bab 2 (naskhah murid).doc

7/23/2019 Bab 2 (Naskhah Murid).doc

1/27

BAB 2 :

NASIONALISME DI MALAYSIA

SEHINGGA PERANG DUNIAKEDUA

Isi Kandungan

2.1 Perjuangan pemimpin tempatan menentang British

Sebab-sebab penentangan

Peristiwa penentangan pemimpin tempatan

2.2 Gerakan nasionalisme sehingga Perang Dunia Kedua

aktor pemmangkin nasionalisme

Gerakan Islah dalam meningkatkan minda bangsa !khbar" majalah dan no#el penggerak kesedaran kebangsaan

Perjuangan nasionalisme oleh persatuan-persatauan $ela%u

Gerakan nasionalisme sehingga Perang Dunia Kedua


2/27

BAB 2 : NASIONALISME DI MALAYSIA SEHINGGA PERANG DUNIA

KEDUA

Gerakan Nasionalisme (ms 2!"

Maks#$ Gerakan nasionalisme merupakan usaha mas%arakat tempatan

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

%#an Penentangan bertujuan untuk membebaskan negara mereka

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

'anka

Masa

Di $ala%sia" penentangan terhadap British dilakukan oleh

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Gerakan nasionalisme &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& pula bermula

pada awal abad ke-2'

Peranan Pemim)in %em)a*an Menen*an Bri*is+ (ms 2,-.."

La*ar

Belakan

Penen*anan

(m)s 2*+

Gerakan pemimpin tempatan berlaku &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Gerakan ini merupakan reaksi spontan mas%arakat tempatan untuk

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& daripada di,orobohi dandikuasai oleh orang luar

Pemimpin penentangan ialah -

a+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Se/a/-se/a/

Penen*anan

1. Dasar Penakl#kan Bri*is+ (ms 01"

a+ Penentangan terhadap British oleh mas%arakat tempatan adalahdisebabkan oleh &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& di daerah

mereka seperti &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ Dasar penaklukan British terhadap egeri-negeri $ela%u

bertujuan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ $elalui dasar ini" penguatkuasaan politik British menjadi luas dan

kawasan itu &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&d+ /ontohn%a" apabila British mengambilalih $elaka daripada

Belanda" &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&


3/27

e+ Penentangan Dol Said terhadap kehendak British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. Eks)loi*asi %er+a$a) Ekonomi %em)a*an (ms 01"

a+ Penentangan terhadap British berlaku kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

b+ Pengusaan ekonomi dilakukan melalui &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& oleh British dengan pemimpin tempatan

,+ $enerusi perjanjian" saudagar dari egeri-negeri Selat

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&d+ Ini menimbulkan kemarahan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

0. Perlaksanaan Pen*a$/iran Bara* %er+a$a) Masaraka* %em)a*an

(ms 03"a+ British telah memaksakan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&kepada penduduk tempatan

b+ British memperkenalkan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& untuk mendapatkanhasil %ang maksimum

,+ Di erengganu" penentangan berlaku kerana British menetapkan

bahawa setiap tanah %ang hendak dibuka oleh penduduk tempatan

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&d+ Peraturan British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& iaitu tanah boleh dibuka

mengikut keperluan mereka dan tidak perlu memba%ar ,ukai

. 4am)#r*anan Bri*is+ $alam A$a* Resam %em)a*an (ms 03"a+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& turut

membawa kepada penentangan tempatan

b+ British telah memaksa penduduk tempatan &&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ Di Perak" 3.4.4 Bir,h telah ,ampurtangan dalam adat resammas%arakat $ela%u iaitu &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ indakan Bir,h telah ditentang oleh pemimpin dan mas%arakat

tempatan5. Pem/esar %em)a*an Ke+ilanan K#asa $an Penar#+ (ms 03"

a+ Pemimpin tempatan kehilangan kuasa dan pengaruh pentadbiran

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& setelah Britishmenjajah kawasan mereka

b+ Sebelum penjajahan" keban%akan pemimpin tempatan telah

dilantik oleh sultan ataupun oleh mas%arakatn%a untuk &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ Perlantikan ini memberikan pemimpin tempatan kuasa untuk


4/27

menjaga hal ehwal daerahn%a seperti soal &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&d+ Penjajahan British terhadap daerah mereka men%ebabkan &&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

e+ Keadaan ini men%ebabkan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang mendorong mereka menentangBritish

6. Kes#li*an Pen$#$#k %em)a*an (ms 03"a+ Penduduk tempatan %ang tertekan dengan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang men%ulitkan

kehidupan mereka telah memberi sokongan kepada penentanganpemimpin tempatan

b+ Kesetiaan kepada pembesar tempatan sebagai ketua turut

mendorong penduduk tempatan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Peris*i5a

