garis panduan pengendalian prosiding kes sivil … · 2021. 1. 9. · prosiding akan dibuat kepada...

TERHAD

1

GARIS PANDUAN PENGENDALIAN PROSIDING KES SIVIL

MELALUI TEKNOLOGI KOMUNIKASI JARAK JAUH BAGI MAHKAMAH DI

SELURUH MALAYSIA

1. PENGENALAN

Garis Panduan ini disediakan sebagai panduan bagi pengendalian prosiding

kes sivil melalui teknologi komunikasi jarak jauh bagi Mahkamah di seluruh

Malaysia.

2. PEMAKAIAN

2.1 Garis Panduan ini adalah bagi maksud edaran dalaman sahaja dan

terpakai bagi prosiding kes sivil di semua peringkat Mahkamah di

seluruh Malaysia.

2.2 Arahan Amalan Ketua Hakim Negara Bilangan 1 Tahun 2021

Pengendalian Prosiding Kes Sivil Melalui Teknologi Komunikasi

Jarak Jauh Bagi Mahkamah di Seluruh Malaysia dan tatacara serta

garis panduan yang dikeluarkan oleh Badan Kehakiman berhubung

dengan pengendalian prosiding melalui teknologi komunikasi jarak

jauh yang masih terpakai hendaklah dibaca bersama Garis Panduan

ini, tertakluk kepada apa-apa pengubahsuaian yang sewajarnya.

2.3 Walau apa pun peruntukan yang terkandung dalam Garis Panduan

ini, Mahkamah masih boleh menggunakan budi bicara dalam

menentukan tatacara dan perkara berkaitan pengendalian prosiding

melalui teknologi komunikasi jarak jauh.

TERHAD

2

3. TAFSIRAN

Peruntukan tafsiran di bawah Arahan Amalan Ketua Hakim Negara Bilangan

1 Tahun 2021 Pengendalian Prosiding Kes Sivil Melalui Teknologi

Komunikasi Jarak Jauh Bagi Mahkamah di Seluruh Malaysia adalah terpakai

bagi dan hendaklah dibaca bersama Garis Panduan ini.

4. TARIKH KUAT KUASA

Garis Panduan ini berkuat kuasa mulai 8 Januari 2021.

5. PENYEDIAAN DOKUMEN

5.1 Dokumen yang digunakan dalam prosiding sidang video ialah

dokumen yang telah diproses oleh Mahkamah secara elektronik

melalui sistem e-filing.

5.2 Rujukan kepada dokumen oleh Mahkamah dan pihak-pihak semasa

prosiding akan dibuat kepada salinan digital format PDF sesuatu

dokumen yang telah diproses oleh Mahkamah secara elektronik

melalui sistem e-filing.

5.3 Rujukan kepada dokumen dalam penyediaan hujahan bertulis dan

juga semasa penghujahan oleh pihak-pihak pada tarikh prosiding

dijalankan hendaklah dibuat mengikut aturan yang berikut:

(a) nyatakan nombor kandungan dan nama dokumen;

(b) nyatakan muka surat pada salinan digital format PDF; dan

TERHAD

3

(c) nyatakan perenggan yang dirujuk.

TATACARA PENGENDALIAN PROSIDING MELALUI TEKNOLOGI

KOMUNIKASI JARAK JAUH MENGIKUT PLATFORM E-MEL, E-REVIEW DAN

SIDANG VIDEO

6. PENGURUSAN KES

6.1 Mahkamah hendaklah menetapkan satu tarikh pengurusan kes

menerusi teknologi komunikasi jarak jauh sebelum tarikh prosiding

yang telah ditetapkan, bagi maksud persediaan pengendalian

prosiding melalui teknologi komunikasi jarak jauh.

6.2 Semasa pengurusan kes, Hakim, Timbalan Pendaftar atau Penolong

Kanan Pendaftar boleh mempertimbangkan hal keadaan kes serta

isu-isu yang berkaitan bagi mengenal pasti sama ada prosiding

adalah sesuai dijalankan melalui platform digital. Ini termasuklah—

(a) isu dan persoalan undang-undang;

(b) sama ada pihak-pihak diwakili peguam atau tidak;

(c) sama ada hal perkara kes melibatkan kepentingan awam;

(d) tempoh masa hujahan;

(e) kes-kes lain yang berkaitan yang perlu didengar bersama dan

cadangan berkenaan kaedah penghujahan;

TERHAD

4

(f) perkara-perkara berbangkit berkaitan dokumen seperti rujukan

kepada pelan dan lakaran, muka surat yang tidak jelas dan lain-

lain;

(g) pertikaian kepada ekshibit atau nota keterangan, jika ada;

(h) perkara-perkara teknikal berkenaan pengendalian sidang video;

atau

(i) jika terdapat Sijil Perakuan Segera (Certificate of Urgency) yang

difailkan oleh mana-mana peguam bagi memohon tarikh bicara

awal.

