BAB 1

MASALAH KAJIAN

1.0 Pengenalan

Wawasan 2020 yang diilhamkan Perdana Menteri, Datuk Seri Dr Mahathir

Mohamad

menggariskan langkah pencapaian matlamat menjadikan Malaysia

negara maju

mengikut acuan sendiri, iaitu mencapai kemajuan seimbang daripada

segi ekonomi, politik,

sosial, kerohanian dan kebudayaan. Malaysia berhasrat menjadi sebuah

negara yang

masyarakatnya bersatu padu dan mempunyai keyakinan diri yang

tinggi, berpegang teguh

kepada nilai agama, moral dan etika serta menikmati kehidupan yang

demokratik, liberal

dan bertolak ansur, perkongsian ekonomi yang adil dan saksama,

progresif dan makmur,

serta menguasai ekonomi yang mampu bersaing, dinamik, tangkas serta

berdaya tahan.

Jika dilihat hasrat keenam daripada cabaran wawasan 2020 iaitu:

“untuk mewujudkan masyarakat saintifik dan progresif, masyarakat yang

mempunyai daya perubahan dan memandang ke depan, yang bukan

1

sahaja menjadikan pengguna teknologi malah mewujudkan penyumbang

kepada tamadun saintifik dan teknologi masa depan”

Oleh itu, pembangunan sumber manusia yang berpengetahuan luas,

berpendidikan tinggi,

berketrampilan, berkemahiran teknik yang tinggi, berkemampuan

menerima teknologi terkini, berkebolehan dalam pengurusan dan

penyeliaan serta mempunyai nilai-nilai sejagat yang disanjung amat

diperlukan. Ini adalah selaras dengan Falsafah Pendidikan Negara yang

dirumus dengan berpandukan hasrat dan cita-cita yang terkandung dalam

Penyata Razak dan Rahman Talib, Akta Pelajaran 1961, Laporan

Jawatankuasa Kabinet serta Rukun Negara (Mohd. Yunus,1990). Falsafah

Pendidikan Negara dirumus dan dinyatakan seperti berikut:

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha yang berterusan ke arah memperkembangkan

lagi potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang

seimbangdan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani berdasarkan

kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat

Malaysia yang berilmu pengetahuan,berketrampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab

dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan terhadap

keharmonian dan kemakmuran keluarga, masyarakat dan negara.

Dalam konteks pendidikan awal, kanak-kanak meneroka alam sekitar,

membuat

eksperimen dan mempelajari kemahiran-kemahiran baru melalui cuba

jaya serta meneroka dan menyiasat mengikut keinginan dan minat

mereka. Sains memerlukan kanak-kanak membuat inkuiri dan penemuan.

Justeru, guru perlu bijak menggunakan peluang yang ada memupuk minat

dan sifat kanak-kanak yang sentiasa bertanya bagi memenuhi naluri ingin

tahu mereka. Pendekatan ‘hands-on’ dan ‘minds-on’ membantu kanak-

kanak berfikir secara kritis dan membina keyakinan mereka dalam

menyelesaikan masalah (Maznah Ali, et al., 2003).

Kebimbangan merupakan suatu masalah yang berkaitan dengan emosi

dan psikologi individu. Perasaan ini berlaku kepada semua golongan

2

tanpa mengira peringkat umur. Kebimbangan merupakan suatu keadaan

tertekan hasil daripada jangkaan seseorang tentang suatu keadaan

bahaya yang bakal berlaku. Kebimbangan dapat dikesan melalui tindak

balas dari segi fisiologi, kognitif dan rasa ketidakselesaan yang subjektif.

Adalah dipercayai bahawa sikap memainkan peranan penting dalam

mendorong kepada berlakunya kebimbangan terhadap diri sendiri.

Melalui kajian yang akan dilaksanakan ini, kita akan dapat mengesan

perkaitan antara sikap dan kebimbangan terhadap Sains di kalangan

murid-murid. Walau bagaimana pun, dijangkakan bahawa sikap positif

akan merendahkan tahap kebimbangan manakala sikap negatif akan

meningkatkan tahap kebimbangan terhadap Sains.

1.2 Latar Belakang Kajian

Sains merupakan satu mata pelajaran teras yang dinilai pada setiap peperiksaan samada pada

peringkat sekolah (PKBS) ataupun kebangsaan (UPSR). Jadi, mata pelajaran Sains

merupakan mata pelajaran yang wajib lulus bagi meningkatkan prestasi akademik. Cara

pengajaran guru yang berkesan boleh impak kepada sikap murid dalam mempelajari mata

pelajaran Sains. Pelajar akan bersikap positif dan menaruh minat dalam pembelajaran Sains.

Dalam bidang pendidikan, motivasi memainkan peranan penting dalam pembelajaran di

dalam kelas. Menurut Saedah Siraj dan Zainun Ishak, motivasi ialah penggerak kepada

kemahuan dan keinginan untuk berjaya untuk mencapai sasaran yang ditetapkan. Guru

memerlukan motivasi menggerakkan dirinya untuk mencapai kualiti kerja. Pada waktu yang

sama, guru juga menjadi motivator kepada murid-murid untuk berjaya dalam kehidupan

mereka. Guru yang mempunyai motivasi ialah guru yang dinamik , cekap dan sentiasa

berusaha untuk memajukan pengajaran dan pembelajaran dalam bilik darjah.

3

Pelajar yang bermotivasi ialah pelajar yang mempunyai sikap positif dan mempunyai

minat untuk belajar. Mereka akan mendengar dan memberikan perhatian sepenuhnya kepada

pelajaran. Mereka aktif di dalam dan di luar kelas, mudah bergerak mengikut arahan guru.

