ISLB112 ISLAMIC STUDIES 1

SLIDES PRESENTATIONBY:

Nur Syahirah Yaacob CE088Adibah Hanusi EP088687Nur Izyan EP087

SAIDINA UMAR BIN ABDUL AZIZ :

Bayangan Khulafa Ar-Rasyidin

BIOGRAFISAIDINA

UMAR ABDUL AZIZ

Nama sebenar : Abu Jaafar Umar bin Abdul Aziz bin

Marwan bin Hakam

Nama Ibu : Laila binti 'Asim bin Umar bin Al-Khatab

Nama Bapa: Abd al-Aziz bin Marwan bin

Hakam, Gabenor Mesir

Tarikh Lahir : 61HTarikh M/Dunia :

101H

Jawatan : Khalifah Ke 6 Bani Umaiyyah

Tarikh Lantikan : Safar 99H @ 717M

Lama Berkhidmat : 2 tahun 5 bulan

Tempat lahir: Pendapat pertama dia dilahirkan di Madinah, manakala

pendapat kedua mengatakan dia

dilahirkan di Mesir. 

Umar ialah cicit kepada Khalifah kedua

Khulafa Ar-Rashidin iaitu Saidina

Umar Al-Khattab.

UMU ASHIM

UMAR BIN ABDUL AZIZ

Ummi Ashim bernikah dengan Abdul Aziz bin Marwan. Abdul Aziz adalah Gabenor Mesir pada era khalifah Abdul Malik bin

Marwan (685 – 705 M).

Dari perkahwinan itu, lahirlah Umar bin Abdul Aziz. Beliau dilahirkan di Halawan, kampung yang terletak di Mesir, pada tahun 61 Hijrah. Sejak kecil, Umar hidup di dalam istana yang

mewah. Ketika kecil, Umar mendapat kecelakaan. Tanpa sengaja, seekor kuda jantan menendangnya sehingga

keningnya robek hingga tulang keningnya terlihat. Semua orang panik dan menangis, kecuali Abdul Aziz yang tersentak

seketika dan tersenyum. Seraya mengubati luka Umar, dia berkata……

“Bergembiralah engkau wahai Ummi Ashim. Mimpi Umar bin Khattab insya-Allah

terwujud, dialah anak dari keturunan Umayyah yang akan memperbaiki bangsa

ini.“

Khalifah Abdul Aziz

Umar bin Abdul Aziz menuntut ilmu sejak beliau masih kecil. Beliau sentiasa berada di dalam majlis ilmu bersama-sama dengan orang yang pakar dalam bidang fikh dan juga para ulama. Beliau telah menghafaz al-Quran sejak masih kecil. Merantau ke Madinah untuk menimba ilmu pengetahuan. Beliau telah berguru dengan beberapa tokoh terkemuka spt Imam Malik b. Anas, Urwah b. Zubair, Abdullah b. Jaafar, Yusuf b. Abdullah dan sebagainya. Kemudian beliau melanjutkan pelajaran

dengan beberapa tokoh terkenal di Mesir.

Kebolehan dan ketokohan Umar Abdul Aziz dapat kita saksikan semasa beliau memegang jawatan kerajaan

Umaiyyah iaitu sebagai gabenor dan seterusnya semasa menjadi khalifah.

Sebelum beliau dilantik menjadi khalifah, beliau pernah memegang jawatan gabenor di beberapa buah wilayah dalam masa kerajaan Umaiyyah, khasnya pada zaman

khalifah al-Walid bin Abdul Malik.

Semasa Abdul Malik bin Marwan menjadi khalifah iaitu selepas perkahwinannya dengan Fatimah binti Abdul Malik,

Umar bin Abdul Aziz dilantik menjadi gabenor di Khunashirah. Khunashirah adalah sebuah negeri yang agak

besar sesudah Aleppo di Syria dalam tahun 85 H.

Selepas perlantikan beliau menjadi gabenor di Khunashirah lebih kurang dua tahun. Umar bin Abdul Aziz ditukarkan pula menjadi gabenor di Madinah. Pertukaran ini berlaku pada tahun 87 H dimana khalifah al-Walid bin Abdul Malik

memilihnya pula menjadi gabenor di Madinah setelah menukarkan Hisyam bin Ismail al-Makhzumi yang menjadi

gabenor sebelumnya.Semasa menjadi gabenor di Madinah, beliau telah berjaya

menunjukkan keadilan dan ketokohannya serta tidak mementingkan kepada keluarga sendiri dalam sebarang

jawatan. Pengambilan para pegawai dan pekerjanya adalah berdasarkan kepada kebolehan dan kecekapan yang ada pada diri seseorang tanpa memandang kepada darjat,

keturunan dan pangkat. Pada masa beliau menjadi gabenor jugalah, masjid al-Nabawi diperbaiki dengan pembinaan

semula supaya ianya menjadi lebih selesa, lebih baik dan lebih menarik.