6.3 Mahkamah hendaklah memaklumkan kepada pihak-pihak yang tidak

bersetuju dan membantah untuk prosiding dijalankan melalui teknologi

komunikasi jarak jauh untuk memfailkan ke dalam sistem e-filing

permohonan secara bertulis berserta dengan alasan selewat-lewatnya

empat (4) hari sebelum tarikh pengurusan kes. Timbalan Pendaftar,

Penolong Kanan Pendaftar atau jurubahasa hendaklah merujuk

bantahan tersebut kepada Pengerusi Panel Persidangan atau Hakim

untuk arahan lanjut. Arahan daripada Pengerusi Panel Persidangan

atau Hakim hendaklah disampaikan secara bertulis atau secara lisan

kepada pihak-pihak.

6.4 Mahkamah hendaklah membuat arahan berkaitan penetapan waktu

prosiding mengikut masa berperingkat semasa pengurusan kes agar

pihak-pihak tidak perlu menunggu lama.

TERHAD

5

7. PRA-PERSIDANGAN

7.1 Platform e-mel

7.1.1 Hakim, Timbalan Pendaftar atau Penolong Kanan Pendaftar

hendaklah menghantar notis kepada pihak-pihak melalui

platform e-mel untuk memaklumkan bahawa prosiding akan

dijalankan secara e-mel.

7.1.2 Notis tersebut hendaklah mengandungi antara lain maklumat

berkaitan pegawai yang terlibat (nama dan e-mel), tarikh dan

masa prosiding menggunakan platform e-mel akan dijalankan

serta apa-apa arahan lain yang berkaitan, dan hendaklah

dikemukakan kepada pihak-pihak dalam tempoh sekurang-

kurangnya satu minggu sebelum tarikh prosiding tersebut atau

tempoh yang lebih singkat mengikut kesesuaian kes tersebut.

7.1.3 Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar atau

jurubahasa hendaklah memastikan agar pihak-pihak—

(a) menghantar e-mel mengaku penerimaan notis dalam

tempoh tiga hari daripada tarikh penerimaan notis

tersebut atau tempoh yang lebih singkat mengikut

kesesuaian kes tersebut; dan

(b) memberikan butiran e-mel dan nombor telefon bimbit

yang tepat.

TERHAD

6

7.1.4 Hakim, Timbalan Pendaftar atau Penolong Kanan Pendaftar

hendaklah menghantar e-mel kepada pihak-pihak untuk

memaklumkan butiran prosiding, arahan-arahan berkaitan

prosiding dan merekodkan kehadiran pihak-pihak.

7.2 Platform e-Review

7.2.1 Tatacara pengendalian prosiding kes sivil melalui teknologi

komunikasi jarak jauh menggunakan platform e-Review bagi

Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Rayuan, Mahkamah

Tinggi Malaya, Mahkamah Sesyen, dan Mahkamah Majistret

di Semenanjung Malaysia adalah sebagaimana yang

diperuntukkan dalam apa-apa Arahan Amalan, arahan atau

garis panduan yang dikeluarkan dari semasa ke semasa.

7.2.2 Tatacara pengendalian prosiding kes sivil melalui teknologi

komunikasi jarak jauh menggunakan platform e-Review bagi

Mahkamah Tinggi, Mahkamah Sesyen dan Mahkamah

Majistret di Sabah dan Sarawak adalah sebagaimana yang

diperuntukkan dalam apa-apa Arahan Amalan, arahan atau

garis panduan yang dikeluarkan dari semasa ke semasa.

7.3 Platform sidang video

7.3.1 Mahkamah hendaklah menghantar notis secara e-mel atau

mengikut apa-apa kaedah yang bersesuaian kepada pihak-

pihak untuk memaklumkan bahawa prosiding akan dijalankan

menggunakan platform sidang video dalam tempoh sekurang-

kurangnya satu minggu sebelum tarikh prosiding atau tempoh

yang lebih singkat mengikut kesesuaian kes.

