dskp toun 6 (2015)

49
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA BOROS KADAZANDUSUN KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH DOKUMEN STANDARD KURIKULUM DAN PENTAKSIRAN DRAF TOUN 6

Upload: imcikgu

Post on 29-Sep-2015

83 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

DSKP

TRANSCRIPT

  • KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

    BOROS KADAZANDUSUN

    KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH

    DOKUMEN STANDARD KURIKULUM DAN PENTAKSIRAN

    DRAF

    TOUN 6

  • DOKUMEN STANDARD & PENTAKSIRAN

    KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH (KSSR)

    MODUL ELEKTIF

    BAHASA KADAZANDUSUN

    TAHUN 6

    BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    1

    ID SUANG BOLIKAN

    Rukun Negara 2

    Falsafah Pendidikan Kebangsaan 3

    Kopointutunan 4

    Tudu om Dimpoton 5

    Dokumen Standard Kurikulum om Pentaksiran 6

    Prinsip Do Pedagogi Kurikulum Standard 9

    Ponginsamakan Kurikulum Modular 11

    Kurikulum Boros Kadazandusun 13

    Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om Taang Koinabasan montok Kabaalan Mokinongou Om Moboros Toun 4 25

    Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om Taang Koinabasan montok Kabaalan Mambasa' Toun 4 31

    Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om Taang Koinabasan montok Kabaalan Monuat Toun 4 38

    Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan montok Kabaalan Kolumison Boros Toun 4 43

    Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan montok Kabaalan Puralan Boros Toun 4 44

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    2

    RUKUN NEGARA

    BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung cita-cita

    untuk mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan

    seluruh masyarakatnya; memelihara satu cara hidup

    demokratik; mencipta masyarakat yang adil bagi

    kemakmuran negara yang akan dapat dinikmati bersama

    secara adil dan saksama; menjamin satu cara yang liberal

    terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan

    berbagai-bagai corak; membina satu masyarakat progresif

    yang akan menggunakan sains dan teknologi moden;

    MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan

    seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita

    tersebut berdasarkan atas prinsip-prinsip yang berikut:

    KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA KELUHURAN PERLEMBAGAAN KEDAULATAN UNDANG-UNDANG KESOPANAN DAN KESUSILAAN

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    3

    vi

    Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha

    berterusan ke arah lebih memperkembangkan

    potensi individu secara menyeluruh dan

    bersepadu untuk melahirkan insan yang

    seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani,

    emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan

    kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah

    bertujuan untuk melahirkan warganegara

    Malaysia yang berilmu pengetahuan,

    berketerampilan, berakhlak mulia,

    bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai

    kesejahteraan diri serta memberikan sumbangan

    terhadap keharmonian dan kemakmuran

    keluarga, masyarakat dan negara.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    4

    KOPOINTUTUNAN

    Boros Kadazandusun nopo nga' iso' mato palajalan i po'ia'on id sikul tosiriba' om takawas. Status nopo do mato palajalan diti id kurikulum perdana

    nga' mato palajalan elektif. Po'ia'on o mato palajalan diti kumaa tangaanak mantad tinaru Kadazan om Dusun. Po'ia'on nogi' o boros diti kumaa

    tangaanak mantad tinaru suai i aanangan minsingilo do boros diti.

    Hontolon nopo do pongia'an om pambalajalan Boros Kadazandusun id sikul tosiriba' nga' popoingkawas do kabaalan boros miagal ko' kabaalan

    mokinongou, moboros, mambasa', monuat, koilaan kolumison boros om nogi' koilaan puralan boros. Oponsol kopio do inoboson o kabaalan

    boros diti tu' iti no kabaalan touhai i koponguhup id pomogunaan boros Kadazandusun id pangaan sikul takawas.

    Winonsoi o Kurikulum Standard om Pentaksiran Boros Kadazandusun Sikul Tosiriba' diti montok manahak kosiwatan kumaa tangaanak do

    minsingilo do boros Kadazandusun id kohuboyoon di kohiok mooi do kikotumbayaan sondii' o tangaanak soira' do miromut om nogi' kaanu

    papasarabak pomusarahan di okreatif, imaginatif om okritis. Maya' do kurikulum diti, kaanu o tangaanak minsingilo do boros Kadazandusun id

    pongia'an di otolinahas, poimpunong om oulud. Pongia'an om pambalajalan boros Kadazandusun id sikul kapanahak do kosiwatan kumaa

    tangaanak do mongintutun, monginonong, guminawo om popotilombus do adat, koubasanan, kotumbayaan sandad om tungkus tinaru Kadazan

    om Dusun.

    Pongia'an om pambalajalan do boros Kadazandusun diti nogi' kaanu manahak do kosiwatan kumaa tangaanak mantad tinaru suai i aanangan

    minsingilo do boros Kadazandusun montok mongintutun om mangarati' adat, koubasanan, kotumbayaan sandad om tungkus tinaru Kadazan om

    Dusun.

    Pongia'an om pambalajalan Kurikulum Standard Boros Kadazandusun id sikul tosiriba' diti monokodung do angkab Rukun Negara, Dasar

    Pendidikan Kebangsaan om Falsafah Pendidikan Negara montok momodimpot do kotoronongon om piunungan toinsanan tinaru id pogun

    Malaysia. Suang nopo do pongia'an om aktiviti kurikulum id Kurikulum Standard Boros Kadazandusun Sikul Tosiriba' diti nga' kokomoi do toilaan,

    kabaalan boros, koubasanan, woyo' toluud, tungkus koubasanan om kotumbayaan tinaru i koponguhup do popoingkawas koburuon koinanon,

    sunduan, pomusarahan om topurimanan tangaanak.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    5

    TUDU

    Tudu nopo do Kurikulum Standard Boros Kadazandusun montok sikul tosiriba' nga' momogonop kabaalan boros tangaanak mooi do kaanu nodii

    yolo' momoguno do boros Kadazandusun di kotunud, oulud om olinuud id piromutan di mogisuai-suai kohuboyoon.

    DIMPOTON

    Id kolimpupuson do Toun 6 kaanu tangaanak do :

    Mogilang-ilang pomusarahan di oulud om olinuud kumaa iso' om tiso'.

    Mogisoosokodung montok momonsoi isoiso' toina'on.

    Papasarabak woyo' toluud, sunduan mamasok om ula poinsinuhat.

    Miromut miampai kikotumbayaan sondii' di olinuud kumaa tambalut om tulun suai id kohuboyoon formal om au' formal.

    Mambasa', mangarati' om monginonong mogikaakawo teks id boros Kadazandusun montok papatanom sunduan aanangan mambasa' om

    guminawo do kolumison boros.

    Momonsoi mogisuusuai kawo ponuatan di oulud om olinuud id boros Kadazandusun.

    Momoguno puralan boros di kotunud id lisan om ponuatan.

    Popotilombus tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun.

    Momoguno kabaalan momogono' id koimaan tikid tadau.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    6

    DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN

    Id suang do Dokumen Standard Kurikulum om Pentaksiran (DSKP) diti poinhanggum o Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om

    Taang Koinabasan.

    Standard Ponuangan nopo nga' taang koimpohon do koilaan, kabaalan om koinabasan di minog dimpoton do tangaanak id kolimpupuson do

    Toun 6 id sikul tosiriba'.

    Standard Pambalajalan nopo nga' iso' nuludan koilaan, kabaalan, koinabasan om taang koonuan di minog do dimpoton do tangaanak id isoiso'

    Toun id sikul tosiriba'.

    Taang Koinabasan nopo nga' iso' nuludan kriteria di popokito 6 taang koinabasan di minog poindalanon do tangaanak montok popokito

    koinabasan do isoiso' Standard Pambalajalan.

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5 TAANG KOINABASAN

    1

    2

    3

    4

    5

    6

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    7

    PENTAKSIRAN

    Pentaksiran Standard Pambalajalan kawasa' do papanahon maya' duo kawo pontaksiran.

