AsalkhilafahKewujudan institusi khalifah bermula apabila Khalifah Abu Bakar dilantik menjadi khalifah yang pertama setelah kewafatan Nabi Muhammad S.A.W. Nabi Muhammad S.A.w tidak mempunyai anak lelakidan bagindajuga tidakmencalonkansiapa-siapa dalam kalangan sahabat sebelum kewafatannya untukmenjadi ketuaempayar Islam. Walaubagaimanapun,seorang ketua perlu dilantik berikutan agama Islam baru sahaja dikenali demi menjaga keamanan dan perpaduan rakyat pada ketika itu. Pada peringkat awalnya, tiada sesiapa antara sahabat mahupun para pengikut memberikan perhatian seriustentanghalpewarisan takhta khalifah. Setelah kewafatan Nabi pemimpin setiap puak bergelut untuk melantik pemimpin daripada kalangan kaum mereka sendiri.Pada waktu itu ansar (pembantu-pembantu)menjadi aktifmemilihseorang penggantinabi. Namun hajat merekaberhimpun bersamauntuk memilih seorang daripadadi kalangandirimereka terhalang setelah Umar mencadangkan Abu Bakar sebagai khalifah danAnsarmempersetujui dia sebagaikhalifahmereka.Pilihan rayauntuk melantikabubakar berlansung secara tiba-tibadan tidakdirancang.Walaupun pilihan rayakhalifahtelah diadakan disatu perhimpunanansar,keesokannyadiluluskandi masjid. Hal Inimenjadisatu teladan bagipilihan raya berikutnya.

Sistem pilihan raya

Ciri utama yang paling penting dalam memilihkhalifah ialahsistem pilihan rayamereka. Kempat-empatkhalifah dipilih melalui sistem pilihan rayatetapi dengan pelbagai cara yang berbeza.Pilihan rayasebeginiboleh dipanggilpilihan raya secraratidak langsung. Abu Bakarsebelum menjadi khalifah,dipilih olehUmar andAbuUbayda . Umartelah dipilih olehAbuBakar.Uthman pulatelah dipilihatau dilantik olehAbdul Rahman bin Auf dan anggota-anggotalainlembagapilihan raya. SelepaspembunuhanUthman, Alitelah dipilih olehpemimpin pemberontakdankaum utamamadinah.Dalam perkara memilih khalifah itu, keputusan dilakukan olehsebuah lembagapilihan raya yang dikenali sebagai Shura. Merekabiasamenamakankhalifah secara terusdan dipilihdengan sebulat suara.Ini ialahperkara istimewa dalammemilihkhalifah.Mereka yangdi dinamakan namapertamabagipilihanseorang lelakisebagaikhalifahtidak dibenarkan berbuat demikiansekaliia telahdibuat. Hazrat ali pada mulanya enggan mengiktirafAbuBakardan kemudian kepada Uthman sebagai khalifah. Tetapisebaik sahaja pilihandiumumkandia menerimamereka sebagai khalifah. Dalamperingkat awal Islamtidak adaskopuntukpembangkang. Komunitimuslimterpaksa menerimapilihanselepas iadiumumkan olehrakan. Orang Islam ketika itu diminta untuk mengesahkanpilihandengan mengambilsumpah taat setiadi tangan khalifah. Selepas upacaramengangkat sumpahtelah berakhir,khalifah baru dilantikdan digalakkan untukmenyapaorang ramai serta memberikata-kata janji yang akan dilaksanakannya sepanjang tempoh perkhidmatannya sebagai khalifah.Dalam sistemelektif inibeberapamerit diberi keutamaan, iaitu sebagai contoh khalifah perlulah mempunyai watak sebagai orang yangberiman kepada Allah S.W.T. Merit seperti ini secara tidak langsung akan menjadikan negara Islamawaldemokratikdanrepublikan lebih kukuh dibawah naungan seorang khalifah yang beriman. Walaubagaimanapun,sistem pilihan rayakhalifah turut tidak terkecuali daripada beberapa telahbeberapa kelemahan. Setiapkhalifahberimanini telahdipilih disatu cara yang berbeza daripilihan rayayanglain berikutan tidak adacara teraturdalam prosespilihan raya sekaligus menyebabkan perbalahan politik serta pertikaian yang menyebabkan tiga perang saudara yang berlaku pada zaman awal Islam.

