1

PENGENALAN KEPADA PANGKALAN DATAOBJEKTIF: Membezakan data dan maklumat. Mendefinisi pangkalan data. Membincangkan komponen sistem pangkalan data. Menerangkan kegunaan pangkalan data dalam perniagaan Membincangkan jenis-jenis pangkalan data dalam konteks organisasi.

2

Data & Maklumaty Data ?Data ialah fakta mengenai suatu benda, perkara, orang, entiti, kejadian atau yang seumpamanya

3

Data & Maklumaty Maklumat ?Maklumat ialah data yang telah diproses dan disusun atur ke dalam bentuk yang boleh digunakan untuk membuat keputusan.

4

Ciri-ciri datay Ketepatan - Sejauh mana data itu bebas daripada kesalahan y Kesempurnaan - Tiada kekurangan data-data tertentu y Berwibawa - Boleh dipercayai, mempunyai keaslian y Tidak basi y - masih baru dan berguna, tidak ketinggalan zaman5

Pangkalan Data???

6

Pangkalan Datay Pangkalan data adalah himpunan

data-data yang berkaitan yang dikongsi bersama oleh berbagai kategori pengguna bagi memenuhi kehendak maklumat sesebuah organisasiA database is a self-describing collection of integrated records David M. Kroenke7

Teknik Simpanan Data: Sistem Berasaskan Faily Awal 1950-an hingga 1970-an, data disimpan dalam

bentuk fail. y Pada peringkat awal, sistem aplikasi dibangunkan secara berasingan diantara satu dengan yang lain. y Data untuk satu sistem aplikasi tidak dapat digunakan untuk aplikasi yang lain. y Setiap aplikasi mempunyai data masing-masing yang disusun dalam bentuk fail data (data file)

8

Kelemahan sistem pemprosesan fail1. Perulangan data yang tidak terkawal. 2. Pengasingan data yang tidak konsisten 3. Kebersandaran format data 4. Ketidakserasian fail 5. Kesukaran mewakilkan data organisasi

9

MENGAPA PANGKALAN DATA?y y y y y y

Beralih daripada corak penghitungan (compute) kepada maklumat peringkat paling rendah : scramble to webspace peringkat paling tinggi : aplikasi bersifat saintifik Set-set data meningkat secara diversity (kepelbagaian) dan berjilid (volume) Perpustakaan digital, video berinteraktif, projek Genoma, projek EOS DBMS meliputi kebanyakan bidang sains Komputer

10

Kelebihan pangkalan datay Boleh menyimpan data yang kompleks yang boleh

dicapai dengan mudah menggunakan Query. y Memudahkan pengguna untuk menyelenggara data secara serentak. y Data lebih selamat kerana mempunyai lapisan tersendiri.

11

Contoh kegunaan Pangkalan Datay Perpustakaan y Bank y Pasaraya y Universiti y Pelancongan

12

Jenis-jenis pangkalan dataJENIS KEGUNAAN Persendirian JENIS SENIBINA Komputer pribadi (internal) Komputer pusat (centralized) pelanggan Pelayan (clientserver) 1 BILANGAN PENGGUNA SEREMPAK SAIZ CONTOH

< 10 Megabyte

Sistem pangkalan data Klinik Sistem tempahan tiket kapal terbang Sistem pangkalan data perpustakaan Perdagangan elektronik Syarikat insuran multinasional

Organisasi

25 100

Trillion byte

Kumpulan kerja (work group) Umum Organisasi Global

< 25

< 100 Megabyte Beberapa ratus Megabyte Berbilion byte

Internet Tidak terhad (external)/online Teragih (distributed) > 100

13

Sesebuah pangkalan data mempunyai dua keperluan penting iaitu:1. Perkaitan Fail data secara logik disusun untuk menghapuskan atau mengurangkan data yang berlebihan & memudahkan capaian data. 2. Perkongsian Kesemua pengguna yang layak di dalam sesebuah organisasi boleh mencapai data yang sama untuk kegunaan dalam pelbagai aktiviti.

14

Kelemahan Pangkalan Datay Kos DBMS adalah tinggi y Penambahan kos perkakasan y Kos penukaran y Saiz dan kerumitan DBMS y Risiko kegagalan

15

Hirarki datay Sistem komputer menyimpan data dalam bentuk hirarki y Bermula dengan bit, bait ,medan, rekod, fail dan pangkalan dataBit Bait / Huruf Bait / Huruf Medan Rekod Fail Fail + Metadata + Indeks + Aplikasi + Metadata

Bit

Medan

Rekod

Pangkalan Data

16

Sistem Berasaskan Pangkalan DataPengguna

Pangkalan data

DBMS

17

Pangkalan DataHEA Sistem Kuliah Data Dewan Kuliah HEP Sistem Aktitvi Pelajar Sistem Pengurusan Pangkalan Data Data Pensyarah Data Pelajar Data Aktiviti Data Penaja

