Bab 1: : KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA TENGGARA

Imperialisme Barat di Asia Tenggara

Imperialisme Dasar sesebuah

negara meluaskan pengaruh dan wilayahnya dengan menjajah negara lain untuk kepentingan tertentu.

Imperialis Barat

Portugal Sepanyol Belanda

Britain Perancis Amerika Syarikat

Faktor-faktor imperialisme Barat di Asia Tenggara

Revolusi Perindustrian

Kekayaan Bahan Mentah

Sistem Pengangkutan dan Perhubungan

Persaingan Kuasa-kuasa BaratBeban Orang PutihTugas Menyebarkan

Tamadun

Kekayaan Bahan Mentah

Asia Tenggara kaya dengan bahan mentah serta mempunyai tanah yang subur sesuai dengan pelbagai tanaman

Barat memerlukan bahan mentah ini dalam Revolusi Perindustrian terutamanya bijih timah dan getah

Revolusi Perindustrian

Pada kurun ke-15 dan 16, Portugal,Sepanyol dan Belanda ada tujuan untuk mendapatkan barangan mewah seperti teh dan rempah

Sejak kurun ke 17, berlaku kepesatan sektor perindustrian dalam kalangan negara-negara Ero[ah yang membolehkan pengeluaran hasil perkilangan yang pelbagai secara besar-besaran dan berterusan

Sistem Pengangkutan dan Perhubungan

Penggunaan Kapal Wap

Membolehkan banyak muatan dibawa dan mempercepat perjalanan untuk membawa hasil perkilangan dan bahan mentah antara Timur dan Barat

Pembukaan Terusan Suez

Memendekkan jarak antara Timur dan Barat kerana tidak perlu melalui benua Afrika

Jimat kos, perjalanan selamat

Tugas Menyebarkan Tamadun

Perancis berpegang kepada slogan “menyebarkan tamadun” yang bermaksud menjadi tugas bangsa Perancis untuk mentamadunkan orang-orang Timur

Mubaligh Kristian juga berpendapat adalah menjadi tugas mereka menyebarkan agama Kristian kepada penduduk setempat yang dijajah mereka

Beban Orang Putih

British dan Amerika Syarikat selalu menggunakan slogan “Beban Orang Putih” dalam menjalankan imperialisme mereka

Kedua-dua kuasa ini selalu berasa diri mereka lebih maju dan bertamadun jadi adalah menjadi tanggungjawab mereka untuk mentamadunkan orang lain

Persaingan Kuasa-Kuasa Barat

Jika semakin banyak tanah jajahan diperoleh, maka semakin dipandang tinggi dan dihormati

Mereka berlumba-lumba untuk menjadi kuasa besar

Kewujudan sesebuah kuasa besar sering dikaitkan dengan keluasan tanah jajahan yang dimiliki

Kesan Imperialisme Barat kepada Asia Tenggara

Sebelum kedatangan Sepanyol, Filipina terdiri daripada daerah-daerah kecil(barangay) yang diperintah oleh golongan datu.

Setelah Sepanyol menguasai Filipina, Gabenor Jeneral merupakan pemerintah tertinggi seperti di Mexico

Filipina

Ciri-ciri birokrasi yang diperkenalkan oleh Sepanyol di Filipina : Sepanyol memperkenalkan sistem pentadbiran berpusat Gabenor Jeneral menjadi pemerintah tertinggi di peringkat pusat Datuk Bandar menjadi pentadbir wilayah Gabenor kecil menjadi pentadbir Bandar Encomiendero menjadi pemerintah EncomiendaMaksud Sistem Encomienda : Sistem pentadbiran Sepanyol diperingkat tempatan pemerintahnya diketuai encomiendero Tugas-tugas Encomiendero yang diperkenalkan Sepanyol di Filipina : menjaga keamanan mengutip cukai mengkristiankan penduduk barangaySebab sistem Encomienda dibenci oleh penduduk Filipina. mengenakan cukai yang tinggi mengenakan kerahan tenaga terhadap penduduk

Indonesia

- Sebelum kedatangan Belanda, Indonesia terdiri daripada beberapa buah kerajaan berasingan seperti Mataram dan Bantam di Jawa.