Khalifah

Khalifahialahketuayang dilantik olehorang ramaidalam keadaan caraberbincang. Selain itu, perlantikan khalifah tidak tertakluk dengan mana-mana perlembagaan untuk menetapkan kuasa politiknya.Tetapi initidak bermaknabahawa diaberkuasa penuhataukuasanyatidak terhad.Khalifahmestilah menggunakankuasanya menurut kandungan Al-quran dan sunnahnabi. Selepas Abu Bakar dan Umar, khalifah seterusnya turut mengikut cara pemerintahan khalifah sebelumnya iaitu berpandukan Al-Quran dan Sunnah Nabi S.A.W.Khalifah sama sekali tiada unsur kenabian tetapi mereka haruslah menjalankan kewajiban yang tertakluk dalam Al-Quran dalam menjalankan pemerintahan sebagai seorang Muslim.Khalifah akan melaksanakan tanggungjawab utamanya iaitu menjadi Imam solat jemaah di masjid danmenyampaiakan ucapan khutbah Jumaat. Menegetuai doa selepas selesai mengimamkan solat jemaah dianggap sebagai tanda kepimpinan keagamaan dan politik dalam Islam. Mereka yang bertindak sedemikian juga dianggap telah mempersembahkan kepada umum ciri-ciri pemilik kuasa tertinggi dalam menjalankan pemerintahan. Khalifahbukan sahajaketua pentadbir malah mereka juga bertindak sebagai ketua angkatan tentera. Dalam sejarah Islam Khalifah pernah menghantaraskarkenegara asing,melantikjeneralmalah mengarahkanaskar-askarnya untuk menewaskanmusuh, sebagai mana yang telah Umar lakukan dalam pertempuranQadisiya. Dalamprosespelantikanjeneral, danmenghantarekspedisi tenterakhalifahbiasanya mengambilnasihatrakan terdekatdanpenasihatnya.Khalifahjuga hakim besarempayar jajahannya yang pada mulanyatiada jawatanhakim.Khalifah bertindak sebagai hakim dengandirinyaberhak dalam menjatuhkan hukumandan menentukan semuakes. Dalamwilayah taklukannya,gabenor diberi kuasa untuk menjalankan semua tugas kehakimandibagi pihaknya. Sebagai Khalifah, mereka mestilah bercakapperkara sebenar selain menegtuai badaneksekutifdanbadan kehakimanpada waktu itu.Setelah Islam kian bertapak kukuh, jumlah orang Islam semakin bertambah dari hari ke hari menyebabkan Umar merasakan perlunya pemisahan badan kehakiman di setiap wilayah. Dia telah melantik hakim yang dikenali sebagai Qazis. Qazis ditugaskan sebagai hakim di bandar jajahan empayarnya. Kesan daripada pertambahan rakyatnya, skop tugas khalifan menjadi lebih besar dengan terpakasa bertindak sebagai penyelia koleksi hasil, pembinaan terusan dan kerja raya yang lain. Shura

Shura merupakan badan perunding yang terdapat dalam sistem pemerintahan khalifah. Khalifahakan berunding dengan majlis Shura sekiranya terdapat apa-apa masalah yang timbul dalam melakukan sebarang keputusan. Shura merupakan ajaran Al-Quran yang diamalkan Nabi sepanjang pemerintahan baginda. Dalam ayatqurantelah tercatit sepotong ayat yang berbunyi"berundingurusanmerekasesama mereka" iaitu menyeru umat Islam agar mendapat kata sepakat sebelum membuat sesuatu keputusan. Pada zaman pemerintahan Nabi S.A.W, baginda seringkali merujuk kepada sahabat-sahabat sekiranya timbul isu yang perlu diselesaikan yang mana tiada dalam Al-Quran untuk dijadikan rujukan. Sebagai contoh, baginda merujuk kepada sahabat berkaitan keamanan negara suatu ketika dahulu.Pada zaman pemerintahan Umar,pendekatan lebih tegas dijalankannya berkaitan Shura. ".Tiadaperaturan-peraturantetap tentangpembentukanshura ataujumlahahli-ahlinya.Biasanyaiaterdiri daripada sahabta-sahabatyang kebanyakan terdiri daripada kaum muhajirin.Kadang kala pemimpinutamaansarturut dimasukkan dalam pakatandi shurabersama denganmuhajirin. Untukmemanggilsatu mesyuaratseorang bentara, shuradiarahkanuntuk berpusingmengisytiharkan" assalatujamiah"yang bermaksud'pasangkanuntuk solat'.Shura digunakanuntukmenasihatikhalifah dalam pelbagai aspek yang berkaitanprestasi tugas pentadbiran.Khalifah turut mengambil nasihat daripadashura dalam halpenghantaranaskar, perlantikan ketua angkatan perang,gabenor dan pegawai kerajaan. Selain itu Shura tuturt menasihati Khalifah dalam aspek penetapangajiaskar,penilaian cukaidan dipenciptaan jawatan baru dalam kerajaan. Tetapi shura bukansatu badan perundanganberdaulat yang tidak mempunyai kuasamengubah undang-undangIslamataumelanggar perintah Al-Quran dan sunnah. Shura ialahsebuah organisasidemokratikdalam sistem pemerintahan Khalifah. Namun begitu, Shura turut mempunyai beberapa kelemahan seperti kekuranganhukum tertentumengenaikomposisinya,majlis danprosedur. Jawatan dalam majlisshuratidak tetap dan sering kali mengalami perubahan ahli. Sebagai contoh, pada zaman pemerintahan Umar tiada jawatan tetap dalam majlis Shura tetapi Umar akan memanggil para ahli majlis untuk bersidang pada bila-bila masa sekiranya berlaku sebarang masalah yang timbul.

