Jenis organisma

Perosak dianggap organisma sebagai organisma yang berada di sesuatu kawasan

yang tidak memerlukannya. Organisma yang berbahaya kepada tumbuhan dan hasil

tumbuhan digelar perosak. Pertumbuhan tumbuhan terdedah kepada pengaruh

pelbagai jenis organisma. Sesetengah organisma ini merupakan perosak tanaman ,

walaubagaimanapun terdapat juga yang bermanfaat kepada tumbuhan. Serangga dan

nematode merupakan contoh perosak utama tumbuhan. Perosak ini akan makan tisu

tumbuhan seperti batang dan akar serta mengubah bentuk fizikal tanaman

Tanaman berpenyakit gagal menjalankan proses fisiologikal biasa. Organisma

yang menyebabkan keadaan ini digelar sebagai protagen. Antara protogen yang

berbahaya kepada tanaman ialah virus, bacteria dan kulat. Sesetengah kulat bersifat

saprofit di mana ia mendapat makanan daripada benda mati atau reput. Organisma

yang tidak menyebabakan penyakit secara lansung kepada tanaman teteapi membawa

patogen dinamakan vector.

Organisma penyebab penyakit kepada tanaman biasanya hidup dalam

tumbuhan tersebut. Pertumbuhan perumah akan terjejas keraan parasit ini mengambil

makanan daripada perumahnya.

Refleksi

Assalamualaikum saya ucapkan sebagai pembuka kata refleksi saya di dalam tugasan

ini. Saya berasa sangat gembira kerana dapat berkongsi pengalaman dalam menyiapkan

tugasan pertanian. Saya menghadapi banyak masalh semasa hendak menyiapkan tugasan

kerja khusus pendek pertanian ini.

Sebelum itu, saya mahu berterima kasih kepada pensyarah En Ismail B Saiman kerana

telah banyak membantu saya dalam menyiapkan tugasan ini. Banyak perkara yang telah saya

pelajari semasa membuat tugasan ini antaranya ialah saya telah belajar membuat rujukan buku

di perpustakaan. Sebelum ini saya hanya mahu mencari rujukan di internet sahaja. Tugasan ini

telah mengajar saya untuk pergi ke perpustakaan dan mendapatkan bahan rujukan dalam

tugasan yang telah diberikan.

Kaedah yang saya gunakan untuk menyiapkan tugasan ini termasuklah perbincangan

kumpulan, membaca buku rujukan, membanding beza dengan rakan lain dan membuat

kesimpulan bersama rakan dalam kumpulan tugasan. Hal ini dapat meningkatkan kemahiran

komunikasi antara saya dan rakan lain semasa menyiapkan tugasan. Saya telah diberikan

kumpulan bersama-sama Azri, Md Nur dan Faris Aiman dalam tajuk Biosis. Soft copy yang

telah dubuat secara individu mengikut tajuk yang telah diberikan akan digabungkan di dalam

satu folder sahaja. Kami tidak mempunyai masalah dalam menyiapkan tugasan ini kerana kami

saling membantu antara satu sama lain.

Saya sangat gembira kerana tugasan pertanian ini Berjaya disiapkan pada masa yang

telah ditetapkan. En Ismail banyak membantu kami dalam melakukan tugasan ini kerana beliau

juga merupakan tutor kelas Rbt 2. Tanpa pertolongan beliau, kami mungkin manghadapi

pelbagai masalah untuk menyiapkan tugasan yang telah diberikan. Antara rakan kami yang

sangat bersemangat ialah Md Nur kerana dia selalu mengingatkan kami untuk menyiapkan

tugasan yang diberikan tanpa menangguhkannya.

Kesimpulannya, saya bersyukur kepada tuhan kerana berjaya menyiapkan tugasan ini.

Tidak lupa juga kepada ibu bapa saya dan rakan-rakan yang member sokongan moral kepada

saya untuk melakukan tugasan ini.