Mereka boleh berdikari dan suka memberi pandangan dan pendapat dalam kelas. Teori

motivasi memberikan pemberatan bahawa diri sendiri memainkan peranan penting dalam

memberikan motivasi dan pembelajaran kawalan sendiri (McCombs,1989; McCombs dan

Marzano, 1990; McCombs dan Whisler,1989).

Kajian penyelidikan ini dilaksanakan di SK ST Paul, Bunuk yang terletak 32 km dari

bandar Kuching. Sekolah ini merupakan sekolah yang terletak di luar bandar dan berada

dalam pentadbiran Pejabat Pelajaran Daerah Padawan. Sekolah ini dikategorikan sebagai

sekolah kurang murid (SKM), gred A. Jumlah keseluruhan murid pada tahun 2011 ini ialah

130 orang dan mempunyai 6 buah kelas bagi setiap tahun. Sekolah ini mempunyai 14 orang

pendidik dan kebanyakkannya mempunyai pengalaman lebih 10 tahun mengajar. Sampel

kajian ini terdiri daripada 70 orang pelajar iaitu 53.85% daripada jumlah populasi. Kajian

penyelidikan ini dilakukan untuk meneliti perkaitan di antara sikap dan kebimbangan murid

terhadap pembelajaran mata pelajaran Sains. Berdasarkan keputusan UPSR dari tahun

sebelumnya, masih terdapat pelajar yang mendapat gred D dan E dalam mata pelajaran Sains

dan ini mempengaruhi keputusan keseluruhan peperiksaan tersebut. Pihak sekolah telah

merangka program tahunan bagi meningkatkan prestasi akademik murid tetapi kegagalan

semasa peperiksaan masih berlaku. Jadi, kajian ini akan menyelidik adakah wujud hubungan

antara sikap dan kebimbangan terhadap Sains yang menyebabkan prestasi mata pelajaran

tersebut berada pada tahap yang tidak memberangsangkan.

1.3 Pernyataan masalah

Salah satu cabaran penting dalam pendidikan Sains peringkat rendah ialah menyediakan

bilangan pelajar yang meminati dan menguasai Sains dengan cemerlang bagi membantu

mencapai matlamat memenuhi kuota 60:40 pelajar aliran Sains dan sastera di peringkat

sekolah menengah. Ini adalah perlu bagi membina masyarakat yang inovatif dengan

keupayaan Sains dan Teknologi yang kukuh (KPM, 2001;2006). Menurut Molly L. dan

Khadijah Zon (1996) pencapaian dan pengetahuan asas yang kukuh dalam kalangan murid

4

sekolah rendah amat penting sebagai penentu kejayaan bagi sebarang dasar di peringkat

menengah dan membolehkan mereka mengikuti pengajian tinggi kerana peranan

pengetahuan lampau dalam membina kematangan dan kedewasaan seseorang (Lawson, 1995;

Mohamad Daud Hamzah, 1996; Piaget, 1970). Kegagalan menguasai kemahiran dan

pengetahuan asas dengan mantap merupakan antara penyebab keciciran, pembentukan sikap

negatif, kurang keyakinan diri, kurang berdaya dan menyebabkan ciri-ciri kelemahan itu

semakin subur dan menjadi kumulatif yang akhirnya mempengaruhi pencapaian pada tahap

yang lebih tinggi (Isahak Haron, 2001; Kementerian Pendidikan Malaysia [KPM], 1994,

2006). Pandangan yang sama dirumuskan oleh Kilpatrick, Swafford, dan Findell (2001)

kerana menurut mereka kefahaman peringkat lebih rendah sebagai kaedah komprehensif dan

menjadi asas untuk memajukan kecekapan pada peringkat yang lebih tinggi.

Sebagai panitia Sains dan guru Sains di SK ST Paul Bunuk, adalah menjadi

tanggungjawab saya untuk memastikan pencapaian mata pelajaran sains berada pada tahap

yang dikehendaki sejajar dengan kehendak pihak pentadbir. Justeru itu melalui kajian

penyelidikan ini, saya cuba untuk menyingkap persoalan mengenai hubungan antara sikap

dan kebimbangan terhadap Sains yang menyebabkan prestasi murid menjadi rendah.

Walaupun pelbagai teknik dan strategi yang saya aplikasikan semasa proses pengajaran dan

pembelajaran, tetapi masih ada murid yang gagal dalam menjawab soalan peperiksaan.

Melalui pemerhatian yang dilakukan di dalam bilik darjah, masih terdapat segelintir murid

yang bersikap pasif semasa proses pengajaran dan pembelajaran. Murid-murid yang bersikap

pasif mempunyai prestasi yang lebih rendah disebabkan mereka segan untuk meluahkan apa

yang tidak diketahui ataupun sebaliknya.

Young-Shin (1998) menyatakan bahawa kebimbangan murid terhadap

pembelajaran Sains membuat mereka menjadi murid yang pasif dan akhirnya tidak dapat

mencapai tahap pencapaian yang terbaik. Ini dikhuatiri akan menyebabkan murid tersebut

menjadi seorang yang pendiam dan pasif di dalam kelas. Berdasarkan pendapat yang

dinyatakan oleh Parkinson dan Colmar (1995) pula, kebimbangan akan mengganggu

perlakuan, memfokus tumpuan sesuatu yang dilakukan dengan salah, dan mendorong

seseorang itu untuk mencari tindakan alternatif. Tindakan alternatif itu perlu bagi membantu

untuk mengatasi perasaan tersebut.

5

1.4 Objektif kajian

1.1.1 Mengenal pasti sikap murid terhadap mata pelajaran Sains.

1.1.2 Mengenal pasti tahap kebimbangan terhadap Sains di kalangan murid.

1.1.3 Mengenal pasti sama ada terdapat hubungan antara tahap kebimbangan terhadap Sains

dengan sikap di kalangan murid.