Sekretariat

Di bawah sistem pemerintahan khalifah,tidak adapejabatuntukmenjalankanurusan rasmi kerajaan.Semua kerjadibuat di bawahpenyeliaanperibadisecara langsungoleh khalifah.Akan tetapi oleh kerana tugas dan tanggungjawab yang semakin berat untuk dipikul mereka memerlukan seorang pembantu yang ditugaskan menyelia serta melakukan pelbagai tugas kerajaan. Maka dalam era pemerintahan Umar, beliau telah melantik Ali sebagai pembantunya yang dikatakan menjalankan tugas-tugas kerajaan di halaman Masjid Nabi di Madinah.

Pentadbiranpendapatan

Umum mengetahui bahawa sumber pendapatan pada pemerintahan Nabi S.A.W ialah telah disenaraikan sebanyak lima sumber iaitu Zakat, Jizya,Kharaj, Khums(ghanimah atau harat rampasan perang) dan pendapatan daripada tanah kerajaan(fays).Tiadacara teratur dan khususuntukmemungut hasil tersebut.Sumber-sumberkecilpendapatan akan disimpankepadaperbendaharaan.Kerajaantelah mengagihkan sumber tesebut kepada golongan miskin yang terdiriantarakalangan rakyatdi situ juga. Akan tetapi dengan pertambahanpungutan hasil tersebut telah mengakibatkan perlunya kewujudan satu sistem yang lebih teratur dan dikwal dengan baik. Untuksebab iniumar berhasrat untuk memberikan perhatiannya terhadaporganisasipentadbiranpendapatandengan lebih terperinci berlandaskan prinsip Islamdan menurutideaNabi S.A.WdanAbuBakar. Diajuga memperkenalkan beberapa cukaibaru. Maka,bagi limasumber pendapatantelah ditambah. Sumberdibincangkan di bawahsecara berasingan:Dalam Al-Quran,terdapat sepotong ayat yang berbunyi, "dirikanlah solat dan tunaikanlah zakat" (sura 2: 800).Zakatsememangnya akan diagihkan terhadap fakir miskin sertadikenakan ke ataslelaki.Melalui sistem ini kesedaran sosial terhadap pentingnyazakattelah dapat dijelaskan. Terdapatsatu ideadibelakangkesedaran ini. Dalamperingkat awalhartaperibadi yang disimpan diertikan sebagai suatu dosa dan perlu disucikan dengan membayar zakat..Bayaran-bayarannyawajibke atas orang Islam yang mampu. Jizya ataucukai kepalaialahsatu lagi sumberhasil. Iadikenakan ke atasbukan Islam yang dipanggildhimmis. Umar telah menetapkan satu kadar cukai tahunan yang mengenakan satu dinar(10 dirham setahun) bagi seorang lelaki yang berpendapatan rendah, dua dinar(20 dirham setahun) bagi lelaki yang berpendapatan sederhana dan empat dianr(40 dirham setahun) bagi yang berpendapatan tinggi. Di Mesir pula pemerintahnya menegnakan kadar cukai yang sama seperti Umar lakukan iaitu dua dinar dalam tunai tetapi paderi dikecualikan daripada dikenakan Jizya. Kharaj ataucukai tanahialahsatu lagi sumberhasil penting. Iadikenakan ke atas semuatanahyang didiamipemilik-pemilikbukan Islamselepaspenaklukanoleh Islam.Cukaibilangan tanahtelah ditetapkanmenurut hasil,ciri-ciripemegangan,ketersediaankemudahan-kemudahan, danlain-lain. Tidak lama kemudian orang Islamjuga dimintauntuk membayarkharaj demikepentinganekonomi semasa. Cukai terhadap orang islam dikenakan sebanyak satu per sepuluh daripada hasil yang diusahakan atas tanah mereka Tanah kerajaan,tanahtidak dituntut,tanahdirampas daripemberontak, danlain-lain.,telah diisytiharkanal-fay' danpendapatandaritanah-tanahinidisimpan untukkerja raya kemudahan awam. Ghanimahatauharta rampasanperangtelah diagihkanantara penduduk Islamselepas ditolak satu perlimasaham.Bahagian hartarampasandisimpan untukkeadaan dipanggilal-khums.Ini ialahsatu sumber pendapatanyangpenting di bawah pemerintahan khalifah pertama dan kedua. Iadibahagikan kepada tigabahagian seperti mana yang tertakluk dalam Al-Quran. Tetapisahamnabidan jugasaudara-maranyadibelanjakan untuksenjatadanperalatan tentera.Akhir sekali, umar mengenakansatu cukai barumemanggilushur,ia ialahsatu bebandikenakan ke atasdaganganpedagangbukan Islam. Pada mulanya, perkara tersebut tidak diketahui Umar tetapi telah dilaporkan bahawa rakyat asing yang berdagang di negara-negara Islam tidak membayar cukai.Khalifahmengarahkan untukmengenakan cukaisamapadarakyat asingdan kemudiancukaiinidilanjutkan untukyang bukanIslamjuga.Cukaiinimemberisatu pendapatan yang baikke negeri itu. Tetapitiada cukaidiknakankan terhadapbarangan yangbernilai kurangdaripada 200 dirham.

