kabel dan pengalir_najib

KABEL DAN PENGALIR

APA ITU KABEL?Media penting dalam pemasangan elektrik Berfungsi sebagai penghubung atau laluan bekalan elektrik dari satu punca ke punca yang lain Terbahagi kepada 3 bahagian : pengalir, penebat dan perlindungan mekanikal

PENGALIR

Berfungsi membawa arus elektrik Pengalir yang baik adalah daripada jenis logam yang mempunyai rintangan yang rendah kerana mudah membawa arus Jenis kuprum dan aluminium kerap digunakan

JENIS-JENIS PENGALIR YANG BIASA DIGUNAKANBahan SifatHarganya

KegunaanLitar

Emas Tembaga

mahal Tahan hakisan Pengalir yang baikBoleh

bersepadu (IC) Penyentuh suis

ditemui dalam2 bentuk : lembut dan keras Rintangan yang rendah Liat dan mudah dilentur, mudah dipateriRingan Harga

Kabel

pendawaian dan palang bas belitan motor Pengalir belitan auto pengubahTalian

Aluminium

murah

atas Kabel bawah tanah

sambunganBahan SifatMudah

KegunaanFilamen

Tungsen Nikel

menghasilkan kepanasan Tahap lebur yang tinggiBersifat

lampu atau tiub elektronik

liat Tidak mudah haus atau leburLebih

keras dan

Elemen

pemanas seperti seterika, pemanas air, pemateri dan sebagainyaBerus-berus

Karbon

keras dan geserannya lebih kecil

pada mesin dan motor

FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI RINTANGAN PENGALIR

Luas keratan rentas pengalir Panjang sesuatu pengalir Jenis bahan yang digunakan oleh pengalir Suhu pada pengalir

LEMBAR

Bilangan pengalir yang terdapat pada sesuatu kabel Kabel mudah lentur terdapat banyak lembar pengalir Kabel yang kecil terdapat satu lembar pengalir Contoh : kabel 3/0.53 mm 3 adalah bilangan lembar pengalir 0.53 mm adalah saiz diameter setiap lembar pengalir

SAIZ KABEL

Pemilihan saiz kabel berpandukan kepada label (cth: 1.5mm2, 2.5mm2, 4mm2, 6mm2, 10mm2) Label ini menunjukkan luas keratan rentas pengalir bagi kabel tersebut Saiz kabel adalah luas kesemua keratan rentas setiap pengalir yang disatukan (tidak termasuk keluasan rentas penebat)

CONTOH-CONTOH SAIZ KABELSaizBil. lembar/ saiz diameter

Penggunaan

Kadaran voltan 300/500 volt 300/500 volt 400/750 volt 400/750 volt

Saiz diameter keseluruhan 2.5 mm 3.0 mm

1.25 mm2 1.5 mm2

(7/0.53 mm) Litar lampu (3/0.737 mm)

Litar lampu / Pemanas

2.5 mm2

(7/0.67 mm) Litar kuasa

pemanas air 5kW- 20A pemanas air 7kW- 30A

3.7 mm

4 mm2

(7/0.85 mm) Litar kuasa

4.2 mm

PENEBAT

Bahan yang tidak boleh mengalirkan arus Untuk mengelakkan terkena renjatan dan berlaku litar pintas apabila tersentuh Jenis-jenis penebat : - getah - polivinil klorid (pvk) - kertas terisitepu - tetaban mineral - urea formaldehyde

JENIS-JENIS PENEBAT1)

Getah asli Ciri fizikal : daya tebatan yang baik, kalis air, mudah dilentur dan dibentuk, mudah cair jika terkena cahaya matahari Kegunaan : penyalut pengalir, sesendal, kasut keselamatan

sambungan.2)

Polivinil klorida (pvk) Ciri fizikal : bahan tiruan campuran antara plastik dan getah, tahan tindakan kimia dan sinaran matahari, tidak mudah terbakar dan kalis air Kegunaan : penebat kabel di tempat yang suhunya 0-70C

sambungan..3)

Urea formaldehydeCiri fizikal : mempunyai rintangan yang tinggi, tahan lama Kegunaan : digunakan sebagai bahan alat tambah pemasangan elektrik seperti suis, soket alur keluar palam dan sebagainya

sambungan4)

Kertas ciri fizikal : kalis air kegunaan : penebat pengalir bawah tanah

Contoh-contoh kabel

Kabel Terpiuh

Kabel Terpiuh Bersalut Logam

Kabel Sepaksi

Kabel Gentian Optik

CARA MENENTUKAN UKURAN SESUATU SAIZ KABEL:

BILANGAN LEMBAR DAN GARIS PUSAT SETIAP LEMBAR CTH: 7/1.04mm

7 MENUNJUKKAN 7 LEMBAR 1.04 GARIS PUSAT SETIAP LEMBAR

DENGAN MENYATAKAN SECARA LUAS KERATAN RENTAS KESELURUHAN PENGALIR KABEL CTH: 6mm2

FAKTOR UTAMA PEMILIHAN KABEL

PEMILIHAN KABEL ADALAH SEPERTI BERIKUT:

JENIS KABEL DIGUNAKAN KEMAMPUAN MEMBAWA ARUS KAEDAH PEMASANGAN FAKTOR KUMPULAN (PEMBETULAN) SUHU AMBIEN PENEBAT TERMA SUSUTAN VOLTAN

415 V 9m

2H P

Suhu ambient 35oC, dua kumpulan. Hitung saiz kabel yang sesuai.P 3 V I cos Anggap cos 0.85 IN IN IN IZ P 3 V I cos 2 746 0.85

3 415 2.44 Amp IN Ca Cg

JADUAL 4B1Kaedah rujukan sesuatu pemasangan (lihat jadual 4A) Faktor pembetulan (Cg)Bilangan litar atau kabel pelbagai teras 2 Terkandung (kaedah 3 atau 4) atau dikumpulkan dan dikip terus pada permukaan bukan logam (kaedah 1) 0.80 3 0.70 4 0.65

JADUAL 4C2Suhu penebatan Suhu ambient (Ca) 25 30 35 40 45 50 55 60 65

Getah (kabel anjal saja 60oC

1.04

1.0

0.96

0.91

0.87

0.79

0.65

-

-

PVC kegunaan am 70oC

1.03

1.0

0.97

0.94

0.91

0.87

0.84

0.69

0.48

IZ

IN Ca Cg

2.44 0.97 0.8

3.14 Amp

KAPASITI MEMBAWA ARUSKawasan rentas lintang kondukto r Kaedah Rujukan 4 (tertutup dalam conduit pada dinding yang bertebatkan terma) 2 kabel a.u atau a.t fasa tunggal 2 A 11 14.5 19.5 3 atau 4 kabel, a.u fasa tiga 3 A 10.5 13.5 18 Kaedah Rujukan 3 (terkandung dalam conduit di dinding atau dalam penyaluran) 2 kabel a.u atau a.t fasa tunggal 4 A 13.5 17.5 24 3 atau 4 kabel, a.u fasa tiga 5 A 12 15.5 21 Kaedah Rujukan 4 (diklip terus) 2 kabel a.u atau a.t fasa tunggal 6 A 15.5 20 27 3 atau 4 kabel, a.u fasa tiga 7 A 14 18 25

1 Mm2 1 1.5 2.5

Dengan rujukan jadual 4D1A, kabel 1mm2 boleh digunakan. Bagaimanapun, jadual 4D1B perlu dirujuk untuk menentukan susut voltan.

3 atau 4 kabel tiga fasa a.uKawasan rentas lintang konduktor 1 Mm2 1 Kaedah rujukan 3 dan 4(terkandung dalam conduit,dll dalam atau pada dinding) 6 mV 38 Kaedah rujukan 1,11 dan 12 (dalam trefoil) 7 mV 38 Kaedah Rujukan 1 dan 11 (rata dan bersentuh) 8 mV 38 Kaedah rujukan 12 (dijarakrata*) 9 mV 38

Vd Vd Vd

IN 1000 38 2.44 1000 0.83volt

mV

L 9

Oleh itu, kabel 1 mm2 boleh digunakan kerana susut voltan kurang daripada 4% (9.6 volt dari 240)

KAEDAH PENGIRAAN KABEL

TERDAPAT DUA CARA MEMBUAT PEMILIHAN KABEL :

MENGGUNAKAN JADUAL PERATURAN IEE (LEBIH TEPAT DAN SELALU DIGUNAKAN)

MEMBUAT PENGIRAAN MENGGUNAKAN HUKUM OHM. (BIASANYA DIGUNAKAN UNTUK MEMBUAT SESUATU ANGGARAN SAIZ KABEL)