1.5 Persoalan kajian

Dalam kajian ini, beberapa persoalan telah ditimbulkan iaitu:

a) Apakah tahap sikap murid terhadap Sains?

b) Apakah tahap kebimbangan terhadap Sains di kalangan murid?

c) Adakah terdapat hubungan di antara tahap kebimbangan dan sikap terhadap Sains di

kalangan murid?

1.6 Kepentingan kajian

Penguasaan terhadap matapelajaran sains oleh murid dapat diperkukuhkan dengan aktiviti

pembelajaran yang dirancang secara sistematik dan efisyen, sesuai dengan faktor

persekitaran murid. Meski pun Kementerian Pendidikan Malaysia telah menyelaraskan

kurikulum Sains di semua sekolah dan semua guru diberi panduan dan sukatan pelajaran

yang sama, namun murid-murid masih tidak dapat mencapai keseimbangan di mana ada

murid yang berpencapaian cemerlang dan ada masih berpencapaian lemah.

Oleh yang demikian, tujuan kajian ini dilakukan ialah untuk meningkatkan proses

pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran Sains berdasarkan hasil yang telah diperolehi.

Kajian yang dilakukan ini juga penting dalam memberikan maklumat tentang tahap

keyakinan diri, persepsi terhadap mata pelajaran Sains serta usaha yang perlu dilakukan bagi

meningkatkan pencapaian murid-murid dalam mempelajari mata pelajaran Sains. Seandainya

sikap positif murid terhadap mata pelajaran Sains disemai di dalam diri mereka, maka akan

6

menimbulkan minat murid itu sendiri. Hal ini akan memotivasikan mereka untuk terus

mencari maklumat tambahan bagi mendalami ilmu Sains dengan lebih mendalam justeru

meningkatkan penguasaan pengetahuan dan pencapaian mereka dalam pembelajaran Sains.

Kajian ini juga penting dalam mempercepatkan proses menghasilkan murid-murid yang

berintelek dan bekemahiran dalam bidang Sains memandangkan negara memerlukan tenaga

mahir dalam bidang sains dan teknologi menjelang tahun 2020. Oleh itu, kajian ini dilakukan

untuk mengetahui sejauh mana tahap kebimbangan murid mempengaruhi sikap mereka

terhadap Sains. Dengan adanya kajian seumpama ini, maka masalah kebimbangan di

kalangan murid dapat diketahui dengan lebih jelas lagi. Ia amat berguna untuk para guru,

khususnya guru sains agar mereka sedar akan kewujudan perasaan bimbang di kalangan

murid mereka setiap kali menghadiri kelas Sains. Dengan itu, langkah-langkah yang

sewajarnya dapat diambil bagi mengatasi masalah tersebut.

1.7 Batasan kajian

Kajian hanya dijalankan di Sekolah Kebangsaan ST Paul Bunuk, Padawan, Kuching,

Sarawak sahaja. Oleh kerana tujuan kajian ini dijalankan untuk melihat hubungan antara

tahap kebimbangan murid dan sikap dalam mempelajari matapelajaran Sains, maka kajian ini

akan terbatas kepada murid-murid tahap II sahaja iaitu tahun 4, tahun 5 dan tahun 6. Sampel

sejumlah 70 orang daripada tahap II iaitu mewakili 53.85 % daripada jumlah populasi (130

orang). Murid-murid tahap II telah dipilih sebagai sampel kajian kerana mempunyai

kematangan dalam menjawab soalan dan hasil keputusan akan dinilai bagi meningkatkan

keputusan matapelajaran sains pada tahun berikutnya. Selain daripada itu, kajian ini juga

boleh menjadi bahan rujukan bagi guru-guru yang mengajar matapelajaran Sains di sekolah

dan kawasan luar bandar berdasarkan lokasi tempat yang dikaji. Semoga kajian ini dapat

7

meningkatkan minat dan sikap positif murid terhadap mata pelajaran Sains dan seterusnya

dapat meningkatkan pencapaian sekolah dalam peperiksaan.

1.8 Definisi istilah

1.8.1 Sikap

‘ Sikap adalah suatu kecenderungan untuk bertindak balas dalam cara tertentu kepada

individu, objek, situasi, kejadian atau idea.’

(Encyclopedia Americana 2, 1997)

Menurut Strickland (2001) pula, sikap adalah suatu perasaan, kepercayaan atau

pendapat kepada kebenaran atau ketidakbenaran ke atas sesuatu.

Ostrum (1989) dalam Burkett, Spector & Leard (2003) pula berpendapat bahawa

sikap adalah sebagai ” state of readiness that exerts a dynamic influence upon an

individual’s responses.”

Oleh itu, dapat dirumuskan bahawa sikap adalah suatu bentuk perbuatan yang

lahir daripada perasaan, kepercayaan dan kecenderungan seseorang kepada sesuatu.

1.8.2 Kebimbangan

Rice (1992) menyatakan bahawa ”anxiety is a feeling of impending doom without

knowing when, where and how the doom will occur.”

(pg 318)

Ini bermakna kebimbangan merupakan suatu perasaan tentang kejadian bahaya

yang bakal berlaku tetapi tidak tahu dimana dan bila akan terjadi.

Strickland (2001) pula menyatakan kebimbangan sebagai ”an unpleasent emotion

triggered by anticipation of future events, memories of past events or rumination about

self ”

(pg 42)

8

Dalam erti kata lain, perasaan bimbang adalah suatu perasaan yang tidak selesa

yang disebabkan oleh jangkaan seseorang mengenai kejadian yang bakal berlaku, masa

lampau atau fikiran kendiri.

Menurut Encyclopedia Americana 2 (1997) pula, kebimbangan ialah suatu

keadaan emosi dan gangguan fizikal hasil rangsangan daripada ugutan yang benar atau

imaginasi seseorang.