TERHAD

7

7.3.2 Notis tersebut hendaklah mengandungi—

(a) tarikh dan masa prosiding menerusi platform sidang video

akan dijalankan;

(b) tarikh dan masa sesi percubaan, jika perlu;

(c) jenis platform sidang video; dan

(d) nama Hakim, Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan

Pendaftar, Penolong Pendaftar, jurubahasa atau

kakitangan yang boleh dihubungi jika terdapat masalah

teknikal.


jurubahasa hendaklah memastikan perkara-perkara yang

berikut:

(a) pihak-pihak mengaku penerimaan notis dalam tempoh

tiga hari daripada tarikh penerimaan notis tersebut atau

tempoh yang lebih singkat mengikut kesesuaian kes

tersebut dan menyatakan butiran e-mel dan nombor

telefon bimbit yang tepat;

(b) bagi mengelakkan kekeliruan dan memastikan

kelancaran prosiding, pihak-pihak hendaklah membalas

e-mel menggunakan aliran (thread) e-mel yang

pertama, yang mengandungi notis yang telah dihantar

kepada pihak-pihak oleh Timbalan Pendaftar atau

TERHAD

8

Penolong Kanan Pendaftar dan setiap e-mel hendaklah

disalinkan kepada semua pihak; dan

(c) pihak-pihak mematuhi jadual penetapan waktu

prosiding mengikut masa berperingkat yang telah

ditetapkan oleh Timbalan Pendaftar atau Penolong

Kanan Pendaftar.

7.4 Sesi Percubaan

7.4.1 Semasa sesi percubaan, Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan

Pendaftar atau jurubahasa hendaklah memastikan perkara-

perkara yang berikut dipatuhi:

(a) peguam yang telah diberi notis makluman mengenai sesi

ujian perlu menghadiri sendiri sesi ujian tersebut dan

boleh membawa wakil tambahan semasa sesi ujian

tersebut;

(b) lokasi sesi percubaan hendaklah dijalankan di lokasi yang

sama di mana pihak-pihak akan menjalankan prosiding

sebenar; dan

(c) sesi ujian tersebut hanya merujuk kepada persiapan

teknikal sahaja dan kehadiran pihak-pihak boleh

direkodkan.

7.4.2 Ujian percubaan tidak harus dijadikan sebagai satu ketetapan

yang perlu dipatuhi dalam kesemua kes yang ditetapkan untuk

dijalankan menggunakan platform sidang video. Dalam hal ini,

TERHAD

9

Mahkamah mempunyai budi bicara untuk menentukan

keperluan mengadakan ujian percubaan tersebut.

7.4.3 Bagi Panel Persidangan atau Hakim, sekiranya wujud

keperluan untuk mengadakan suatu sesi percubaan sidang

video, Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar atau

jurubahasa akan mengadakan sesi tersebut sebelum tarikh

prosiding.

7.4.4 Sekiranya semasa sesi percubaan sidang video tersebut

terdapat masalah teknikal di pihak peguam yang

menyebabkan sidang video tidak dapat dijalankan, Mahkamah

hendaklah membuat arahan berkaitan kaedah prosiding yang

akan dijalankan.

8. SEMASA PERSIDANGAN

8.4 Platform E-mel

8.4.1 Semasa hari persidangan, maklum balas pihak-pihak akan

dihantar melalui rantaian e-mel (email thread) kepada Hakim,

Timbalan Pendaftar atau Penolong Kanan Pendaftar yang

mengendalikan prosiding tersebut, mengikut tempoh masa

yang diarahkan oleh Hakim, Timbalan Pendaftar atau

Penolong Kanan Pendaftar.

8.5 Platform Sidang Video

A. Sebelum Hari Persidangan

TERHAD

10


jurubahasa yang bertugas hendaklah menghantar pautan

(link) untuk sidang video kepada pihak-pihak selewat-lewatnya

tiga hari sebelum hari prosiding atau apa-apa tempoh yang

ditentukan oleh Mahkamah.

B. Hari Persidangan : Sebelum Persidangan Bermula


jurubahasa yang bertugas hendaklah—

(a) memastikan talian internet yang digunakan adalah

stabil dengan kapasiti rangkaian yang sesuai;

(b) menyediakan saluran komunikasi yang bersesuaian

antara Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar

atau jurubahasa dengan pihak-pihak yang terlibat

dalam prosiding bagi tujuan menangani masalah

teknikal yang mungkin berlaku ketika prosiding

berlangsung;

(c) berada di bilik atau ruang kerja yang bebas daripada

sebarang gangguan bising dengan pencahayaan yang

terang semasa sidang video;

(d) menjemput pihak-pihak untuk log masuk dan menyertai

sidang video selewat-lewatnya tiga puluh (30) minit

sebelum prosiding dijalankan atau mengikut apa-apa

tempoh yang dirasakan sesuai bagi tujuan

memudahkan pasukan teknikal menguji kualiti audio

TERHAD

11

dan video serta kecekapan rangkaian masing-masing

semasa sesi sidang video tersebut;

(e) memaklumkan pihak-pihak untuk mematuhi etika

kepeguaman serta decorum Mahkamah pada setiap

masa;