Bendahari

Sistem Biasiswa

18

Persekitaran Sistem Pangkalan DataTerdiri daripada 5 komponen utama: 1. Perkakasan 2. Perisian 3. Manusia 4. Tatacara/prosedur 5. Pangkalan Data

19

Persekitaran Sistem Pangkalan Data

20

Persekitaran Sistem Pangkalan Data1. Perkakasan - Komputer 2. Perisian - Perisian sistem kendalian (o/s, utility & perisian rangkaian) - Sistem Pengurusan Pangkalan Data (Database Management System/DBMS) - Perisian penggunaan (bahasa peringkat tinggi/Structured Query Language)

21

Persekitaran Sistem Pangkalan DataDBMS? (Database Management System) Sistem perisian yang membolehkan pengguna menakrif, mencipta, mengemaskini, menyusun, mengurus dan menyenggara pangkalan data. DBMS juga mengawal capaian terhadap data dalam pangkalan data. Cth produk DBMS : SQL, Oracle, dBase, Paradox, Ingres, Foxpro, Ms Access dsb. Terdapat 4 komponen utama DBMS: Model data Bahasa definisi data (DDL) Bahasa manipulasi data (DML) Kamus data

22

DBMSy Model data y Mentakrifkan cara data disusun y Cth: Hirarki, rangkaian, relational, berorientasikan objek, hypermedia, objek-relational dan multidemensi y Bahasa definisi data (DDL) y Mentakrifkan jenis data yang disimpan dalam pangkalan data dan bagaimana cara ia disimpan y DDL digunakan untuk mentakrifkan skema y Skema adalah penerangan mengenai kandungan pangkalan data dan senarai item-ietem dan hubungannya

23

DBMSy Bahasa Manipulasi Data (DML) y Digunakan bersama bahasa generasi ke-3, ke-4 dan bahasa berorientasikan objek untuk mencapai kandungan pangakalan data supaya ia boleh ditambah, diubahsuai dan dihapuskan y Bahasa Pertanyaan Berstruktur (SQL) adalah salah satu DML yang paling popular y Contoh arahan: SELECT, INSERT, DELETE, UPDATE y Kamus Data y Menyimpan definasi elemen-elemen data dan ciri-cirinya y Elemen-elemen data mewakili sesuatu medan y Cth: individu, perniagaan, aturacara, laporan dll.24

Persekitaran Sistem Pangkalan Data3. OrangTerdiri daripada 2 iaitu: i. Pengamal sistem pangkalan data (developer): Pengaturcara, pentadbir data, pentadbir pangkalan data dsb. ii. Pengguna akhir sistem

4. Tatacara- Meliputi peraturan, piawaian dan panduan rekabentuk sehinggalah kepada penggunaan pangkalan data tersebut25

Persekitaran Sistem Pangkalan Data5. Pangkalan dataMengandungi 4 elemen utama: i. Data pengguna -Data sebenar dalam bentuk jadual (table)-baris & lajur ii. Metadata- Keterangan struktur p/d kamus data iii. Indeks Perhubungan antara data-data, memudahkan capaian . iv. Aplikasi Metadata Menyimpan format borang, laporan,pertanyaan26

Konsep asas pangkalan datay 1. Jadual (table)

- Merupakan sekumpulan maklumat mengenai suatu topic tertentu. Ia terdiri daripada baris (rekod) dan lajur (medan). y 2. Rekod (Record) - Merupakan baris mendatar di dalam sesebuah jadual. y 3. Medan (field) - Merupakan lajur tegak di dalam sebuah jadual y 4. Kunci Primer (Primary Key) - Terbentuk daripada satu medan dalam jadual yang mempunyai nilai yang unik. Cth : no_kp, ID_staf

27

medan

No_KP 840317015780 840108236221

Nama Nadia Ahmad

Tarikh Lahir 17 Mac 1984 8 Januari 1984 rekod

TID1103/Aplikasi Komputer Dlm Pengurusan

28

Model Perhubungan Entitiy Definisi Model Perhubungan Entiti: Adalah satu

model yang mewakilkan data secara logikal untuk keperluan sesebuah organisasi atau dalam urusan perniagaan. y Ia menunjukkan hubungan sesuatu data

29

MODEL PERHUBUNGAN ENTITIy Model Perhubungan Entiti bagi pembelian keretaPerhubungan (Relationshiop)

KELUARKAN Nama Kilang No. Syarikat Alamat No Jenis Pendaftaran

DIBELI OLEH

Nama Alamat

Warna Model

No.KP

Entiti

ENTITI : KILANG, KERETA, PEMBELI ~ Perhubungan : Mengeluarkan, Dibeli Oleh~

30

ELEMEN-ELEMEN MODEL PERHUBUNGAN ENTITIELEMEN Entiti SIMBOL DEFINISI Terdiri daripada objek, peristiwa, konsep, orang, atau tempat dimana maklumat hendak disimpan dalam pengkalan data Sifat atau ciri entiti