)enen*anan

)emim)in

*em)a*an

1. Penen*anan $i Nanin (ms 03-02"a+ Penentangan Penghulu Dol Said di aning antara tahun 1701-1700

merupakan penentangan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ Sebab penentangan Dol Said -

i+ tidak bersetuju dengan tindakan British meletakkan aning

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&ii+ tidak bersetuju dengan arahan supa%a aning menghantar

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ Peristiwa Perang-

i+ Perang 1701

Pada tahun 1701" British menghantar pasukan tenteran%a

untuk menakluki aning

Dol Said menentang pasukan British

Dol Said mendapat bantuan ketenteraan daripada -

i+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&iii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

i#+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Dol Said &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&di bawah pimpinan Kapten 4%llie %ang ingin menawan

aboh" daerah aning

ii+ Perang 1702

Pada akhir tahun 1702" British dengan tentera seramai

1"2'' orang men%erang aning

Dol Said dan pengikut-pengikutn%a &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&


5/27

Pasukan British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& tentera

Penghulu Dol Said

Dol Said &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. Penen*anan $i Sara5ak (ms 00"

a+ 3ames Brooke %ang menjadi 8aja Putih Sarawak pada tahun 172berusaha untuk menguasai beberapa daerah di pedalaman Sarawak

b+ indakan 3ames Brooke ini menimbulkan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&,+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& men%ebabkan

3ames Brooke men%erang daerah-daerah tersebut

d+ okoh-tokoh pejuang Sarawak -

i) Linggir $erupakan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& di Saribas

Pada tahun 17*" beliau menentang penaklukan 3ames

Brooke dengan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Serangan ini merupakan tindakbalas terhadap 3amesBrooke dan Kapten ar9uhar &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

:inggir dan pengikutn%a berja%a dikalahkan

ii) Rentap :atar belakang 8entap -

$erupakan pemimpin kaum Iban

8entap bermaksud &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ama sebenarn%a ialah :ibau

Beliau turut digelar &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Beliau berasal dari ;ulu Skrang 8entap men%erang 3ames Brooke pada tahun 1750 kerana

3ames Brooke &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang dianggap sebagailanun

8entap men%erang &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&& untuk menghalang ke


6/27

memimpin &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& di Sungai 8ajang pada tahun 175> S%ari= $asahor merupakan Gabenor Sarikei %ang dilantik

oleh Sultan Brunei Beliau sangat dihormati oleh orang Iban dan $elanau

S%ari= $asahor dan Datu Patinggi !bdul Gapur menentang3ames Brooke kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&& dan pengaruh terhadap penduduk tempatan Pada tahun 1757" 3ames Brooke &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&& dan kubu ini diserang S%ari= $asahor Seterusn%a" Shari= $asahor dan Datu Patinggi !bdul Gapur

men%erang 3ames Brooke di Ku,ing &&&&&&&&&&&&

S%ari= $asahor melarikan diri ke Brunei tetapi beliau

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Datu Patinggi !bdul Gapur pula &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

tetapi ditahan Belanda dan diserahkan kepada 3ames

Brooke

0. Penen*anan $i Sa/a+ (ms 06-07"a+ erdapat beberapa penentangan %ang dilakukan oleh pemimpin

tempatan terhadap S%arikat Borneo ?tara British (SB?B+

b+ Penentangan %ang terbesar dilakukan oleh $at Salleh

,+ okoh-tokoh pejuang di Sabah -

i) Mat Salleh :atar belakang $at Salleh

$erupakan pemerintah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ama sebenarn%a ialah $ohammad Salleh bin Datu

Balu

Beliau berketurunan suku Sulu Paitan

Sebab penentangan $at Salleh -

SB?B tidak menghiraukan kedudukan $at Salleh

dengan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Perlaksanaan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& terhadap penduduk

tempatan Pada tahun 17*5" $at Salleh ke Sandakan untuk

berbin,ang dengan SB?B &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Sebalikn%a Gabenor Beau=ort &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

$at Salleh melarikan diri

Pada tahun 17*>" $at Salleh dan pengikutn%a membuat

serangan mengejut &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

SB?B &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&dengan


7/27

berjanji men%erahkan ambunan kepada $at Salleh SB?B kemudiann%a mungkir janji men%ebabkan &&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

SB?B men%erang balas dengan men%erang kubu $at

Salleh

$at Salleh tewas dan meninggal dunia pada 01 3anuari1**'