Isi

kandunganPerkara Muka

surat

Pengenalan kepada jenis organisma

Jenis organisma

1. Virus

2. Bakteria

3. Nematod

4. Kulat

5. Serangga

6. rumpai

Kepentingan ekonomi organisma

1. Virus

2. Bakteria

3. Nematod

4. Kulat

5. Serangga

6. rumpai

Penghargaan

Alhamdulillah, syukur ke hadrat Allah SWT di atas limpah kurnia-Nya kerana

telah mengizinkan saya menyempurnakan tugasan yang diberi. Tempoh yang diberi

selama lebih kurang dua minggu ini telah saya gunakan untuk mengkaji setiap perkara

yang berkaitan supaya dapat dimuatkan dalam tugasan ini. Banyak maklumat yang

telah saya peroleh hasil dari rujukan daripada internet dan buku-buku dari

perpustakaan.

Di sini saya ingin merakamkan jutaan terima kasih kepada pensyarah

pembimibing saya dalam matapelajaran Sains Pertania Iaitu En Ismail Bin Saiman

kerana telah membimbing saya dan memberi tunjuk ajar yang terbaik sepanjang

tugasan ini dihasilkan. Beliau banyak membantu dari segi maklumat yang berkaitan dan

turut meberi sokongan kepada saya. Selain itu, saya juga ingin menitipkan

penghargaan ini buat rakan-rakan sekelas di atas kerjasama mereka dalam berkongsi

idea dan maklumat. Kami saling bertukar-tukar pendapat dalam usaha memantapkan

lagi penulisan kami. Tidak lupa juga kepada pihak IPGM Kampus Tun Hussein Onn,

Batu Pahat kerana menyediakan kemudahan seperti buku-buku rujukan dari

perpustakaan, makmal komputer berinternet, mesin fotostat dan sebagainya untuk

memudahkan saya menyiapkan tugasan ini. Dan akhir sekali, setinggi-tinggi

penghormatan saya tujukan kepada kedua ibu bapa saya kerana mereka tidak pernah

jemu memberi sokongan dari segi moral dan kewangan.

Dengan keterbatasan ilmu yang dimiliki dan pengalaman yang ada, saya amat

berharap agar tugasan ini dapat memuaskan hati semua pihak. Justeru itu, saya

sentiasa bersedia menerima teguran dan kritikan yang membina ke arah memperbaiki

dan memperkemaskan lagi penulisan laporan ini. Mudah-mudahan Allah memberkati

segala usaha saya dan mengurniakan keredhaan-Nya. Sekian, terima kasih.