Atribut

Perhubungan

Perkaitan antara dua entiti

31

ENTITIy Mempunyai satu set attribute dan kunci primer y Entiti = Table dalam pangkalan data y Contoh Entiti : Pelajar = Table PelajarKLASIFIKASI ENTITI ORANG TEMPAT OBJEK PERISTIWA Pelajar Negeri Produk Bayaran CONTOH Pekerja Cawangan Bangunan Pendaftaran32

Attributy Menerangkan ciri-ciri entitiJENIS ATRIBUT MUDAH DEFINISIMengandungi komponen tunggal dengan kewujudannya sendiri. Cth: Setiap orang mempunyai satu nama sahaja.

CONTOH

Nama

MULTINILAI Ialah attribut yang mempunyai byk nilai. Contoh pelajar mempunyai beberapa no. telefon (Rumah , Digi, Maxis)

No_Tel

33

Sambungan Atribut..JENIS ATRIBUT KOMPOSIT DEFINASIIalah attribut yang mengandungi banyak komponen yang setiap satunya dengan kewujudan sendiri. Contoh: Attribut Alamat terbahagi kepada poskod, bandar, negeri. Ialah atribut yang terbit drpd nilai atribut yang berkaitan. Cth: Umur boleh diketahui melalui tarikh lahir. Jadi attribut umur adalah attribut terbitan kerana ia diterbitkan daripad tarikh lahir.

CONTOH

Negeri

Poskod

Alamat Bandar

TERBITAN

Tarikh_Lahir Umur

34

CONTOH 1 : ENTITI PELAJARNo_Pelajar

PELAJAR

Nama_Pelajar

Alamat

Tarikh_Lahir ENTITI ATRIBUT35

CONTOH 2: ENTITI KERETAKERETA

ENTITI ATRIBUT36

PERHUBUNGAN (RELATIONSHIP)y Perhubungan : Perhubungan ialah perkaitan yang

bermakna diantara entitiy Kekangan kardinaliti : Bilangan entiti yang terlibat bagi

setiap hubungany 1:1 (Satu ke Satu) y 1:M (Satu ke Banyak) y M:1 (Banyak ke Satu) y M:N (Banyak ke Banyak)

37

PERHUBUNGAN 1:1 (SATU KE SATU)y Maksimum satu X untuk setiap Y d y Dan satu Y untuk setiap x

PENGURUS

1 Urus

1 CAWANGAN

X

Y

38

PERHUBUNGAN 1:M (SATU KE BANYAK)y Maksimum satu X untuk setiap Y y Dan banyak Y untuk setiap XM Tawar

PROGRAM X

1

Modul Y

Di kolej komuniti program menawarkan beberapa modul kepada pelajar (Pelajar program STM- modul TTM205, TTM101, SPA 205 )

39

PERHUBUNGAN M:1 (BANYAK KE SATU)y Banyak X untuk setiap Y y Dan maksimum satu Y untuk setiap X

PELAJAR X

M Daftar

1 PROGRAM Y

Setiap semester pelajar 2STM akan daftar satu kursus TTM205. (RAMAI) (SATU PROGRAM)

40

PERHUBUNGAN M:N (BANYAK KE BANYAK)

PELAJAR

M

N daftar

SUBJEK

Setiap semester seramai 20 orang pelajar 2STM akan mendaftar 5 modul iaitu TTM205, TTM201, TTM206, SPA205, SPA204)

41

Jenis-Jenis Kunci Hubungan (Relational Keys)y Kunci Hubungan : Satu perantara yang menghubungkan

satu entiti dengan entiti yang lain di dalam satu hubungany 1. Kunci Calon (Candidate Key) : Terdiri daripada 2 atau

lebih atribut yang boleh mengenal pasti setiap baris di dalam satu hubungan secara unik

42

Sambungan..y 2. Kunci Primer (Primery Key) : Kunci Calon yang dipilih

untuk mengenalpasti setiap baris di dalam satu jadual (table) secara unik.y 3. Kunci Asing (Foreign Key) : Atribut di dalam satu table

yang berperanan sebagai kunci primer di dalam table yang lain di dalam satu pangkalan data.y 4. Kunci Komposit: Kunci Primer yang terdiri daripada

beberapa atribut,terutamanya yang melibatkan hubungan M:N

43

Langkah-Langkah Membina Gambarajah Perhubungan Entiti (ERD)KENALPASTI ENTITI TERLIBAT

KENALPASTI HUBUNGAN ANTARA ENTITI

TENTUKAN ATRIBUT BAGI SETIAP ENTITI

TENTUKAN ATRIBUT KUNCI PRIMER BAGI ENTITI

TENTUKAN KEKANGAN KARDINALITI BAGI SETIAP PERHUBUNGAN44

CONTOH ERD

45