Kesimpulannya, kebimbangan merupakan satu bentuk gangguan emosi yang lahir

daripada jangkaan seseorang tentang bahaya yang bakal berlaku, sama ada kebenaran

atau imaginasi semata-mata.

1.9 Rumusan

Secara keseluruhannya, bab ini telah menyentuh tentang latar belakang kajian dan penyataan

masalah yang mengetengahkan hubungan antara sikap dan tahap kebimbangan murid

terhadap mata pelajaran sains. Selain itu turut diutarakan dalam bab ini ialah persoalan kajian

dan juga objektif-objektif kajian yang perlu dicapai dalam kajian ini. Tidak ketinggalan juga

dimuatkan dalam bab ini tentang kepentingan kajian, definisi istilah, andaian kajian serta

batasan kajian. Pada bab seterusnya, tinjauan literatur yang berkaitan dengan kajian pula

akan dibincangkan.

BAB 2

TINJAUAN LITERATUR

9

2.0 Pengenalan

Melalui bab ini akan dibincangkan tentang ulasan mengenai tajuk kajian iaitu sikap dan

kebimbangan secara umum berdasarkan kepada penulisan dan kajian-kajian yang telah dibuat

oleh para pengkaji sebelum ini. Perbincangan dalam bab ini juga akan memperkukuhkan lagi

permasalahan mengenai hubungan sikap dan kebimbangan terhadap Sains pada peringkat

rendah. Bab ini akan terbahagi kepada tiga bahagian iaitu :

i. Sikap

ii. Kebimbangan

iii. Sikap dan kebimbangan

2.1 Sikap

Sikap merupakan sesuatu yang subjektif untuk diinterpretasikan atau diterangkan. Individu yang

berlainan akan menunjukkan sikap yang berbeza terhadap sesuatu rangsangan sama ada objek

atau pun manusia (seseorang). Contohnya, dalam sebuah kelas terdapat 20 orang murid sedang

mengikuti pembelajaran mata pelajaran Sains. Setiap orang murid mempunyai perwatakan yang

berbeza terhadap proses pengajaran dan pembelajaran yang sedang berlaku. Kemungkinan

terdapat murid menunjukkan minat yang mendalam terhadap Sains tetapi ada yang bersifat

sebaliknya.

Sikap seseorang individu, khususnya murid, dipengaruhi oleh beberapa faktor yang

mungkin tidak diketahui. Menurut Warring, Younger & Williams (2000), imej dan kumpulan

sosial memainkan peranan penting yang utama di dalam kehidupan murid dan sikap murid

terhadap kerja serta sekolah (tempat belajar). Ini menunjukkan bahawa sikap seseorang murid

dipengaruhi oleh faktor sosial dan rakan sebaya.

Kajian yang telah dibuat oleh Berndt (1999) membuktikan bahawa rakan sebaya banyak

mempengaruhi seseorang murid dalam proses penyesuaian diri di sekolah. Beliau mendapati

bahawa seseorang murid telah menjadi seperti kawannya walaupun kawan tersebut mempunyai

persepsi yang positif atau negatif terhadap sekolah berbanding dirinya sendiri. Ini bermakna

pada kebiasaannya, murid akan cuba meniru gaya dan sikap rakannya terhadap pembelajaran.

10

Contohnya, jika murid berkenaan mempunyai rakan yang meminati mata pelajaran sains maka

dia akan turut sama meminati mata pelajaran tersebut. Kemungkinan wujud perasaan di dalam

dirinya bahawa dia mudah untuk melakukan perbincangan dengan rakannya itu. Berndt (1999)

juga berpendapat bahawa persahabatan yang berkualiti tinggi dikaitkan dengan frekuensi

terhadap interaksi positif yang tinggi dan mempunyai sedikit interaksi yang negatif. Maka, nilai

persahabatan juga penting di mana persahabatan yang kukuh akan member impak yang positif

kepada seseorang murid.

Selain itu, pembentukan sikap juga dipengaruhi oleh individu itu sendiri. Perasaan minat

terhadap Sains mungkin wujud disebabkan oleh dua faktor iaitu faktor individu dan faktor

situasi. Bergin (1999) menjelaskan faktor individu dan faktor situasi seperti berikut:

“The individual factors are belongingness ( which includes cultural value, identification and

social support), emotions, competence, utility-goal relevance and background knowledge (which

include a hole in the schema). The situational factors are hands-on, discrepancy, novely, food,

social interaction (which includes visible author), modeling, games and puzzles, content,

biophilia, fantasy, humors and narrative).”

(Pg87)

Kedua-dua faktor tersebut saling bersandaran di antara satu sama lain. Menurut Bergin

(1999), adalah penting untuk mengenal pasti bahawa faktor individu selalu berhubung kait

dengan faktor situasi bagi mewujudkan minat terhadap sesuatu atau mengurangkan minat

tersebut. Dengan itu, sikap seseorang individu boleh dibentuk oleh individu sendiri (melaui

emosi, sokongan sosial dan kecekapan ) dan situasi sekeliling (interaki sosial, makanan dan

pembaharuan). Secara tidak langsung, perkara-perkara tersebut juga mungkin boleh

mempengaruhi sikap murid terhadap Sains, sama ada positif atau negatif.

Dalam konteks sikap terhadap mata pelajaran Sains, Norhijuddin Mohammad (2002)

mendapati bahawa status sosio ekonomi bukan penentu kepada sikap murid terhadap Sains.

Beliau mendapati murid yang mempunyai status sosio ekonomi yang tinggi mempunyai sikap

yang sama terhadap Sains dengan murid yang mempunyai status sosio ekonomi yang rendah.