Ciri-ciri organisma yang penting kepada tanaman

Jenis

organisma

Ciri-ciri

Virus Organisma sangat halus yang mempunyai binaan ringkas

Parasit yang menyebabkan pelbagai jenis penyakit tumbuhan

Biasanya hidup dalam sel hidup sahaja

Membiak melalui kaedah mengarahkan sel perumah membentuk

virus baru

Virus yang menyerang tanaman biasanya pelbagai bentuk seperti

polihedral, rod, spiral dan bebola

bakteria Bersel tunggal

Bakteria yang menyerang tumbuhan biasanya berbentuk rod

Mempunyai binaan seperti bebenang yang dikenal sebagai

flagelum untuk bergerak

Hidup sebagai parasit di dalam tumbuhan atau sebagai saprofit di

dalam tanah

kulat Organisma yang halus yang tidak mempunyai klorofil

Terdiri daripada hifa yang dapat menghasilkan spora, iaitu binaan

pembiakan kulat dan cara utama kulat menyerang tanaman

Kulat yang kebanyakannya adalah saprofit, membantu dalam

pereputan bahan organik

Terdapat beberapa jenis kulat yang dapat menyebabkan penyakit

pada tanaman

Nematod Berbentuk silinder dan licin tanpa segmen atau kaki

Mencucuk tisu tumbuhan untuk menghisap cecair tumbuhan

dengan binaan di mulut yang dipanggil stilet

Keadaan iklim, tanah dan kegiatan pertanian menggalakkan

pertambahan nematod

Serangga Haiwan invertebrat yang mempunyai rangka luar yang kuat

Badan bersegmen dan terbahagi kepada tiga bahagian utama,

iaitu kepala, toraks dan abdomen

Toraks mempunyai tiga pasang kaki dan satu atau dua pasang

sayap

Serangga merupakan kumpulan yang terbesar daripada

keseluruhan jemlah spesis haiwan yang diketahui

Ini membuktikan kemampuan daya penyesuaian serangga yang

tinggi untuk hidup di pelbagai persekitaran

Rumpai Rumpai yang tumbuh di persekitaran kawasan penanaman

memberi persaingan kepada tanaman untuk mendapatkan cahaya

matahari, nutrien, ruang dan air

Sesetengah rumpai mempunyai potensi untuk digunakan sebagai

ubat dan dianggap sebagai tumbuhan berguna

Kepentingan ekonomi organisma

Terdapat organisma yang berbahaya kepada tumbuhan kerana menebabkan

penyakit kepada tumbuhan atau menyebarkan organisma lain yang berbahaya. Virus,

bacteria dan kulat adalah organisma seni yang disebarkan oleh vector atau cara fizikal

lain seperti tiupan angin, air hujan atau alat-alat ladang yang kotor. Apabila memasuki

tumbuhan, organisma akan hidup sebagai parasit yang menggunakan nutrien

tumbuhan perumah untuk pertumbuhan normal. Organisma ini menyebabkan

pembentukan struktur tertentu pada tumbuhan. Keadaan ini menyebabkan hasil

tumbuhan itu tidak boleh digunakan.

Perosak seperti nematod pula biasa hidup dalam tanah dan melakukan

kerosakan pada akar secara menghisap cecair daripada tisu tumbuhan. Perosak ini

juga menyebabkan akar membengkak dan seterusnya mengganggu fungsi akar.

Serangga pula makan tisu tumbuhan atau menghisap cecairnya. Selain itu serangga

boleh menyebarkan penyakit virus dan bekteria yang berbahaya kepada tanaman.

Pada umumnya perosak dianggap sebagai organisma yang berbahaya dan tidak

berfaedah kepada manusia. Akan tetapi terdapat teritip pokok (scale insects) seperti

Laccifer lacca yang menghasilkan syelek dan Dactylopius coccus yang menghasilkan

pewarna cochineal. Sutera juga diperolehi daripada ulat sutera. Sejenis kumbang

belalai Neochetina eichorniae telah digunakan sebagai agen kawalan biologi ke atas

rumpai keladi bunting Eichhornia crassipes. Sejenis kumbang belalai Elaeidobiuss

kamerunicus berpotensi digunakan untuk membantu pendebungaan pokok kelapa

sawit.

Virus

Mempunyai kepentingan ekonomi kerana mampu berperanan sebagai agen pengawal

perosak.Virus disebarkan kepada tanaman sihat oleh:

a) Vektor seperti afid, lelompat daun, nematod dan kulat

b) Biji benih yang virus

c) Peralatan ladang yang telah tercemar oleh virus

d) Pekerja sewaktu bekerja di ladang

Pengkajian tentang virus penting dalam usaha penanaman tanaman padi.Kebanyakan

virus adalah agen penyebab penyakit dan bersifat parasit kepada tanaman.Sebilangan

kecil virus penting kepada manusia.Virus berpotensi untuk digunakan sebagai agen

kawalan biologi perosak.

Walau bagaimanapun, penggunaannya perlu dikaji dengan teliti kerana virus

berupaya menukarkan cirinya apabila memasuki sel perumah. Virus akan mengubah

kandungan genetiknya dan mungkin akan menjadi patogen kepada tanaman

Bakteria

Proses bermanfaat kepada tanaman yang melibatkan bakteria antaranya ialah :

a) Penguraian bahan organik

b) Pengikatan nitrogen oleh bakteria yang hidup bebas

c) Penitratan yang dilakukan oleh nitrobacter dan nitrosomonas

Bakteria seperti bacillus thuringiensis merupakan agen pengawal biologi yang

penting. Bakteria ini digunakan untuk mengawal pelbagai jenis kulat. Ia juga dikenal

pasti mampu merangsangkan sel untuk menghasilkan bahan kimia yang dapat

membunuh serangga. Bakteria penyebab penyakit menyerang tumbuhan melalui

stoma, lentisel, bunga atau luka. Bacteria juga dibawa oleh serangga atau disebar

melalui biji benih. Bakteria yang berjaya memasuki tumbuhan akan terus membiak dan

merebak.

