KAWALAN DAN KESELAMATAN

MAKANAN

(Pensijilan MeSTI, GMP dan HACCP)

BAHAGIAN KESELAMATAN DAN KUALITI MAKANAN

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

PENGENALAN

• Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) bertanggungjawab melindungi orang ramai terhadap bahayanya dari segi kesihatan dan penipuan pada penyediaan, penjualan dan penggunaan makanan.

PENGENALAN • Tanggungjawab ini dijalankan berdasarkan :

1

• Akta Makanan 1983

2 • Peraturan-Peraturan Makanan 1985

3 • Peraturan- Peraturan Kebersihan Makanan 2009, dan

lain-lain Peraturan

4 • Polisi kerajaan

5 • Arahan daripada pihak kementerian atau

6 • Mengikut keperluan semasa masyarakat

PERATURAN-PERATURAN

KEBERSIHAN MAKANAN 2009

• Peraturan 9 (Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009)

– keperluan kepada tuan punya, pemunya atau penghuni premis makanan bagi premis yang terlibat dalam pengilangan makanan untuk menyediakan dan mengadakan program jaminan keselamatan makanan (PJKM)

• Tafsiran PJKM di bawah PPKM 2009

“Suatu sistem amalan yang terancang dan didokumenkan yang memberi jaminan bahawa mana-mana jenis makanan tertentu tidak akan memudaratkan pengguna apabila ia dimakan”

• PJKM adalah WAJIB

PERATURAN-PERATURAN

KEBERSIHAN MAKANAN 2009

• YB Menteri Kesihatan telah mengumumkan Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan (PPKM) 2009 :

– 1 Januari 2013 = educational enforcement

– 1 Januari 2014 = penguatkuasaan sepenuhnya

• Jika disabit kesalahan, boleh didenda tidak melebihi RM 10 ribu atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi 2 (dua) tahun.

PERATURAN-PERATURAN

KEBERSIHAN MAKANAN 2009

PROGRAM JAMINAN

KESELAMATAN MAKANAN (PJKM)

PJKM

GMP

MeSTI

HACCP

Bimbingan &

pensijilan

percuma

Bayaran

konsultan

& pensijilan

Bayaran

konsultan

& pensijilan

MeSTI

HACCP

GMP

Dilaksanakan pada 1998

•Berdasarkan permintaan

•Fi dikenakan

Dilaksanakan pada

2012

•Mensasarkan EKS

•Berdasarkan

peraturan

•PERCUMA

Pendekatan jaminan keselamatan makanan mengikut

kesediaan pihak industri makanan

Dilaksanakan pada 2007

•Berdasarkan permintaan

•Fi dikenakan

SKIM PJKM KKM

Skim Pensijilan

Makanan Selamat Tanggungjawab Industri

(MeSTI)

BAHAGIAN KESELAMATAN DAN KUALITI MAKANAN

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

Skim Keselamatan Makanan 1Malaysia (SK1M)

Skim Makanan Selamat

Tanggungjawab Industri (MeSTI)

PENJENAMAAN SEMULA

Pemeriksaan

Keselamatan

Makanan (PKM)

GMP 1 Malaysia HACCP 1 Malaysia

Mengintegrasi elemen-elemen penting

dari ketiga-tiga sub-skim di bawah

SK1M kepada satu yang merangkumi:-

•kawalan kemudahan premis bagi

mengawal kontaminasi

•kawalan proses bagi mengawal risiko

spesifik dalam makanan

•kebolehkesanan/traceability bagi

membolehkan penarikan semula

makanan dari pasaran

LATARBELAKANG MeSTI

• Selaras dengan keperluan Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009

• Mudah (boleh dilaksanakan oleh semua katogeri Industri terutama EKS)

• Mampu Milik (Percuma)

• Tujuan : Membangunkan industri tempatan dari segi pengendalian dan keselamatan produk

ELEMEN MeSTI

1- Rekabentuk dan

kemudahan

2- Pengendali Makanan

3- Latihan

4- Penyelenggaraan

dan sanitasi

5- Kawalan Bahan

Mentah

6- Kawalan Proses

7- Kawalan

Pembungkusan

8- Kawalan

Penyimpanan

9- Kawalan Pengangkutan &

Pengedaran

10- Kebolehkesanan

KEPENTINGAN

PROSEDUR & REKOD

Panduan cara kerja dan cara proses

Cara kerja/ proses dipatuhi

Ciri produk dicapai

Kurang kos operasi

Bukti

• Prosedur yang ditetapkan bagi menghasilkan produk

– menepati spesifikasi

– kualiti secara konsisten

–

TANPA MeSTI/PJKM

Hari 2

DENGAN MeSTI/PJKM

Hari 2

B

A

H

A

N

M

E

N

T

A

H

B

A

H

A

N

M

E

N

T

A

H

PROGRAM JAMINAN KESELAMATAN

MAKANAN (PJKM)

15

Bahan Mentah

Segar & Berkualiti

Kawasan Pemprosesan

Yang Bersih

• Jangka hayat

• Kualiti

• Konsistensi

• Kepuasan

pelanggan

IMPLIKASI PELAKSANAAN PJKM YANG BAIK

• Produk ‘reject’

• Sumber, masa & tenaga

• Keselamatan makanan

16

Bahan Mentah

ROSAK

Kawasan Pemprosesan

KOTOR

• Jangka hayat

• Kualiti

• Konsistensi

• Kepuasan

pelanggan

IMPLIKASI PELAKSANAAN PJKM YANG TIDAK BAIK

• Produk ‘reject’

