HIV COUNSELING

Dr Nor Azah Mohamad Nawi

Family Medicine Specialist

Klinik Kesihatan Bakar Arang

HIV Counseling

Pre-test Post-Test Rawatan HIV Rawatan Susulan Contact

Tujuan Penggunaan Checklist

Penyeragaman kaedah kaunseling Pre-marital (UPL) ANC /group counseling

Memastikan klien menerima maklumat dalam masa yang singkat

Mengelakkan kaunselor tertinggal maklumat penting. Memastikan sejarah risiko di kenalpasti dan direkodkan. Meningkatkan kepercayaan klien. Meningkatkan keyakinan kaunselor. Mengelakkan masalah perundangan. Peluang HE, mana la tau klien lari lepas tau reactive

Identify the Client

Date/time :……………………/ …………………..am/pm Name : ……………………………………………… KPT/Passport : …………………… Contact No: …………… (To confirm with the document – IC/passport) Address :………………………………………………… Current Marital Status: Date of marriage : Occupation : Date marriage planned: Partner information:

Name : Contact no : Address :

1. Introduce Yourself

DoctorAMOSN

2. Confidentiality

Beritahu penjagaan kerahsiaan ttg maklumat yang diberi oleh klien kpd kita – jangan bimbang.

Cara klien menjaga maklumat/dokumen kesihatan yang dipegang oleh klien agar rahsia terjaga.

Akta CDC dan akta Kanak-kanak 2001: Maklumat ttg klien akan dimaklumkan kpd pihak

PKD/JKN/Hospital yang terlibat dlm penjagaan klien kelak. Jika disahkan positif, yang berhak tahu adalah suami/tunang. Jika

klien <18 tahun, maka ibu bapa/penjaga berhak mengetahui status beliau.

Yang lain: terpulang kpd klien

3. (a) HIV Knowledge Assessment

Tanya patient apa yg dia tahu ttg: HIV dan AIDSTunggu dia bercerita dahulu. Barulah beritahu apa

yang belum dia tahu. Cthnya:

HIV : Human Immunodeficiency Virus HIV ialah sejenis virus iaitu kuman yang

menyebabkan penyakit AIDS Menyerang sel CD4 (sel pertahanan) dalam

badan manusia dan melumpuhkannya Peringkat awal: Pembawa HIV (sihat)

AIDS

AIDS : Acquired Immunodeficiency Syndrome Acquired/diperolehi: Bermaksud

jangkitan yang dipindahkan dari seorang individu ke individu lain dan bukan diperolehi dari keturunan.

Sindrom Kurang Daya Tahan Badan Melawan Penyakit cth: Tibi, PCP, kayap etc.

AIDS merupakan peringkat terakhir spektrum jangkitan HIV

3. (b) How do people get HIV and the risk of transmission:

3 cara jangkitan utama Hubungan seks dari pasangan yg

dijangkiti Bertukar jarum atau peralatan

(pisau cukur, jarum akupuntur, tattoo dsb) yang yang dicemari HIV

Ibu kpd anak sewaktu hamil, proses melahirkan dan penyusuan ibu.

3. c. Window Period

“Tempoh Masa” yang diambil oleh badan seseorang yang telah dijangkiti oleh HIV untuk menjadi positif terhadap antibodi HIV bila diuji.

Individu yang dijangkiti akan membina antibodi dalam masa 2 - 12 minggu. Jangkamasa WP adalah 3 – 6 bln.

Oleh itu, jika ujian pertama negatif, ujian perlu diulang selepas 3 – 6 bulan dikalangan pesakit yang berisiko.

Window Period

Window Period

Perlu jelaskan tentang jika pendedahan terakhir kepada tingkah laku berisiko kurang dari 3 – 6/bulan, ujian mesti diulang semula. Jadi tarikh terakhir itu penting dimaklumkan.

Hentikan tingkahlaku berisiko tersebut. Atau sekurang-kurangnya gunakan kaedah

pencegahan, cth: NSEP, kondom dsb.

3. (d) HIV Transmission Prevention. Elakkan hubungan seks dengan orang yang dijangkiti

Seks rambang Berkahwin dgn pasangan yg ada HIV

Jangan menagih dadah/ berkongsi jarum yang dicemari HIV

Guna kondom setiap kali mengadakan seks dgn pasangan yang dijangkiti

3. (e) PMTCT

ANC Rancang kehamilan Rawatan semasa hamil, bersalin dan selepas bersalin . Patuh kepada temujanji rawatan dan ujian darah

Bersalin Cara bersalin Bersalin di hospital berpakar

Postnatal Rawatan kpd bayi sebaik dilahirkan Tidak menyusu badan Jagaan uri/darah nifas dsb.