Baitulmal

Pada zaman pemerintahan NabiS.A.W tidakada keperluanuntuksebuah khazanahbaitulmal.Semua amaun yang dikutipsertakekayaandikumpulkan dariberbagai-bagaisumbertelah diagihkandalam kalangan rakyatsebaik sahaja sumber tersebut diterima.Khalifah pertama mengikutiprosedurnabisangatdengan tegas. Jadi, sebelum umar, baitulmal ialah namaatau satu amalanmengagihkanhasil negerikepada rakyat. Tetapi dengan peningkatan pendapatannegeriumarmerasakankeperluanmenyimpan wangdi pejabatdi bawahpenyeliaanpegawai-pegawai kerajaan. Dia oleh itumenubuhkan baitulaml atauperbendaharaanawamdiibu kotadandi ibu pejabatkedaerahandi bawahpenyeliaanpanggilanpegawaiperbendaharaansahib al-bayat al-mal.Umar ialahmanusia pertamamewujudkansatu perbendaharaanawamdi Madinahpada 636 S.M.di bawah Abdullahal-arqam sebagaipegawaiperbendaharaanyang utama. Abdur rahmanbinubaydi al-qari and mu'aqibtelah dilantik sebagaipenolong-penolongnya. Kemudian,perbendaharaanawamtelah ditubuhkan di semuaibu pejabatkedaerahan. Setiapwilayahmempunyai pegawaiperbendaharaanyang berasinganyang merupakanmandirikawalangabenor.Sudah tentu,pegawai-pegawaiperbendaharaanyangkedaerahanberada dimula bertanggungjawabdalam karya merekakepadagabenortetapi bilaseorang gabenormelesapkankerajaan membiayai, uthmanmembuat semuapegawai-pegawaiperbendaharaan bertanggungjawab secara langsungkepadakhalifah. Selepasperbelanjaan pentadbiranwilayahdankerja raya,wang lebihandihantarkepadaperbendaharaan pusatdi Madinah.

Pentadbiran wilayah

Umar merupakan pelopor danpengasassebenarpentadbiran politikIslam. Untuk kemudahan pentadbiranyang terbahagikepada beberapa empayardalam lapanwilayah, madinah,Syria, jazirah (mesopotemia proper), basrah, kufahMesirdanPalestin.Wilayah-wilayahini ialahsekali lagidibahagikan kepadakawasan.Pentadbiran wilayahketuai olehwaliataugabenor.Waliialahseorang wakilkhalifahdi wilayah itu. Diamempersembahkansemuafungsi-fungsiini dikawasannya sendiri seperti mana khalifahlakukan dalampemerintahannya di Madinah. Diamenerajuidoadan menyampaikan pidatoJumaat.Mengekalkan keamanandanmemesan masukwilayah dipercayaipadanya. Diaseorang komandertenterakedaerahandankadang-kadang dia sendirimenjalankanekspedisi tentera.Waliatau orang kerajaanakan menyelia pengambilan cukai-cukaidi wilayah itu.Setiap kawasanmempunyaipegawai-pegawai daerahnya di bawahgabenor wilayah. Selepaspelantikanwaliatau amil, dia diberi arahansesuaimengenai kuasadantanggungjawabdia. Dipelantikannya walaupunwaliatau amilterpaksa menyediakansatu senaraiterperincihartadan barang kepunyaandia.Jika mana-manapeningkatan luar biasadalam hartanya didapatimaka akana diambil sebagai harta kerajaan negeri itu. Sebagai contoh'umar merampas harta AbuHurayrah dan Amarbin Qazi. Sebagai gaji amauantelah ditetapkan olehkhalifah setelahdirinyadipercayaidengantugas menguruskanjabatan keadilan. Diamenentukan masalahwakafmasjiddanmadrasahdanjika perludiamenerajuidoa. Katibud-diwan dan sahib al-bayt al-mal bertanggungjawabdalamtenteradanmembiayaianggota masing-masing.Pegawai wilayah telah dibayargaji tinggisupayadiri mereka tidak terjebak dengan gejala rasuah.

