+

- .

I illllllllllllllllllllltlllllllllllllllUlIlllIlIllllllIIlllllllI JlIII i111" 1I111111111111111111111111111111111111111111111111111f111mlu If.._

II 1111_11111111111111111111111111111111111111111111111111111111!!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11111111111111111111111111111111111111111111 i1111111111111111n1~

Elak kerosakanmuka bumi

Hakisan tanah merupakansatu kerugian kepadanegara kerana sesebuahkawasan itu akanmengalami kerosakansecara fizikal yangmenyebabkan banyak .aktiviti tidak dapat

. dilaksanakan di atasnya."

proses perpeluhan," katanya ketikaditemui baru-baru ini.

Dalam pada itu apabila hutanditebang, akar-akar pokok tidaklagi mencengkam tanah di bawahpermukaan bumi menyebabkanstruktur tanah menjadi longgar.

Apabila hujan turun; aliran airhujanakan menyebabkan strukturtanah menjadi lembut dan licin yangakan bergerak menuruni cerun-cerun

. bukit dan berlakulah tanah runtuhsekali gus merosakkan ekosistem·hutan.

Pejabat Tanah dan JabatanPerhutanan, Majlis Daerah dan

Jabatan Pengairan danSalimi (IPS) dimintabekerjasama untukmembendung sekaligus menyelesaikan isutersebut mernandangkankesemua agensi berkenaanmerupakan antara pihakyang bertanggungjawabdan memiliki data untukmengawal penerokaanpernbalakan haramdaripada terus berlaku danakhirnya menyebabkankerosakan pada ekosistemdi kawasan terbabit.

"Hanya agensiberkenaan yangmengetahui apakah

status sekarang, termasuk bilangantanah yang diteroka secara haramdan sepatutnya mereka juga patutmengambil tindakan segera terhadappihak yang terlibat," ujar Ahmad lagi.

Namun begitu, MNS tidak akanterus membiarkan isu pembalakanharam terus berleluasa denganmeminta kerajaan mewujudkansebuah pusat pemantauan danpenyelidikan mengenai CameronHighlands bagi .mernulihkan kembalikawasan tanah tinggi berkenaan.

Pusat itu bertujuan menjadikantumpuan pakar penyelidik dan pelajaruniversiti sarna ada dari dalam atauluar negara bagi membolehkanpandangan dan cadangan berkaitan· pembangunan kawasan berkenaandikumpul secara lebih sistematik.· Kajian dan penyelidikan yangdijalankan secara berterusandi kawasan tersebut mampumembuahkan jalan penyelesaian sertakaedah yang lebih tepat dan berkesandalam usaha menyelamatkan kawasantanah tinggi oerkenaan.

Yakin melalui penubuhan pusattersebut akan:memudahkan lagisaluran maklumat dan kajian yangdijalankan di kawasan itu walaupunsebelum ini sudah ada tetapi mungkintidak disimpan atau ditempatkan .secara sistematik menyebabkan sukaruntuk dirujuk bagi tujuan tindakan.

Pusat tersebut akan menye1arassemua kajian dan data-data untukkegunaan pembangunan danpenyelenggaraan tanah tinggiC,ameron Highlands agar data ataumaklumat tentang biodiversiti,'ekologi, kejuruteraan serta geologikawasan tersebut lebih mudah ,dikumpulkan.. G£bl ~iJiUfi;' l__

MASALAH pencemaran danbencana alam seperti banjirdan hakisan kini mengancam

kehidupan manusia.. Sudah terang lagi bersuluh, dalam -

ajaran Islam turut menegaskan segala .kerosakan di muka bumi dilakukanoleh manusia seperti tertulis dalamSurah 30 Ar-Rum ayat 41 menyatakan:"Telah nyata kerosakan di daratdan di laut disebabkan perbuatantangan manusia, sehingga dirasakankepada mereka sebahagian daripadaperbuatan mereka, agar merekakembali"

Malah apabila kita menyingkapkembali satu daripadatujuh wasiat raja-rajaMelayu, secara jelasmenunjukkan betaparakyatmengingkariamanat mereka yangberbunyi,

"Kami isytiharkaridan Kami simpan untukKamu dan Kami benarkanKamu isytihar dansimpan untuk anak cucu