Oleh sebab kebijaksanaan Umar mentadbir negara dengan baik, maka Khalifah Al-Walid bin Abdul Malik melantiknya pula sebagai gabenor di kota suci Mekah. Ini bererti Umar bin Abdul Aziz terpaksa mengendalikan dua kawasan yang dianggap terpenting dalam kalangan umat Islam seluruh

dunia iaitu Mekah dan Madinah

Perlantikan Umar bin Abdul Aziz sebagai Khalifah

Setelah menduduki takhta pemerintahan, Umar ibn Abd al-Aziz segera melaksanakan projek kemudahan asas dan melucutkan beberapa orang penguasa yang tidak mampu memberi khidmat

yang baik kepada rakyat. Tempat mereka diganti oleh orang yang mementingkan keadilan, bersih dan beristiqamah. Di

samping itu, beliau cuba menarik hati golongan Syiah dengan menghapuskan kata-kata kecaman terhadap Sayidina Ali r.a

dalam khutbah dan tidak lagi mengancam mereka. Beliau juga menghapuskan jizyah terhadap kafir zimmi yang memeluk Islam serta mengarahkan supaya diserahkan kembali hak

mereka.

Kemudian beliau dilantik menjadi menteri oleh Sulayman ibn Abd al-Malik yang menerima nasihat Raja ibn Haywah, seorang

ahli fiqh, agar melantik seorang lelaki soleh sebagai khalifah umat Islam, iaitu Umar ibn Abd al-Aziz, bersesuaian dengan

pelantikan khalifah secara warisan. Pelantikan ini berlaku pada tahun 99H/717M.

Khalifah Umar juga turut menghalang dirinya dan keluarganya daripada menikmati sebarang bentuk kemewahan yang berlebihan, sehingga dia meminta agar isterinya menyerahkan barang kemasnya kepada baitulmal. Umar ibn Abd al-Aziz juga menghapuskan segala cukai yang berlebihan dan meminta agar semua gabenor mengambil kira pandangannya dalam melaksanakan sesuatu hukuman. Cara politik ini menyebabkan ramai orang memeluk agama Islam terutamanya raja-raja daripada Sind, Hind dan Bar.

Polisi Khalifah Umar Abdul Aziz

Ahli-ahli sejarah bersepakat mengatakan corak pentadbiran beliau samalah seperti mana-mana khalifah al-Rasyidin. Bentuk atau corak pemerintahan baginda adalah berdasarkan kepada al-Quran dan hadis Rasulullah s.a.w.

Politik

• Khalifah Umar Abdul Aziz melantik qadhi-qadhi disetiap wilayah, nama pemimpin tentera, pemungut cukai, ketua polis, ketua pos, dan pelbagai jabatan lagi yang berkaitan dengan pelaksanaan pentadbiran umat.

• Beliau akan memecat dan tidak melantik mereka yang kurang berpengetahuan dalam bidang agama Islam.

• Khalifah Umar bin Abdul Aziz sangat berhati-hati semasa melantik para pegawainya. Beliau tidak taksub kepada mana-mana pihak, malah apa yang menjadi ukuran beliau ialah kelebihan yang ada pada seseorang walaupun bukan dari keluarganya, bukan sahabatnya atau bukan bangsa arab.

• Khalifah Umar juga pernah mengingatkan kepada para gabenornya supaya mengambil orang-orang yang pakar tentang maksud-maksud al-Quran dalam pentadbiran negara.

• Polisi Menyerang kepada Daulah Islamiah: Beliau lebih suka menukar cara peperangan kepada cara berdakwah. Cara ini adalah lebih berkesan dan lebih praktikal jika dibandingkan dengan khalifah-khalifah Umaiyyah sebelumnya.