PENGIRAAN

SUSUTAN VOLTAN

APABILA VOLTAN DIBERIKAN KEPADA SESUATU BEBAN, SUSUT VOLTAN AKAN BERLAKU. PERKARA YANG SAMA JUGA BERLAKU DALAM KABEL KERANA KABEL MEMPUNYAI RINTANGAN. SUSUT VOLTAN YANG DIBENARKAN DALAM PERATURAN IEE HENDAKLAH TIDAK MELEBIHI 4% DARI VOLTAN BEKALAN.

sambunganVOLTAN BEKALAN 240V SUSUT VOLTAN MAKSIMUM DIBENARKAN 240 X 4% = 9.6V

VOLTAN BEKALAN 415V SUSUT VOLTAN MAKSIMUM DIBENARKAN 415 X 4% = 16.6V CONTOH PENGIRAAN

CONTOH PENGIRAAN:

Sebuah rumah kampung dibekalkan dengan 1 fasa 240V dipasang dengan beban seperti berikut:

Lampu 40W, 60W, 120W, 100W dan 20W mengikut urutan jarak antara lampu 12m dari lampu pertama, 10m kedua, 10m lampu ketiga dan 10m lampu keempat. 1 alat pemasak 2kw 2 soket alur keluar 13A

Cadangkan jenis pendawaian, jenis dan hitung saiz kabel yang sesuaiBEKALAN

12m

10m

10m

10m

10m

a)

i. ii. iii. iv. v.

Arus lampu A Arus lampu B Arus lampu C Arus lampu D Arus lampu E =

= = = = =

40 240 60 240 120 240 100 240 20 240

= = = = =

0.16 Amp 0.25 Amp 0.5 Amp 0.41 Amp 0.08 Amp

Jumlah arus (IN)

1.4 Amp

Rujuk jadual 4D1A, kaedah rujukan 4 (diklip terus), 2 kabel a.u atau a.t fasa tunggal seperti yang terdapat di muka surat 7, kabel 1mm2 boleh membawa arus sehingga 15.5 Amp. Maka kabel tersebut boleh digunakan.

JADUAL 4D1BSUSUT VOLTAN (per ampere per meter)2 Kabel fasa tunggal a.u Kaedah rujukan 3 dan 4 item ( dalam conduit dll. Dalam atau pada dinding) Kaedah Rujukan 1 & 11 (klip terus atau diatas dulang bersentuhan) 4 mV 44 29 18 Kaedah Rujukan 12 (dijarakkan) Kawasan rentas lintang konduktor 2 kabel a.t

1 Mm2 1 1.5 2.5

2 Mv 44 29 18

3 mV 44 29 18

5 mV 44 29 18

Susut voltan = Vd i. Arus lampu A = ii. Arus lampu B =

iii. Arus lampu C = iv. Arus lampu D = v. Arus lampu E = Jumlah arus (IN)

44 x 0.16 x 12 1000 44 x 0.25 x 22 1000 44 x 0.5 x 32 1000 44 x 0.41 x 42 1000 44 x 0.08 x 52 1000 = 1.95 volt

= = = = =

0.08volt 0.24volt 0.7 volt 0.75 volt 0.18 volt

Oleh itu kabel 1mm2 boleh digunakan bagi pemasangan ini kerana susut voltannya kurang daripada 9.6 volt ( 4% daripada 240)

Alat pemasak 2kW pada jarak 52 meter dari bekalanBekalanUnit Kawalan PemasakBekalan Unit Kawalan Pemasak

52 meter

IN = *Iz =

2000 = 240 IN =

8.3 Amp 8.3 Amp

Merujuk jadual 4D1A (muka surat 4) kabel yang sesuai untuk pemasangan ini ialah 1mm2. Oleh kerana jarak diantara bekalan dan alat pemasak perlu diambil kira, maka jadual 4D1B perlu dirujuk.

SUSUT VOLTAN (per ampere per meter)2 Kabel fasa tunggal a.u Kaedah Kaedah Kaedah rujukan 3 dan 4 rujukan 1 & Rujukan 12 item ( 11 (klip (dijarakka 2 kabel dalam terus atau n) a.t conduit dll. diatas Dalam atau dulang pada bersentuh dinding) an) 2 mV 44 29 18 3 mV 44 29 18 4 mV 44 29 18 5 mV 44 29 18

Kawasan rentas lintang konduktor

1 Mm2 1 1.5 2.5

4

11

11

11

11

Susut voltan = VdVd mV IN L 1000 44 8.3 52 18.9volt 1000

Susut voltan yang dibenarkan= 4% = 4 x 240 100 = 9.6 volt (maksima)

Oleh kerana susut voltan melebihi 9.6 vol