- kamu, selain gunung-ganang, tasik dan hutansimpan, tanah simpananMelayu sehingga nisbah50peratus, selebihnyakamu rebutlah bersama-DR. AHMAD ISMAILsarna kaum lain;'

Kerana sikap angkuh, tamak sertatidak taat pada ajaran Islam danpemerintah diraja keadaan semakinteruk ekoran kemusnahan akibatdaripada pembalakan yang melampaumenyebabkan fungsi pokok sebagaipenyerap hujan utama akan turutmengalami kemusnahan. _

Menurut Naib Presiden PersatuanPencinta Alam Malaysia (MNS),Prof. Dr. Ahmad Ismail, tindakanrakus manusia melakukan aktivitipembalakan akan memusnahkan .nutrien tanan kerana larian airpermukaan bertambah denganmendadak di kawasan hutan gondol.

Kesannya akan menyebabkanbanjir lumpur seperti yang berlakubaru-baru ini yang menyebabkanribuan penduduk di Malaysia menjadimangsa kehilangan tempat tinggaldan lebih teruk lagi meragut nyawamanusia.

Malah keadaan yang dahulunyasejuk berubah menjadi panas akibatpeningkatan suhu sekitar disebabkanketiadaan pelindung yang menghalangpancaran matahari dan lebihan gaskarbon dioksida dalam atmosfera.

"Seterusnya akan mengurangkanhujan atau mengubah corak hujan= . yang lazimnya berlaku sehinggamewujudkan fenomena kemarauselain pengurangan kelembapan udaraekorandaripada fungsinya untukmembebaskan wap-wap air ke udaramelalui proses transpirasi sudahhHang atau berkurangan._ . "Udara sekitar menjadi kering dancuaca menjadi panas kerana hutan .tidak lagi mampu berfungsi untukmenyederhanakan suhu dengan caramemerangkap bahang matahari danmembebaskan wap-wap air men~D;lsi

=

=

=kepada negara kerana sesebuah kawasanitu akan mengalami kerosakan secarafizikal yang inenyebabkan banyak aktivititidak dapat dilaksanakan di atasnya.

Antara cadangan Dr. Shamsudin bagimenangani permasalahan tersebut adalahdengan membina laluan air sama ada diatas permukaan tanah mahupun di bawahtanah.

Terdapat dua jenis sistem peparitaniaitu permukaan (surface) dan .pertengahan tanah (subsurface).

Laluan air di atas permukaan dibinauntuk menghalakan air menerusi sistem.perparitan terus ke kawasan takungan.

Topografitanahseperticerunjugadapat membantu selain laluan air .berumput boleh dibina bagi mengalirkanair ke kawasan tertentu. .

Sebarang tekanan ke atas tanah jugaharus dikurangkan dengan melembutkantanah menerusi aktiviti membajak agarair tidak bertakung atau terganggu untuk -'mengalir. -_-Sistem peparitan di bawah permukaan

tanah berbentuk pembuluh boleh dibinamenggunakan bahan daripada tanahliat, konkrit atau plastik yang ditanam kedalam tanah. - .

Air yang berada di dalani tanah bolehmengalir menerusinya dengan lebihmudah dan lancar.

Bagi sistem peparitan di pennukaantanah lebih sesuai untuk kawasan tanahyang rata dengankadar aliran yangperlahan.

Bagi mengurangkan hakisan tanahakibataliran alir, impak curahan airyang tinggi akibat hujan lebat juga perludikurangkan.

Terdapat tiga kaedah yang bolehdigunakan iaitu agronomik, mekanikal,dan pengayaan tanah. Bagaimanapun,ketiga-tiga kaedah tersebut berkongsiprinsip yang sarna iaitu melindungipermukaan tanah daripada gangguansebarang tekanan fizikal air sertameningkatkan ketahanan tanah.

Bagi kaedah agronomik adalah denganmempertingkatkan litupan hijau dipermukaan tanah dengan menanam lebihbanyak pokok dan belukar.( Sebanyak 60 hingga 70 peratuskawasan terdedah perlu di lihdungitumbuhan bagi mengelakkan kejadianhakisan.