Kulat

Kulat yang bersifat saprofit bertindak sebagai agen pengurai bahan organik di

dalam tanah. Kulat mikoriza penting kerana bersimbiotik dengan akar beberapa

tumbuhan.Ia membantu akar tumbuhan mengambil nutrien terutamanya daripada

fosforus daripada tanah. Mikiroza membantu biji benih orkid bercambah dalam keadaan

semula jadi Kulat kemudiannya akan membentuk perhubungan kekal dengan akar

udara orkid Kulat juga dapat memerangkap nematod di dalam tanah Berpotensi

sebagai agen pengawal perosak

Kulat memasuki tisu tumbuhan melalui luka, stoma, kutikel dan eperdemis.

Semasa berada di dalam tisu tumbuhan, kulat mengambil nutrien daripada perumah

untuk pertumbuhan. Ini menyebabkan berlakunya reaksi daripada tumbuhan yang

mengakibatkan penyakit. Kulat juga berpotensi mengawal serangga. Hamper 750

spesis kulat dapat menyerang serangga.

Tanda penyakit yang disebabkan oleh kulat terbahagi kepada tiga kumpulan iaitu:

a) Tisu mati: reput, melecuh, antraknos, bintik, hawar dan keruping

b) Pertumbuhan berlebihan atau perubahan bentuk: bonggol, ikal daun, akar

tongkol

c) Tanda-tanda lain: kerat, kulapuk dan layu

Beberapa penyakit kulat tanaman

Tanaman Penyakit

Padi Karah

Kelapa sawit Reput batang

Reput pangkal

Reput tandan

Pokok getah Penyakit akar putih

Penyakit akar merah

Penyakit keguguran daun

Penyakit cendawan angin

Nematod

Nematod yang hidup bebas di dalam tanah mempunyai nilai ekonomi kerana

mampu membantu proses penguraiaan bahan organik.Peranan nematod ini kurang

ketara kerana bersaiz kecil.Nematod mampu menyerang dan menjadikan serangga

seperti belalang sebagai perumah Nematod turut memakan bakteria, kulat atau

nematod lain.Nematod merosakakan tumbuhan melalui rembesan air liurnya yang

dapat mencernakan kandungan sel tumbuhan.

Kerosakan tanaman yang disebabkan oleh nematode adalah berpunca daripada:

a) Rembesan air liur yang mencederakan tisu akar

b) Interaksi nematod dengan organisma lain

c) Peranan sebagai pembawa virus

Serangga

Serangga mempunyai kepentingan ekonomi yang khusus kerana membantu

proses pendebungaan. Contohnya serangga membantu pendebungaan ini ialah lebah

madu, kupu-kupu dan lalat. Pemangsa kepada serangga perosak. Serangga ini

membantu mengurangkan kerosakan pokok dan hasil tanaman. Kumbang kura-kura

ialah serangga pemangsa kepada afid ( kutu daun ). Memperbaiki keadaan tanah.

Lubang yang digali oleh semut dan kumbang membolehkan udara meresap ke dalam

tanah.

Pada masa yang sama, serangga juga membawa kemudaratan seperti

merosakkan tanaman. Beberapa jenis kumbang merupakan perosak utama tanaman

kelapa sawit dan kelapa. Daun, batang, akar dan buah dirosakkan oleh belalang kunyit,

kumbang tanduk, larva beberapa jenis rama-rama dengan memakan tisu tumbuhan dan

meninggalkan tanda-tanda lubang pada bahagian yang diserang. Selain itu serangga

membaw apelbagai penyakit. Benah hijau dan benah perang adalah vector kepada

jenis penyakit virus padi.