Ekonomi

Harta itu adalah harta Allah. Manusia hanya berusaha

sekadar keperluannya sahaja

Kerajaan akan memberi jaminan kesenangan kepada

manusia sekadar tahap minimum sahaja

Baitulmal Markazi hendaklah mentadbirkan kewangan seluruh pelusuk negara

Wajib ada perimbangan antara kemasukan dan

pengeluaran ekonomi Negara

Zakat mesti dipungut segera dan dibahagikan kepada orang yang

berhak dengan segera. Jika didapati lebih, hendaklah dikembalikan

kepada Baitulmal

Baitulmal Markazi juga, berkuasa mengeluar dan menukarkan wang jika

perlu dan para pegawainya bertanggungjawab keatas Baitulmal dan

ianya diletak di bawah kawalan rapi tentang perbelanjaan tahunannya

Enam asas penting yang

telah digariskan oleh Umar bin

Abdul Aziz

Sosial

Beliau juga telah menggariskan beberapa ciri bagi meninggikan kehidupan rakyat. Pada pandangan beliau,

untuk mencapai hasrat ini, sesebuah negara mestilah paling kurang mempunyai keadaan minimum seperti

berikut:

Antara sumbangan Umar ibn Abd al-Aziz sepanjang tempoh perkhidmatannya di Hijaz ialah menggali telaga-telaga, membaiki

jalan, memerintah dengan penuh keadilan tanpa penentangan daripada para pembangkang politik Bani Umayyah dan gabenor-

gabenornya. Dia berjaya menarik hati semua golongan dan menghormati mereka.

Seseorang itu mesti memiliki sebuah rumah.

Mesti ada seekor kuda untuk mempertahankan diri dan berjihad.

Mesti cukup alat perabot rumah.

Bagi mereka yang kurang bernasib baik dalam hidupnya. Seperti orang buta, orang lemah, fakir miskin, anak-anak yatim dan sebagainya. Mereka ini diberi pertolongan seperti tempat penginapan, bantuan-bantuan yang berupa mental dan material. Khalifah Umar pernah mengarahkan pihak berkuasa Sham supaya mengadakan tempat bagi setiap orang yang buta.

Beliau pernah mengumpul ahli bijak pandai dalam pelbagai bidang untuk menterjemahkan buku-buku asing seperti buku

dari Greek, Parsi dan sebagainya kedalam bahasa arab.

Beliau sangat mengambil berat dalam soal pengembangan agama Islam serta

penyebaran ilmu agama Islam seperti Fiqh, Tauhid, pengajian al-Quran dan sebagainya.

Pada zaman Umar lahir seorang doktor yang terkenal bernama Abdul Malik bin Abjar atau Ibn Bahr al-Kamani. Ramai lagi tokoh-

tokoh dalam berbagai bidang yang lahir pada zaman Khalifah Umar hasil daripada perluasan dan pengembangan ilmu pengetahuan.

Reformasi yang dilakukan oleh Khalifah Umar Abdul Aziz

Menghilangkan Amalan NepotismeMemecat wali-wali yang zalim dan menggantikannya dengan yang lebih baikMengembalikan harta yang tidak sah ke dalam BaitulmalMengubah Strategi DakwahMenghidupkan Amalan Syura (mesyuarat)

Kewafatan Khalifah Umar Abdul Aziz

Perubahan yang dilakukannya menimbulkan kemarahan golongan bangsawan Ummaiyyah yang kemudiannya merasuah

seorang hamba untuk meracuni makanannya. Umar mengetahui mengenai perkara ini dan memaafkan pesalah ini.

Beliau akhirnya menghembuskan nafasnya yang terakhir setelah memerintah selama 2 tahun 5 bulan. Beliau wafat pada tahun 720 di Aleppo. Beliau digantikan oleh sepupunya Yazid ll.

2 tahun 5 bulan satu tempoh yang terlalu pendek bagi sebuah pemerintahan, tetapi Khalifah Umar bin Abdul Aziz telah

membuktikan sebaliknya. Dalam tempoh tersebut, kerajaan Umaiyyah semakin kuat tiada pemberontakan dalaman, kurang

berlaku penyelewengan, rakyat mendapat layanan yang sewajarnya dan menjadi kaya-raya hinggakan Baitulmal penuh

dengan harta zakat kerana tiada lagi orang yang mahu menerima zakat. Kebanyakannya sudah kaya ataupun sekurang-

kurangnya boleh berdikari sendiri.

KESIMPULANSedangkan Khalifah Umar bin Abdul Aziz boleh

lakukan di zamannya, mengembalikan kegemilangan zaman pemerintahan Khulafa Ar-Rasyidin, apa lagi kita di zaman sekarang yang penuh kemudahan dan teknologi. Yang menjadi masalah ialah semangat dan keyakinan kita saja yang kurang. Adakah kita hanya mahu menjadi

PEMBACA kepada kisah Khalifah Umar bin Abdul Aziz tanpa mahu mengambil iktibar dan cuba

lakukan sedemikian juga? Tepuk dada, tanya IMAN.

SEKIAN…WALLAHU A’LAM BIS-SHAWAB