Kaedah mekanikal adalah sepertimembina cerun, teres, atau dinding bagi

• mengelakkan kejadian tanah runtuh.Bagi kaedah pengayaan tanah dengan

meningkatkan kadar nutrisi di dalamtanah kerana tanali yang subur dapatmenampung tumbuhan untuk hidup dipermukaannya. .

Kehadiran tumbuh-tumbtihan dapatmengelakkan berlakunya hakisan serta

'- tanah runtuh.

==~, menenggelamkan

rumah menyebabkan hampir 20,000mangsa banjir terpaksa dipindahkan kekawasan yang lebih selamat.

Dalam pada itu, sebahagian besarkawasan pertanian di sebelah PantaiTimur negara tunit mengalami kerosakanyang teruk menyebabkan petanimengalami kerugian yang besar.

Di kawasan tanah tinggi, penerokaanhutan untuk tujuan pembalakanserta dijadikan kawasan pertanianmenyebabkan sebahagian besar kawasantanah terdedah. .

Kawasan yang terdedah terlalu lamaakan menyebabkan sebahagian tanahterhakis dibawa air hujan yang lebat.

Tanah yang terhakis akan mengalirmasuk ke sungai bersama aliran air hujanseterusnya berlaku pengumpulan lumpurdan mendapan yang menyebabkan sungaimenjadi lebih cetek dan tidak lagi mampumenampung jumlah air yang banyak,

Lumpur dan segala mendapan yangmengalir laju seperti tsunami itu turutmemusnahkan segala harta benda,bangunan, kawasan pertanian danpelbagai lagi disepanjarig laluannya.