3. (f) Current treatment to adult infected with HIV:

Setakat ini masih tiada rawatan penyembuhan. Rawatan utk merencat pembiakan virus Rawatan untuk mengelakkan jangkitan kuman

seperti Tibi etc., (IPT) HAART Hanya bila ada indikasi contohnya bila sel

CD4 < 350 dan pesakit bersetuju utk patuh kpd rawatan.

3. (g) Opportunistic infections and Rx

Cth: Tibi Paru-paru dan ekstrapulmonari PCP Toxoplasma/TB/Cryptococcal meningitis Candidiasis Diarrhoea

4. Correct the misconception:

Betulkan pengetahuan yang salah, beritahu apa yg belum diketahui

5. Risk assessment: Medical /sexual/drug history Sexual activity

Multiple partner: Last exposure to unsafe sex Sex practice

Intravenous drug use history Other risks:

partner risks Tattoo

6. Procedures of HIV tests including how the test performed Screening test:

Rapid HIV test Anti-HIV test

Confirmation test: Jika darah saringan reaktif, ujian pengesahan akan

dilakukan. Pesakit akan dipanggil oleh doktor utk

penjelasan/kaunseling sebelum darah diambil

7. Result interpretation for screening and confirmation tests. Ujian saringan:

Reaktif: mungkin ada HIV, perlu ujian pengesahan NR: mungkin tiada HIV, jika masih dlm window period,

perlu diulang dalam 3 – 6 bulan. Ujian pengesahan:

Negative: antibodi/ antigen tidak dikesan, perlu diulang jika berisiko.

Positive Antibodi /Antigen dikesan Diulang ujian jika berisiko rendah

Reminder

Jika panggil klien utk ulang ujian darah, mesti berjumpa dgn doktor dahulu. Call hanya bagitahu doktor nak jumpa, maklumat lanjut akan diterangkan oleh doktor sendiri. Elak salah orang Patient tidak mahu datang/lari ke tempat lain Hilang peluang pendidikan kesihatan.

Selepas disahkan oleh pihak makmal, pesakit

dikatakan mengidap HIV.

8. Circle of confidentiality: (bagi kes positif shj)

Jika positif HIV, pesakit perlu kenal pasti siapa yg pesakit nak bagitahu selain dari suami/ibu bapa (jika < 18 y.o)/tunang Ibu bapa/abang/kakak/adik/nenek etc Waris/wali tunang

Ini penting utk pengurusan selanjutnya.

9. Stigma and Implication of HIV Disisih dari keluarga, kehilangan kerja

dsb Keputusan perkahwinan – terserah kpd

pesakit dan tunang/bakal isteri/bakal suami setelah diberitahu tentang status HIV.

Merancang keluarga dan jagaan kehamilan dsb

10. Notification of HIV: Polisi/akta

Kpd: KKM melalui PKD (IK HIV/STI) dalam masa 1 minggu.

Suami/tunang/ibubapa*: selepas 24 jam

- Boleh bagi hingga 1/52

* Sekiranya klien berusia < 18 tahun

11. Discuss on how the patient might cope with a negative or positive result Jika berisiko tetapi NR/Negatif: nasihat cara

hidup selamat, ulang ujian ELISA selepas 3- 6 bulan dari pendedahan terakhir

Jika positif:

Nilai apa rancangan kehidupan Kaitan dengan Perkahwinan Rujuk doktor/Pakar Perubatan Keluarga/ID/PPHIV

Beri cadangan:

Cara hidup sihat, tidak berkahwin utk elakkan transmisi kpd bayi.

Penggunaan kondom Pantauan kesihatan berkala dan ambil

rawatan bila ada indikasi Pembacaan ttg penyakit. Pengurusan stress dan kemurungan Sosial dan ekonomi: Teruskan macam biasa.

Dapatkan sokongan

12. Identify social support available

KeluargaPekerjaanKWSP

13. Follow-up

JIKA positif, panggilan segera, jumpa doktor

Ibu hamil: mengikut jadual biasa.

Pre-marital: bergantung kepada jenis ujian yang dilakukan.

