BAB 2 KEKAYAAN HASIL BUMI MENDORONG CAMPUR TANGAN BRITISH

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

PENGETAHUAN

PENGUKUHAN

MASTER

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

1. Menyenaraikan faktor campur tangan British di negeri-negeri Melayu. 2. Menghubungkaitkan keadaan di Perak,Selangor, N. Sembilan dan Pahang yang memberi peluang campur tangan British. 3. Menjelaskan tindakan Residen yang menggugat kuasa sultan dan pembesar. 4. Menganalisis pengukuhan kuasa British melalui pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu 1896. 5. Membuat infrens penubuhan persekutuan 1896 mencabar kewibawaan sultan.

PENGETAHUAN

2.1 2.2

1.1 DASAR CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-NEGERI MELAYU. KEADAAN DI PERAK,SELANGOR, N. SEMBILAN DAN PAHANG YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH. RESIDEN YANG MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN PEMBESAR. PENGUKUHAN KUASA BRITISH MELALUI PEMBENTUKAN NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU. PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896 MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN.

2.3 2.4

2.5

2.1 Dasar Campur Tangan British di Negeri-Negeri Melayu

Faktor Kekayaan Hasil Bumi :Negeri-negeri Melayu kaya dengan hasil bumi Seperti emas, b.besi dan arang batu.

British melibatkan diri secara langsung dalam pentadbiran di Negeri-Negeri Melayu

KesanSistem Residen diperkenalkan dan menggugat kuasa sultan dan pembesar Cara Menguasai pentadbiran : Sultan,pembesar kehilangan kuasa kerana residen Mengawal pentadbiran Memaksa sultan menerima nasihat residen Mencampuri adat & menghapuskan amalan warisan Mengambil alih pungutan cukai

Campur tangan BirtishRevolusi Perindustrian :Perusahaan mengetin makanan memerlukan bijih timah dan tempat untuk memasarkanhasil keluaran kilang Pertukaran Kerajaan :P Liberal ke Pi Konservatif (amal dasar campur tangan)

Terusan Suez dan kapal wap:Terusan Suez memendekkan lagi jarak perjalanan dari England ke T.Melayu. kapal wapmempercepatkan perjalanan dan membawa muatan yang lebih banyak. Desakan pedagang:Pertelingkahan pembesar dan pergaduhan kongsi gelap

m/s 29-32

Timah

Revolusi Perindustrian Emas Pembukaan Terusan Suez

Faktor-faktor Campurtangan Pengenalan Kapal Wap Desakan Pedagang

Campurtangan Kuasa Eropah Lain

Pertukaran Dasar Kerajaan British

FAKTOR LUARAN YANG MENYEBABKAN CAMPURTANGAN

Perubahan dasar politik British

Terusan Suez

Pembukaan Terusan Suez

Peranan Andrew Clarke

PENGETAHUAN

2.2

KEADAAN DI PERAK, N. SEMBILAN DAN PAHANG YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH. 1.1

2.2.1 KEADAAN DI PERAK. 2.2.2 KEADAAN DI SELANGOR. 2.2.3 KEADAAN DI N. SEMBILAN. 2.2.4 KEADAAN DI PAHANG. 2.2.5 Pentadbir Yang Terlibat Dalam Usaha British Campur Tangan Di Negeri- Negeri Melayu. 2.2.6 Faktor Dalaman Yang Memberi Peluang British Campurtangan.

2.2.1 KEADAAN DI PERAK YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH. Pergaduhan antara kongsi gelap. Campurtangan Kapten Speedy

Perebutan takhta kerabat diraja

Punca PERAK Tokoh

Tindakan Kesan

Campurtangan Andrew Clarke

Gee Han Hai San Raja Abdullah Raja Ismail Raja YusofPergaduhan Kongsi Gelap

Perjanjian Pangkor JWW Birch(Residen)

Perebutan tahta antara 3 tokoh ( Raja Yusof, Raja Ismail dan Raja Abdullah ) selepas Sultan Ali mangkat.