Beberapa contoh perosak tanaman

Tanaman Perosak

Padi Pianggang, benah hijau dan benah perang

Kelapa sawit Kumbang tanduk dan kumbang gajah

Pokok getah Anai-anai, kumbang koboi dan hamama lebar

Jenis-jenis serangga

Rumpai

Rumpai merujuk kepada tumbuhan yang tidak dikehendaki yang tumbuh di

kawasan penanaman.Rumpai yang tumbuh di tanah curam berfungsi untuk mencegah

hakisan tanah.Rumpai harus diberi perhatian kerana peranannya membekalkan

makanan dan tempat perlindungan kepada musuh semula jadi serangga perosak.

Lalang adalah rumpai yang menyebabkan masalah di kawasan penanaman

kerana sukar dihapuskan. Padi burung di kawasan sawah padi yang sukar dibezakan

daripada pokok padi pada peringkat awal. Masalah ini memnjadi ketara apabila

penanaman padi secara taburan terus diamalkan. Keladi bunting pula menimbulkan

masalah kerana menyekat laluan air atau tempat pengairan.

Kesan nagatif rumpai termasuklah:

a) Biji benih dan bahagian rumpai yang lain dapat merendahkan mutu hasil

tanaman

b) Kulat pada bahagian rumpai menjangkiti bijirin dan merosakkannya

c) Rumpai menjadi tempat perlindungan perosak atau penyakit tumbuhan

Refleksi

Assalamualaikum saya ucapkan bagi pembuka kata refleksi tugasan Sains Pertanian

saya. Saya Mohd Aidil B Othaman sangat berbesar hati kerana tugasan yang diberikan telah

Berjaya saya sempurnakan. Semua ini tidak akan berlaku jika kawan-kawan, pensyarah dan ibu

bapa saya tidak member galakan dan dorongan kepada saya untuk menyiapkan tugasan ini

Refleksi selepas menyelesaikan sangat menarik kerana saya tidak menyangka bahawa

saya telah melakukannya dengan baik. Saya dan beberapa rakan yang lain telah berjaya

menyiapkan tugasan yang telah diberikan dan dihantar pada masanya. Namun terdapat juga

beberapa masalah yang saya hadapi semasa melakukan tugasan. Antara masalahnya ialah

untuk mencari bahan rujukan tajuk yang saya iaitu Biosis. Saya keliru antara antara tajuk ini

dengan tajuk yang lain kerana hampir sama tetapi setelah di terangkan oleh En Ismail, saya

akhirnya dapat membezakan antara kedua-duanya.

Saya juga menghadapi masalah untuk mencari pelbagai sumber rujukan untuk diisi

dalam pembentangan saya. Tambahan pula saya sebelum ini tidak ada asas dalam

matapelajaran ini. Terdapat banyak nama-nama tumbuhan dalam bahasa sains yang saya

kurang fahami kerana jarang terdapat dalam surat khabar ataupun buku. Nota-nota yang telah

diberikan oleh En Ismail telah saya gunakan untuk dimasukkan di dalam pembentangan saya.

Pada mulanya ia nampak seperti susah untuk di siapkan. Namun berkat doa dan

pertolongan pensyarah saya telah berjaya melakukannya. Tugasan yang telah diberikan telah

berjaya saya siapkan tanpa berlengah. Akhirnya tugasan Sains Pertanian yang diberikan telah

berjaya saya siapkan. Saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada mereka yang telah

membantu saya untuk menyiapkan tugasan ini terutamanya pensyarah saya iaitu En Ismail Bin

Saiman.

Bibliografi

A.Tai Lung, 2002. Sains Pertanian tingkatan empat. Pencetakan Warni Sdn. Bhd. Selangor Darul Ehsan.

1991. Sains Pertanian Tigkatan 4. Dewan Bahasa Dan Pustaka. Kuala Lumpur.

Lampiran