- Kerajaan tersebut diketuai oleh raja dan dibantu oleh golongan pembesar.

Ada juga pembesar daerah / bupati (Jawa)

- Selepas kedatangan Belanda,

Pentadbiran di Indonesia

terbahagi kepada dua:

(i) Pentadbiran pusat Diketuai oleh Gabenor

Jeneral

(i) Pentadbiran tempatan Dikendalikan oleh

pembesar tempatan dengan pengawasan pegawai Belanda

BurmaSebelum kedatangan British, Burma telah mengamalkan sistem pemerintahan beraja di

bawah Dinasti Konbaung.Di bawah raja ialah Hluttaw (Majlis diraja) dan Wun (Pegawai tinggi kerajaan), di bawah Hluttaw dan Wun ialah Myothugyi (Ketua Bandar), dibawahnya ialah Ahmudan (Pegawai diraja) dan dibawahnya ialah Athi (Pembesar-pembesar tradisional)

Selepas kedatangan British, Hluttaw (Majlis Diraja) telah kehilangan fungsi.

Jawatan-jawatan tradisi seperti Wun, Myothugyi, Ahmudan dan Athi dimansuhkan.Sistem undang-undang barat diperkenalkan dan dijadikan undang-undang utama.British memperkenalkan Majlis Perundangan, Jabatan Perhutanan, Jabatan Kesihatan dan jabatan Pelajaran.

Bentuk sistem pentadbiran Indochina sebelum kedatangan Perancis :

ditadbir oleh sebuah kerajaan pusat pentadbiran diketuai oleh raja

berkuasa mutlak raja memberi kuasa penuh kepada

pembesar tempatan setiap birokrasi diketuai oleh

golongan mandarin pentadbiran ditiru dari pentadbiran

Tanah Besar China. pegawai dipilih melalui peperiksaan

dalam bidang bahasa dan kesusateraan China

Bentuk sistem birokrasi yang diperkenalkan oleh Perancis di Indochina

Pentadbiran diketuai oleh Gabenor Jeneral

Gabenor Jeneral bertangungjawab kepada Pejabat Tanah Jajahan di Paris

Leftenan Gabenor menjadi pemerintah wilayah jajahan

Leftenan dibantu leh Residen Jeneral dan Residen Wilayah

Perancis membentuk kerajaan pusat dengan menubuhkan Union Indochinoise

kerajaan tempatan diberi kuasa autonomi

kerajaan pusat tidak mencampuri urusan pentadbiran kerajaan tempatan

kerajaan tempatan perlu membayar cukai dan kerahan tenaga

Sebelum kedatangan Portugis, Kesultanan Melayu Melaka mengamalkan Sistem Pembesar Empat Lipatan

Apabila Portugis menakluk Melaka, institusi raja di Melaka telah runtuh. Semasa pemerintahan Belanda, institusi raja ini telah terhapus. Semasa pemerintahan British, Melaka, Pulau Pinang dan Singapura

telah digabungkan menjadi Negeri-Negeri selat (NNS). Pemerintah tertinggi dalam NNS ialah Gabenor. Gabenor dibantu olh residen kaunselor Pentadbiran di peringkat kampung pula masih mengekalkan jawatan

penghulu. British telah memperkenalkan pelbagai perubahan seperti sistem

kehakiman Barat, pelaksanaan sistem pengutipan cukai, pembahagian negeri kepada beberapa daerh dan penubuhan balai polis.

Melaka

Kepentingan mempertahankan negara kita daripada dijajah

Mengekalkan pemerintahan negara sendiri Bebas menentukan hala tuju negara mengikut acuan

sendiri Melindungi budaya bangsa negara Menjamin kesejahteraan hidup tanpa penindasan Mengekalkan perpaduan antara kaum Mengelakkan sistem politik, ekonomi dan sosial

dikuasai oleh penjajah

Perkara-perkara yang perlu dilakukan untuk mempertahankan negara kita daripada sebarang

bentuk penjajahan pada masa hadapan.