(f) memaklumkan pihak-pihak supaya memastikan

fungsian mikrofon hanya dibuka semasa sesi

memperkenalkan diri, berhujah, mengemukakan

bantahan atau apabila menjawab pertanyaan daripada

Panel Persidangan atau Hakim sahaja;

(g) memaklumkan pihak-pihak untuk menukar nama ID

dalam sesi sidang video kepada nombor kes dan nama

pihak yang diwakili bagi memudahkan urusan Timbalan

Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar atau jurubahasa

yang bertugas untuk menjemput pihak-pihak bagi

mengendalikan perkongsian dokumen semasa

berhujah. Sebagai contoh:

(i) 02(f)-8-02/2020 (Perayu);

(ii) 08(f)-423-06/2019 (Pemohon); dan

(iii) 08(f)-88-04/2019 (Responden).

(h) memastikan Panel Persidangan atau Hakim log masuk

ke dalam sidang video sekurang-kurangnya sepuluh

minit sebelum prosiding bermula;

TERHAD

12

(i) memastikan Panel Persidangan atau Hakim perlu

berada di bilik atau ruang kerja yang bebas daripada

sebarang gangguan bising dengan pencahayaan yang

terang semasa sidang video berjalan; dan

(j) mendapatkan arahan daripada Pengerusi Panel

Persidangan atau Hakim sama ada Panel Persidangan

atau Hakim telah bersedia untuk memulakan prosiding;

C. Hari Persidangan : Semasa Persidangan


jurubahasa yang bertugas hendaklah—

(a) menjemput Panel Persidangan atau Hakim untuk

menyertai sidang video apabila semua pihak telah

bersedia;

(b) mengesahkan senarai kehadiran pihak-pihak dan

memaklumkan kepada Panel Persidangan atau Hakim;

(c) memulakan prosiding dengan memperkenalkan koram

Panel Persidangan atau Hakim kepada pihak-pihak;

(d) memastikan supaya fungsian mikrofon pihak-pihak

hanya dibuka semasa sesi memperkenalkan diri,

berhujah, mengemukakan bantahan atau apabila

menjawab pertanyaan daripada Panel Persidangan

atau Hakim sahaja. Fungsian mikrofon hendaklah

TERHAD

13

ditutup bagi peranti lain yang tidak digunakan untuk

berhujah;

(e) memastikan sekiranya satu pihak menggunakan lebih

daripada satu peranti bagi tujuan persidangan, pihak-

pihak hendaklah memastikan fungsian video hanya

dibuka pada peranti yang akan digunakan oleh peguam

yang berhujah; dan

(f) memastikan bahawa jika pihak-pihak menggunakan

peralatan kamera web, kamera tersebut hendaklah

dipastikan sentiasa fokus kepada peguam yang sedang

berhujah.

D. Hari Persidangan : Menangguhkan Sebentar Persidangan

8.5.4 Jika Pengerusi Panel Persidangan atau Hakim membenarkan

permohonan Peguam untuk menangguhkan sebentar

prosiding, Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar

atau jurubahasa hendaklah mengaktifkan atau menekan

butang “pause” bagi membolehkan prosiding tersebut

ditangguhkan sebentar.

8.5.5 Setelah pihak-pihak bersedia untuk menyambung prosiding,

Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar atau

jurubahasa hendaklah memaklumkan kepada Pengerusi

Panel Persidangan atau Hakim untuk mendapatkan arahan

bagi meneruskan prosiding.

TERHAD

14

8.5.6 Bagi prosiding yang dibuat secara tayangan langsung—

(a) sebelum Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan

Pendaftar atau jurubahasa memanggil kes untuk

sesuatu prosiding, Timbalan Pendaftar, Penolong

Kanan Pendaftar atau jurubahasa hendaklah memberi

isyarat memaklumkan pasukan teknikal terlebih dahulu

bagi tujuan memulakan tayangan langsung;

(b) sekiranya prosiding ditangguhkan sebentar, Timbalan


hendaklah memaklumkan kepada pasukan teknikal

untuk menghentikan tayangan langsung dan memuat

naik crawler tangguh sebentar; dan

(c) sekiranya Panel atau Hakim telah bersedia untuk

menyambung semula prosiding, Timbalan Pendaftar,

Penolong Kanan Pendaftar atau jurubahasa hendaklah

memaklumkan kepada pasukan teknikal bagi tujuan

persediaan untuk menyambung tayangan langsung.

E. Tanggungjawab Lain


jurubahasa yang bertugas hendaklah merakam keseluruhan

prosiding sidang video dengan menggunakan fungsian

rakaman yang terdapat dalam perisian sidang video yang

digunakan. Rakaman tersebut hendaklah disimpan sebagai

rekod rasmi prosiding. Pihak-pihak lain tidak dibenarkan

TERHAD

15

membuat rakaman menggunakan sebarang jenis kaedah

rakaman.