    Pontaksiran Woyo' Formatif

    Pontaksiran Woyo' Sumatif

    Taang koinabasan tangaanak momoguno boros milo tipongon maya koduo-duo kawo pentaksiran diti.

    Pentaksiran Woyo' Formatif

    Papanahon o pontaksiran woyo' formatif do poingompus toun montok mongilo nunu o taang koinabasan do tangaanak. Koindalan o pentaksiran

    diti maya' pongintangan mooi do kaanu nodii mongingia' do monipong kogisaman do tangaanak monginobos boros ontok poingampayat id aktiviti

    pambalajalan boros. Pentaksiran woyo' diti kapanahak kounalan kumaa mongingia' om tangaanak nogi'. Maya' pongintangan diolo', kaanu o

    mongingia' do koilaan kokomoi tangaanak di au' kodimpot toi ko' au' kaampayat id aktiviti di papanahon id kelas. Soira' okito do mongingia' o

    kobolingkangan diti, oponsol papanahon do mongingia' o aktiviti suai di kosudong om kaanu mongunsub do tangaanak dii do monginobos boros.

    Kosudong nogi' o pontaksiran woyo' formatif montok mongintong kogisaman do tangaanak id kabaalan mokinongou om moboros. Ponginsamakan

    di kawasa' do gunoon montok pontaksiran woyo' formatif nopo nga' maya' folio, kalaja' id tinimungan, pongimatan om maya' aktiviti monginobos

    boros miagal ko' mambasa' om kuiz.

    Taang Koinobosan

    1 Nangaangayan di Au' Nodonto

    Kaanu momuhondom kawagu koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton au'

    poingonop.

    2 Nangaangayan di Songisom

    Kaanu mangarati' koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton kosudong om olinuud.

    3 Nangaangayan di Giigina'

    Kaanu momoguno koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton kotunud om olinuud.

    4 Nangaangayan di Tawasi'

    Kaanu mongompuri koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton kotunud, oulud om olinuud.

    5 Nangaangayan di Takawas

    Kaanu manahang koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton opinto, kirati', oulud, olinuud om popokito woyo' pomusarahan di takawas.

    6 Nangaangayan di Nokoinuntu Kaanu momorun koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton opinto, kirati', oulud, olinuud om popokito woyo' pomusarahan di takawas. Kaanu monuduk om milo omitanan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    8

    Pontaksiran Woyo Sumatif

    Papanahon o pentaksiran woyo' sumatif maya' poniisan toi ko' panaasan formal. Maya' pentaksiran diti, kaanu o mongingia' ngaawi' do monimung

    profil di popokito koburuon do tangaanak id monginobos do Boros Kadazandusun. Kawasa' do papanahon o pentaksiran diti montok

    tosoosongulun tanak. Tudu nopo do pentaksiran woyo' sumatif nga' monipong om monimung koilaan kokomoi taang koinabasan do tangaanak

    minsingilo do Boros Kadazandusun.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    9

    PRINSIP DO PEDAGOGI KURIKULUM STANDARD

    Ponginsamakan do pongia'an om pambalajalan do Kurikulum Standard diti nopo nga' maya' prinsip-prinsip di pinatayad:

    i. Ponginabasan do kabaalan touhai

    Oponsol kopio do pasandadon mantad id kotimpuunon o ponginabasan do kabaalan touhai miagal ko' kabaalan mokinongou, moboros,

    mambasa', om monuat tu' kabaalan diti no o poimpahan do karaaralano' pambalajalan do tangaanak. Kabaalan touhai i oinobos do tangaanak

    koponguhup tangaanak do popoingkawas kabaalan boros montok momodimpot taang di takawas.

    ii. Balajal id koyuuyuon di kohiok, kirati' om kidimpoton

    Pambalajalan di poposontol konteks di kirati' miampai papaamung toinsanan kabaalan boros i kaanu manahak kosiwatan kumaa tangaanak

    minsingilo maya' aktiviti di kohiok.

    iii. Poinlongkod do tangaanak

    Mogisuai-suai kabalantasan, koporokisan, ralan balajal, koinabasan om koburuon tangaanak id pambalajalan do Boros Kadazandusun. Mooi do

    odimpot o potensi pambalajalan tangaanak, oponsol do papanahon o pongia'an di momoguno mogikaakawo ponginsamakan, teknik om kakamot

    pongia'an di kagayat do ginawo tangaanak. Ponginsamakan masteri kaanu manahak kasakadayan kumaa tangaanak do monginobos toinsanan

    standard pambalajalan Boros Kadazandusun di noulud.

    iv. Pomogunaan teknologi wagu

    Id abad ko-21 diti, oponsol o toilaan momoguno komputer tu' teknologi nopo diti nga' teknologi piromutan di gunoon do timpu baino montok

    maganu om papatayad koilaan. Pomogunaan kakamot media elektronik om kapamansayan pionitan id internet kaanu manahak kosiwatan di

    tosima' kumaa tangaanak do miromut om mogi'ilang toilaan. Ogumu' koilaan di aanu mantad Teknologi Koilaan om Pionitan diti. Soira'

    momproses do koilaan di naanu kiguno o pomusarahan di okritis montok momili' koilaan di kosudong. Oponsol o koilaan do tangaanak do

    momoguno boros Kadazandusun mooi do kaanu papatayad do koilaan di efektif, kotunud, okreatif om kohiok. Aspek woyo' toluud om sunduan

    mamasok oponsol nogi' do pasandadon mooi do kitonggungan om kidisiplin o tangaanak soira' mogihum, momproses om poposunud kawagu do

    koilaan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    10

    v. Pentaksiran Pambalajalan

    Pentaksiran pambalajalan nopo do gunoon nga' pentaksiran di formatif om sumatif. Pentaksiran formatif di potilombus kaanu manahak koilaan

    kumaa mongingia' kokomoi taang koinabasan tangaanak do standard pambalajalan. Pointilombus o pentaksiran woyo' formatif diti om okon ko'

    miagal do pentaksiran woyo' sumatif tu' papanahon id koowian isoiso' timpu pambalajalan. Kawasa' do papanahon o pentaksiran woyo' formatif

    maya' pongimatan om nogi' maya' mogikaakawo aktiviti lisan om ponuatan. Koduo-duo pentaksiran diti kaanu popokito koyuuyuo kalantayon

    pambalajalan do tangaanak.

    vi. Kapasarabakan ponginlaaban kowoowoyoo'

    Prinsip di pasandadon id Kurikulum Boros Kadazandusun nopo nga' papapanggor sahsiah di tosonong. Pasandadon nogi' toinsanan woyo' toluud

    id pambalajalan Boros Kadazandusun mooi do awangun songulun mamamasok di kiwoyo' toluud, kiimatu om otoronong .

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    11

    PONGINSAMAKAN KURIKULUM MODULAR

    Timpu pongia'an do mato palajalan Boros Kadazandusun nopo nga' tolu timpu sominggu'. Pongia'an do Kurikulum Standard Sikul Tosiriba' diti

    manahak kopomogiratan do kabaalan momoguno boros Kadazandusun id tinimungan tangaanak ngaawi'.

    Kurikulum Standard Sikul Tosiriba' Boros Kadazandusun diti minaganu ponginsamakan woyo' modular i popohontol om manahak

    kosulimbangan kumaa toinsanan kabaalan boros.

    Id pongia'an om pambalajalan do Boros Kadazandusun id kelas, onuan panatalan toinsanan kabaalan boros id isoiso' timpu pongia'an. Sabaagi

    iso' poomitanan, onuan panatalan o kabaalan mokinongou om moboros id pongia'an ontok timpu koiso' do minggu' koiso'. Ontok timpu

    koduo,panatalan do pongia'an nopo nga' kabaalan mambasa' om timpu kotolu onuan panatalan kabaalan Puralan Boros. Timpu koiso' om koduo

    do minggu' sumusuhut gunoon montok pongia'an kabaalan monuat om timpu kotolu gunoon montok pongia'an Kolumison Boros. Kawasa' o

    mongingia' do momoguno duo timpu montok mongia' isoiso' kabaalan soira' do osubai. Pongia'an om pambalajalan do isoiso' topik kawasa' do

    papanahon id kalas daasom duo minggu'.