. Penen*anan $i Perak (ms 08-0!"a+ Penguasaan British di Perak %ang didalangi oleh 3.4.4 Bir,h

mendapat tentangan daripada orang tempatan %ang dipimpin &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

b+ Penentangan di Perak berlaku se,ara bersatu oleh semua pembesar

dan sultan,+ Sebab penentangan -

i+ 8esiden &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& seperti %ang termaktub

dalam Perjanjian Pangkor 17>ii+ Para pembesar menolak =ungsi sistem ,ukai %ang &&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

iii+ Para pembesar &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& terhadap kawasan

merekai#+ Para pembesar menolak ,ampurtangan British dalam &&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#+ 3.4.4 Bir,h tidak menghormati sistem sosiald+ :atar belakang Dato $aharaja :ela -

i+ ama sebenarn%a ialah Pandak :imo bin $a,hang :ela ok

$ahmud

ii+ $erupakan pembesar Kalapan Perak dengan gelaran @rangKa%a-ka%a $aharaja :ela un 3ana Putra

e+ Peristiwa penentangan Dato $aharaja :ela dan orang $ela%u

Perak -

%arik+ Peris*i5a

2' 3anuari17>

Perjanjian Pangkor ditandatangai oleh &&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ebruari 17> Bantahan terbuka oleh &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&terhadap,ampurtangan British

Dato $aharaja :ela membuat kubu di Pasir

Salak

21 3ulai 17>5 $es%uarat antara Dato $aharaja :ela dengan

pembesar-pembesar $ela%u di Durian


8/27

Sebatang untuk &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

12 September17>5

Dato $aharaja :ela bersetuju mengambil

tanggungjawab membunuh 3.4.4 Bir,h

selepas bermes%uarat dengan &&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Sultan !bdullah memberitahu Sultan Ismail

tentang ran,angan tersebut

01 @ktober

17>5

4alaupun Dato $aharaja :ela menentang

British namun Sultan !bdullah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

$at !rshad" orang suruhan British dibunuh

oleh penduduk tempatan &&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2 o#ember17>5

!tas arahan Dato $aharaja :ela" &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& di

Sungai Perak" Pasir Salak

10 o#ember

17>6

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&melan,arkan

serangan terhadap Pasir Salak dan kawasan-kawasan %ang terlibat

Dato $aharaja :ela dan Dato Sagor &&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2' o#ember17>>

Perbi,araan diadakan di $atang" Perak

;akimn%a ialah raja Idris dan penasihat

perbi,araan ialah rank Swettenham

Dato $aharaja :ela" Dato Sagor" Pandak :am"

Septum dan Pandak Indut &&&&&&&&&&&&&&&&& Sultan Ismail &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Sultan !bdullah" $enteri gah Ibrahim"

S%ahbandar dan :aksamana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Perak dikuasai sepenuhn%a oleh British

5. Penen*anan $i Neeri Sem/ilan (ms 0,-.1"a+ Penentangan terhadap penguasaan British dilakukan oleh pembesar

tempatan seperti &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

b+ Kedua-duan%a menentang kemasukan British di Sungai ?jong,+ Penentangan Dato S%ahbandar -

i+ Pada 21 !pril 17>" Dato S%ahbandar Sungai ?jong &&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&


9/27

ii+ Dato S%ahbandar menentang Dato Kelana Sungai ?jong iaitu

S%ed !bdul 8ahman %ang mempelawa British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

iii+ Kedua-dua pemimpin tempatan ini berebut kawasan sempadan

untuk &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&i#+ Dengan kerjasama British" Dato Kelana berja%a mengalahkan

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&-#+ Dato S%ahbandar terpaksa berundur ke Selangor

#i+ Pada 1' o#ember 17>" Dato S%ahbandar kembali semula ke

Sungai ?jong dan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#ii+ Dato S%ahbandar bersetuju &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#iii+ Dato Kelana berja%a mengusai seluruh Sungai ?jong tetapi

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&d+ Penentangan Aam uan !ntah -

i+ Sebab-sebab penentangan - British menduduki &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

British men%okong Dato Kelana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& British menawan Bukit Putus" 3empul dan era,hi

ii+ Pada tahun 1777" &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dengan British

6. Penen*anan $i Pa+an (ms .1-.3"a+ Pada tahun 1777" beberapa orang pembesar bersatu untuk

menentang penguasaan British di Pahang

b+ !pabila 3.P 8odger dilantik sebagai 8esiden pertama Pahang"Dato Bahaman telah menolak perlaksanaan undang-undang British

%ang bertentangan adat resam dan sistem politik tempatan seperti -

i+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&ii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

iii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

i#+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&,+ ?ndang-undang British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&sebagai