11

Menurut Hasan & Bileh (1975) dan Munby (1983) dalam kajian yang dilakukan oleh

Kamisah & Lilia (tahun tidak dinyatakan), sikap terhadap Sains melibatkan perasaan, pendapat,

kepercayaan dan penghargaan yang mana telah dibentuk oleh seseorang individu hasil daripada

interaksi secara tidak langsung dengan pelbagai aspek yang berkaitan dengans Sains. Kajian

tersebut juga menunjukkan bahawa sikap murid terhadap sains adalah tinggi dan terdapat

perbezaan yang signifikan di dalam aspek yang berkaitan antara sikap terhadap sains dengan

tahap pengalaman dalam pendidikan. Mereka turut mendapati bahawa latar belakang budaya

murid memberi impak yang tinggi di dalam pembentukan sikap murid terhadap Sains serta

sikap saintifik mereka.

Reid & Skrybina (2002) menyatakan bahawa murid mempunyai sikap yang positif

terhadap Sains di awal pembelajaran mereka. Adakah ini bermaksud sikap tersebut berubah

apabila umur semakin meningkat? Perkara ini terjadi mungkin disebabkan oleh isi kandungan

mata pelajaran sains yang semakin kompleks dan sukar untuk difahami. Mereka turut mendapati

sikap terhadap pembelajaran Sains dan keinginan untuk mempelajari Sains mempunyai perkaitan

yang tinggi ( semakin tinggi sikap terhadap pembelajaran Sains, semakin tinggi keinginan untuk

mempelajari sains).

Perbezaan sikap terhadap Sains di antara pelajar lelaki dan perempuan juga telah

dilakukan kajian oleh beberapa penyelidik. Contohnya, kajian yang dilakukan oleh Haladyna &

Shaughnessy (1982) mendapati bahawa terdapat sedikit hubungan antara jantina dan sikap

terhadap Sains. Pelajar lelaki lebih menyukai Sains berbanding murid perempuan (Haladyna &

Shaughnessy, 1982;Norhijuddin Mohamad, 2002). Namun begitu, menurut Haladyna &

Shaughnessy (1982), perbezaan tersebut selalunya kecil dan bervariasi dari satu kajian ke satu

kajian dan dari satu gred ke satu gred yang lain. Oleh yang demikian, perbezaan sikap antara

murid lelaki dan perempuan di dalamSsains tidak begitu ketara.

Maka, pembentukan sikap seseorang pelajar terhadap Sains dipengaruhi oleh faktor yang

pelbagai. Perasaan bimbang mungkin menjadi salah satu faktor sama ada menjurus kepada sikap

yang positif atau negatif.

12

2.2 Kebimbangan

Kebimbangan adalah salah satu masalah emosi yang tidak asing lagi zaman ini. Terdapat

beberapa kajian telah dilakukan berkenaan dengan masalah ini, sama ada dalam bidang

pendidikan mahupun psikologi. Namun begitu, Barlow & Durand (1999) berpendapat bahawa

aspek kebimbangan sukar untuk dikaji. Menurut mereka juga, perasaan bimbang yang terdapat

dalam diri manusia boleh menjadi suatu perasaan ketidaksenangan yang subjektif, satu set

perlakuan (khuatir atau gelisah), dan suatu respon psikologi yang berasal dari otak dan

ditunjukkan oleh peningkatan kadar denyutan jantung dan ketegangan otot.

Rachman (1998) menggambarkan kebimbangan sebagai satu perasaan kegelisahan yang

tidak menyenangkan, jangkaan yang tegang mengenai ancaman atau kejadian yang samar-samar.

Menurut beliau, terdapat empat pendekatan utama tentang kebimbangan iaitu kebimbangan

sebagai suatu hasil pembelajaran, penerangan kognitif, teori psikoanalitik dan penerangan secara

biologi.

Kebimbangan meningkat (increased anxiety) digambarkan sebagai satu respon adaptif

apabila seseorang individu berhadapan dengan amaran bahaya atau ancaman akan berlaku dan

terdorong untuk bertindak atau melakukan sesuatu pada tahap optimum (Lowe & Reynolds,

2000).

Menurut Mohd. Daud Hamzah (1990) pula, “setiap kebimbangan adalah satu

keperihalan atau keperihalan bangkitan fisiologi yang dialami oleh individu yang

dirangsangkan oleh rangsangan yang kurang diketahui di dalam situasi dan menyebabkan

individu tak bersedia untuk bergerak balas kepadanya.” Maka, seseorang individu tidak dapat

mengenal pasti punca sebenar yang menyebabkan mereka berasa bimbang.

Sigmun Freud, dalam kajian yang dilakukan oleh Strongman (1996) melihat

kebimbangan sebagai suatu fenomena harian dan satu cara untuk menjelaskan tentang neurosis.

Freud, pencetus teori kebimbangan melalui teori psikoanalitik mengaitkan rasa kebimbangan

dengan tindakan sel-sel saraf manusia.

13

Namun begitu, berbeza pula dengan Karen Horney dalam kajian yang dilakukan oleh

Engler (1995). Beliau yang mewujudkan konsep kebimbangan asas (basic anxiety) menyatakan

bahawa :

“ ……anxiety is created by social forces rather than by the human predicament itself.”

(pg. 123)

Berdasarkan kepada konsep kenimbangan asas yang dinyatakan oleh Horney,

persekitaran secara keseluruhannya adalah amat menakutkan kerana ia dilihat sebagai tidak

realistik, merbahaya, tiada penghargaan dan tidak adil. Kanak-kanak bukan sahaja takut kepada

nadi dalaman mereka atau terhadap hukuman tetapi disebabkan juga persekitaran itu sendiri yang

menjadi ancman kepada perkembangan dan kehendak mereka seperti yang dinyatakan oleh

Freud dalam konsep beliau tentang neurotik dan kebimbangan moral.

Perasaan bimbang secara amnya akan member kesan fisiologi kepada manusia hasil

daripada rangsangan-rangsangan tertentu. Menurut Cloninger (1996) :

“ Activity of the autonomic nervous system produces symptoms of anxiety, including rapid heart

beat, sweating, feelings of nervousness.”

