Bab 3 : Struktur, Fungsi dan Metabolisme 3.2 Sel Haiwan

Struktur, Fungsi dan Metabolisme

Sel HaiwanBahagian-bahagian Sel HaiwanMembran selSitoplasma NukleusRetikulum EndoplasmaRibosomMitokondrionJasad Golgi LisosomVakuolSentriol

Gambar Sel Haiwan

vakuolSEL HAIWANmitokondriaJasad golgiretikulum endoplasmalisosommembran selnukleussitoplasmanukleousGambar Sel Haiwan dan Keterangannya

Struktur dan Fungsi Sel HaiwanBahagian SelStruktur FungsiMembran Sel /Membran Plasma

Merupakan bahagian paling luar yang membatasi isi sel dengan sekitarnya. Tebal membran sel kira-kira 10 nm. Terdiri daripada molekul protein yang terselit di antara molekul lipid. Menyelaputi kandungan set (sitoplasma) Melindung organel-organel di dalam sel. Mengawal pergerakan bahan ke dalam dan ke luar sel. Sitoplasma

Merupakan cairan sel dalam sel. Di dalam terdapat berbagai organel sel.

Bertindak sebagai medium di mana metabolisme sel berlaku.

Bahagian SelStruktur FungsiNukleus

Organel berbentuk sfera atau bujur yang terdiri daripada membran nukleus, nukleolus, dan nukleoplasma yang mengandungi kromosom. Mengawal keseluruhan aktiviti sel. Membran nukleus mengawal pengaliran sesuatu bahan ke dalam dan ke luar nukleus.Nukleolus merupakan tapak pembentukan ribosom.Ribosom

Organel kecil yang tertabur secara bebas di dalam sitoplasma atau terikat pada jalinan endoplasma.

Merupakan tempat berlangsungnya sintesisi protein.

MitokondrionOrganel berbentuk sfera atau bujur.Mitokondrion diselaputi dua lapisan membran.Membran luar adalah licin sementara membran dalam berlipat-lipat.Merupakan tapak penjanaan tenaga hasil daripada pengoksidaan bahan makanan.

Bahagian SelStrukturFungsiRentikulum Endoplasma

Berbentuk tabung pipih berpasang-pasangan.RE kasar > mempunyai ribosom.RE halus > tidak mempunyai ribosom.Struktur RE hanya dapat dilihat dengan mikroskop elektron.Membentuk rangkaian pengangkutan dalam sel.RE kasar > mengangkut protein yang disintesiskan di dalam ribosom.RE halus > mensintesis serta mengangkut lemak dan gliserol.

Badan GolgiTerdiri daripada beberapa kantung pipih bermembran yang tersusun selari.Organel ini dikelilingi vesikel.

Menyelesaikan sintesis karbohidrat, glikoprotein, dan hormon.Bahan-bahan ini dibungkus dan dibebaskan daripada sel melalui vesikel rembesan.

Bahagian SelStrukturFungsiLisosom

Salah satu enzimnya iaitu Lisozym.Berbentuk bulat yang dibatasi oleh membran tunggal.Dihasilkan oleh badan golgi yang penuh dengan protein.Mempunyai enzim hidrolitik untuk pencernaan polisakarida, lipid, asid & protein.Penghasil dan penyimpan enzim pencernaan seluler.Vakuola

(Hanya pada haiwan tertentu memiliki vakuola, ukuran kecil dan sedikit sahaja.)Organel mempunyai bentuk, ukuran dan fungsi berbeza-beza.

Menyimpan cadangan makanan.

Sentriol

(Hanya terdapat dalam sel haiwan.)Berupa kumpulan mikrotubulus strukturnya berbentuk bintang.

Berperan dalam proses pembelahan sel yang terjadi secara mitosis dan miosis.

Persamaan Sel Haiwan & Sel TumbuhanKedua-dua sel mempunyai nukleus, sitoplasma, membran sel, mitokondrion, ribosom, rentikulum endoplasma kasar, rentikulum endoplasma halus dan badan golgi.

Perbezaan Sel Haiwan & Sel TumbuhanSel HaiwanPerkara Sel TumbuhanLazimnya lebih kecil daripada sel tumbuhanSaiz selLazimnya lebih besar daripada sel haiwanBentuk tidak tetapBentuk selDinding sel memberikan bentuk tetapTidak memiliki Dinding selMemiliki dinding sel berselulosaTidak memiliki KloroplasBiasanya berkloroplasBiasanya tiada vakuol. Sesetengah sel haiwan mempunyai vakuol kecilVakuol Mempunyai vakuol yang besarMenyimpan glikogenBahan simpanan Menyimpan kanjiMemiliki Lisosom Tidak memilikiMemiliki Sentriol Tidak memiliki (kecuali pada tumbuhan tingkat rendah)Metabolisme Sel Haiwan Proses-proses pengubahan biokimia yang terjadi di dalam sel dan dapat dibezakan menjadi anabolisme (penyusunan) dan katabolisme (penguraian).Penyusunan pada sel-sel haiwan tidak seperti dengan sel tumbuhan, tetapi katabolismenya mempunyai kesamaan dengan sel tumbuhan meliputi peristiwa respirasi, iaitu pembakaran zat-zat makanan menjadi tenaga. Metabolisme Sel HaiwanAnabolisme (Penyusunan) Sintesis Lemak Lemak dapat disintesis dari karbohidrat dan protein, kerana dalam metabolisme, ketiga zat tersebut bertemu di dalam kitar Krebs.

Sintesis Protein Sintesis protein yang berlangsung di dalam sel, melibatkan DNA,RNA dan Ribosom.

Kemosintesis Proses asimilasi karbon yang tenaganya berasal dari reaksi-reaksi kimia, dan tidak diperlukan klorofil.

Katabolisme (Penguraian)Glikolisis Berlangsung di sitoplasma. Mengubah satu molekul glukosa menjadi dua molekul asid. Dihasilkan tenaga sebesar 2 ATP dan 2 NADH untuk setiap molekul glukosa. Dekarboksilasi Oksidatif Asam Piruvat Berlangsung pada matriks mitokondria. Mengubah asid menjadi Asetil-KoA. Dihasilkan 1 NADH dan CO, untuk setiap molekul asid menjadi Asetil-KoA.

Siklus Krebs Berlangsung pada metriks motokondria. Mengubah Asetil-KoA menjadi CO. Dihasilkan 1 ATP, 1 FADH dan 3 NADH untuk setiap molekul senyawa Asetil- KoA.

Sekian, terima kasih.