@rang Ka%a Setia Pahlawan Semantan

d+ Dato Bahaman dan rakan-rakann%a seperti &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&telah bersatu untuk menentang British selama lima

tahun

e+ Proses penentangan Dato Bahaman -

%arik+ Peris*i5a

17*' $enentang &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& di :ubuk


10/27

erua" kawasan pengaruhn%a

17*1 Dato Bahaman men%erang British %ang

menangkap anak buahn%a

17*2 $en%erang dan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

17* $en%erang dan menguasai &&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

17*5 Dato Bahaman berundur &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Dato Bahaman dan rakan-rakann%a mendapat

perlindungan daripada &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Dato Bahaman menetap di ;ulu Kelantan dan

ok Gajah dan keluargan%a menetap di huluerengganu

17*6 Dato Bahaman berpindah &&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Beliau menetap di /hieng $ai dan &&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

>. Penen*anan $i Kelan*an (ms .3-.2"a+ Di Kelatan" penentangan dilakukan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

b+ :atar belakang ok 3anggut -i+ ama sebenarn%a ialah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ii+ $endapat pendidikan agama di $akkah

iii+ $ahir dalam ilmu persilatan,+ Penentangan terhadap penjajahan British berlaku di Pasir Puteh

pada tahun 1*1' apabila &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ British memaksa penduduk tempatan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

e+ ok 3anggut membantah perlaksanaan sistem ini dan &&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&=+ Bantahan ok 3anggut tidak dila%an Pegawai Daerah Pasir Puteh

%ang telah mengarahkan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&g+ Pada tahun 1*15" &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&dan rak%at tempatan


11/27

men%erang Pasir Puteh dan berja%a menawann%a

h+ Sebuah kerajaan telah dibentuk dengan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

i+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&" British membawa masuk

pasukan tentera dari egeri Selat bersama kapal perang ;.$.S/admus %ang mendarat di umpat

j+ Pada $ei 1*15" British memulakan serangan di Saringk+ Serangan British %ang tersusun dengan penggunaan senjata %ang

lebih moden &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

l+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dan matan%atelah diarak ke seluruh pekan Kota Bharu sebelum digantung di

pasar dalam keadaan kepala ke bawah dan kaki ke atas

m+ indakan ini merupakan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&%ang berani menentang British

7. Penen*anan $i %erenan# (ms .2-.."a+ Penentangan di erengganu dilakukan oleh &&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ :atar belakang !bdul 8ahman :imbong -

i+ ama sebenarn%a ialah ;aji !bdul 8ahman bin ;aji !bdul

;amid

ii+ $erupakan seorang ulamaiii+ $endapat gelaran :imbong kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ !bdul 8ahman :imbong menentang British kerana tidak puas hatidengan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ Proses penentangan !bdul 8ahman :imbong -

%arik+ Peris*i5a

3ulai dan

@gos 1*22

;aji !bdul 8ahman :imbong mengetuai

penduduk kampung bertindak &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

$ei 1*25

Kira-kira 0'' orang penduduk kampungberkumpul dan membuka tanah &&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& anah ini meliputi kawasan dari :ubuk Batu

hingga Kampung Pelam indakan ini membimbangkan British


12/27

!tas jasa baik engku ik $aimunah &&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

$ei 1*27 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& kerana

kemarahan penduduk tempatan terhadap dasar

British Kumpulan penentang dibahagikan kepada dua

kumpulan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

di Kuala Berang berja%a mendudukin%a

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& bersiap sedia

menunggu arahan untuk menentang British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&" British

menghantar tiga orang pembesar %ang

membawa perintah sultan untuk menawan

semula Kuala Berang dan menangkap serta

memburu sesiapa %ang menghalangn%a /ara ini memudahkan British memandangkan

rak%at $ela%u &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Sepasukan polis dengan seramai 25 orang telah

men%erang Kuala elemong dan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Dalam serangan ini" 11 orang terkorban

Seterusn%a British dengan 5' orang polis dari

Singapura berja%a menahan haji !bdul

8ahman :imbong

Beliau &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Kesim)#lan

(m)s +

1. Perjuangan tokoh-tokoh masa lampau menentang penjajahan British

perlu di,ontohi kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dalam menentang penjajahan British telah

men%umbangkan keja%aan0. Sikap berdisiplin dan gigih berusaha dapat menghasilkan perjuangan

%ang berja%a. Kekalahan mereka dalam perjuangan adalah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