8.5.8 Dari segi penggunaan dokumen semasa prosiding, Timbalan


hendaklah memastikan—

(a) pihak-pihak merujuk kepada salinan digital dokumen

yang telah dimuat turun melalui sistem e-filing. Pihak-

pihak tidak digalakkan untuk merujuk kepada salinan

fizikal dokumen bagi mengelakkan ketidaksamaan

rujukan dengan salinan digital;

(b) Peguam memuat turun semua dokumen, ikatan

dokumen, ikatan teras, ikatan pliding, penyata saksi,

dan sebagainya yang hendak digunakan semasa

bicara nanti daripada sistem pemfailan mahkamah;

(c) fungsi share screen diletakkan dalam mod “multiple

participants can share simultaneously”;

(d) dokumen yang ingin dirujuk oleh pihak-pihak semasa

berhujah hendaklah dipancarkan pada skrin komputer

dengan mengaktifkan fungsi “share screen”. Peguam

yang mengendalikan perkongsian dokumen hendaklah

menghentikan fungsi “share screen” apabila telah

selesai berhujah dengan memilih fungsi “stop sharing”

bagi membolehkan pihak lain berkongsi dokumen; dan

TERHAD

16

(e) rujukan kepada dokumen dalam penyediaan hujahan

bertulis oleh peguam dan semasa peguam berhujah

hendaklah dibuat mengikut aturan yang berikut:

(i) nyatakan nombor kandungan dan nama dokumen;

(ii) nyatakan muka surat pada salinan digital format

PDF; dan

(iii) nyatakan perenggan yang dirujuk.

8.5.9 Sekiranya Panel Persidangan atau mana-mana pihak

memerlukan masa untuk perbincangan, Timbalan Pendaftar,

Penolong Kanan Pendaftar atau jurubahasa yang bertugas

boleh menghentikan seketika sesi sidang video (pause) untuk

pihak-pihak dan menjemput semula pihak-pihak menyertai

sidang video selepas itu.

8.5.10 Sekiranya Panel Persidangan atau Hakim berhasrat untuk

menangguhkan sebentar (stand down) prosiding yang sedang

berjalan pada bila-bila masa, Panel Persidangan atau Hakim

hendaklah memaklumkan kepada pihak-pihak bahawa

prosiding akan ditangguhkan sebentar. Kamera dan mikrofon

Panel Persidangan atau Hakim hendaklah ditutup pada masa

tersebut.

8.5.11 Sekiranya Panel Persidangan atau Hakim telah bersedia untuk

menyambung kembali prosiding, Pengerusi Panel

Persidangan atau Hakim hendaklah memaklumkan kepada

Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar atau

TERHAD

17

jurubahasa bagi tujuan persediaan pihak-pihak dan untuk

pasukan teknikal menyambung persidangan video dan

tayangan langsung, sekiranya prosiding dibuat secara

tayangan langsung.

8.5.12 Sekiranya Panel Persidangan atau Hakim memutuskan untuk

menangguhkan prosiding termasuk untuk memberikan

keputusan pada hari yang lain, Pengerusi Panel Persidangan

atau Hakim hendaklah memaklumkan kepada pihak-pihak

bahawa satu tarikh lain akan ditetapkan kemudian dan sidang

video akan ditamatkan.

8.5.13 Panel persidangan atau Hakim boleh menetapkan tarikh untuk

keputusan. Tarikh keputusan boleh dimaklumkan kepada

pihak-pihak melalui e-mel, sistem e-filing, sidang video atau

mengikut mana-mana cara yang difikirkan sesuai.

F. Etika Meninggalkan Prosiding


jurubahasa hendaklah memastikan perkara yang berikut:

(a) bagi prosiding yang belum selesai, pihak-pihak hanya

boleh meninggalkan sidang video setelah mendapat

kebenaran daripada Panel Persidangan atau Hakim;

dan

(b) bagi prosiding yang telah selesai, pihak-pihak tidak

dibenarkan untuk meninggalkan sidang video sebelum

TERHAD

18

kesemua Panel Persidangan atau Hakim meninggalkan

sidang video (log out).

8.6 Pasca persidangan

8.6.1 Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar, atau

jurubahasa hendaklah memastikan bahawa perintah untuk

dimeterai bagi prosiding yang dijalankan secara sidang video

hendaklah menyatakan platform teknologi komunikasi jarak

jauh yang digunakan contohnya “Mahkamah Terbuka secara

sidang video”.