    Ponginsamakan woyo' modular diti kaanu popisoungko toinsanan kabaalan boros di strategik montok tudu do popoingkawas kabaalan boros

    miagal di poinsuat id Standard Ponuangan om Pambalajalan. Sabaagi iso' poomitanan, soira' do mongia' do kabaalan kolumison boros,

    kopisoungko nogi' o kabaalan suai miagal ko' kabaalan mokinongou, moboros, mambasa' om monuat id pongia'an dii. Ponginsamakan woyo'

    modular diti manahak nogi' do panatalan kumaa pongia'an om pambalajalan kabaalan boros di touhai kumaa kabaalan boros di apangkal miagal

    id siriba' diti:

    Kabaalan Mokinongou om Moboros

    Kabaalan Mambasa

    Puralan Boros

    Kabaalan Monuat

    Kolumison Boros

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    12

    Tema

    Ponuangan montok tikid gana' pomogunaan boros id pambalajalan Boros Kadazandusun nopo nga' pinoimpou tema di kosudong montok

    tangaanak id sikul tosiriba'. Tema nopo ngaawi' diti nga :

    Winoun Tinan Sondii'

    Winoun Susuyan

    Winoun Toilaan

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    13

    KURIKULUM BOROS KADAZANDUSUN

    Panatalan nopo do pongia'an om pambalajalan Boros Kadazandusun nga' popotilombus tungkus koubasanan om toilaan sandad tinaru Kadazan

    om Dusun maya' ponginabasan kabaalan moboros, mambasa' om monuat. Ponginabasan momoguno Puralan boros om monginonong

    Kolumison Boros nga' onuan nogi' do kapanatalan id pongia'an om pambalajalan do mato palajalan diti. Suai ko' mantad dii, koilaan kokomoi

    tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun nga' po'ia'on nogi' kumaa tangaanak.

    1.0 KABAALAN MOKINONGOU OM MOBOROS

    Mokinongou om moboros nopo nga' iso' kabaalan di touhai montok literasi. Ii nodii poogi' do unsubon o tangaanak do minsingilo om momoguno

    do woyo' mokinongou di kotunud. Unsubon o tagaanak do tumimpuun do minsingilo do moboros mantad taang popolombus do tuni pimato di

    kotunud om kumaa nogi' do popolombus do boros, frasa om gisom no do kaanu popolombus do ayat di pointunud, oulud om olinuud montok

    mogikaakawo kohuboyoon. Aktiviti nopo di kosudong do papanahon montok do kabaalan diti nga' aktiviti minsingumbal, manahak tisuli',

    mangarati' om momoguno do koilaan di norongou. Toinsanan aktiviti diti kawasa' do huliton mooi do kogirot o pomogunaan do pancaindera do

    tangaanak om pointounda' tomoimo do miromut.

    Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak do mokinongou montok mongintutun om manahak tisuli' kumaa tuni di norongou mantad posorili',

    kaanu mangarati' pomogunaan do pimato montok Boros Kadazandusun om kaanu momoguno do pomoroitan om loyuk di pointunud om olinuud

    montok popolombus do boros, frasa om ayat id pilumaagan. Suai ko' mantad dii, kaanu nogi' o tangaanak do mongompuri om manahak tisuli'

    kumaa koilaan di norongou om kaanu poposuul topurimanan om pomusarahan di oulud om olinuud id pilumaagan.

    Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 6 diti nga' kabaalan mokinongou montok mongilo om momungaran do tuni di norongou

    mantad posorili', kabaalan mokinongou montok popisuai om popolombus mogikaakawo boros di momoguno / b / om / d /, sigot, vokal toniba',

    tanaru om pimato noolos. Poia'on nogi' kumaa tangaanak id Toun 4 o kabaalan mokinongou om popolombus frasa, ayat om kobooboroso'.

    Poinhanggum nogi' o kabaalan mokinongou montok mangarati', mongompuri om manahak tisuli' kumaa koilaan di norongou mantad teks. Suai

    ko' mantad diti poinsuang nogi' o kabaalan moboros miagal ko mogibooboros montok moguyad koilaan kokomoi tuni di norongou mantad posorili'

    om koilaan di norongou mantad mogisuusuai tadon. Poia'on nogi' kumaa do tangaanak o kabaalan poposuul pomusarahan om mokianu sogu'

    mantad do wokon.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    14

    2.0 KABAALAN MAMBASA'

    Id kabaalan mambasa' oponsol do kaanu o tangaanak do popolombus tuni pimato montok pomoroitan Boros Kadazandusun. Koilaan diti

    koponguhup id kabaalan popolombus boros, frasa om ayat di mogikaakawo loyuk om kopolombusan. Montok iso' pongia'an kabaalan mambasa'

    di kohiok, unsubon o mongingia' do momoguno teks mantad sinding, hiis, tangon toi ko' bukakak, tu' kounsub iti do tangaanak om kagayat nogi'

    do ginawo diolo'. Montok kabaalan mongija', potimpuunon do popo'ia' mantad mongintutun tuni pimato kumaa tuni do fonem om putul boros gisom

    no owonsoi iso' boros di kotunud.

    Id kolimpupuson do Toun 6 , kaanu o tangaanak popolombus boros, frasa om ayat tumanud pomoroitan, loyuk om otus di pointunud om olinuud.

    Kaanu nogi' o tangaanak do mambasa' om popolombus mogikaakawo teks do alantas om tumanud loyuk kopolombusan di kotunud. Suai ko'

    mantad diti, kaanu nogi' o tangaanak do monginggumu' tinimungan boros om kaanu mangarati' om manahak do tisuli' kumaa koilaan di nabasa'.

    Kaanu nogi' o tangaanak do momoguno mogikaakawo peta pomusarahan montok manahang om popoilo kawagu do koilaan di nabasa'.

    Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 6 diti nga' kabaalan mongija' om popolombus mogikaakawo boros di momoguno / b / om / d /,

    sigot, vokal toniba', tanaru om pimato noolos. Suai ko' mantad diti kabaalan popolombus mogikaakawo ayat om teks tumanud loyuk om otus di

    kotunund nga' po'ia'on nogi'. Id Toun 6, kaanu tangaanak mongingumu' tinimungan boros maya' aktiviti mongilo om monindu' komoyon boros di

    nabasa' id petikan. Poinsuang nogi' o kabaalan mambasa' montok mangarati', mongompuri om manahak tisuli' kumaa koilaan di nabasa'.

    Kabaalan momoguna mogikaakawo peta pomusarahan montok monimung om popoilo kawagu koilaan nga' po'ia'on nogi'. Id koowian isoiso'

    pongia'an kabaalan mambasa', oponsol do po'ia'on kumaa tangaanak o kabaalan manahang om momiadang koilaan di nabasa'.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    15

    3.0 KABAALAN MONUAT

    Timpuunon nopo do popo'ia' id kabaalan monuat nga' kabaalan mongigit pinsil di pointunud. Oponsol do pasandadon kabaalan diti mooi do oubas

    dii o tangaanak do monuat momoguno ralan di pointunud. Panatalan nopo do kabaalan diti nga' papawakas tuhat tunturu' om longon, popomogot

    kabaalan motor, popoingkawas kabaalan visual om koordinasi mato om longon mooi do kaanu dii o tangaanak monginobos kabaalan monuat.

    Suai ko' mantad dilo, hontolon nogi' id kabaalan diti o koilaan monuat pimato miampai momoguno ralan di pointunud mooi do kaanu o tangaanak

    do monuat boros, frasa om ayat di poimpunong, otolinahas om oulud.

    Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak monuat miampai momoguno do ralan ponuatan di pointunud, kaanu momonsoi mogikaakawo

    boros, kaanu monuat mogikaakawo ayat miampai momoguno boros, ayat om tanda' basa' di kotunud, kaanu momonsoi karangan om momgoput

    sorita di momoguno boros, ayat, format om puralan boros di kotunud om om olinuud.

    Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 6 diti nga' kabaalan momoguno ponuatan mirangkai om ponuatan toomod montok monuat

    mogikaakawo frasa om ayat. Suai ko' mantad diti, kabaalan momonsoi boros maya' aktiviti mongulud pimato om putul boros om nogi' tumanud

    nunu i okito mantad bahan pongunsub nga' po'ia'on nogi'. Kabaalan monuat mogikaakawo ayat nopo nga po'ia'on maya' aktiviti mongulud boros

    toi ko' frasa maya' nunu i okito diolo' mantad bahan pongunsub.Id Toun 6, po'ia'on nogi' o kabaalan mongilo format karangan, monimung,

    papatandan om monguyad tonsi montok isoiso' karangan om nogi' momogonop om monuat sorita' id pangaan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    16

    4.0 KABAALAN KOLUMISON BOROS

    Maya' kabaalan kolumison boros kaanu o tangaanak do kosiwatan mongintutun, minsingumbal om monginonong do tungkus koubasanan tinaru

    Kadazan om Dusun. Aktiviti-aktiviti di noulud id Standard Pambalajalan kaanu papasarabak kaanangan do tangaanak kumaa minsingilo do boros

    Kadazandusun om nogi' kaanu popoingkawas imaginasi tangaanak. Komponen diti manahak kosiwatan kumaa tangaanak do mokinongou boros

    Kadazandusun mantad mogisuai-suai tadon miagal ko' mantad sinding tangaanak, hiis koubasanan om susuyan di kosudong.

    Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu tangaanak maganu, popolombus om monusui koilaan kokomoi do tungkus koubasanan tinaru Kadazan om

    Dusun maya' mogikaakawo aktiviti di kohiok.

    Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 6 diti nga' kabaalan momoguno folio, buuk tonini', kolaj, buuk skrap, poster om suusuai po

    montok popokito koilaan di notimung. Suai ko' mantad diti onuan nogi' o tangaanak do kosiwatan montok popokito do kabaalan manangon,

    suminding, minsingkono', sumayau om popolombus do hiis. Poinsuang nogi' id Standard Pambalajan Toun 6 o ponoriukan kokomoi tungkus

    koubasanan do tinaru Kadazan om Dusun maya aktiviti monurubung paganakan sondii'.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    17

    5.0 KABAALAN PURALAN BOROS

    Kabaalan Puralan Boros nopo nga' kokomoi do kogisaman do tangaanak momoguno Sistom Boros Kadazandusun di kotunud id mogisuusuai

    kohuboyoon. Panatalan nopo do pongia'an Sistem Boros id Kurikulum Boros Kadazandusun diti nga' koilaan momoguno Sistem Tuni, Sistem

    Ija'an, Sompuruan Boros, Pomoroitan Ginumu' om nogi' Tukadan. Suai ko' mantad dilo' onuan nogi' do panatalan koilaan momonsoi mogikaakawo

    boros om ayat.

    Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak do momoguno do Sistom Tuni Boros Kadazandusun id lisan om Sistom Ija'an Boros

    Kadazandusun id ponuatan. Suai ko' mantad dilo, kaanu nogi' o tangaanak do momoguno mogikaakawo Sompuruan Boros, Kopomoroitan

    Ginumu' om Tukadan id lisan om ponuatan. Kaanu nogi' o tangaanak do momonsoi mogikaakawo boros om ayat di agramatis om olinuud.

    Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 6 diti nga' kabaalan popolombus om mongija' boros di kisigot, kikonsonan /b/ om /d/ , /b/ om

    /d/ om boros kivokal tanaru om toniba'. Suai ko' mantad diti, poinsuang nogi' o kabaalan momoguno do boros ngaran, boros maan, boros ula

    om boros toguangon id ayat om momonsoi boros mintootoiso om boros nosugku. Koilaan Puralan Boros suai i inoboson id Toun 6 nopo nga'

    momoguno boros misompuru, misaup, pananda' wacana om partikol id ayat. Bontuk ayat di po'ia'on id Toun 6 nopo nga' ayat mintootoiso om

    ayat misompuru om kawo ayat nopo nga' ayat toomod,ayat pongudio, ayat ponuhuan, om ayat kotigagan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    18

    5.1 SISTEM BOROS

    Abaagi o sistem boros Kadazandusun id piipiro komponen: Fonetik, Fonologi, Sistem Ijaan om Ponuatan, Morfologi, Sintaksis, Kopomoroitan

    Ginumu' om Tukadan. Oponsol do po'ia'on koilaan momoguno Sistem Boros kumaa tangaanak di minsingilo do boros Kadazandusun mooi do

    kaanu nodii o tangaanak do momoguno boros Kadazandusun di kotunud om oulud.

    5.1.1 Fonetik om Fonologi

    Oponsol do posunudon kumaa do tangaanak o koilaan mamarait om popolombus boros miampai momoguno loyuk om kopolombusan di

    pointunud mooi do koilo o tangaanak do mamarait boros om popolombus ayat di pointunud. Oponsol o koilaan diti id Boros Kadazandusun mooi

    do kaanu dii o tangaanak do popolombus komoyon di kotunud kumaa tulun suai. Suai ko' mantad dii, oponsol nogi' o koilaan diti mooi do kaanu o

    tangaanak do mangarati' boros om komoyon do tulun suai id pilumaagan tikid tadau.

    5.1.2 Sistem Ija'an om Ponuatan

    Oponsol kopio do posunudon kumaa do tangaanak o Sistem Ija'an Boros Kadazandusun mooi do kaanu o tangaanak do momonsoi ponuatan di

    pointunud om oulud. Id Sistem Ija'an minog do inoboson do tangaanak o piipiro aspek mooi do kaanu nodii yolo' do momonsoi ponuatan di

    poimpunong. Pointayad id siriba' diti, toinsanan aspek di oponsol do oilaan:

    a) pimato Boros Kadazandusun

    b) Sigot / '/

    c) / b / om / d / om / b / om / d /

    d) vokal tanaru om diftong

    e) konsonan on vokal noolos

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    19

    5.1.3 Morfologi

    Morfologi nopo nga' iso' gana' toilaan di monoriuk pamansayan boros. Abaagi o aspek Morfologi Kadazandusun id 2 komponen: Sompuruan

    Boros om Pamansayan Boros. Pointayad id siriba' diti nopo nga' aspek di okito id morfologi.

    MORFOLOGI

    Sompuruan Boros: Pamansayan Boros

    1. Boros Ngaran

    2. Boros Maan

    3. Boros Ula

    4. Boros Toguangon

    1. Struktur Boros

    (a) Boros Sandad

    (b) Boros Noolos

    2. Bontuk Boros

    (a) Boros Mintootoiso

    (b) Boros Nosugku

    (c) Boros Misompuru

    (d) Boros Misaup

    (e) Pananda Wacana

    (f) Partikol

    (g) Tanda' Basa'

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    20

    5.1.4 Sintaksis

    Sintaksis nopo nga' iso' ponoriukan kokomoi pamansayan ayat. Abaagi id 2 komponen o aspek sintaksis diti.