5. Generasi pada hari ini sepatutn%a mengambil iktibar daripada

peristiwa ini dengan melengkapkan diri mereka dengn segala ilmupengetahuan %ang baik supa%a kita tidak terjajah lagi atau terpaksa

tunduk kepada mana-mana bentuk penjajahan


13/27

Gerakan asionalisme Sehingga Perang Dunia Kedua (m)s 5-7+

4alaupun ditentang oleh penduduk tempatan namun &&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Keja%aan British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& untuk

terus menentang penjajahan

Se,ara perlahan" penduduk tempatan bergerak membaiki diri dalam

bidang pendidikan dan ekonomi" melalui persatuan negeri dan badansosial %ang ditubuhkan

9ak*or-

ak*or

Pemankin

Nasionalisme

1. Penenalan Sis*em Poli*ik Bara* (ms .6-.7"a+ Penjajahan British pada tahun 17> melalui Sir !ndrew /larke

telah memperkenalkan sistem politik Barat &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ British meletakkan seorang 8esiden %ang mengambil alih

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ Para pembesar digantikan dengan pegawai British dan &&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ Perubahan ini menimbulkan keben,ian penduduk tempatan

terhadap British kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. Perkem/anan Sis*em Pen$i$ikan (ms .7"

a+ Sistem Pendidikan Inggeris dan sekolah #ernakular$ela%u %angdiperkenalkan pada akhir abad ke-1* melahirkan &&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ $ereka sedar perlun%a &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&& untuk men%edarkan bangsa $ela%u

,+ $ereka menggunakan idea baru untuk memajukan diri danmenolak penjajahan British

0. Dasar Bri*is+ (ms .7-.8"

a+ Kemasukan @rang !singi+ Dasar British %ang menggalakkan sesiapa sahaja datang untuk

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&ii+ 8amai orang asing datang dan menetap di anah $ela%uiii+ Kemasukan orang asing %ang berterusan men%ebabkan &&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dan menimbulkan

persaingan kepada penduduk tempatani#+ $ereka menguasai ekonomi anah $ela%u dalam &&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#+ @rang $ela%u pula &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang


14/27

tidak dimajukan oleh British

b+ Pembukaan Bandar Baru

i+ British membuka bandar baru untuk dijadikan &&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&ii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dengan segala

kekuranganiii+ Kemajuan ekonomi seperti perniagaan dan kewujudan

prasarana seperti elektrik" perkhidmatan pos" tele=on" sekolah

dan hospital &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

i#+ Keadaan ini &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& antara orangtempatan di luar bandar dengan imigran dan penduduk lain di

bandar

#+ Dasar British &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

#i+ Golongan intelek $el%u men%edari keadaan ini dan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

. Pen$#$#kan 'e)#n (ms .8-.!"a+ Pendudukan 3epun menjadi pemangkin terhadap gerakan

nasionalisme di anah $ela%u

b+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& menekankan kebebasan

negara-negara !sia untuk menentukan kemajuan masing-masing

dan meningkatkan persaudaraan di kalangan negara tersebut,+ $elalui konsep ini" 3epun &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dan berjanji akan memerdekakan mereka

d+ 4alaubagaimanapun" &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& serta kekejaman pentadbiran

3epun men%ebabkan sebilangan besar penduduk anah $ela%u

memben,i penjajahan sama ada kuasa barat atau imure+ $ereka berpendapat &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

=+ !pabila British memperkenalkan $ala%an ?nion pada tahun 1*6"

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& kerana mereka tidak mahudijajah oleh sesiapa

5. Pen#asaan Par*i Kom#nis Malaa (ms .!"a+ Penguasaan Parti Komunis $ala%a (PK$+ selama 1 hari pada

tahun 1*5 membangkitkan semangat menentang penjajahan dan

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ PK$ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dan memerintah dengan

kejam

,+ $ereka membunuh dan menangkap sesiapa sahaja &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ Keadaan ini menimbulkan kon=lik perkauman


15/27

e+ Ban%ak orang $ela%u terbunuh dan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&=+ @rang $ela%u telah men%erang balas di Perak" egeri Sembilan

dan Pahang

6. Kem#n;#lan Mesin 4e*ak (ms .!"a+ Kemun,ulan mesin ,etak &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dan mendorong kepada penentanganterhadap British

b+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& idea menentang

penjajah dapat disebarkan

>. Gerakan Pan-Islamisme Se$#nia (ms .!"a+ Gerakan Pan-Islamisme sedunia memberi kesan kepada

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ Gerakan Pan-Islamisme merupakan gerakan intelektual Islam

seluruh dunia untuk &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&bagi menentang penjajahan Baratke atas negara-negara Islam

,+ Gerakan ini didorong oleh &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ Gerakan re=ormis Islam dimulakakan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&"pens%arah di ?ni#ersiti al-!