8.6.2 Timbalan Pendaftar, Penolong Kanan Pendaftar, atau

jurubahasa yang bertugas hendaklah menyediakan minit

prosiding tertakluk kepada arahan lanjut Panel Persidangan

atau Hakim.

8.6.3 Semua minit prosiding dan laporan yang disediakan

hendaklah dimuat naik ke dalam sistem Case Management

System (CMS).

TATACARA PENGENDALIAN SAKSI YANG MEMBERIKAN KETERANGAN MELALUI TEKNOLOGI KOMUNIKASI JARAK JAUH

9. Tatacara Sebelum Memberikan Keterangan

9.1 Bagi memastikan proses memberikan keterangan oleh saksi berjalan

dengan lancar, Mahkamah hendaklah melakukan perkara-perkara

yang berikut:

TERHAD

19

(a) memastikan saksi menyertai sidang video selewat-lewatnya

tiga puluh (30) minit sebelum prosiding dijalankan atau

mengikut apa-apa tempoh yang dirasakan sesuai bagi tujuan

memudahkan pasukan teknikal menguji kualiti audio dan video

serta kecekapan rangkaian masing-masing semasa sesi

sidang video tersebut;

(b) saksi diberikan penerangan bahawa keterangan akan

diberikan melalui sidang video dan saksi berupaya untuk

mengendalikan kemudahan sidang video sepanjang sesi

sidang video berlangsung;

(c) pautan sidang video akan diberikan melalui e-mel bagi

membolehkan saksi untuk menyertai prosiding dan saksi

adalah dilarang untuk berkongsi pautan ini dengan mana-

mana orang lain;

(d) mengingatkan saksi mengenai tanggungjawab saksi untuk

bercakap jujur semasa memberikan keterangan melalui

teknologi komunikasi jarak jauh dan saksi mempunyai peranan

yang sama sebagaimana memberikan keterangan secara

fizikal di hadapan Hakim di Mahkamah terbuka;

(e) menerangkan kepada saksi bahawa apabila saksi mula

memberikan keterangan, saksi tidak dibenarkan untuk

bercakap atau berkomunikasi dengan mana-mana orang

mengenai kes tersebut sehinggalah saksi selesai memberikan

semua keterangan;

TERHAD

20

(f) menerangkan kepada saksi bahawa sekiranya pada bila-bila

masa saksi tidak berupaya untuk mendengar atau melihat

dengan jelas apa-apa dokumen atau maklumat yang

dikemukakan melalui platform digital, saksi hendaklah

memberitahu Mahkamah dengan segera;

(g) bertanya kepada saksi siapakah yang berada bersama saksi

di lokasi saksi memberi keterangan dan akan mengarahkan

saksi untuk memperkenalkan dirinya dan sesiapa yang berada

bersamanya;

(h) memastikan dan mengesahkan bahawa saksi berada di lokasi

di mana saksi telah diarahkan untuk memberikan keterangan;

(i) mengingatkan saksi mengenai keperluan untuk berada dalam

posisi yang boleh dilihat sepanjang memberi keterangan

melalui teknologi komunikasi jarak jauh;

(j) menerangkan kepada saksi mengenai kaedah mengangkat

sumpah sebelum memberikan keterangan, kaedah memberi

keterangan, dan pengendalian pemeriksaan utama

(examination-in-chief), pemeriksaan balas (cross-

examination), dan pemeriksaan semula (re-examination);

(k) bagi saksi yang tidak diwakili oleh peguam, Mahkamah boleh

memberikan apa-apa arahan secara terus kepada saksi; dan

(l) bagi saksi yang memberikan keterangan dalam bahasa asing,

Mahkamah perlu memastikan bahasa yang akan digunakan

oleh saksi sewaktu memberi keterangan.

TERHAD

21

10. Tatacara semasa memberikan keterangan

10.1 Mahkamah hendaklah memastikan—

(a) saksi membuat akuan sumpah sebelum memberikan

keterangan. Sekiranya saksi tidak boleh membaca,

Mahkamah hendaklah membantu saksi membuat akuan

sumpah;

(b) saksi telah diberikan teks akuan sumpah lebih awal untuk

dibacakan sebelum mula memberikan keterangan;

(c) saksi menunjukkan teks akuan sumpah melalui fungsi

“share screen”;

(d) saksi tidak dibantu oleh pihak ketiga ketika saksi

memberikan keterangan melainkan jika dengan kebenaran

Mahkamah atas sebab-sebab tertentu sebagai contoh untuk

perkara-perkara teknikal atau saksi yang tergolong dalam

kategori orang kelainan upaya yang memerlukan bantuan

khusus seperti bantuan bahasa isyarat, dan sebagainya;

(e) tidak ada dalam milikan saksi apa-apa bahan atau dokumen

rujukan yang boleh memprejudiskan mana-mana pihak atau

menjejaskan perbicaraan yang adil; dan

(f) talian komunikasi berfungsi dengan baik sepanjang masa

supaya boleh dihubungi oleh Mahkamah semasa prosiding

berlangsung.