Polis

Pada permulaannya, tugas polis telah diusahakanoleh orang awamsecara umum.Umarmemperkenalkan pasukan untuk berkawal pada waktu malam danperonda.Sebuah pasukan polisterancang tetapditubuhkan semasaera pemerintahanAli.

Tentera

Tenteramengandungiinfantri,pasukan berkuda,pemanah,satusyarikat-syarikat perkhidmatan,pegawai tentera pangkat atasandanpegawai tentera pangkat bawahan.Atas setiapsepuluh orang askarterdapat seorang pegawai pangkat atasan danmelalui setiapratusorang akan diketui oleh seorang leftenan(qaid). Di atas qaidsterdapat seorangkomander(amir).Panglima besarmula dilantikoleh khalifahmanakala melalui panglima besarpula akan melantikpegawai bawahan. Tetapi diakhir pemerintahan umar, dia mula memperkenalkan sistem pencalonanpegawai bawahan. Pasukan berkudamenggunakanperisai,pedangdantombak panjanguntukpertahanan daninfantribersenjatakanperisai,pedang,tombakdananak panah.Pasukan berkuda memakaiperisairantaidantopi besi.Infantrimenggunakanseluardanbutataukasut seperti afghan dan panjabis.Askar-askarEropahpada masa sekarang telahmengikutisebahagian daripada kod etika pemakaian tersebut.Gendangdan nakaratelah digunakan semasaperangseperti peperangan yang berlaku diBasrah, kufahdi Iraq, Fustatdi Mesir, Qairowandi Afrikadan Mansurah. Penjagaan rapi telah diberi kepada askar-askar dengan tujuan untuk memberi ketenangan terhadap askar apabila bertempur dengan musuh kelak.Seorang askar yang sedang dalam perkhidmatan asingtidak dibenarkan untuk tidakhadir darirumahuntuklebih daripada empatbulanberturut-turut. Aspek kesihatanaskar diberikan keutamaan bagi mengelakkan askar dilanda masalah kesihatan.Berekmerekadialih udara dengan betuldanluas, danmerekatelah dibinadi tempat-tempatrawatan yang sesuai dan selesa. Setiaptenteramempunyai beberapadoktordan doktor-doktor bedahyang berkhidmat secara tetap dengan mereka.Gaji askar pada mulanya dibayar melalui sumber zakattdancukai.Purata gajiseorang askarialah lebih kurang 600 dirhamsetiap tahun. Selaingajiini, setiapisteridananak-anakseseorang askar turut diberi keistimewaan di negeri itu. Setiapaskarjugamendapatcatuanbebas,bajudan kasut. Selain ini,empatperlimadaripadarampasandiedarkandi kalanganaskar.

