mendapat kepercayaan pengguna tidak mengira kaum di Sarawak.

Restoran ini telah ditubuhkan sejak enam tahun lalu. Bertapak di ruang legar tingkat

tiga bangunan Saberkas Kuching. Mengetengahkan konsep batu berdasarkan nama

restoran bersempena sifat ais batu. Kini restoran ini telah mengembangkan sayapnya

dengan membuka satu cawangan baru di jalan Tun Ahmad Zaidi Adruce. Mula

ditubuhkan pada 17 lulai 2006 dan masih mengikut konsep asal restoran. Diterajui

seramai lapan orang peketja diketuai oleh En. Tan Gin Guan sebagai pengurus dan

dibantu oleh Richard Wong. Restoran ini mengetengahkan servis layan diri.

Pengguna diberi kebebasan untuk memilih jenis makanan pilihan mereka sebelum

disebatikan bersama kuah rojak. Selain rojak, restoran ini juga menyediakan

minuman ais batu cam pur yang juga menggunakan servis layan diri. Restoran ini

mempunyai identiti korporat iaitu melalui jenama Stone ice dan perkhidmatan yang

disediakan. Restoran ini juga memperlihatkan identiti korporatnya melalui

pemakaian baju seragam oleh semua kakitangan restoran. Pemilik restoran begitu

bijak memilih lokasi dan cara hiasan restorannya begitu menarik dan unik sekali. Ini

dapat dibuktikan melalui lokasinya di tepi jalan besar yang merupakan laluan utama

pengguna dan senang untuk dilihat. Selain itu, cara susun atur restoran menggunakan

tumbuhan hijau sebagai pagar di kawasan tepi restoran dapat menaikkan selera

makan pelanggan kerana udara yang nyaman, sejuk dan persekitarannya bersih.

Ditambah \agi dengan cara hiasan makanannya yang pelbagai wama dan tersusun

memudahkan pengguna untuk memilih dan nampak sungguh menyelerakan.

4

,..

1.2 Permasalahan Kajian

Dalam kajian ini terdapat beberapa pennasalahan kajian yang perlu dikaji

oleh pengkaji iaitu;

1.2.1 Restoran Stone Ice tidak mempunyai identiti korporat yang kukuh

Daripada pemerhatian pengkaji, restoran ini masih mempunyai

kelemahan dalam identiti korporat mereka. Restoran ini tidak

mempunyai logo dan tidak melambangkan jenama produk pada

perkhidmatan yang mereka sediakan.

1.2.2 Kurang Periklanan dan promosi.

Berdasarkan kajian pengkaji, restoran ini hanya menggunakan

'leaflet' sebagai media promosi lokasi restoran mereka. Selain itu

pemilik hanya mengeluarkan satu jenis periklanan menggunakan

'bunting '.

1.2.3 Kelemahan dalam elemen identiti korporat

Restoran ini tidak mengaplikasikan sepenuhnya elemen-elemen

identiti korporat dalam restoran mereka menyebabkan identiti

korporat mereka tidak berjaya menaikkan imej restoran.

1.2.4 Media yang sesuai untuk tujuan mempromosikan makanan ini.

Memandangkan makanan ini sudah terkenal, namun masih belum ada

restoran yang berjaya mempromosikan makanan ini seperti promosi

yang dilakukan oleh Restoran Pizza Hut yang mengetengahkan

makanan berasaskan pizza.

5

I

1.3 Objektif Kajian

Berdasarkan permasalahan kajian lepas, objektifpengkaji adalah untuk;

• Mengenal pasti identiti korporat Restoran Stone Ice

• Menganalisa hasil dapatan yang diperoleh untuk memperbaiki imej

korporat sedia ada.

• Mencadangkan imej korporat yang baru.