Punca Perebutan takhta kerabat dirajaSistem Pewarisan Takhta Perak Sultan Merebut kawasan lombong di Larut Raja Muda Raja Bendahara Raja Di Hilir Ngah Ibrahim meninta bantuan Kapten Speedy (Timbalan Pesuruhjaya Polis) Berlaku Perang Larut Hai San

Pergaduhan antara kongsi gelap.Gee Han

Perebutan tahta antara 3 tokoh ( Raja Yusof, Raja Ismail dan Raja Abdullah ) selepas Sultan Ali mangkat.

Raja Abdullah disokong Dato Maharaja Lela dan Dato Sagor.RA meminta bantuan Andrew Clarke ( Gabenor Negeri Selat)

Alasan British Campur Tangan

2.2.2 KEADAAN DI SELANGOR YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH.Klang

Perebutan lombong bijih timah

British campur tangan melalui Tg Kudin

Punca SELANGOR TokohRaja Mahadi Raja Abdullah

Tindakan KesanResiden British (J.G Davidson)

Pertikaian R. Mahadi & Tengku Kudin

Pergaduhan Kongsi Gelap

Kapal dagang British diserang berhampitan Kuala Langat

Punca Perebutan takhta kerabat dirajaPerebutan Takhta Raja Sulaiman Serah Klang kepada Raja Abdullah Kawasan lain diserah kepada Raja Mahadi Rompakan ke atas kapal dagang British di Kuala Langat Rumah api British di T. Rachado diserang

Pergaduhan antara kongsi gelap.

Merebut kawasan lombong

Terlibat dalam Perang Klang

Berlaku Perang Klang British desak Sultan meletakka n Selangor di bawah naungan British

Klang maju kerana timah

R. Mahadi cemburui kemajuan Klang

Campur tangan British atas permintaan T. Kudin

Perebutan Klang meletuskan Perang Klang. Cuba diselesaikan oleh T Kudin T.Kudin meminta bantuan British

Alasan British Campur Tangan

2.2.3 KEADAAN DI N. SEMBILAN YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH.Dato Kelana Dato Bandar Dato Kelana disokong British disokong pembesar

Perebutan Sg Linggi

Dato Bandar

PuncaN. SEMBILAN

Tindakan KesanResiden British -PJ Murray di Sg Ujong

TokohBritish membantu Dato Kelana kerana menguntungkan mereka.

Pergaduhan antara Dato Kelana & Dato Bandar

N Sembilan - Matrin Lister selepas disatukan

Punca

Dato Kelana Bersengketa untuk berkuasaBimbang pengaruh D.Bandar lalu meminta bantuan British Perjanjian Perlindungan 1874

Dato Bandar

Disokong penduduk dan pelombong cina

Tidak iktiraf perjanjian 1. Beliau diiktiraf pemerintah Sg. Ujong 2. British berhak kutip cukai di Sg Linggi 3. PJ Murray sebagai residen British menguasai Rembau, Jelebu dan Seri Menanti melalui penempatan pegawai Majistret dan Pemungut Cukai Membentuk persekutuan : N. Sembilan Residen : Martin Lister Tewas dan dibuang negeri ke Singapura

Pertapakan kuasa British

2.2.4 KEADAAN DI PAHANG YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH.Jerman Kemasukan pelabur Eropah Perancis Rusia Kematian warga British iaitu Go Hui Tindakan Sultan mencontohi tindakan Sultan Johor menghalang British bertapak di Johor British melantik Hugh Clifford

Punca SELANGOR Tokoh

Tindakan KesanResiden British JP Roger

Sultan Ahmad Go Hui

Punca

Perebutan kuasaWan Ahmad Menjadi Sultan British pujuk menerima Residen - gagal Wan Ahmad Wan Mutahir

Pembunuhan

Go Hui (cina),rakyat British ditemui mati berhampiran istana. Dijadikan alasan mendesak terima residen kerana Sultan gagal kawal keamanan.