Pelayarandi bawahkhalifahberiman

OrangArabdikelilingdi lautan serta permukaan yang berair sepertiTelukParsidi timur,LautanIndiadi selatandanLaut Merahdibarat. Tanah Arab merupakan sebuah kawasan yangterkenal dengankekeringandan ketandusannya. Memandangkan keadaan geografi negara merekasebegitu mereka telah menjalankan aktiviti pertanian dan penternakan di oasissecara semula jadiuntukmenjadi satu komunitikomersial.Sejak dahulu kalapeniaga-peniagaarab begitu saying serta cinta akantanahdanair mereka kerana sudah terbiasa dan lali dengan keadaan sedemikian.Keadaan-keadaansemula jadiorang Arabmembuatkan penduduk negara arab ialah penduduksebuah negara yangtakut akanlaut. Apabila rebut melanda,nabi memintapengikutnyaberpindahke Abyssiniauntuk keselamatan.Setelah tahunkelimahijrah,satu gerombolan15orang lelakidanwanitameninggalkanmekah danditemuidi Jeddah dalamduabuahkapal dagangyang ingin berlayar ke Abyssinia. Di bawah zaman pemerintahanAbuBakarand Umar Islam dapt menjelajah hingga menembusiFarsidantelukParsi serta Mesir. Oballah ialahsatupelabuhan lamaditelukParsi.Kapalmembawa kargodan dagangan seperti tembikardari pelabuhanini ke India. Pada ketika itu Sepanyol, Afrika Utara dan Eropah merupakan kuasa besar dalam bidang pelayaran dan kelautan terutamanya di Laut Mediteranian. Mu'awiyah yang merupakangabenor Syria pada waktu itu, mahuuntuk menyerangrom melalui jalan laut tetapi Umar melarangnya. Tetapi bilakebuluranterukmeletus diArabdi 18H Umar memerlukanjagungdari Mesir.Kerana ia akanmengambil masa yanglamabagi pengimportan kepada orangArabmelalui darat,dia mengambil keputusan untuk menggunakan jalan air dengan menggunakansebuah terusan yang panjangnya69 batumengalirdariSungai Nilke LautMerah. Bilakerjatelah disiapkan, 20buahkapal jagungmenelusuridari Sungai Nilke LautMerahdanberlabuh dengan selamatdi lar,pelabuhanmadinahpada waktu itu.Ekspedisiorang Islamyang pertamamelalui jalanlauttelah dijanjikan olehal-akabinal-hadrami merentasiTeluk Parsitanpa sekatan. Umur sebenarpelayaranarabbermula dari pemerintahan Uthman.Laksamanaarab pertamaialahAbdullahbinQays Harithyang membuatlima puluhserbuantentera laut terhadap Romyang berada dalamkeganasannya tersendiri tetapi selepas perang diaterbunu. Dalam 28H. arabs bertindak melanggarCyprus. Mu'awiyah dan Abdullah menerajuiorang Syriadantentera lautMesir. Arabberansur-ansurmendudukikebanyakan pulau-pulaudi lautanMediterranean.Uthman mewakilkansaudara lelakinya iaitu Hakam sebagainaibraja mudadi Bahrain. Dia terpaksa menyediakansatu armadauntuk dihantar ke India.Thana telah diserbuolehkapal-kapal peranghakam.Satu lagi serangantelah dibuat atas Bahrain dan kemudian Mughirahbin Al-Abi dihantaruntuk menyerangdabul (thatta),pelabuhansind.Selepas itu, tiadaekspedisi tenteralaut yang dilihat agak penting sehinggakemunculan kerajaan Umayyah dalamkuasa.

DhimmisDhimnis merupakan golongan dijajah yang mendapatperlindunganorang Islam. Dhimmistelah dikecualikandaripada perkhidmatantenteramuslim dan sebagai gantiperkhidmatan tenteramereka terpaksamembayarjizya. Merekatinggaldalam keadaan keselamatan yang dijaminserta memiliki hubungan yang baik dengan orang Islam.Mereka berhak menikmati persamaan hakdankeistimewaandi negeri itu. Dalampenghormatanini Mr. Wellhausenmenyatakan bawaha, "Umarmempunyai satu pandangancenderungke ataskelebihan warga bukan Islam sehingga tidak mengabaikan kebajikanmereka".. Diamembantu orang miskindalam kalangan bukan Islamdengan mengambil dana hasil daripada Baitulmal. Khalifahmengawalgereja, tempat beribadat sertatempat sucilain bagi bukanIslam. Selainkebebasan suara hati, warga bukan Islam menikmati kebebasan mahkamah dan undang-undang.ProfP.K. Hittimenyebut, "orang Bukan Muslim berada di luar tonggakundang-undangmuslim, merekadibenarkan melaksanakanbidang kuasa undang-undang gerejamereka sendiriseperti yangditadbir olehketua-ketuamasyarakat beragamamereka sendiri". Warga bukan Islam hidup dalam keadaan berganding bahudenganmenikmati kebebasankeagamaan, kehakiman, keselamatan hidup dan harta. Darifakta-faktadi atasjelaslahdasar pemerintahan Khalifah yang memberi kebebsan dan keistimewaan terhadap golongan Dhimnis membuktikan bahawa pemerintahan Khalifah begitu pemurah.

