AYAT TUNGGAL BAHASA MELAYU

Binaan ayat tunggal Binaan subjek

Binaan predikat

Disediakan oleh: Ling Siew Leng

AYAT TUNGGAL

Ayat yang mengandungi

hanya satu klausa

Satu unit rangkaian perkataan

Mengandungi satu subjek

dan satu predikat

BINAAN AYAT

TUNGGAL

Ayat tunggal

ialah ayat yang

terbina daripada

dua bahagian, iaitu:

2. Predikat(Bahagian ayat yang menerangkan subjek)

1.Subjek

(Bahagian ayat

yang diterangkan)

Contoh ayat:

Ali berjalan kaki. Ali (subjek)- Bahagian ayat yang

diterangkan

berjalan kaki (predikat)- Bahagian ayat yang

menerangkan subjek

Klasifikasikan subjek dan predikat bagi ayat-ayat di

bawah: Ahmad guru.

Orang tua itu kuat berjalan. Sabar itu separuh daripada iman. Berenang menyihatkan badan.

Bahasa jiwa bangsa.

Latih

tubi

BINAAN SUBJEK

• Kata nama • Kata ganti nama

• Kata kerja• Kata adjektif

Subjek ayat tunggal terdiri daripada frasa

nama yang terbentuk

daripada salah satu unsur

yang berikut:

SUBJEK KATA NAMA

Kata nama ialah sejumlah perkataan yang mendukung makna nama sesuatu • Nama orang, haiwan, tempat,

benda atau konsep Kata nama yang menjadi subjek sesuatu ayat boleh terbentuk daripada:• Kata nama am• Kata nama khas• Kata nama terbitan

Subjek (kata nama am)

Predikat

Abangnya juruterbang.Mempelam itu untuk ibu.

Sungai ini sangat dalam.

Subjek kata nama am

• Kata nama am ialah perkataan yang merujuk

kepada benda, konsep atau perkara yang umum sifatnya.

Subjek (kata nama khas)

Predikat

Osman penyanyi terkenal.Si Tompok mencakar dinding.

Bukit Fraser di negeri Pahang.

Subjek kata nama khas

• Kata nama khas ialah perkataan yang mendukung makna rujukan

khusus pada sesuatu dan ejaannya berpangkalkan huruf besar.

Subjek kata nama terbitan

• Kata nama terbitan ialah kata nama yang terhasil daripada proses

pengimbuhan.• Pengimbuhan ialah proses

menggabungkan morfem terikat imbuhan awalan, akhiran, sisipan

dan apitan dengan kata dasar untuk membentuk satu perkataan

yang mantap. Subjek (kata nama

terbitan)Predikat

Kesilapan itu satu pengajaran.Kenangan mengusik jiwa.

Pukulan dia sungguh kuat.

• Kata ganti nama ialah perkataan yang menjadi pengganti kata nama khas dan kata nama am.

• Penggolongan kata ganti nama:

Kata ganti nama

Kata ganti nama

tunjuk

Kata ganti

nama diri

Kata ganti nama tunjuk

umumKata ganti

nama tunjuk tempat

Kata ganti nama diri

orang

Pertama

Kedua

Ketiga

SUBJEK KATA GANTI

NAMA

Kata ganti nama tunjukPerkataan yang menjadi

pengganti kata nama dan mendukung maksud

menunjukkan benda atau perkara yang dirujuk itu. Kata ganti nama

tunjuk umumMenunjuk pada

perkara atau benda- Ini (dekat)- Itu (jauh)

Kata ganti nama tunjuk tempat

Menunjuk pada tempat

- Sini (arah dekat)- Situ (arah agak

jauh)- Sana (arah jauh)

Subjek (kata ganti nama tunjuk

umum)

Predikat

Ini pendapat yang bernas.

Itu tuduhan yang melampau.

Subjek (kata ganti nama tunjuk

tempat)

Predikat

Sini perhentian bas yang baharu.

Situ kedai buku sekolah kami.

Sana tempat orang beriadah.

Kata ganti nama diri orangKata nama yang merujuk diri

orang tertentuKata ganti nama diri

orang pertamasaya, aku, beta, patik, kami, kita

Kata ganti nama diri

orang keduaanda,

saudara, engkau,

awak, kamu

Kata ganti nama diri

orang ketiga

ia, dia, beliau, mereka, -nya

Subjek (kata ganti nama diri orang)

Predikat

Saya guru.Kami Pelajar Tingkatan

Enam. Awak boleh tinggal di sini. Dia amat rajin.

Beliau ke Kedah minggu depan.

SUBJEK KATA KERJA

Ada sejenis kata kerja yang penggunaannya dalam ayat berfungsi sebagai subjek, iaitu kata kerja yang

mengambil tugas kata nama.

Kata kerja ialah perkataan yang menjadi inti bagi binaan atau

konstruksi frasa kerja.