16/27

Gerakan

Isla+ $alam

Meninka*-

kan Min$a

Bansa(ms .,-61"

3< Gerakan Islah merupakan gerakan %ang berusaha &&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2< Pendorong gerakan ini ialah================================

=======================================================

0< Golongan ini dikenali &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&.< Kaum $uda menggunakan akhbar dan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& untuk men%alurkan idea mereka

6< Kaum $uda men%ampaikan idea mereka dan menjana ajaran Islam

dari sudut &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

7< Kaum $uda turut berusaha men%ematkan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

8< Kaum $uda mengkritik raja dan pembesar $ela%u &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

!< Gerakan Kaum $uda ditentang &&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang terdiri

daripada golongan alim ulama,< Kaum ua menguasai mas%arakat dengan =ahaman &&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&sahaja sehingga Kaum $uda sukar untuk

mempengaruhi mas%arakat $ela%u

31< Gerakan Islah Kaum $uda han%a bergerak di egeri-negeri Selat

sahaja kerana British di egeri-negeri $ela%u telah mengeluarkan

beberapa undang-undang untuk menghalang pengaruh Kaum $uda

seperti -a+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

b+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

33< Kaum $uda menubuhkan beberapa madrasah untuk menjalankan

sistem pendidikan Islam %ang meliputi &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&seperti pendidikan =ardu ain" ilmu ;isab dan bahasa Inggeris

32< $adrasah turut memberi peluang kepada &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

30< ekanan British dan Kaum ua tidak dapat menghalang sepenuhn%a

Gerakan Islah dalam mas%arakat $ela%u khususn%a dari segi

pendidikan

(=============================="

$enulis dalam al-manar

$enjadi Kadi di Perak

Salah seoran endukun al-Imam

(=================================="

$enubuhkan 3eletung Press

$enerbitkan Saudara

$endirikan madrasah al-$as%hor di Pulau Pinang

$enulis no#el ;ika%at aridah ;anum


17/27

Ak+/ar>

Ma&ala+ $an

No?el:

Penerak

Kese$aran

Nasionalisme(m)s 5'-5>+

3< !khbar" majalah dan no#el memainkan peranan penting dalam

melahirkan semangat nasionalisme

2< Ak+/ar (ms 63"

a+ Penulis akhbar %ang terkenal pada tahun 1*2'an termasuk Cainal

!bidin bin !hmad (Caba+

b+ Caba merupakan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ !ntara kar%a Caba %ang terkenal ialah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ Pada tahun 1*0'an mun,ul wartawan seperti &&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang membangkitkan kesedaran untuk

memajukan diri dan bersatu padu melalui penulisan mereka %angbernas

e+ $ereka turut mengkritik &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&=+ Di Sarawak" penulis-penulisn%a turut memainkan peranan %ang

samag+ Pada tahun 1*0'an" akhbar membangkitkan persoalan tentangsosial atau pendidikan" ekonomi dan politik se,ara men%eluruh

untuk &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

h+ /ontoh-,ontoh akhbar dan isu %ang dibangkitkan -

Ak+/ar As)ek Is#


18/27

4arta

$ela%u :embaga

$ala%a

$ajlis

?tusan

$ela%u

4arta

egara

ajarSarawak

Sosial )Pendidikan

1. $emajukan pendidikan tinggi orang$ela%u

2. $enggalakkan pendidikan &&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&0. $en%eru orang $ela%u &&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&& seperti memilihperkerjaan dan tidak mahu berusaha

. $enggalakkan tabungan di kalangan

orang $ela%u untuk &&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

5. $ementingkan kemahiran tradisionalorang $ela%u seperti &&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

6. $ementingkan pendidikan bahasaInggeris untuk &&&&&&&&&&&&&&&&&&&

>. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

dengan memberikann%a nilai ekonomi7. $emartabatkan bahasa $ela%u seperti

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

*. $en%eru orang $ela%u supa%a tidak&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

1'.$engekalkan nilai-nilai baik

mas%arakat $ela%u

konomi 1. $enggalakkan s%arikat kerjasama

2. $eminta British mengurangkankemasukan orang dagang kerana &&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&0. $enggalakkan perniagaan di kalanganorang $ela%u

. $alarang orang $ela%u daripada

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

5. $en%eru orang $ela%u &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

6. $eminta British mengadakan kampung

khas $ela%u di Kuala :umpur


19/27

Politik 1. $engkritik British kerana &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