Menerima residen setelah dipujuk S.Johor

Hugh Clifford menjadi residen tetapi kuasa terhad

1888 : Sultan Ahmad menerima JP Rodger sebagai residen akibat tekanan British

Pentadbir Yang Terlibat Dalam Usaha British Campur Tangan Di Negeri- Negeri Melayu

PERAK

SELANGOR N. SEMBILAN

PAHANG

Faktor Dalaman Yang Memberi Peluang British Campurtangan

2.3RESIDEN

RESIDEN YANG MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN PEMBESAR.TUGAS RESIDEN KESAN KEHADIRAN RESIDEN

Membantu sultan dalam pentadbiran kecuali agama Islam dan adat Melayu.JWW BIRCH

Menguasai Pentadbiran sultan & pembesar hilang kuasa. Memaksa sultan menerima nasihat residen. Menghapuskan amalan adat Melayu seperti penghambaan.

JG DAVIDSON

Pungutan cukai dimonopoli residen melalui Majistret dan Pemungut Hasil. Sultan, pembesar & rakyat menentang residen.

JP RODGER

MARTIN LISTER

2.4 PENUBUHAN NEGERI MELAYU BERSEKUTUKelemahan Sistem Residen Tiada keseragaman pentadbiran di antara residen-residen.

Perkongsian Pakar Jimat belanja

FAKTOR PENUBUHAN NMB

Faktor Keselamatan Krisis kewangan Pahang Perbelanjaan negeri meningkat Sistem Perhubungan Landasan kereta api dan jalanraya ditingkatkanm/s 45-46

Kukuhkan pertahanan

Ciri-Ciri

KESAN

2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896 MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN.

Kuasa Pentadbiran dipegang oleh Residen JeneralBerkuasa dalam bidang :Kewangan, Cukai eksport

Penglibatan orang Melayu dalam jabatan dihadkanoleh British Sultan dikehendaki menurut nasihat Residen Jeneral kecuali agama & adat. Kuasa sultan & Majlis Mesyuarat Negeri diambil alih oleh Residen Jeneral. Sultan tidak puas hati dengan peraturan baru. Penubuhan Durbar(istana raja) rujuk kepada perjumpaan raja-raja. AJK: Pesuruhjaya Tinggi, Raja-raja Melayu, Residen Jeneral & 4 Residen Durbar Pertama di Kuala KangsarSultan Idris a. Kritk pemusatan kuasa b. Mohon kembalikan kuasa raja c. Tambah pegawai Melayu d. B Melayu bahasa rasmi

Kerajaan PusatJabatan : Kehakiman, Kewangan, Perhubungan dan Perkhidmatan Awam

NEGERI MELAYU BERSEKUTU

Durbar Kedua di Kuala Lumpur

Durbar Pertama

Kesan Durbar diganti Majlis Mesyuarat Persekutuan. Residen Jeneral diganti Ketua Setiausaha. Serah kuasa mentadbir kepada Majlis mesyuarat Negari.

PENGUKUHAN

2.1 2.2

1.1 DASAR CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-NEGERI MELAYU. KEADAAN DI PERAK,SELANGOR, N. SEMBILAN DAN PAHANG YANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH. RESIDEN YANG MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN PEMBESAR. PENGUKUHAN KUASA BRITISH MELALUI PEMBENTUKAN NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU. PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896 MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN.