(pg 408)

Contohnya, kesan fisiologi seperti peningkatan denyutan jantung akan menyebabkan

seseorang individu itu mungkin berasa tidak selesa untuk melakukan sesuatu perkara yang

menjadi punca kebimbangan mereka. Dalam aspek pembelajaran, mungkin ia lebih tertumpu

kepada cara pelajar mempelajari mata pelajaran Sains.

Dalam konteks pembelajaran (murid), aspek akademik banyak menyumbang kepada

lahirnya perasaan bimbang. Milgam dan Toubiana (1999) telah membuat kajian mengenai tiga

tugasan akademik yang utama iaitu kerja rumah, tugasan penulisan dan peperiksaan. Hasil kajian

mereka menunjukkan bahawa murid-murid kurang berasa bimbang tentang kerja rumah

berbanding dengan tugasan akademik yang lain. Kebimbangan murid terhadap peperiksaan dan

tugasan penulisan ada perkaitannya dengan perbuatan murid mengelak daripada tugasan tersebut.

14

Ramai yang beranggapan bahawa kebimbangan dan ketakutan adalah sama. Namun

menurut Rice (1992), kedua-dua perasaan tersebut adalah berbeza. Beliau menyatakan bahawa:

“….anxiety is a general state of apprehension and fear has a specific object. A person is afraid

of spiders or snakes or heights, for example. Anxiety, on the other hand does not seem related to

anything in particular, at least, not that the person can point to directly.” (pg8)

Pernyataan di atas menjelaskan bahawa rasa takut dan bimbang adalah berbeza antara

satu sama lain. Punca ketakutan dapat dilihat dan diukur dari segi fizikal tetapi kebimbangan

lebih kepada sesuatu yang abstrak di mana seseorang itu boleh berasa bimbang tanpa mengetahui

sebabnya.

Stricland (2001) pula menjelaskan bahawa sesetengah pengkaji percaya bahawa

kebimbangan adalah sinonim dengan ketakutan, terjadi dalam kadar dan situasi yang berbeza.

Namun begitu, menurut Strickland (2001):

“Unlike fear, which is caused by realistic, know dangers, anxiety can be more difficult to identify

and to alleviate.”

Sehubungan dengan itu, ketakutan boleh dikatakan berlaku kerana sebab-sebab yang

realistic dan nyata berbanding dengan kebimbangan yang timbul disebabkan oleh perkara yang

sama. Maka, punca berlakunya kebimbangan agak sukar untuk dikesan.

2.3 Kebimbangan dan Sikap terhadap Sains

Kebimbangan dan sikap adalah dua perkara atau keadaan yang berbeza dan sukar untuk

diperjelaskan perkaitan dalam bidang Sains. Tetapi terdapat persoalan yang mungkin boleh

diselidiki iaitu hubungan antara sikap dan kebimbangan terhadap pembelajaran Sains atau

adakah sikap mempengaruhi kebimbangan terhadap pembelajarn Sains.

Ajzen & Fishbein (1994) dalam Burkett, Spector & Leard (2003) beranggapan bahawa:

“Anxiety and a lack of self-efficacy can lead to a negative attitude toward science”

15

(pg4)

Secara tidak langsung, mereka berpendapat bahawa kebimbangan dan sikap kendiri yang

negatif akan membawa kepada timbulnya sikap negatiF terhadap Sains. Sikap negatif yang

mungkin ditunjukkan oleh murid adalah seperti bosan, tidak berminat dan malas.

Norhayati (2000) berpendapat bahawa persekitaran dan masyarakat sekeliling boleh

mempengaruhi perasaan bimbang murid terhadap Sains. Beliau menyatakan bahawa :

“Persekitaran yang baik yakni masyarakat yang memandang positif terhadap Sains tentunya

tidak mendatangkan sikap gerun terhadap murid untuk mempelajari mata pelajaran tersebut.”

Menurut Bergin (1999) pula, emosi mempunyai pengaruh yang kuat ke atas

perkembangan minat seseorang. Emosi yang dimaksudkan oleh Bergin itu boleh dikaitkan

dengan perasaan bimbang manakala minat adalah suatu sikap iaitu sikap yang positif terhadap

sesuatu. Maka, boleh dirumuskan bahawa kebimbangan mungkin mempengaruhi sikap

seseorang.

2.4 Rumusan

Secara keseluruhannya, sikap dan kebimbangan terhadap Sains mungkin mempunyai hubungan

saling mempengaruhi antara satu sama lain. Berdasarkan penulisan dan kajian yang telah dibuat,

didapati bahawa kebimbangan adalah suatu faktor dalam pembentukan sikap seseorang seperti

yang dikemukakan oleh Ajzen & Fishbein (1994) dalam Burkett, Spector & Leard (2003). Ia

juga turut dinyatakan dalam Bergin (1999). Maka, kajian penyelidikan ini dilaksanakan untuk

mengetahui sejauh mana hubungan kedua-dua perkara tersebut pada peringkat rendah.

16

BAB 3

METODOLOGI KAJIAN

17

3.0 PENGENALAN

Bab ini membincangkan tentang proses-proses menjalankan kajian. Ia terdiri daripada

rekabentuk kajian, sampel, instrument kajian, prosedur kajian dan kaedah menganalisis data

3.1 Rekabentuk Kajian

Ini merupakan suatu kajian tinjaun yang menggunakan kardah soal selidik. Pekali kolerasi dikira

untuk mengkaji hubungan antara dua pembolehubah iaitu sikap dan kebimbangan terhadap

pembelajaran Sains.

3.2 Populasi dan sampel kajian

Sekolah yang terlibat di dalam kajian ini ialah SK ST Paul, Bunuk, Padawan. Seramai 70

orang murid yang terdiri daripada murid tahun 4, tahun 5 dan tahun 6 dijadikan sampel kajian.