1. $engkritik British kerana mengurangkan

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&2. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& dalam

pentadbiran kerajaan0. $enuntut diadakan $ala%

!dministrati#e Ser#i,e ($.!.S+ untuk

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

. $en%eru orang $ela%u di seluruh anah

$ela%u supa%a &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

5. $enentang tuntutan orang dagang

terhadap politik tempatan

0. Ma&ala+ (ms 62"a+ $ajalah %ang memainkan peranan penting dalam membangkitkan

semangat nasionalisme orang tempatan

b+ $ajalah lebih meng=okuskan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

melalui ren,ana dan puisi %ang disiarkan

,+ Sehingga tahun 1*'an" terdapat seban%ak 12' buah majalah %angpelbagai ,orak diterbitkan

d+ $ajalah-majalah men%entuh isu kemajuan bangsa dalam

pendidikan" ekonomi" bangsa" sastera dan politik anti penjajahandan orang asing

e+ !ntara majalah %ang terkenal ialah -i+ $ajalah Guru (1*2+ii+ Pengasuh (1*71+

iii+ Bulan $ela%u (1*0'+

=+/ontoh majalah dan isu-isu %ang dibangkitkan -

Ma&ala+ Penaran Is#

$ajalah

Guru

$uhammad

Dato $uda

:inggi Ausu=

!hmad $ohd.

Sidin

8ashid

1. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. $en%eru perpaduan di kalangan orang

$ela%u0. $eniupkan semangat ,inta akan negara

dan menentang penjajahan. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&5. $emajukan bahasa dan sastera $ela%u

6. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&


20/27

Pengasuh Dato ik

$ohamad

1. $embin,angkan soal penta=siran Islam

%ang progresi= bagi kemajuan ummah

2. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

0. $emperluas ilmu dalam semua bidang. $emberikan penta=siran kepada

persoalan orang Islam

5. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Bulan

$ela%u

Cainon

Sulaiman

1. $enggalakkan perpaduan &&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&2. $enggalakkan wanita mendapatkan

pendidikan untuk kemajuan diri

0. $endorong wanita menjaga kesopanan

dengan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

. $enggalakkan wanita menjadi oboruntuk memajukan bangsa

. No?el (ms 60"a+ Penulisan no#el bermula pada awal abad ke-2' tetapi menjadi

ran,ak pada tahun-tahun 1*0'an

b+ o#el-no#el membawa &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang sepatutn%a dimiliki

oleh generasi muda $ela%u pada masa itu

,+ Sikap menentang penjajah dalam apa jua bentuk dituntut untuk&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

d+ 4anita turut digalakkan supa%a mempun%ai sikap positi= untuk

memajukan diri bagi &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&e+ $esej-mesej ini dipaparkan dalma no#el Keris $elaka" Putera

Gunung ahan" !nak $at :ela Gila dan $rlor Kuala :umpur

=+ /ontoh no#el dan tema semangat kebangsaan %ang dibangkitkan -

No?el Penaran %ema Semana* Ke/ansaan

Keris

$elaka

!hmad

Bakhtiar

1.Semangat perjuangan &&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2.$enghargai sumbangan tokoh-tokohkesultanan $ela%u $elaka seperti ;ang

uah

0. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& untukmendorong semangat perjuangan

bangsa bagi generasi muda


21/27

!nak $at

:ela Gila

Ishak ;aji

$uhammad

1. Semangat menentang penjajah oleh

anak muda tempatan2. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

0. $en,intai tanah air

. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Putera

Gunung

ahan

Ishak ;aji

$uhammad

1. Semangat wira pemuda tempatan

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. $en,intai tanah air

0. Berasa bangga dengan kebolehansendiri

. Seorang gadis tempatan %ang menolak

,inta pegawai penjajah kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

$elur

Kuala

:umpur

;arun

!minuras-

hid

1. mansipasi dan kebebasan wanita

dalam &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2. 4anita %ang mementingkan pendidikanmoden untuk kebaikan dirin%a

0. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&%ang boleh

menghalang kemajuan bangsa

Kesim)#lan

(m)s 5+

1. !khbar" majalah dan no#el memainkan peranan %ang jelas dalam

menggerakkan kesedaran kebangsaan di kalangan orang $ela%u

2. Dengan memuatkan isu berkaitan sosial" ekonomi dan politik"pemba,a mendapat idea baru dan pendedahan %ang ban%ak tentang

gerakan nasionalisme di dalam dan luar negara

0. Pemba,a dapat membandingkan dan menilai kesan penjajahan

terhadap kemajuan ekonomi" pendidikan dan politik mereka

Peranan

Nasionalime

ole+

Persa*#an-

)ersa*#an

Mela#(m)s 5-5>+

3< Pada awal abad ke-2'" mun,ul persatuan-persatuan %angmembin,angkan pelbagai persoalan berkaitan bangsa $ela%u

seperti-

a+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&b+ pendidikan

,+ bahasad+ sastera

e+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&=+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

2< Kesa*#an Mela# Sina)#ra (KMS" (ms 6."