2.3 2.4

2.5

KBKK

SOALAN PENGUKUHAN

FAKTOR FAKTOR CAMPUR TANGAN BRITISH

m/s 29-32

JAWAPANKekayaan hasil bumi negerinegeri Melayu menarik perhatian British Revolusi Perindustrian mendesak campur tangan British

Pembukaan Terusan Suez dan penciptaan kapal wap

FAKTOR FAKTOR CAMPUR TANGAN BRITISH

Bimbang kuasa Eropah lain bertapak di Asia Tenggara

Pertukaran kerajaan di Britain

Desakan pedagang Negeri-Negeri Selat

m/s 29-32

SOALAN PENGUKUHAN

Tahun 1786 1819 1824

Negeri Pulau Pinang Singapura Melaka

Jadual di atas merujuk kepada petempatan British di Negeri-negeri Melayu. Apakah rumusan mengenai tindakan British tersebut ? A B C D Membentuk Negeri-negeri Selat Melindungi masyarakat pribumi Menjaga kepentingan ekonomi tempatan Melaksanakan dasar campur tangan di Tanah Melayu

Am/s 29

Pengukuhan Penciptaan kapal wap membawa kesan yang penting kepada perdagangan Barat dan Timur kerana ms 31 I II III IV Harga arang batu dalam pasaran menjadi tinggi Permintaan bijih timah meningkat dengan mendadak Perjalanan di antara Barat dan Timur dipercepatkan Kapal wap boleh membawa muatan yang lebih banyak

A I dan II B II dan III C III dan IV D I dan IV

C

SOALAN PENGUKUHAN

Perebutan takhta Pergaduhan kongsi gelap

Senarai di atas merupakan masalah yang berlaku di Perak pada abad ke-19. Apakah kesannya terhadap Perak ? A B C D British mula campur tangan Persengketaan kaum berlaku Pembesar merampas kuasa raja Raja menubuhkan negeri naungan

Am/s 33-34

2

Dasar kerajaan British di negeri-negeri Melayu

Tidak campur tangan

Campur tangan

Apakah kesan perubahan dasar tersebut ke atas Tanah Melayu? ms 44

A Pengenalan Sistem Residen B Berlakunya perebutan takhta C Pergaduhan antara kongsi gelap D Pembentukan Negeri-negeri Selat

A

J.G Davidson Martin Lister J.P Rodger James W.W Birch

-

Selangor N Sembilan Pahang Perak

Pegawai-pegawai British di atas dikatakan telah menggugat kuasa Sultan dan pembesar di negeri-negeri Melayu. Bagaimanakah mereka berbuat demikian? Ms 44 I II Mengambil alih kuasa memungut ufti Memaksa Sultan menerima nasihat mereka

III Mencampuri adat resam sultan dan pembesar IV Melucutkan kedudukan sultan dan pembesar A I, dan II B II dan III C III, dan IV D I dan IV

B

Apakah kelemahan akibat pengenalan Sistem Residen? (m/s 45) I Residen menjadi terlalu berkuasa II Kuasa Sultan bertambah kukuh III Pembesar dibenarkan mengutip cukai IV Pentadbiran setiap negeri tidak seragam

A I dan II B II dan III C III dan IV D I dan IV

D

Lengkapkan

Residen Jeneral

Residen Selangor

Martin Lister JP Rodger

m/s 46

SOALAN PENGUKUHAN

4. Pada tahun 1896, Negeri-negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan. Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu? I II III IV A B C D Jawatan residen dihapuskan Majlis Mesyuarat ditubuhkan Diketuai oleh Residen Jeneral Pusat pentadbiran di Kuala Lumpur I, II dan III I, II dan IV I, III dan IV II, III dan IV

Dm/s 47

2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN 1896 MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN.1. 2. Ketua Persekutuan 1896 ialah . Apakah kuasa yang dimiliki oleh Sultan semasa persekutuan ini? i. .. ii .. 3. Ketua persekutuan mengawal dua bidang i. ii 4. .. ..

3 Jabatan yang ditubuhkan di kerajaan pusat ialah i. ii. ..

iii .. 5. Apakah yang dimaksudkan Durbar . 6 7 Durbar ialah Namakan 2 tempat di mana Durbar dianjurkan. i. .. 8 3 kesan Durbar di Kuala Lumpur i. ii. iii Ii. .. ..m/s47-49

Lengkapkaan jadual mengikut ruangaan yang sesuai