Kehidupan sosial

Kahlifahmenerajuisatu kepimpinan yangmudahdanjujur.Dipetik dariAl-Bayn yangKetua Khalifah memerintahsebuah empayarluasmenerajuihidupseorang petapa.Tiadaistana-istana seperti rajatelah dibinauntukkediamanmereka, tiadabangunan indahtelah ditegakkanuntukdewanmajlismereka. Merekarasaberbanggadipondokmereka tinggaldisemasa merekabekerjadanbekerja untukkehidupan harianmereka.Mereka tidak berasasebarang rasamaludalam melakukankerjarumah tanggadengantangan merekasendiri,mereka tidakberasakeperluanmenempatkanmana-manapengawal peribadidi hadapanpintumereka untuk menjagakeselamatan dirimereka. Mereka menganggap sekiranya mereka berboros dalam mnyediakan pelbagai kemudahan terhadap diri sendiri yang akan menjadi mangsa-mangsaialahgolongan miskin.HatimerekamendedikasikancintaTuhanpada waktu malamdan jasad mereka bekerja di siang hari. Rumah orang kayadihias dengan indah.Bajuaraborang Badwidikandungsehelai bajupanjangmudahdenganbengkungkulit.Sehelai jubahlonggarrambutunta juga digunakan ataskemeja manakala dimedan pertempuranmerekamemakai seluardengankemeja.Serbantelah dipakaisebagaisatu hiasan kepalaoleh arab. Tetapiorang kelas atasanpada umumnyamemakai seluar,lamakemejadanbengkungsutera.Baju wanitadikandungtroserlonggar,sehelai bajudansatujaket ketat. Tetapibajuutamaialahsatu jubahlabuh. Muzikamat digalakkandalammasyarakatarab dan tempatrekreasi utamaorang ramai akan diadakan naynyian serta bermainserulingdangitar. Budaya masyarakat Arab sebelum kedatangan Islam ialah mereka gemar minum arak,berjudidan hidup dalamkemewahanharta benda. Akan tetapi selepaskedatanganIslam umumnya,serta kewujudan pemerintahan Khalifah khususnya masyarakat Arab menjadiseriusdalamadabmereka danikhlas dalam sesuatu yang mereka lakukan.Kedudukan wanita dilonjakkan kepada tahap tertinggi serta diperbaiki statusnya. Mereka dibenarkan berseronok serta pelbagaikeistimewaan telah diberi termasukharta suami. Mereka mendapat hakuntuk memilih suamimereka. Mereka boleh bergaul dengan masyarakat secara bebasdi khalayak ramai,menghadirikhutbahkhalifahm malahmengambil bahagiandalam peperangan.Sistempoligami ketika itu agak popular tetapi tidak dipraktikkan secara meluas.Perhambaantelah dimansuhkandan khalifahmemulihkan kembalihamba-hamba denganmemberi pelbagai keistimewaan sama rata dan keadilan. Kedudukanmereka jauh lebih baik dalam pemerintahan khalifah. Secara keseluruhannya dapat diperkatakantanpa sebarangkeraguanbahawa sepanjang tempoh pemerintahan zaman Khalifah merupakan zaman yang cemerlang serta segala yang dijalankan sepanjang pemerintahan tersebut akan kekal pencapaian manusiayangpaling menakjubkandirekodkan dalam sejarah. Di atas qaidsterdapat seorangkomander(amir).Panglima besarmula dilantikoleh khalifahmanakala melalui panglima besarpula akan melantikpegawai bawahan. Tetapi diakhir pemerintahan umar, dia mula memperkenalkan sistem pencalonanpegawai bawahan. Pasukan berkudamenggunakanperisai,pedangdantombak panjanguntukpertahanan daninfantribersenjatakanperisai,pedang,tombakdananak panah.Pasukan berkuda memakaiperisairantaidantopi besi.Infantrimenggunakanseluardanbutataukasut seperti afghan dan panjabis.Askar-askarEropahpada masa sekarang telahmengikutisebahagian daripada kod etika pemakaian tersebut. Jawatan polis pula wujud setelah zaman pemerintahan Ali sebagai Khalifah tetapi sebelumnya hanya wujud pengawal pada waktu malam serta peronda.