Menurut Azizi et al (2007), persampelan adalah pemilihan responden bertujuan untuk

mendapatkan data dan maklumat yang dikehendaki dalam menjawab soalan kajian. Populasi

sekolah ini ialah seramai 130 orang dan 53.85 % telah dipilih untuk mewakili keseluruhannya.

3.3 Instrumen/Alat Kajian

Instrumen yang digunakan bagi menjalankan kajian ini adalah soal selidik berskala Likert yang

digubal sendiri oleh pengkaji. Pengkaji telah merujuk kepada penyelia bagi memastikan kesahan

item-item soal-selidik tersebut.

Borang soal selidik yang mengandungi 20 soalan telah diselaraskan dan diberi kepada

semua sampel kajian yang terlibat (lampiran A). Soalan ini mengandungi dua bahagian iaitu :

18

i. 10 soalan untuk mengukur sikap murid terhadap pembelajaran Sains.

ii. 10 soalan untuk mengukur tahap kebimbangan murid terhadap pembelajaran Sains.

Skala Likert yang digunakan dalam soal selidik ini adalah seperti berikut:

1 – Amat Tidak Setuju (ATS)

2 – Tidak Setuju (TS)

3 – Setuju (S)

4 – Amat Setuju (AS)

Soalan-soalan yang terkandung di dalam soal selidik tersebut terdiri daripada item positif

dan item negatif bagi kedua-dua pembolehubah. Jadual 3.1 menunjukkan taburan item positif

dan negatif bagi sikap dan kebimbangan terhadap pembelajaran Sains.

Jadual 3.3

Taburan item positif dan negatif bagi sikap dan kebimbangan terhadap Sains

Pembolehubah

Nombor item

Item positif Item negatif

Sikap terhadap Sains 3,10.11.15,20 1,7,13,17,18

Kebimbangan terhadap Sains 2,5,8,9,16,19 4,6,12,14

3.4 Tatacara pengumpulan Data Kajian

Kajian dimulakan dengan melakukan perbincangan dengan penyelia mengenai tajuk kajian yang

ingin dilakukan. Setelah kedua-dua pihak bersetuju dengan tajuk yang dipilih, maka penulisan

kajian dimulakan dengan menulis Bab 1 sehingga Bab 3. Pada peringkat ini, soalan soal selidik

akan dilampirkan bersama bagi mendapatkan kesahan daripada pihak penyelia. Setelah

diluluskan oleh pihak OUM, maka borang soal selidik akan diedarkan kepada sampel kajian

yang telah dipilih iaitu murid-murid tahun 4, tahun 5 dan tahun 6 yang berjumlah 70 orang di SK

19

ST Paul, Bunuk, Padawan. Selepas soal selidik ditadbir, skor bagi setiap sampel akan dikira

secara manual. Skor ini kemudiannya dianalisa dan diintepretasikan menggunakan perisian

Statistical Package For Social Science (SPSS) version 11.0 for Windows.

3.5 Tatacara Penganalisan Data Kajian

Bagi menjawab soalan kajian dan hipotesis kajian, data-data yang diperolehi telah dianalis.

Penganalisan data telah dibahagikan kepada 4 bahagian iaitu :

i. Analisis statistik diskriptif

ii. Analisis sikap terhadap Sains

iii. Analisis tahap kebimbangan terhadap Sains

iv. Analisis hubungan antara sikap dan kebimbangan terhadap Sains

3.5.1 Analisis Statistik Deskriptif

Analisis secara deskriptif telah dilakukan untuk mendapatkan min skor dan sisihan piawai bagi

sikap dan kebimbangan terhadap sains. Ia digunakan untuk menentukan jenis sikap dan tahap

kebimbangan terhadap Sains di kalangan sampel yang dikaji.

3.5.2 Analisis Sikap Terhadap Sains

Aspek sikap terhadap sains telah dikaji menggunakan instrumen soal selidik. Item bagi sikap

terhadap sains terdiri daripada 10 item ( soalan 1, 3, 7, 10, 11, 13, 15, 17, 18 dan 20). Analisis

tersebut dilakukan berlandaskan kepada skor bagi setiap skala Likert yang digunakan. Skor-skor

tersebut adalah berlainan bagi item positif dan negatif. Jadual 3.5.2 (a) menunjukkan

pembahagian skor bagi item positif dan negatif berpandukan skala Libert serta sikap yang

ditunjukkan.

20

Jadual 3.5.2 (a)

Bentuk skor bagi item sikap terhadap pembelajaran sains

Skala Skor Item Positif Sikap Skor Item Negatif Sikap

1 = ATS 1 Negatif 4 Positif

2 = TS 2 Negatif 3 Positif

3 = S 3 Positif 2 Negatif

4 = AS 4 Positif 1 Negatif

Selepas skor diberikan dan dijumlahkan bagi setiap murid, jenis sikap tersebut akan

ditentukan julat yang telah ditetapkan oleh pengkaji. Julat skor bagi 10 item yang mengukur

sikap tehadap sains mungkin berada di antara 10 hingga 40. Oleh itu, jika murid mendapat skor

antara 10 hingga 25 akan dianggap sebagai pelajar yang mempunyai sikap negatif terhadap

Sains. Pelajar yang memperoleh skor antara 26 hingga 40 pula dimasukkan ke dalam kumpulan

pelajar yang bersikap positif terhadap Sains.

Peratus pelajar dan min bagi setiap item akan dikira. Min bagi item-item tersebut akan

digunakan untuk mengukur tahap pencapaian hasil kajian berpandukan julat yang telah digubal

oleh pengkaji. Pengkaji telah merujuk kepada skala julat tahap penerimaan mengikut min yang

telah digubal oleh Cheah (2002) sebagai panduan untuk menentukan julat tersebut. Jadual 3.5.2

(b) menunjukkan skala julat pengukuran tahap penerimaan mengikut min bagi item positf dan

negatif berkenaan dengan sikap terhadap Sains.