14. Dokumentasi

Catatkan maklumat yg diperolehi dari pesakit seperti: Risiko yang ada Tarikh pendedahan terakhir. Maklumat kontak Etc

Pengesahan

Pastikan kebenaran maklumat dgn klien (bacakan) yang diperolehi semasa kaunseling

Signature:1. Client:………. 2. Officer:…………. &Name

POST-TEST HIV COUNSELING

DR. NOR AZAH MOHAMAD NAWIPAKAR PERUBATAN KELUARGA

KK BAKAR ARANG

No Task (√)1. Prepare yourself e.g. correct name and results, environment2. Confidentiality3. Introduce and establish rapport4. Identify coping mechanism and social support5. Give the result6. Check what the patient understands about the result7. If negative:

a.Suggest retesting in three months, if appropriate. b.Reinforce strategies for prevention of transmission and safer sex.

8. If positive: Identify the immediate concerns:a.Discuss who the patient might tell about the resultb.Review the importance of partner testing and notification and offer assistance if the person needs itc.Discuss what the patient might tell othersd.Discuss when the patient might tell otherse.Discuss how the patient might tell others and role play this with him/herf.Discuss how the patient plans to spend the next few hours and daysg. Identify what difficulties the patient foresees and how he/she might deal with themh.Help the patient to identify who else might turn to for supporti.Encourage the patient to ask questionsj.Review modes of transmission and risk reduction strategiesk. Discuss health maintaining behaviours such as safer sex, good diet, sleep, exercise, etc.l.Explain to the patient that HIV infection does not equal AIDS and need not necessarily lead to AIDS in the short term (the CD4 clock and how the illness is staged)m.Inform patient that new antiviral drugs that improve the prospect of prolonging life after HIV infection are now available (brief explanation on HAART, depending on patient’s readiness to start and CD4 count)n.Allow patient to ventilate feelings

9. Notification10. Follow-up

POST-TEST HIV COUNSELING CHECKLISTDate/time :……………………………………/ …………………..am/pmName : …………………………………………………………………………KPT/Passport : ……………………………….. Contact No: ……………………Current Address: ……………………………………………………………………………Partner information:

Name :Phone no :Address :

TUJUAN KAUNSELING SELEPAS UJIAN

1. Memaklumkan hasil ujian Baik atau buruk

2. Membantu klien memahami implikasi daripada keputusan ujian terhadap dirinya dan orang lain

MASA KAUNSELING POST-TEST?

Selepas Ujian Rapid HIV Selepas Ujian Pengesahan 1

Kes berisiko rendah Kes berisiko tinggi.

Selepas Ujian Pengesahan ke-2 (bagi kes berisiko rendah)

Dilakukan sebaik sahaja keputusan ujian diperolehi

Sebaiknya dilakukan oleh orang yang sama yang melakukan kaunseling pra ujian

Elakkan di hujung minggu

PRINSIP KAUNSELING

Kaunseling + Pendidikan + Bimbingan

Bukan CeramahBukan Mendengar

drazah@moh.gov.myKaunseling HIV/AIDS

36

PRINSIP KAUNSELING

Jangan menghukum Jangan membuat andaian Terima klien, dilayan, hormat, ‘non

judgemental’: panggil nama yg disukai Perhubungan teraputik – tiada paksaan Pemikiran demokrasi – bersama Berusaha memahami klien – mendengar Utamakan kerahsiaan ‘confidentiality’

37

1. BERSEDIA

Nama dan result yg betul Tempat: bilik tertutup Suasana tanpa gangguan Posisi kerusi, meja Postur badan, ekspresi muka, mata

(sign langguage) suara

2. Menjamin kerahsiaan

RAHSIA

Post-test Counseling

3. Perkenalkan diri. Ujudkan kemesraan.4. Nilai kesediaan pesakit.

Tanyakan jika ada sebarang soalan sebelum hasil ujian dimaklumkan. Biarkan klien menunjukkan keinginan bila hasil ujian hendak dimaklumkan

Nilai coping mechanism/ sokongan yang ada. Tanya siapa lagi yang klien ingin mendengar keputusan bersama.

5. Nyatakan hasil ujian secara tepat dgn nada biasaNantikan maklumbalas sebelum tindakan seterusnya

6. Tinjau kefahaman pesakit tentang Keputusan Tersebut

Jelaskan maksud hasil ujian

Jawab sebarang soalan dengan jelas dan mudah

7. Jika Ujian HIV NR/negatif

1. Tidak bermakna anda bebas dari jangkitan HIV.

2. Anda mungkin berada dalam waktujendela , iaitu 3 – 6 bulan dari tarikh kuman HIV masuk ke dalam tubuh.

3. Satu jangkamasa di mana antibodi HIV seseorang belum dihasilkan walaupun telah dijangkiti HIV dan belum dikesan didalam darah yg diuji.