6

1.4 Skop kajian.

Pengkaji telah menghadkan kajian dengan membuat kajian berdasarkan skop

kajian berikut;

1.4.1 Mengkaji identiti korporat restoran sedia ada.

Terdapat pelbagai premis yang menjual makanan rojak namun hanya

segelintir yang mengkhusus kepada makanan ini. Pengkaji akan

mengkaji identiti korporat yang sedia ada untuk dibuat analisis

mengenainya.

1.4.2 Menganalisis kelemahan identiti korporat Restoran Rojak

Kebanyakan restoran rojak tidak mempunyai identiti korporat dan jika

terdapat restoran tersebut tidak mempunyai identiti korporat yang

kukuh. Tugas pengkaji adalah mengkaji kelemahan-kelemahan ini dan

sebabnya.

1.4.3 Mengkaji promosi dan periklanan yang digunakan.

Memandangkan makanan rojak sudah terkenal, namun masih belum

wujud restoran yang begitu menyerlah berbanding makanan lain seperti

Sate Kajang (Hj. Saari) Nasi Lemak Antarabangsa dan Restoran Pizza

Hut. Pengkaji akan mengkaji media yang ada digunakan untuk

memperkenalkan dan mempromosikan makanan rojak.

7

1.S Definisi

1.5.1 Identiti Korporat

Identiti korporat bermaksud penggabungan elemen visual yang

digunakan untuk mempromosikan imej sesebuah organisasi. Menunjukkan

bagaimana logo, jenama dan komunikasi pemasaran bekerjasama pada waktu

yang sarna bagi memberi gambaran tentang organisasi tersebut.

1.5.2 Restoran

Restoran membawa maksud tempat berlakunya urus niaga menjual

produk makanan dan minuman yang mempunyai kawasan yang luas yang

boleh menempatkan ramai pelanggan kerana restoran merupakan tempat

orang membeli dan menikmati makanan.

1.5.3 Rojak

Rojak diketahui sebagai makanan yang di campur atau salad.

Merupakan makanan tradisi di Malaysia selain Singapura dan Brunei. Sejenis

makanan daripada buah-buahan mentah dan sayur- sayuran campur yang

berkuah. (Sumber Kamu!; Dewan 4)

Perkataan rojak memberi ekspresi kepada kepelbagaian kaum di malaysia.lni

kerana ianya menjadi santapan oleh semua bangsa di Malaysia dengan

kepelbagaian cara.

8

Terdapat empat jenis rojak di Malaysia iaitu;

Rojak Buah , Rojak Mamak (pasembor)

Rojak Mee

Rojak petis / sayur

9

I

BAB2

METODOLOGI PENYELIDIKAN

2.1 Pengenalan

Tiga perkara as as dalam melaksanakan penyelidikan ialah melalui

pemerhatian, pengalaman dan kajian. Dalam mencari penyelesaian masalah,

kaedah dan prosedur penyelidikan yang teratur dan strategik adalah penting bagi

mendapatkan penyelesaian terhadap pennasalahan yang di kaji. Aplikasi

penyelidikan memfokuskafl. penyelesaian masalah dengan kadar segera. Asas

penyelidikan keseluruhannya memfokuskan tentang dapatan pengetahuan.

Kaedah penyelidikan yang akan digunakan untuk mengumpul data primer dan

sekunder adalah;

• kajian kualitatif

• kuantitatif

10

2.2 Kaedah Kualitatif

Skop kajian dalam bentuk kualitatif melibatkan kaedah seperti

pemerhatian, fotografi, etnografi, kajian kes, pengalaman semula jadi

(Natural Experiment) dan analisis data sekunder .

2.2.1 Pemerhatian

Kajian pemerhatian yang akan dilaksanakan adalah pemerhatian

penuh iaitu mengikuti semua aktiviti berkaitan penghasilan produk ini.

Pengkaji akan terlibat secara langsung di dalam semua aktiviti penghasilan

produk ini.