    SINTAKSIS

    Ponguludan Boros Sistem Panandaan

    1. Guas Ayat

    (a) Pola Frasa Ngaran + Frasa Ngaran

    (b) Pola Frasa Maan + Frasa Ngaran

    (c) Pola Frasa Ula + Frasa Ngaran

    (d) Pola Frasa popiromut Ngaran + Frasa Ngaran

    2. Bontuk Ayat

    (a) Ayat Mintootoiso

    (b) Ayat Misompuru

    3. Kawo Ayat

    (a) Ayat Toomod

    (b) Ayat Pongudio

    (c) Ayat Ponuhuan

    (d) Ayat Kotigagan

    4. Nuludan Ayat

    (a) VSO

    (b) VSO(IO) / VS(IO)O

    (c) VSO(L)

    (d) VSO(T)

    (e) VSO(L)(T) / VSO(T)(L)

    1. Pananda Fokus

    2. Partikol

    3. Penanda Timpu

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    21

    5.1.5 Kopomoroitan Ginumu'

    Kopomoroitan ginumu nopo nga' popiumbangan do Boros Ngaran Koizaai i popokito do ginumu'. Kiwaa 2 kowowoyoo' do kopomoroitan ginumu:

    a) Kopomoroitan Ginumu' Ointob

    b) Kopomoroitan Ginumu' Au' Ointob

    5.1.6 Tukadan

    Poinhanggum no id tukadan o boros mikagos, poiradan om poniriban i oponsol do po'ia'on kumaa tangaanak mooi do kaanu nodii yolo'

    mongintutun om momoguno do tukadan id lisan toi ko' ponuatan montok popokito iso' ponginabasan do boros di takawas.

    Nota: Montok popomogot do toilaan kokomoi Sistem Boros Kadazandusun kawasa do momorujuk do buuk Puralan Boros Kadazandusun id Sikul i pinalabus do Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    22

    6.0 PONUANGAN KURIKULUM

    Ponuangan kurikulum nopo nga' iso' poingkawasan kawawagu id ponginabasan koilaan om oponsol do onuan kapanatalan tu' iti no kabaalan di

    koponguhup do tangaanak id koposion tikid tadau om id ponginabasan toilaan. Ponuangan kurikulum i pasandadon id pongia'an Boros

    Kadazandusun nopo nga' miagal id siriba':

    i. Kabaalan Momusorou

    Kabaalan momusorou di okritis om okreatif pinosuang id Standard Pambalajalan mooi do kaanu o tangaanak do monolibamban kobolingkangan,

    kaanu maganu kootuson om kaanu popolombus do koilaan di kotunud kokomoi isoiso' ahal miampai momoguno boros di efektif.

    ii. Kabaalan Balajal Karaaralano' Balajal

    Pasandadon o kabaalan diti id Standard Pambalajalan mooi do kitonggungan o tangaanak id pambalajalan diolo'. Poinhanggum id kabaalan diti o

    kabaalan balajal om kabaalan maganu koilaan montok popotounda' do tangaanak do monginobos koilaan di potilombus.

    iii. Kabaalan Momoguno Teknologi Koilaan om Piromutan

    Kabaalan momoguno do Teknologi Koilaan om Piromutan nopo nga' iso' kabaalan do abad ko-21. Kabaalan nopo di poinhanggum nga' kabaalan

    momoguno kakamot multimedia miagal ko' komputer montok momonsoi om momongo kalaja' sikul om nogi' momoguno mogikawo-kawo koilaan

    mantad multimedia miagal ko' mongintong dokumentari id televison om maganu koilaan mantad internet. Suai ko' mantad dii, kaanu nogi' do

    kosiwatan o tangaanak do papaatod om monorimo do e-mel, mamalayag piromutan elektronik montok mogihum om papatayad koilaan om

    milumaag miampai tulun suai maya' piromutan sosial miagal do Facebook om Twitter.

    iv. Woyo' Toluud om Sunduan Mamasok

    Oponsol do pasandadon o woyo' toluud miagal ko' woyo' guminawo pogun sondii' om kopuriman sunduan mamasok id kurikulum Boros

    Kadazandusun mooi do awangun o tangaanak di kiwoyo' toluud om oupus tomoimo do pogun sondii'.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    23

    v. Mogisuai-suai Koporokisan

    Okito nogi' id suang do Standard Pambalajalan diti o koponoina'an do koporokisan tangaanak di mogisuai-suai. Okito iti id suang do Standard

    Pambalajalan, miagal ko' koponoina'an koporokisan kinestetik maya' aktiviti di noulud id Standard Pambalajalan Kabaalan Kolumison Boros.

    vi. Kopogonuan Toilaan

    Koilaan om ponuangan nopo di pohontolon id mato palajalan diti nga' koilaan di naanu mantad mogikaakawo gana' miagal do gana' Sains om

    Teknologi, Geografi, Sejarah, Koilaan Konsumerisme om Kousinan. Suai ko' mantad diti, montok ponuangan boros aanu nogi' mantad surat abal

    om isu-isu timpu baino.

    vii. Mongindapu'

    Mooi do kaanu o tangaanak ngaawi' do monoguang karaaralano' koposion timpu baino, minog nogi' do pasandadon id pomusarahan do

    tangaanak o kabaalan mongindapu'. Montok popoburu' koposion tangaanak, elemen pongindopuan miagal ko' kreativiti, inovasi om inisiatif

    oponsol do posunudon kumaa tangaanak.

    viii. Kreativiti

    Kreativiti nopo' nga' woyo' di popokito kabaalan momonsoi isoiso' toinaon i au' po insan kowonsoi do tulun suai maya' imaginasi tosonong do

    tosoosongulun. Soira' do kaanu o tangaanak do papabanta asil kalaja' toi ko' popokito drama di okreatif, okito do koimbulai o kaanangan do

    tangaanak, kotumbayaan sondii' om kopuriman do kounsikahan montok kinalantayan sondii'.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    24

    ix. Kabaalan Momusorou Taang Takawas (KBAT)

    Kabaalan momusorou taang takawas nopo nga' iso' kogisaman montok momoguno toilaan, kabaalan om woyo' toluud id proses momogono'

    montok monolibamban kobolingkaangan, soira' maganu kootuson om kiwoyo' inovasi om kikogisaman montok momudali' isoiso' asil. Kabaalan

    nopo di poinhanggum id KBAT diti nga' miagal di okito id jadual id siriba':

    KBAT Kointalangan

    Kabaalan Momoguno Momoguno toilaan, kabaalan om woyo' toluud id mogisuai-suai koyuyuyuon montok monoina' isoiso' tainaon.

    Kabaalan Mongompuri Nomompipi' do koilaan montok mangarati' kopio nunu komoyon do koilaan dii om nogi' montok monoinu' pisougkahan do iso' om tiso' koilaan.

    Kabaalan Manahang Momiadang, maganu kootuson om kaanu manahak pounayan montok isoiso' ahal miampai momoguno kabaalan, toilaan, nawawayaan sondii' om woyo' toluud.

    Kabaalan Monupu' Momudali' pomusarahan toi ko' isoiso' asil di okreatif

    om kiwoyo' inovatif.

    Jadual 1: Kointalangan kokomoi KBAT

    Aktiviti-aktiviti pongia'an di kiwoyo' KBAT nopo nga' miagal do aktiviti di momoguno kabaalan momogono', kabaalan monoriuk, kabaalan

    monolibamban kobolingkangan om momonsoi kalaja' maya' projek. Mooi do ounsub o tangaanak do momoguno pomusarahan diolo' unsubon o

    mongingia' om tangaanak momoguno do kakamot momusorou miagal do peta pomusarahan, peta minda, Thinking Hats om pongudia'an

    momoguno tudio taang takawas id suang om labus kelas.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    25

    STANDARD PONUANGAN, STANDARD PAMBALAJALAN OM TAANG KOINABASANMONTOK KABAALAN MOKINONGOU OM MOBOROS TOUN 6

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    1.1 Id kolimpupuson

    do Toun 6, kaanu

    o tangaanak do

    mokinongou om

    manahak tisuli' di

    kosudong montok

    tuni di norongou

    mantad posorili'.

    1.1.1

    1.1.2 Kaanu popoluput do koilaan kokomoi tuni di

    norongou.