Menilai kestabilan emosi Terangkan bahawa reaksinya adalah normal

Rapid HIV test REAKTIF Mungkin ada virus HIV dalam badanPerlu dibuat pengesahan dengan ujian darah (ELISA / PA/Western Blot). Darah dihantar ke makmal hospital.

Rujukan segera kepada doktor untuk kaunseling & ujian pengesahan.

HIV Positif

EIA: Wujud antibodi HIV dalam darah anda. Particle Agglutination: ada antigen virus HIV

dalam darah Western Blot: Menentukan saiz antigen ADA HIV DALAM DARAH Dapatkan nasihat dan rawatan daripada

doktor /pakar

Semak semula kefahaman klien mengenai keputusan ujian dan perbezaan antara jangkitan HIV dan AIDS

Bertanya klien mengenai kebimbangannya tentang keputusan ujian dan bincang alternatif untuk menghadapi kebimbangan

Memahami Peringkat Grief (dukacita/kesedihan)

5 Stages of grief

Kubler-Ross described five stages of grief in her 1969 book "On Death And Dying”; (SABDA)

Shock/Denial Anger Bargaining Depression Acceptance

Stages of Grief

Shock or Denial: “Aku tak percaya", "Not again!" Anger: “Kenapa aku? Ini tak adil!” Bargaining: “Ya tuhanku, panjangkanlah usiaku

hingga anak2 dpt berdikari, aku akan buat apa saja"

Depression: “Sedihnya, tak guna buat apa-apa pun lagi” “Buat apa nak cuba lagi?"

Acceptance: “Semuanya akan ok, aku akan lawan dan bersedia menghadapinya"

Semak semula tahap pengetahuan klien mengenai jangkitan HIV dan cara jangkitan

Bincangkan mengenai perlakuan yang berisiko dan usaha mengubahnya

Bantu klien merancang masa depan

Mendorong kearah kehidupan yang positif dan produktif

“Hidup dengan AIDS &

Bukan kematian dengan AIDS”

Berbincang dengan klien mengenai pemberitahuan pasangan seksual/isteri/tunang/ahli keluarga mengikut akta CDC dan akta Kanak-kanak 2001

Bila? Secepat mungkin selepas mendapat keputusan pengesahan (boleh pertimbangkan selepas ujian rapid) Polisi adalah dalam masa 24 jam untuk memberitahu sendiri (self referral)

- may delay to 1/52

[KKM- BIL.(23) dlm KKM-171(99/4/8) tarikh 25/01/97

Jemput pasangan untuk berunding dan kaunseling

Ulangi semula maklumat mengenai hubungan seks yang selamat

Kenalpasti sokongan emosi dan kewangan dari sumber keluarga dan rakan

Berbincang mengenai siapakah lagi yang harus diberitahu.

Berikan masa dan galakkan klien bertanyakan soalan.

Mendorong luahan perasaan

Membangunkan hubungan serta sokongan: keluarga/rakan

Menggalakkan klien menyertai kumpulan kaunseling atau kumpulan sokongan/ NGO

Menggalakkan gaya hidup sihat

Senaman, riadah, pemakanan sihat, mengurangkan tekanan

PENCEGAHAN TRANSMISI

Elakkan seks rambang/berbilang pasangan

Penggunaan kondom – mengurangkan risiko

Jangan berkongsi jarum Gunakan jarum suntikan yg bersih Jangan menderma darah bagi kumpulan

berisiko Elakkan sentuhan darah sekiranya

berlaku pendarahan

WANITA HIV POSITIF

Kaedah megelakkan penularan jangkitan kepada pasangan/ bayi

Kaedah perancang keluarga (dual) Hak untuk mengandung/mendapatkan

zuriat Maklumat penjagaan dan rawatan jika

mengandung Risiko yang tinggi semasa mengandung Larangan penyusuan ibu kepada bayi

Tujuan Penggunaan HAART

1.Memastikan bilangan virus HIV pada tahap yang paling rendah.

2. Memulihkan sistem daya tahan immuniti dengan meningkatkan sel darah CD4.

3. Mengurangkan risiko jangkitan kuman opportunistik.

4. Meningkatkan kualiti hidup seseorang

5. Memanjangkan jangkahayat seseorang

Virus HIV( < 50 copies )

MeningkatkanSel CD4

Kepentingan rawatan susulan

TQ