Jadual 3.5.2 (b)

Skala julat pengukuran tahap penerimaan mengikut min bagi item positif dan negatif berkenaan

dengan sikap terhadap Sains

Min Tahap Penerimaan Respon bagi Penyataan Sikap

Item positif Item Negatif

3.00 – 4.00 Amat Tinggi AS ATS Positif terhadap sains

21

2.50 – 2.99 Tinggi S TS Positif terhadap sains

1.50 – 2.49 Rendah TS S Negatif terhadap sains

1.00 – 1.49 Amat rendah ATS AS Negatif terhadap sains

3.5.3 Analisis Tahap Kebimbangan Terhadap Sains

Dapatan kajian bagi aspek kebimbangan terhadap Sains juga dianalisis berdasarkan kepada skor

yang diperolehi bagi setiap skala Likert di dalam soal selidik. Skor-skor setiap item kebimbangan

terhadap sains dijumlahkan bagi mengetahui tahap kebimbangan sampel. Jadual 3.5.3 (a)

menunjukkan skor yang diberikan bagi skala Likert dalam setiap item positif dan negatif.

Jadual 3.5.3 (a)

Skor bagi item positif dan negatif berkenaan dengan kebimbangan terhadap Sains

Jenis Item

(Nombor soalan)

Skor yang diberikan bagi setiap skala

ATS TS S AS

1 2 3 4

Item Negatif (2,5,8,16,19) 1 2 3 4

Item Positif (4,6,12,14) 4 3 2 1

Setiap skor yang diberikan bagi item positif dan negatif menggambarkan tahap

kebimbangan yang berbeza. Ia dibahagikan kepada tiga tahap iaitu tahap rendah, sederhana dan

tinggi. Jadual 3.5.3(b) menunjukkan tahap kebimbangan terhadap Sains berdasarkan skor item

positif dan negatif setiap skala Likert.

Jadual 3.5.3 (b)

Tahap kebimbangan terhadap Sains mengikut skor item positif dan negatif skala Likert

Skala Skor Item Positif Sikap Skor Item Negatif Sikap

1 = ATS 1 Negatif 4 Positif

2 = TS 2 Negatif 3 Positif

3 = S 3 Positif 2 Negatif

22

4 = AS 4 Positif 1 Negatif

Julat skor bagi item kebimbangan terhadap sains mungkin berada di antara 10 hingga 40.

Maka, jika murid memperoleh skor di antara 10 hingga 13, murid tersebut dikatakan mempunyai

tahap kebimbangan yang rendah manakala pelajar yang mendapat skor di antara 14 hingga 27,

pelajar tersbut dikatakan mempunyai tahap kebimbangan yang sederhana. Murid-murid yang

mendapat skor antara 28 hingga 40 pula dimasukkan ke dalam kumpulan murid yang

mempunyai tahap kebimbangan terhadap Sains yang tinggi.

Peratus murid dan min bagi setiap item akan dikira. Min setiap item tersebut digunakan

untuk mengukur tahap penerimaan bagi dapatan kajian yang diperoleh berdasarkan julat yang

telah ditetapakan oleh Cheah (2002). Jadual 3.5.3 (c) memberikan gambaran yang lebih jelas

mengenai skala julat tersebut.

Jadual 3.5.3 (c)

Skala julat tahap penerimaan mengikut min bagi item positif dan negatif untuk menguji

kebimbangan terhadap Sains

Min Tahap Penerimaan Respon bagi Penyataan Sikap

Item positif Item Negatif

3.00 – 4.00 Amat Tinggi AS ATS Positif terhadap Sains

2.50 – 2.99 Tinggi S TS Positif terhadap Sains

1.50 – 2.49 Rendah TS S Negatif terhadap Sains

1.00 – 1.49 Amat rendah ATS AS Negatif terhadap Sains

3.5.4 Analisis Hubungan Antara Sikap Dan Kebimbangan Terhadap Sains

Bagi menguji hipotesis kajian iaitu “Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara tahap

kebimbangan dan sikap terhadap Sains di kalangan murid”, pekali korelasi Pearson, r, telah

dikira menggunakan perisian Statiscal Package For Social Scince (SPSS) Version 11.0 for

Windows. Kemudian, jenis hubungan yang diperolehi ditentukan berdasarkan penyataan yang

dinyatakan oleh Moore & Cobby (1997). Menurut Moore & Cobby (1997):

23

“In general, the closer the coefficient is to either -1 or +1, the stronger the linear relationship

between the two variables. Coefficients close to zero suggest little or no linear association

between the variable.”

(page 186)

Maksud Moore & Cobby (1997) ialah lebih hampir nilai pekali Pearson (r) pada -1 atau +1,

hubungan di antara pembolehubah berkenaan adalah tinggi. Walau bagaimanapun, jika nilai r

adalah hampir dengan 0, maka hubungan antara pembolehubah adalah lemah.

3.6 Rumusan

Secara kesimpulannya, kajian ini menggunakan kaedah soal selidik untuk mendapatkan data.

Analisis data pula dibahagikan mengikut objektif kajian, iaitu untuk meninjau sikap dan tahap

kebimbangan murid terhadap pembelajaran Sains serta mengenal pasti sama ada terdapat

hubungan yang signifikan di antara sikap murid dan tahap kebimbangan terhadap sains. Data

dianalis secara manual bagi mendapatkan skor dan peratusan murid bagi kedua-dua

pembolehubah. Pekali kolerasi Pearson pula digunakan untuk mengetahui sejauh mana hubungan

antara sikap dan tahap kebimbangan terhadap mata pelajaran Sains di kalangan sampel kajian.

24