    1.1.3 Kaanu minsingkono' miampai momoguno

    loyuk om kobooboroso' di kotunud.

    1 Kaanu momohulit tuni toi ko' kobooboroso' di

    norongou tumanud loyuk.

    2 Kaanu popoilo tadon om papatahak tisuli' di

    kosudong kokomoi tuni di norongou.

    3 Kaanu miuhot, misimbar om papatahak tisuli' di

    kotunud om olinuud kokomoi tuni di norongou.

    4 Kaanu popisuai tuni di norongou miampai manahak

    pounayan kokomoi pisuayan do tuni dii om

    papatahak tisuli' di kotunud, oulud om olinuud.

    5 Kaanu miuhot, misimbar om manahak do sogu' di

    opinto, kirati', oulud, olinuud om popokito woyo'

    pomusarahan di takawas kokomoi tuni di norongou. 6 Kaanu monupu' om popolombus do pibarasan di

    alantas montok poposogu pomusarahan kokomoi

    tuni di norongou.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    26

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    1.2 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak mangarati'

    pomogunaan do

    pimato montok Boros

    Kadazandusun.

    1

    2

    3

    4

    5

    6

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    27

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    1.3 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do

    momoguno do

    pomoroitan om loyuk

    di pointunud montok

    popolombus do boros

    om ayat.

    1.3.1 Kaanu momonsoi om popolombus ayat

    momoguno boros di pinatahak.

    1.3.2 Kaanu mokinongou montok mongingumu'

    tinimungan boros.

    1.3.3 Kaanu mokinongou om manahak

    demonstrasi montok popointalang

    komoyon boros.

    1 Kaanu monugut boros miampai kololoyuko' di

    kosudong.

    2 Kaanu momili' om monugut kololoyuko'

    kopolombusan do boros.

    3 Kaanu popodemonstrasi kopolombusan loyuk di

    kosudong.

    4 Kaanu monoinu' om popodemonstrasi loyuk di

    norongou.

    5 Kaanu monoinu' om poposogu' loyuk di

    kosudong.

    6 Kaanu manahak pounayan kumaa sogu' di

    pinatahak.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    28

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    1.4 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do

    mongompuri koilaan

    di norongou.

    1.4.1 Kaanu mokinongou montok popisuai

    koilaan toponsol mantad mogikaakawo

    teks.

    1.4.2 Kaanu mogibooboros om monorimo pomusarahan do wokon kokomoi koilaan di norongou. 1.4.3 Kaanu momolingkum koilaan di norongou. 1.4.4 Kaanu monguhot montok mokianu kopoimaganan isoiso' poguhatan. 1.4.5 Kaanu popoindalan do isoiso ponuhuan toi ko' pokionuon. 1.4.6 Kaanu poposogu' om monokodung pomurangadan di nakatahak kokomoi isoiso' koilaan di norongou.

    1 Kaanu poposunud koilaan touhai di norongou.

    2 Kaanu popointalang koilaan di norongou. Kointalangan di pinatahak do tangaanak

    kosudong om olinuud.

    3 Kaanu momoguno koilaan di norongou montok

    mogisuai-suai kohuboyoon. Koilaan di gunoon do

    tangaanak kotunud, oulud om olinuud.

    4 Kaanu mongudio montok mokianu kointalangan

    lobi kokomoi koilaan di norongou.

    5 Kaanu poposuul sogu'. Sogu' di pinosuul do

    tangaanak opinto, kirati', oulud, olinuud om

    popokito woyo pomusarahan di takawas.

    6 Kaanu momonsoi om poposunud pomolingkuman

    di opinto, kirati', oulud, olinuud om popokito woyo'

    pomusarahan di takawas.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    29

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    1.5 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do

    momoguno do boros

    om ayat di pointunud,

    oulud om olinuud id

    pilumaagan.

    1.5.2 Kaanu popolombus ayat di kotunud, oulud

    om olinuud id pilumaagan. 1.5.3 Kaanu momoguno mogikaakawo boros

    pomolohou di kotunud id pilumaagan. 1.5.4 Kaanu momoguno mogikaakawo ayat id

    pilumaagan. 1.5.5 Kaanu mongudio miampai momoguno mogikaakawo boros pongudio di kotunud.

    1 Kaanu popolombus pibarasan toi ko'

    booboroson miampai momoguno ayat

    mintootoiso om loyuk di kosudong.

    2 Kaanu popolombus pibarasan toi ko'

    booboroson miampai momoguno ayat di

    kotunud om loyuk di kosudong.

    3 Kaanu popolombus pibarasan toi ko'

    booboroson miampai momoguno piipiro bontuk

    om kawo ayat om loyuk di kotunud.

    4 Kaanu popolombus pibarasan toi ko'

    booboroson miampai momoguno piipiro bontuk

    om kawo ayat di kosudong om loyuk di

    kotunud.

    5 Kaanu popolombus pibarasan toi ko'

    booboroson miampai momoguno mogikaakawo

    bontuk om kawo ayat di tawasi om loyuk di

    kotunud.

    6 Kaanu popolombus pibarasan toi ko'

    booboroson do alantas miampai momoguno

    mogikaakawo bontuk om kawo ayat di tawasi

    om loyuk di kotunud.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    30

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    1.6 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do poposuul

    topurimanan om

    pomusarahan di oulud

    om olinuud id

    pilumaagan.

    1.6.1 Kaanu momonsoi ayat di kotunud om olinuud kokomoi ahal sondii'.

    1.6.2 Kaanu monusui do sorita toi ko' susuyan.

    1.6.3 Kaanu poposogu' do topurimanan montok

    monolibamban isoiso' kobolingkangan. 1.6.4 Kaanu momolingkum pomusarahan i pinogibaabarasan.

    1 Kaanu popoboros koilaan touhai kokomoi isoiso'

    ahal.

    2 Kaanu monguyad koilaan kokomoi isoiso' ahal.

    3 Kaanu poposunud koilaan tumanud nuludan.

    4 Kaanu mokianu om poposuul koilaan.

    5 Kaanu papapanau pitimbungakan montok

    mogihum ralan ponolibamban isoiso'

    kobolingkangan.

    6 Kaanu papabanta sogu' montok monolibamban

    bobolingkangan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    31

    STANDARD PONUANGAN, STANDARD PAMBALAJALAN OM TAANG KOINABASAN MONTOK KABAALAN MAMBASA' TOUN 6

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.1 Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak popolombus boros tumanud otus om loyuk di pointunud.

    2.1.1 2.1.2 Kaanu popolombus om monompipi' boros tumanud otus om loyuk montok boros:

    a) mintootoiso b) nosugku c) misompuru d) misaup

    1 Kaanu monugut montok popolombus putul boros

    2 Kaanu popolombus boros momoguno otus di

    kosudong.

    3 Kaanu popolombus mogikaakawo boros

    momoguno pomoroitan di kosudong.

    4 Kaanu popisuai otus om loyuk momtok

    mogikaakawo boros.

    5 Kaanu popolombus mogikaakawo boros id ayat

    miampai pomoroitan om loyuk di kotunud.

    6 Kaanu popolombus mogikaakawo boros om

    pointatap momoguno pomoroitan om loyuk di

    kotunud.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    32

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.2 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do

    popolombus frasa om

    ayat miampai

    momoguno

    pomoroitan, loyuk om

    otus di pointunud.

    2.2.2 Kaanu popolombus do frasa toi ko' ayat di otolinahas om loyuk di pointunud . 2.2.3 Kaanu mambasa' miampai ohou di opuhod om otolinahas.

    1 Kaanu momohulit montok popolombus frasa om

    ayat.

    2 Kaanu papadalin loyuk kopolombusan frasa om

    ayat montok popolombus mogisuai-suai

    komoyon.

    3 Kaanu popodemonstrasi ralan mambasa' frasa

    om ayat tumanud loyuk di kosudong.