TERHAD

22

7.5 Sekiranya peguam membantah soalan yang ditanya kepada saksi,

peguam tersebut hendaklah menyatakan bantahan itu dengan

mengangkat tangan dan menunggu kebenaran Mahkamah sebelum

menyatakan secara lisan bantahan itu. Sekiranya berlaku gangguan

kepada rangkaian internet dan menghalang peguam daripada

membuat bantahan terhadap soalan yang ditanya kepada saksi

sebelum saksi menjawab soalan tersebut, peguam hendaklah

membuat bantahan dengan seberapa segera yang mungkin selepas

gangguan itu tamat. Dalam keadaan sedemikian, Mahkamah

hendaklah menimbangkan bantahan itu dan membuat keputusan

berkenaan bantahan tersebut.

11. Pembatalan Pengambilan Keterangan Melalui Teknologi Komunikasi

Jarak Jauh

11.1 Apabila Mahkamah membatalkan sesi pengambilan keterangan

melalui teknologi komunikasi jarak jauh, satu tarikh perbicaraan secara

fizikal hendaklah ditetapkan dan Mahkamah hendaklah memaklumkan

pihak-pihak mengenai tarikh berkenaan sebelum menamatkan sesi

sidang video.

12. KEPERLUAN TEKNIKAL BAGI PENGENDALIAN SECARA SIDANG VIDEO

12.1 Mahkamah hendaklah memastikan bahawa setiap pengguna perlu

menyediakan keperluan minimum perkakasan, perisian dan capaian

Internet yang dinyatakan di bawah terlebih dahulu sebelum memulakan

sesuatu sidang video bagi menjamin pengendalian prosiding secara

sidang video lancar tanpa gangguan.

TERHAD

23

Keperluan minimum perkakasan untuk sidang video

12.2 Berikut adalah keperluan spesifikasi minimum PC/Notebook untuk

sidang video dengan perisian Zoom Pro atau Zoom for Business atau

apa-apa perisian sidang video yang akan ditentukan oleh Mahkamah.

12.3 Tatacara penggunaan perisian sidang video yang lain yang akan

ditentukan oleh Mahkamah adalah sebagaimana manual perisian

berkenaan.

12.4 Keperluan sistem untuk sidang video

(a) Rangkaian Internet – Broadband wired or wireless (3G / 4G / LTE

/ 5G);

(b) Speakers and a microphone – built-in, USB plug-in, or wireless

Bluetooth; dan

(c) Webcam or HD Webcam – built-in or USB plug-in.

12.5 Windows Desktop

(a) Perisian Zoom for Windows di Windows Desktop;

(b) Muat turun daripada https://zoom.us/support/download;

(c) Windows 10 Home, Pro or Enterprise;

(d) Windows 8.1, Windows 8, Windows 7;

(e) Sekurang-kurangnya kekuatan CPU Intel i3 dengan 1GHz

processor; dan

(f) Sekurang-kurangnya kapasiti 4 GB RAM;

ATAU

https://zoom.us/support/download

TERHAD

24

12.6 Zoom Web Client

(a) Internet Explorer 10 atau yang lebih tinggi or higher;

(b) Microsoft Edge atau Chromium Edge 80 yang terkini;

(c) Google Chrome 5.3.0.2785 atau yang lebih tinggi or higher;

(d) Safari 10.0.602.1.50 atau yang lebih tinggi;

(e) Firefox 76 atau yang lebih tinggi;

(f) Sekurang-kurangnya kekuatan CPU Intel i3 dengan Dual Core

2GHz processor; dan

(g) Sekurang-kurangnya kapasiti 4 GB RAM;

ATAU

12.7 Untuk platform selain Windows (contoh seperti perkakasan

Macbook), spesifikasi minimum dan perisian Zoom boleh dimuat

turun daripada url berikut: https://zoom.us/support/download

Keperluan capaian internet

12.8 Peserta yang akan menyertai sesi sidang video perlu mempunyai

rangkaian Internet sendiri seperti TM UNIFI, MaxisONE Home, Time

Broadband atau daripada pembekal perkhidmatan Internet.