2.2.2 Etnografi

Keadaan di mana pengkaji menterjemahkan budaya yang terdapat

dalam penghasilan produk melalui penulisan dan audio. Terdapat tiga jenis

golongan yang berlainan mengeluarkan produk ini dengan cara yang berbeza.

Pengkaji perlu membuat sesi soal jawab secara rakaman atau penulisan bagi

mendapatkan maklumat. Sesi ini dijalankan di dalam dua situasi iaitu temu

bual bersama pemilik premis dan pengguna. Pengkaji telah menyediakan

borang soalan kepada l'emilik premis bagi memudahkan pengkaji

mendapatkan maklumat daripada mereka.

11

2.2.3 Fotografi

Kajian menggunakan alatan elektronik bagi mendapatkan maklumat

yang tidak boleh dihuraikan melalui tulisan dan kata - kata. Cara ini sebagai

bukti selciranya terdapat keraguan mengenai fakta yang digunakan dalam

kajian. Kaedah ini dapat membuktikan kesahihan dalam memperolehi

maklumat yang telah digunakan. Gambar yang diambil memberi maklumat

yang berbeza konsep dan nilainya. Menerusi kajian ini, pengkaji dapat

membezakan maklumat dengan menyenaraikan kepelbagaian rojak di dalam

pasaran dan jenis-jenis promosi yang berlainan menggunakan visual.

2.2.4 Kajian kes

kajian kes memfokuskan kepada pennasalahan yang lebih khusus

dengan dapatan akhir yang menyeluruh. Pengkaji memfokuskan kelemahan

identiti korporat restoran rojak dan mencari penyelesaian secara menyeluruh

berkaitan promosi yang dijalankan. Pengkaji mendapati premis - premis

yang menjual makanan rojak ini tidak mempunyai identiti korporat yang

kukuh dan dengan menggunakan kajian kes ini, pengkaji dapat meneroka

kelemahan dan pennasatahan yang wujud.

12

2.2.5 Pengalaman Semula jadi

Situasi di mana terdapat perbezaan di antara penyediaan produk. Di

dalam kajian ini, pengkaji akan mengkaji perbezaan proses yang berkaitan

struktur sosial pengguna. Pengkaji akan mengalami sendiri pengalaman di

dalam menyediakan produk dan perkhidmatan.

2.2.6 Analisis data sekunder

Pengkaji menganalisis kajian yang diperoleh daripada sumber

rujukan melalui buku dan internet. Data yang diperoleh akan menjadi sumber

rujukan kepada pengkaji dan pengkaji akan menganalisis kebenaran dapatan

yang diperoleh.

13

2.3 Kaedah Kuantitatif

Skop kajian dalam bentuk kuantitatif pula melibatkan dapatan maklumat

daripada borang kaji selidik. Perolehan data akan dianalisis dan keputusan data ini

dapat memberi sumber maklumat tentang promosi yang akan dijalankan. Borang

kaji selidik akan diedarkan kepada pengguna yang berada di kawasan - kawasan

berkaitan. Penyelidik akan cuba mengedarkan borang tersebut kepada pengguna

yang berlainan bangsa bagi memperoleh data yang kukuh. Lokasi pilihan adalah di

kawasan restoran dan gerai yang menjual makanan berasaskan rojak. Pengkaji

menyediakan 20 so alan yang berbeza mengikut bahagian dan sebanyak tOO soalan

akan diedarkan kepada pengguna.

Terdapat empat bahagian dalam soalan kaji selidik

1. Bahagian A (Kajian demografi )

2. Bahagian B ( Rojak )

3. Bahagian C ( Restoran rojak )

4. Bahagian D ( Pendapat umum )

1. Bahagian A ( Kajian derhografi )

• Terdapat lima soalan dalam bahagian ini. Penyataan soalan adalah

untuk mengetahui secara luaran latar belakang responden. Antara

soalan -soalan di dalam bahagian ini ialah seperti; jantina, umur,

bangsa, status dan pekerjaan.

14