    4 Kaanu monoinu ralan mambasa' frasa om ayat

    tumanud loyuk di kotunud miampai ohou di opuhod om otolinahas.

    5 Kaanu poposogu' ralan mambasa' frasa om ayat

    tumanud loyuk di kotunud miampai ohou di opuhod om otolinahas.

    6 Kaanu popolombus frasa toi ko' ayat tumanud

    kreativiti sondii'.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    33

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.3 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak mambasa'

    mogikaakawo teks do

    alantas.

    2.3.1 Kaanu mambasa' do alantas. 2.3.2 Kaanu mambasa' mogikaakawo teks tumanud tanda' basa' om loyuk di kotunud.

    1 Kaanu monugut popolombus frasa toi ko' ayat.

    2 Kaanu popolombus ayat mintootoiso miampai

    momoguno pomoroitan om loyuk di kosudong.

    3 Kaanu popolombus mogikaakawo ayat id

    pangaan tumanud pomoroitan om loyuk di

    kosudong.

    4 Kaanu popolombus mogikaakawo ayat id teks

    do alantas miampai momoguno pomoroitan om

    loyuk di kotunud.

    5 Kaanu momili' ralan mambasa' di kotunud

    montok mogikaakawo ayat id teks miampai momoguno pomoroitan om loyuk di

    pointunud.

    6 Kaanu momudali' ralan mambasa' montok

    mogikaakawo ayat id teks miampai momoguno pomoroitan om loyuk di pointunud.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    34

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.4 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak

    monginggumu'

    tinimungan boros.

    2.4.1 Kaanu mambasa' montok mogihum komoyon boros tumanud konteks.

    2.4.2 Kaanu mambasa' montok monguyad komoyon do boros tumand konteks. 2.4.3 Kaanu momoguno do komoiboros montok popoinggumu' do tinimungan boros.

    1 Kaanu popisudong boros om rati' boros.

    2 Kaanu monindu' rati' boros mantad ayat di

    nabasa'.

    3 Kaanu momili' rati' boros tumanud konteks ayat

    di nabasa'.

    4 Kaanu mongusui rati' boros mantad ayat di

    nabasa'.

    5 Kaanu poposogu' rati' boros tumanud konteks

    ayat di nabasa'.

    6 Kaanu momonsoi ayat montok popointalang rati'

    boros.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    35

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.5 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do

    mangarati' om

    manahak do tisuli'

    kumaa koilaan di

    nabasa'.

    2.5.1 Kaanu mangarati' om papatandan koilaan di nabasa'.

    2.5.2 Kaanu monigas do koilaan di nabasa'.

    2.5.3 Kaanu momolingkum koilaan di nabasa'.

    2.5.4 Kaanu manahak sogu' kokomoi koilan di

    nabasa'.

    1 Kaanu monompipi' koilaan di nabasa'.

    2 Kaanu popointalang koilaan di nabasa'.

    3 Kaanu momoguno koilaan di nabasa' montok

    mogikaakawo kohuboyoon.

    4 Kaanu monoinu' koilaan di nabasa' id

    mogikaakawo kohuboyoon..

    5 Kaanu manahak tisuli' di opinto, kirati', oulud om

    olinuud om popokito woyo' pomusarahan di

    takawas kokomoi koilaan di nabasa'.

    6 Kaanu momonsoi pomolingkuman di opinto,

    kirati', oulud, olinuud om popokito woyo

    pomusarahan di takawas kokomoi koilaan di

    nabasa.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    36

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.6 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak momoguno

    mogikaakawo peta

    pomusarahan montok

    popoilo kawagu do

    koilaan di nabasa'.

    2.6.1 Kaanu momonsoi peta pomusarahan montok popokito koilaan di notimung mantad mogikaakawo bahan di nabasa'.

    2.6.2 Kaanu popoundaliu koilaan mantad grafik

    kumaa id linear.

    1 Kaanu mongintutun mogikaakawo peta

    pomusarahan mantad teks toi ko'grafik.

    2 Kaanu momoguno peta pomusarahan di

    kosudong montok monimung koilaan di nabasa'

    mantad teks toi ko' grafik.

    3 Kaanu momoguno peta pomusarahan di

    kosudong montok monompipi' koilaan di nabasa'

    mantad teks kumaa grafik toi ko' grafik kumaa

    teks.

    4 Kaanu momoguno peta pomusarahan di

    kosudong montok popoundaliu koilaan di

    nabasa' mantad teks toi ko' grafik.

    5 Kaanu momoguno peta pomusarahan di

    kosudong montok mongulud koilaan di nabasa'

    mantad teks toi ko' grafik.

    6 Kaanu momoguno peta pomusarahan di

    kosudong montok poposogu' koilaan di nabasa' mantad teks toi ko' grafik.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    37

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    2.7 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak manahang

    do teks di nabasa'.

    2.7.1 Kaanu poposuul topurimanan kokomoi koilaan

    di nabasa'.

    2.7.2 Kaanu manahak kritik toi ko monokodung do

    watak id teks di nabasa'.

    1 Kaanu mongintutun koilaan toi ko' watak di

    tahangon.

    2 Kaanu mogibooboros montok manahak kritik

    kumaa koilaan toi ko' watak.

    3 Kaanu mogibooboros montok manahak kritik miampai poposodia' ponokodung kumaa kritik di

    pinatahak.

    4 Kaanu momolingkum koilaan di naanu montad

    mogisuai-suai tadon montok manahang koilaan

    toi ko' watak.

    5 Kaanu popoindalan pisiwalan kokomoi koilaan

    toi ko' watak.

    6 Kaanu monupu panahangan sondii' kokomoi

    koilaan toi ko' watak..

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    38

    STANDARD PONUANGAN, STANDARD PAMBALAJALAN OM TAANG KOINABASAN MONTOK KABAALAN MONUAT TOUN 6

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    3.1 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak monuat

    miampai momoguno

    ralan ponuatan di

    pointunud.

    3.1.5 Kaanu monuat ayat id ponuatan toomod om

    mirangkai .

    1 Kaanu monugut ponuatan mirangkai om

    mongija' boros maya' ponguhupan do bahan

    pongunsub.

    2 Kaanu minsingumbal monuat frasa miampai

    momoguno ponuatan mirangkai om mongija'

    boros maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

    3 Kaanu momoguno ponuatan mirangkai montok

    monuat ayat om mongija' mogikaakawo boros

    maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

    4 Kaanu monuat ayat id pangaan miampai

    momoguno ponuatan mirangkai di odoropi om

    mongija' mogikaakawo boros maya'

    ponguhupan do bahan pongunsub.

    5 Kaanu monuat karangan miampai momoguno

    ponuatan mirangkai di odoropi om momonsoi

    ija'an maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

    6 Kaanu monuat karangan miampai momoguno

    ponuatan mirangkai di odoropi om momonsoi

    ija'an maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

    Kaanu monuduk om milo omitanan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    39

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    3.2 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak momonsoi

    boros.

    3.2.1 Kaanu monuat boros numbul.

    3.2.2 Kaanu momonsoi om monuat boros

    tumanud bahan pongunsub di pinatahak.

    1 Kaanu monugut monuat mogikaakawo boros.

    2 Kaanu papadalin numbul kumaa boros toi ko'

    boros kumaa numbul.

    3 Kaanu momili' pimato toi ko' putul boros montok

    momonsoi mogikaakawo boros maya'

    ponguhupan do bahan pongunsub.

    4 Kaanu mongulud pimato toi ko' putul boros

    montok momonsoi mogikaakawo boros maya'

    ponguhupan do bahan pongunsub.

    5 Kaanu momonsoi om monuat mogikaakawo

    boros maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

    6 Kaanu momudali' om monuat mogikaakawo

    boros maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

    Kaanu monuduk om milo omitanan.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    40

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    3.3 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do monuat

    mogikaakawo ayat.