12.9 Berikut adalah keperluan minimum rangkaian Internet mengikut

bilangan pengguna dalam sidang video:

Call type Minimum download

/ upload speed

Recommended

download

/ upload speed

Calling 100kbps / 100kbps 600kbps / 600kbps

TERHAD

25

Video calling /

Screen sharing

128kbps / 128kbps 1.2Mbps / 1.2Mbps

Video calling (high-

quality)

400kbps / 400kbps 1.8Mbps / 1.8Mbps

Video calling (HD) 1.2Mbps / 1.2Mbps 1.8Mbps / 1.8Mbps

Group video (3

people)

800kbps / 1Mbps 1.5Mbps / 1.5Mbps

Group video (5

people)

2Mbps / 1.2Mbps 3Mbps / 3Mbps

Group video (7+

people)

3Mbps / 2Mbps 3Mbps / 3Mbps

12.10 Speed di atas adalah bergantung kepada kapasiti langganan talian

internet peserta masing-masing.

12.11 Sekiranya semua keperluan minimum perkakasan, perisian dan

rangkaian telah disediakan, maka sidang video dengan perisian

Zoom boleh dilaksanakan dengan mudah.

12.12 Setiap pihak dalam sidang video perlu mematuhi etika sidang video

seperti yang berikut:

(a) bilik sesi sidang video mestilah dilengkapi dengan cahaya yang

terang dan tiada gangguan bising;

(b) memastikan PC / Notebook / Peranti Tablet yang digunakan

semasa sesi sidang video mempunyai punca kuasa yang

mencukupi;

TERHAD

26

(c) talian dan capaian Internet mestilah mencukupi dan tiada

gangguan sepanjang tempoh sidang video;

(d) memastikan kamera web dan mikrofon di komputer masing-

masing dan Internet berfungsi dengan baik;

(e) perisian sidang video seperti Zoom for Business telah dimuat

turun dan tersedia dalam komputer masing-masing dan

pengguna telah mendaftar sebagai pengguna sidang video;

(f) sekiranya terdapat sebarang gangguan kepada paparan video

atau audio atau gangguan Internet, pihak-pihak hendaklah

segera memaklumkan kepada Timbalan Pendaftar, Penolong

Kanan Pendaftar atau jurubahasa. Kemungkinan sidang video

perlu ditangguhkan sebentar atau ditetapkan semula pada tarikh

lain sekiranya gangguan teknikal tersebut tidak dapat diatasi;

dan

(g) tatacara penggunaan dan langkah-langkah penggunaan boleh

dirujuk melalui pautan https://support.zoom.us/hc/en-us atau klik

pada ikon aplikasi Zoom for Desktop yang telah diinstall dalam

PC/Notebook.

13. KHIDMAT SOKONGAN

13.1 Sebarang pertanyaan berkaitan dengan pengendalian prosiding kes

sivil melalui teknologi komunikasi jarak jauh boleh dimajukan kepada

Hakim Mahkamah Sesyen, Timbalan Pendaftar, Majistret, Penolong

https://support.zoom.us/hc/en-us

TERHAD

27

Kanan Pendaftar atau jurubahasa yang mengendalikan kes di

Mahkamah yang berkenaan.

13.2 Untuk bantuan sokongan teknikal, pihak-pihak boleh menghubungi

Bahagian Teknologi Maklumat, Pejabat Ketua Pendaftar Mahkamah

Persekutuan Malaysia di talian 03-88803908 atau emel kepada

[email protected].

14. SENARAI PEGAWAI YANG BOLEH DIHUBUNGI

(a) Mahkamah Persekutuan Malaysia

Puan Nurul Husna binti Awang

Timbalan Kanan Pendaftar

Pejabat Pendaftaran Mahkamah Persekutuan

03-88803947 / 019-4157376/ [email protected]

(b) Mahkamah Rayuan Malaysia

Puan Norliza binti Othman

Pendaftar Mahkamah Rayuan

03-88804045 /012-2367976 / [email protected]

(c) Mahkamah Tinggi Malaya

Puan Hasbi binti Hasan

Pendaftar Mahkamah Tinggi Malaya

03-88803702 / 012-2098648 / [email protected]

mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]

TERHAD

28

(d) Mahkamah Tinggi Sabah & Sarawak

Puan Amelati Parnell

Pendaftar Mahkamah Tinggi Sabah & Sarawak

088-286100 / 019-8195908 / [email protected]

(e) Mahkamah Rendah Malaya

Tuan M. Bakri bin Abd Majid

Pendaftar Mahkamah Rendah Malaya

03-88809418 / 019-9851333 / [email protected]

(f) Mahkamah Rendah Sabah & Sarawak

Tuan Jason Juga

Pendaftar Mahkamah Rendah Sabah & Sarawak

083-442228 (samb. 136)/019-8346554/ [email protected]
mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]

garis panduan pengendalian prosiding kes sivil … · 2021. 1. 9. · prosiding akan dibuat kepada...

Documents