• Sumber, masa & tenaga

• Keselamatan makanan

CARA PERMOHONAN

• http://fosimdomestic.moh.gov.my (Sistem

Online)

• Menghantar Borang Permohonan ke Unit

Keselamatan dan Kualiti Makanan, Pejabat

Kesihatan Daerah / Jabatan Kesihatan Negeri

KELEBIHAN MeSTI

• PKS dibimbing secara percuma bagi

memenuhi keperluan MeSTI, PPKM 2009 &

pelabelan

• Sijil MeSTI sah untuk 3 tahun

• Kemudahan Green Lane diberikan oleh AVA

(Agri-Food & Veterinary Authority of Singapore)

kepada syarikat pengeksport Pre-packed Fresh

Produce ke Singapura

KELEBIHAN MeSTI

• Sebagai pra-syarat SME Competitive Rating for

Enhancement (SCORE) oleh pihak SME Corp

yang termasuk akses kewangan kepada yang

layak

• Memudahkan pemasaran di pasaraya besar,

KR1M, COOP1M

• Promosi kepada PKS yang memperolehi MeSTI

- laman web BKKM, media-masa dsb.

• Pengeluaran Sijil Penjualan Bebas dalam masa

1 hari TANPA dokumen tambahan

• Pelekat logo percuma kepada EKS yang

mendapat pensijilan MeSTI kali pertama.

KELEBIHAN MeSTI

Skim Pensijilan

GMP (Good Manufacturing Practice) dan

HACCP (Hazard Analysis and Critical

Control Point)

BAHAGIAN KESELAMATAN DAN KUALITI MAKANAN

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

PERINGKAT PENSIJILAN ELEMEN

PENSIJILAN GMP

• Perlaksanaan Sistem GMP.

• Elemen-elemen GMP :

1. Bangunan dan Kemudahan = Kemudahan

2. Kawalan Pengoperasian : Amalan &

Prosedur

3. Pembersihan & Sanitasi

4. Penyelenggaraan & Kalibrasi

5. Pengendali Makanan & Pelawat

6. Aduan, Pengesanan & Penarikan Balik

7. Pemeriksaan Dalaman

8. Latihan

9. Dokumen & Rekod

ELEMEN PENSIJILAN GMP

PERINGKAT PENSIJILAN ELEMEN

PENSIJILAN HACCP 1. Deskripsi Produk

2. Carta Alir Pemprosesan

3. Analisis Bahaya

4. Penentuan Titik Kawalan Kritikal

5. Penentuan Had Kritikal

6. Penentuan Sistem Pemantauan

7. Penentuan Tindakan Pembetulan

8. Penentuan Prosedur Verifikasi

9. Membangunkan Sistem Dokumentasi

& Penyimpanan Rekod

10. Audit Dalaman

11. Mesyuarat Kajian Semula Pengurusan

ELEMEN PENSIJILAN HACCP

FI BARU BAGI PERKHIDMATAN PENSIJILAN HACCP DAN GMP KKM

(berkuatkuasa 1 September 2016)

Sijil Perkara Tempoh Sah

Laku

Fi

HACCP Permohonan Baru 3 tahun BI (RM5400.00)

SME (RM4000.00)

Pembaharuan 3 tahun BI (RM4000.00)

SME (RM3000.00)

Surveilan (per audit) RM 900.00

(Mulai 1 Januari 2019:

RM1800.00)

GMP Permohonan Baru 3 tahun BI (RM4700.00)

SME (RM3500.00)

MiE (RM1800.00)

Pembaharuan 3 tahun BI (RM3500.00)

SME (RM2600.00)

MiE (RM1800.00)

Surveilan (per audit) RM800.00

(Mulai 1 Januari 2019:

RM1600.00)

KELEBIHAN GMP/HACCP

• Meningkatkan pasaran dan keyakikan pengguna

melalui pengguna logo GMP/HACCP pada label

makanan

• Meningkatkan kredibiliti dan imej industri

makanan

• Meningkatkan taraf industri makanan supaya

mampu berdaya saing di peringkat antarabangsa

KELEBIHAN GMP/HACCP

• Memudahkan industri makanan mendapat

pengiktirafan dalam berurusan dengan agensi

kewangan dalam urusan insentif atau bantuan

kewangan

• Memberi kemudahan dalam mendapatkan Sijil

Kesihatan / Sijil Penjualan Bebas

• Mendapat Pensijilan MeSTI KKM secara fast

track

PJKM memainkan peranan penting dalam

melonjakkan industri negara ke tahap global.

Pensijilan MeSTI/GMP/HACCP adalah suatu

pengiktirafan kepada syarikat yang komited

dalam amalan sistem/PJKM untuk memastikan

keselamatan produk makanan yang dihasilkan.

KESIMPULAN

Sila hubungi:

Juhara Lapilte

Ketua Penolong Pengarah

Unit Industri & Pensijilan

Bahagian Keselamatan dan Kualiti Makanan

Jabatan Kesihatan Negeri Sabah

Tel: 088-248 201

Sylvia Stephen

Pegawai Teknologi Makanan C41

Unit Keselamatan dan Kualiti Makanan

Pejabat Kesihatan Kawasan Kudat

Tel: 088-611 581

SEBARANG PERTANYAAN