Rakyat sanggup berkorban untuk mempertahankan negara daripada penjajahan

Rakyat taat setia kepada raja dan negara Memperkukuh keharmonian dan perpaduan antara

kaum Meningkatkan penguasaan pelbagai kemahiran

teknologi Menguasai pelbagai bidang ilmu pengetahuan Pemimpin negara berpandangan jauh dan

berwawasan

Konsep Union Indochinoise yang dibentuk oleh Perancis di Indochina

Union Indochinoise merupakan Persekutuan Indochina

Persekutuan tersebut terdiri daripada Vietnam dan Kemboja

Perekutan ini juga turut disertai laos pada tahun 1904

Pentabdiran Union Indochinoise diketuai oleh gabenor Jeneral

Rang undang-undang Union Indochinoise diluluskan oleh parlimen Perancis.

Thailand

Perubahan yang dilakukan oleh Raja Mongkut terhadap sistem pentadbiran Thailand

Melantik 80 orang penasihat barat mengetuai pelbagai jabatan

Penasihat barat digunakan untuk melatih pegawai tempatan

Penasihat Britain dalam kewangan,pelabuhan dan polis

Penasihat Amerika dalam jabatan kastam Penasihat Perancis dalam ketenteraan

•

••

Thailand

Sistem birokrasi yang diperkenalkan oleh Chulalongkorn

• memperkenalkan majlis Penasihat rendah,majlis mesyuarat tinggi dan Kabinet menteri

• melantik juruaudit dari Britain• pentadbir dilantik dalam kerajaan berdasarkan tahap

pendidikan• memperkenalkan sistem raja berperlembagaan menggantikan

raja mutlak• pengaruh pembesar tempatan dan raja dikurangkan.

Kesan-kesan pengenalan sistem birokrasi barat terhadap sistem pentadbiran Asia Tenggara

Penubuhan Kerajaan Pusat Pentadbiran dibahagikan jepada pentadbiran

pusat dan tempatan Pentadbiran pusat diketuai gabenor

Jeneral/pesuruhjaya tinggi Pembesar tempatan diperingkat pusat

dihapuskan Terhapusnya institusi raja Raja kehilangan kuasa

Fungsi raja sebagai penaung agama terhapus Pentadbiran dijlankan melalui biro-biro Pegawai barat dilantik menjadi ketua biro Beberapa jabatan ditubuhkan seperti

perhutanan,kesihatan pelajaran dan lain-lain Pengenalan sistem undang-undang Barat Kuasa barat memperkenalkan undang-undang barat rang undang-undang di tanah jajahan diluluskan

dinegara mereka

British memperkenalkan sistem kehakiman barat Raja menerima penasihat Barat Raja terpaksa menerima penasihat barat daripada

residen Residen dan penasihat barat menasihat sultan

dalam semua perkara kecuali hal ehwal agama dan adat istiadat melayu

pembesar tempatan hilang pengaruh pentadbiran tempatan diambil alih oleh pegawai

bandaran.

SPM 2005

7 (a) Mengapakah imperialis Barat menjajah negara-negara di Asia Tenggara antara abad ke 15 hingga awal abad ke 20? (10M)

(b) Terangkan kesan imperialisme

Barat ke atas Asia Tenggara.(10M)

SPM 2011

7) Penjajah Barat telah bertapak di negara kita sejak tahun 1511 sehingga tahun 1957.

(a) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, terangkan sebab negara kita dijajah oleh penjajah barat.(8M)

(b) Pada pandangan anda, mengapakah kita perlu mempertahankan negara kita daripada dijajah?(6M)

(c) Sebagai warganegara Malaysia yang cintakan negara, jelaskan persiapan yang anda mesti lakukan untuk mempertahankan negara kita daripada sebarang bentuk penjajahan pada masa hadapan. (6M)