.~ Lebih memburukkan keadaan, lumpur<~ yang berwarna kuning kemerah-merahan, . ~tersebut mengandungi bahan kaolinitik,.u.besi (Fe) dan aluminium (AI) yang tidak"~ memiliki nHai peniakanan (nutrisi)-i~~iperlukan oleh tumbuhan. ...' ." .Lapis~ lumpur yang mengandungimmeralltu akan menyebabkan petani

~~~;;~~i~~~~~~;1;~~~~~~~~~::e;:~2~:-'~;~~~"~::":~_1....p1emerl?kan

~os yang tinggi bagi .~ " .. '. membalk puhh tanah pertanian yang- .•~- .. iputinya.

encana yang berlaku bukan hanya,~~pu di kawasan tanah tinggi malah

'\l. ,! t berlaku di kawasan pantaL, .~: f!¥gin ken~ang_membentuk ombak

. yang'kuat setmggI dua hingga tiga meter(m) menyebabkan hakisan pantai berlakudenganlebihteruk.

Laporan geologikal menyatakanselepas bertahun-tahun mengalami prosesyang sarna kini muara Sungai Kelantan .contohnya telah mula berubah danberalih beperapa kilometer jauhnya darikedudukan asal. .

Bagi membendung keadaan itu, _serta agensi yang terlibat perlu

lentlaiJnkclDperanan dengan lebiherk:escm.dalam menanganinya. .

tiada se~arang tindakan diambil,1:U11·Tllll-.'n::nlTlll dl sekitar Semenanjung

akan terhakis dengan lebih teruk ._menyebabkan kawasan bertanah dalamnegara bakal berkurangan ..

Hakisan tanah mempakan satu kerugian

_Masalahcuaca dan bencana alam bolehjejaskan pengurusan tanah

kawasan tanah untuk tujuan pertaniansecara tidak terkawal menjadi puncaberlakunya degradasi tanah.

Pembukaan kawasan hutan secaraberleluasa juga menyebabkan bumisemakin kurang berkemampuan untukmengawal pengurnpulan gas rumah hijau(GHG) di lapisan langit bumi.

Keadaan bertambah burukakibatpenggunaan bahan api fosil yang tinggioleh negara-negara Barat dan Tirnurdalam memastikan sektor industri merekaberjalan dengan baik.

Pembakaran bahan api fosil yangberlarutan bertahun-tahun lamanyamenghasilkan gas karbon (C02) yangtinggi,

Kadar pelepasan gastersebut dilihat semakin .meningkat dari kepekatan250 bahagian perjuta (ppm)pada .era awal revolusiperindustrian sehingga 400ppm hari ini.

Peningkatan gasCo2 dikatakan antarapenyumbang terbesar '.kepada kenaikan s"llhudunia'

. sekitar dua darjah Celcius -:.setiap tahun menyebabkan-'berlakunya fenomenapemanasan dunia v:.vvc;u,,"

warn:zing).Lebih buruk "e:,eLt~U~.dJ

kawasan di dunia UO;;:;J.JQ".U

corak cuaca yang ekstrem' ':seperti salji tebal berbandingbiasa, r'~

kejadian taufan yang lebih kerap danbanjir besar. -. "Sebagai penduduk dunia, kita

memainkan peranan penting .....,I... III·~memastikan keadaan tersebut tidakberlaku.

"Kita perlu melakukan sesuatum~nghentikan fenomena tersebutdengan lebih pantas;'b~k&fjIW!lt":J~~P'H~J~W~i'''-'ra ya negara lIDmaslll .

menyedari akan kepentingan memeliharaalam sekitar. .

"Di mana-mana sahaja kita boleh lihatbarangan berasaskan plastik dibuangbegitu sahaja.

"Barangan tersebut boleh ditemukantepi jalan, di dalam sungai, tasik,lombongmahupun di mana-mana laluan air tanpaada s~siapa yang peduli," ujarnya.

Akibatnya, kebariyakan kawasanbandar kini mudah dinaiki air atau banjirkilat akibat sistem peparitansedia adatersumbat.

Sampah sarap yang dibuang merata-rata oleh penduduk setempat seringmenyekat laluan air menyebabkan airmelimpah ke jalan raya serta kawasanpenempatan._ Lebih menyedihkan ramai dalam /.kalangan kita merungut menyalahkan

pihak tertentu kerana tidak sensitifdengan kesusahan yang dialami, walhaldiri kita sendiri yang mencipta masalahtersebut!

Dr. Shamsudin turut menjelaskan,pemanasari global atau penyejukan globalmerupakan fenomena semula jadi yangsering berlaku sebelum ini,

"Walau bagaimanapun kesanpemanasan global bertambah burukakibat campur tangan manusia menerusipenggunaan bahan api fosil yang sangattinggi dan pembukaan tanah secaraberleluasa," katanya. .

Kejadian banjir besar pada 2014membuktikan pembukaan tanah untuktujuan pertanianserta penebangan hutansecara berleluasa memburukkan lagikeadaan.

Paras air yang tinggi sehingga mampu

Oleh ASHRIQ FAHMY AHMADashriq.ahmad@utusan.com.my

JAGAalam, alam akan memeliharaanda. Itu antara nasihat yangdisampaikan oleh pensyarah .

· kanan, Jabatan Pengurusan Tanah,Fakulti Pertanian, UniversitiPutra

Malaysia (UPM), Prof. Dr. ShamsudinJusop bagi menerangkan situasi negarayang sering dilanda pelbagai bencanaalamo

Jika diperhati, sikap tamak dan tidakmenghormati alam sekitar sesetengahdaripada kita sering menjadi puncakejadian bencana alam,terutama banjir.

"Apa yang telah terjadisebelum ini merupakanpertunjuk jika alam diganggulambat atau cepat pasti akan

• memberi kesan yang negatifkepada manusia.

"Pada tahun-tahunsebelum ini, bencana alamdatang dengan pelbagaibentuk dan salah satunyadisebabkan perubahan cuacaglobal. Perubahan cuaca globaldilihat mampu mengancam

· nyawa, harta benda sertatanah -tanah pertanian;'katanya barn-barn ini. DR SHAMSUDIN JUSOP

Tambah Dr. Shams"lldin,..,. .antara contoh bencana besar yang berlakuadalah seperti taufan besar di Filipina .pada 2013 dan 2014 serta kejadian banjirbesar dalam negara pad a 2014.

Banjir besar yang melanda sebahagianbesar Pantai Timur negara pada tahunitu menyaksikan ribuan pendudukkehilangan tempat tinggal, harta bendajuganyawa. .

Mengapakah kejadian banjir seringberlaku pada.masa kini berbanding

·.dahulu? Jelas Dr. Shamsudin, pembukaMr

==_-=

=::

=======

==

::=+