KESIMPULAN

Secara kesimpulannya, dapat dilihat sistem pemerintahan Khalifah begitu sempurna dari segi aspek politik,ekonomi dan sosial. Umum mengetahui bahawa selepas kewafatan Nabi Muhammad S.A.W, berlaku kekosongan pada jawatan pemimpin negara Islam dan pengaruh jajahannya. Sistem khalifah yang mula diperkenalkan tersebut telah berjaya membangunkan negara Islam dengan pesatnya kesan akibat daripada kepimpinan yang berlandaskan Al-Quran dan Sunnah. Dari segi pemilihan pemimpin, proses pilihan raya secara tidak langsung dengan menamakan calon terlebih dahulu dilihat begitu teratur dan licin walaupun tiada sebarang persediaan dilakukan sebelumnya. Jika dilihat dari sudut politik, kewujudan majlis Shura begitu jelas menampakkan kesepakatan dalam pentadbiran sistem pemerintahan khalifah tersebut. Majlis Shura dianggotai sahabat-sahabat terdekat diwujudkan untuk membincangkan serta memberi kata putus terhadap masalah yang timbul yang mana tiada dalam nas-nas Al-Quran untuk dirujuk. Di samping itu,dari sudut pengurusan pentadbiran pula,wujud suatu jawatan yang dikenali sebagai pembantu khalifah untuk mengurus serta mnyelia kerja-kerja berkaitan kerajaan dan negara. Jawatan tersebut wujud berikutan berlaku penambahan jajahan takluk negara Islam yang dinaungi oleh seseorang Khalifah. Seterusnya, pada zaman pemerintahan Khalifah Umar, wujudnya sistem pentadbiran wilayah yang amat sistematik. Umar telah bertindak membahagi pengaruh empayarnya kepada lapan bahagian yang terdiri daripada lapanwilayah iaitu madinah,Syria, jazirah (mesopotemia proper), basrah, kufahMesirdanPalestin.Wilayah-wilayahini ialahsekali lagidibahagikan kepadakawasan.Pentadbiran wilayahketuai olehwaliataugabenor.Waliialahseorang wakilkhalifahdi wilayah itu. Diamempersembahkansemuafungsi-fungsiini dikawasannya sendiri seperti mana khalifahlakukan dalampemerintahannya di Madinah. Selain itu, seorang khalifah juga mempunyai tugas sebagai hakim di wilayah pengaruhnya yang mana mempunyai kuasa untuk menetukan sesuatu hukuman serta menyelesaikan sesuatu isu yang berbangkit. Namun begitu, pada era pemerintahan Umar beliau telah menyerahkan tugas hakim kepada gabenor sesebuah wilayah yang ditaklukinya.Dalamwilayah taklukannya,gabenor diberi kuasa untuk menjalankan semua tugas kehakimandibagi pihaknya. Sebagai Khalifah, mereka mestilah bercakapperkara sebenar selain menegtuai badaneksekutifdanbadan kehakimanpada waktu itu.Setelah Islam kian bertapak kukuh, jumlah orang Islam semakin bertambah dari hari ke hari menyebabkan Umar merasakan perlunya pemisahan badan kehakiman di setiap wilayah. Dia telah melantik hakim yang dikenali sebagai Qazis. Qazis ditugaskan sebagai hakim di bandar jajahan empayarnya. Dari segi pertahanan negara pula, jawatan tentera dan polis telah diwujudkan. Tenteramengandungiinfantri,pasukan berkuda,pemanah,satusyarikat-syarikat perkhidmatan,pegawai tentera pangkat atasandanpegawai tentera pangkat bawahan.Atas setiapsepuluh orang askarterdapat seorang pegawai pangkat atasan danmelalui setiapratusorang akan diketui oleh seorang leftenan(qaid). Di atas qaidsterdapat seorangkomander(amir).Panglima besarmula dilantikoleh khalifahmanakala melalui panglima besarpula akan melantikpegawai bawahan. Tetapi diakhir pemerintahan umar, dia mula memperkenalkan sistem pencalonan pegawai bawahan. Pasukan berkudamenggunakanperisai,pedangdantombak panjanguntukpertahanan daninfantribersenjatakanperisai,pedang,tombakdananak panah.Pasukan berkuda memakaiperisairantaidantopi besi.Infantrimenggunakanseluardanbutataukasut seperti afghan dan panjabis.Askar-askarEropahpada masa sekarang telahmengikutisebahagian daripada kod etika pemakaian tersebut. Jawatan polis pula hanya wujud pada zaman pemerintahan Khalifah Ali. Walaubagaimanapun, jawatan yang seakan-akan polis telah wujud sebelumnya lagi iaitu pengawal pada waktu malam dan peronda yang menjalankan tugas tanpa penetapan sebarang bayaran. Dalam aspek ekonomi pula, kewujudan Baitulmal dilihat begitu efisyen dalam menyelesaikan masalah ekonomi negara. Sumber pendapatan negara yang pada zaman pemerintahan Nabi Muhammad S.A.W pada mulanya hanyalah lima. Tetapi ianya semakin bertambah pada zaman pemerintahan khalifah seterusnya yang memperkenalkan cukai baru seperti al-fay dan sebagainya. Tambahan pula, penetapan kadar zakat bagi lelaki Muslim secara langsung dapat meningkatkan pendapatan negara selain memnuhi tuntutan agama. Akhir sekali, dari sudut sosial pula kehidupan masyarakat pada zaman pemerintahan khalifah digambarkan sangat harmoni. Darjat kaum wanita ditinggikan selepas kedatangan Islam. Mereka diberi keistimewaan dan kebebasan dari segi sosial. Seterusnya, kadar kemiskinan dilihat dapat dikurangkan berikutan perkaitan kebijaksanaan pemimpin dalam aspek, sosial dan ekonomi sepanjang pemerintahan dijalankan.14