a+ Kesatuan $ela%u Singapura (K$S+ ditubuhkan pada tahun 1*26di Singapura

b+ Pengasasn%a ialah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&


22/27

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ K$S didokong oleh &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&d+ ujuan K$S ialah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

e+ $ohammad unos !bdullah menjadi wakil K$S dalam

pentadbiran British dengan dilantik menjadi &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

=+ !tas desakan K$S" kerajaan British mulai memberi perhatianterhadap &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

g+ !ntara keja%aan K$S ialah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& bagi orang $ela%u di Singapura

h+ Keja%aan K$S telah mendorong kepada penubuhan,awangann%a di $elaka" Pulau Pinang" dan negeri-negeri

$ela%u %ang lain pada tahun 1*'an

0< Persa*#an Sa+a/a* Pena Malasia (PASPAM" (ms 66"

a+ Persatuan Sahabat Pena $ala%sia (P!SP!$+ ditubuhkan padatahun 1*0b+ P!SP!$ dipimpin oleh golongan ,ergik pandai Pulau Pinang

seperti S.$ Cainal !bidin B.!

,+ ujuan P!SP!$ -i+ $enggalakkan ahli-ahlin%a berkenal-kenalan dan &&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& di kalangan orang

$ela%u di seluruh Semenanjung anah $ela%ud+ P!SP!$ mendapat sambutan hangat kerana organisasi P!SP!$

adalah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

e+ P!SP!$ tidak bersi=at politik tetapi kegiatan sosialn%a menjadiasas kepada kesedaran perpaduan $ela%u

.< Persa*#an-Persa*#an Neeri (ms 66"

a+ Persatuan-persa%uan negeri ditubuhkan di egeri-negeri $ela%uBersekutu seperti -

i+ Perak (1*0>+

ii+ Selangor (1*07+

iii+ egeri Sembilan (1*07+i#+ Pahang (1*07+

b+ @bjekti= utama penubuhan persatuan-persatuan negeri adalah

untuk menggabungkan tenaga intelektual $ela%u bagi &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

,+ $elalui ,ara ini" perpaduan di kalangan orang $ela%u dapatdijalankan

6< Persa*#an $i Sara5ak (ms 66"

a+ Kegiatan berpersatuan di Sarawak adalah lebih baik daripada di

Sabah


23/27

b+ /ontoh-,ontoh persatuan -

i) Persatuan Melayu Miri Ditubuhkan pada tahun 1*06

ii) Persatuan Melayu Sarawak Ditubuhkan pada tahun 1*0*

Ditubuhkan hasil daripada &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

Idea untuk menubuhkann%a timbul sejak tahun 1*0>

tetapi &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

;an%a dengan naungan Datu Patinggi !bang !bdillah"

Brooke bersetuju menda=tarkann%a Persatuan ini pernah menghadiri Kongres $ela%u 1*'

di Singapura

iii) Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak Ditubuhkan pada tahun 1*0* dengan diketuai oleh Datu

Patinggi !bang ;aji !bdillah ujuan penubuhann%a ialah -

mengeratkan perpaduan $ela%u

menggalakkan pendidikan

menjaga buda%a dan maruah bangsa

menegakkan ajaran agama Islam

Persatuan ini mendapat sambutan orang $ela%u di

daerah Ku,hing

7< Pesa*#an $i Sa/a+ (ms 66-67"

a+ Di Sabah" kesedaran untuk berpersatuan tidak menonjolb+ Di Sabah han%a terdapat ,awangan Persatuan Sahabat Pena di

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&,+ Kegiatann%a mirip dengan kegiatan persatuan di Semenanjung

d+ !nggota-anggotan%a terdiri daripada &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

e+ Kegiatan berpersatuan tidak tersebar ke kawasan pedalaman

kerana &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

8< Kesa*#an Mela# M#$a (ms 67"

a+ Kesatuan $ela%u $uda (K$$+ merupakan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang ditubuhkan pada tahun 1*0*

b+ Pemimpinn%a ialah &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& %ang merupakan

seorang wartawan akhbar $ajlis di Kuala :umpur,+ ama K$$ diilhamkan oleh Sulan Djenain" pelarian politik

Indonesia

d+ @bjekti= utama K$$ -

i+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ii+ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

e+ K$$ dida=tarkan pada Disember 1*' oleh aib Ketua K$$"


24/27

$ustapha ;ussien

=+ ujuan penubuhan K$$ adalah lebih bersi=at politikg+ Pada akhir tahun 1*'" atas inisiati= Ibrahim ;aji Aaakob K$$

bekerjasama dengan 3epun untuk &&&&&&&&

bab 2 (naskhah murid).doc

Documents