    3.3.1 Kaanu momoguno boros sondii' montok

    momonsoi frasa om ayat di kosudong

    tumanud bahan pongunsub.

    3.3.2 Kaanu momonsoi ayat id pangaan toniba'

    miampai momoguno tanda' basa'

    di kotunud.

    3.3.3 Kaanu momonsoi do frasa om ayat id

    pangaan di oulud om agramatis.

    3.3.4 Kaanu momonsoi mogikaakawo ayat di

    oulud om agramatis mantad boros

    di pinatahak.

    3.3.5 Kaanu momonsoi ayat misompuru di oulud

    om agramatis.

    1 Kaanu monugut monuat frasa toi ko' ayat maya'

    ponguhupan do bahan pongunsub.

    2 Kaanu papadalin koilaan mantad bahan

    pongunsub kumaa frasa toi ko' ayat.

    3 Kaanu momili' boros montok momonsoi frasa toi

    ko' ayat miamapai momoguno tanda' basa' di

    kotunud maya' ponguhupan do bahan

    pongunsub .

    4 Kaanu mongulud boros toi ko' frasa montok

    momonsoi ayat miampai momoguno tanda basa'

    di kotunud maya' ponguhupan do bahan pongunsub .

    5 Kaanu momonsoi ayat miampai momoguno

    tanda' basa di kotunud mantad boros di

    pinatahak.

    6 Kaanu momudali' mogikaakawo ayat di

    momoguno tanda basa' di kotunud.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    41

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    3.4 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do monuat

    isoiso' ponuatan

    miampai momoguno do

    format, boros om ayat

    di pointunud.

    3.4.1 Kaanu monuat momoguno format

    ponuatan di kotunud.

    3.4.2 Kaanu monimung koilaan mantad

    mogikaakawo peta pomusarahan.

    .

    3.4.3 Kaanu monoriuk om monuat tonsi toponsol

    montok isoiso' ponuatan.

    1 Kaanu monugut monuat frasa toi ko' ayat maya'

    ponguhupan do bahan pongunsub.

    2 Kaanu papadalin koilaan mantad bahan

    pongunsub kumaa frasa toi ko' ayat.

    3 Kaanu momili' boros montok momonsoi frasa toi

    ko' ayat miamapai momoguno tanda' basa' di

    kotunud maya' ponguhupan do bahan

    pongunsub .

    4 Kaanu mongulud boros toi ko' frasa montok

    momonsoi ayat miampai momoguno tanda basa'

    di kotunud maya' ponguhupan do bahan pongunsub .

    5 Kaanu momonsoi ayat miampai momoguno

    tanda' basa di kotunud mantad boros di

    pinatahak.

    6 Kaanu momudali' mogikaakawo ayat di

    momoguno tanda basa' di kotunud.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    42

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6 TAANG KOINABASAN

    3.5 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak momonsoi

    sorita' di kohiok

    miampai momoguno

    boros om ayat di

    pointunud om olinuud.

    3.5.1 Kaanu monguyad om monuat sorita.

    3.5.4 Kaanu monupu' do sorita' tumanud bahan

    pongunsub.

    3.5.5 Kaanu monupu' do sorita' momoguno ayat

    sondii'.

    1 Kaanu monugut monuat frasa toi ko' ayat maya'

    ponguhupan do bahan pongunsub.

    2 Kaanu papadalin koilaan mantad bahan

    pongunsub kumaa frasa toi ko' ayat.

    3 Kaanu momili' boros montok momonsoi frasa toi

    ko' ayat miamapai momoguno tanda' basa' di

    kotunud maya' ponguhupan do bahan

    pongunsub .

    4 Kaanu mongulud boros toi ko' frasa montok

    momonsoi ayat miampai momoguno tanda basa'

    di kotunud maya' ponguhupan do bahan pongunsub .

    5 Kaanu momonsoi ayat miampai momoguno

    tanda' basa di kotunud mantad boros di

    pinatahak.

    6 Kaanu momudali' mogikaakawo ayat di

    momoguno tanda basa' di kotunud.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    43

    STANDARD PONUANGAN OM PAMBALAJALAN MONTOK KABAALAN KOLUMISON BOROS TOUN 6

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6

    4.1 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do

    monimung koilaan

    maya' mogikaakawo

    aktiviti di kohiok.

    4.1.1 Kaanu momonsoi do folio, buuk skrap, kolaj, tinunturu', lukisan om suai po montok popokito do koilaan

    di notimung.

    4.1.2 Kaanu popokito do koilaan di notimung maya aktiviti manangon, suminding, minsingkono', sumayau om

    popolombus do hiis koubasanan.

    4.1.3 Kaanu papabanta asil di notimung.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    44

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6

    4.2 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak do koilaan

    kokomoi tungkus

    koubasanan tinaru

    Kadazan om Dusun

    maya' mogikaakawo

    aktiviti di kohiok.

    4.2.1 Kaanu monimung om poposuat koilaan kokomoi tungkus koubasanan do tinaru Kadazan om Dusun . 4.2.2 Kaanu popointalang do tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun maya' demonstrasi di kosudong. 4.2.3 Kaanu papapanau do ponoriukan montok mongilo tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun. 4.2.4 Kaanu manahang om momiadang koilaan di notimung.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    45

    STANDARD PONUANGAN OM PAMBALAJALAN MONTOK KABAALAN PURALAN BOROS TOUN 6

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6

    5.1 Id kolimpupuson

    do Toun 6, kaanu

    o tangaanak do

    momoguno do

    sistom tuni Boros

    Kadazandusun

    5.2 Id kolimpupuson

    do toun 6, kaanu o

    tangaanak

    momoguno do

    sistom ijaan

    Boros

    Kadazandusun id

    ponuatan.

    .

    5.3 Id kolimpupuson

    do Toun 6, kaanu

    o tangaanak do

    momoguno

    mogikaakawo

    sompuruan boros

    di pointunud id

    lisan om ponuatan.

    5.3.1 Kaanu momoguno do Boros Ngaran id ayat.

    5.3.2 Kaanu momoguno do Boros Maan id ayat.

    5.3.3 Kaanu momoguno do Boros Ula id ayat.

    5.3.4 Kaanu momoguno do Boros Toguangon id ayat.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    46

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6

    5.4 Id kolimpupuson Toun 6, kaanu o

    tangaanak

    momonsoi

    mogikaakawo

    boros om ayat id

    lisan om ponuatan.

    5.4.1 Kaanu momonsoi mogikaakawo boros mintootoiso.

    5.4.2 Kaanu momonsoi boros nosugku.

    5.4.3 Kaanu momoguno boros misompuru.

    5.4.4 Kaanu momoguno boros misaup id ponuatan.

    5.4.5 Kaanu momoguno pananda wacana id ponuatan.

    5.4.6 Kaanu momoguno patikol di kotunud id ponuatan.

    5.4.7 Kaanu momoguno tanda' basa'.

    5.5 Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o

    tangaanak

    momonsoi

    mogikaakawo ayat

    di agramatis.

    5.5.1 Kaanu momonsoi pola guas ayat di agramatis.

    5.5.2 Kaanu momonsoi ayat mintootoiso om misompuru di agramatis.

    5.5.3 Kaanu momonsoi ayat toomod, ayat pongudio, ayat ponuhuan om ayat kotigagan di agramatis.

  • [DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 6 2014

    47

    SUANG STANDARD STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 6

    5.6 Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o

    tangaanak momoguno

    do kopomoroitan

    ginumu' id lisan om

    ponuatan.

    5.6.1 Kaanu momoguno mogikaakawo Kopomoroitan Ginumu di kotunud id lisan om ponuatan.

    5.7 Id kolimpupuson do

    Toun 6, kaanu o

    tangaanak momoguno

    tukadan id lisan om

    ponuatan.

    5.7.1 Kaanu manahak rati' do tukadan.

    5.7.2 Kaanu momonsoi ayat momoguno do tukadan.