Subjek (kata kerja) Predikat

Melukis menjadi kegemarannya.

Bercakap memang mudah.

Membuang masa ialah tabiat buruk.

Menjadi guru ialah cita-citanya.

Bersawah padi dapat mendatangkan hasil.

SUBJEK KATA

ADJEKTIF Kata adjektif juga

dikenali sebagai kata sifat

Perkataan yang menjadi inti dalam binaan frasa

adjektif. Ada sejenis kata adjektif yang

berfungsi sebagai subjek sesuatu ayat, iaitu kata adjektif yang mengambil tugas kata nama.

Subjek ( kata adjektif)

Predikat

Putih ialah warna pilihan Hana.

Kecil tidak bererti lemah.Boros membawa kepapaan. Gemuk boleh membawa

penyakit.Masin ialah rasa garam.

BINAAN PREDIKAT

Predikat sesuatu ayat tunggal dapat

dibina daripada unsur-unsur utama

berikut:

Frasa nama

Frasa kerja

Frasa adjektif

Frasa sendi

nama

PREDIKAT FRASA NAMA Frasa nama (FN) ialah

binaan yang dari sudut nahu, boleh

terdiri daripada satu perkataan atau

beberapa perkataan yang boleh berfungsi

sebagai satu konstituen dalam

binaan ayat.

Binaan frasa nama yang menjadi

predikat sama seperti binaan frasa nama

yang berfungsi sebagai subjek dalam

sesuatu ayat.

Frasa nama hanya berfungsi sebagai

predikat dalam pola FN + FN.

Unsur ini boleh terbina daripada

frasa nama am dan frasa nama khas.

Subjek Predikat (frasa nama am)

Murid itu ketua darjah.Cerita dia alasan sahaja.

Tindakan itu penganiayaan semata-mata.

Subjek Predikat (frasa nama khas)

Beliau Pengarah Pendidikan Negeri.

Bangunan itu Muzium Negara.Institusi itu Universiti Malaya.

PREDIKAT FRASA KERJA

Frasa kerja yang menjadi predikat dalam sesuatu ayat terbentuk daripada unsur berikut:Kata kerja asalKata kerja terbitanKata bantuUnsur keterangan

Frasa kerja (FK) ialah binaan yang

boleh terdiri daripada satu

perkataan atau lebih dan kata

intinya kata kerja.

Kata kerja asal

Kata kerj

a asal

Tidak berimbuhan(kata kerja yang terdiri

daripada satu kata

dasar sahaja)

Kata kerja tak transitif - kata kerja yang tidak

memerlukan objek / penyambut

-tidur, mandi, terbangKata kerja transitif- Kata kerja yang

memerlukan objek- makan, minum

Berimbuhan(kata kerja yang terdiri

daripada gabungan kata dasar

dan imbuhan)

Kata kerja tak transitif- kata kerja yang tidak

memerlukan objek / penyambut

- menari, berehat, terjatuh Kata kerja transitif- Kata kerja yang

memerlukan objek- menggorang, menjahit,

memikirkan

Ayat Kata kerja asal tidak berimbuhan

Subjek PredikatKata kerja tak

transitifKeteranga

n Bapa Aliah tidur.

Ali mandi di sungai.Burung itu terbang tinggi di

awan. Subjek PredikatKata kerja transitif

Objek

Monyet itu makan pisang.Kucing saya minum susu.

Ayat Kata kerja asal berimbuhan

Subjek PredikatPara pelancong sedang menari di

majlis itu.Mereka berehat di bilik.

Pemain lincah itu terjatuh. Subjek Predikat

Kata kerja transitif

Objek

Kakak menggoreng ikan selar kering.

Halimah menjahit pakaian ibunya.

Orang itu memikirkan masa depan keluarganya.

Kata kerja terbitan

• kehadiran masing-masing dalam ayat memerlukan objek

• Menyekolahkan

• Menjalani • Memperluas

• Kata nama atau kata adjektif

Kata kerja yang

asalnya bukan

daripada golongan

kata kerja

Terdiri daripada golongan

kata yang lain seperti

Untuk menjadi kata kerja

terbitan, kata nama / kata

adjektif memerlukan

imbuhan meN-…-kan, meN-…-

I, memper-…

Merupakan kata kerja

transitif

Subjek PreedikatKata kerja transitif

Objek

Encik Sulaiman

menyekolahkan

anak dia.

Pelatih itu menjalani latihan tahan lasak.

Tokoh itu telah memperluas

pengaruhnya.

Kata bantuKata bantu yang menjadi unsur frasa kerja ialah perkataan yang hadir sebelum kata kerja dengan

menimbulkan makna tambahan dari segi aspek waktu dan ragam

perasaan.

Kata bantu aspek dan

Kata bantu ragam

Kata bantu dikategorikan kepada dua

kumpulan, iaitu

Kata bantu aspekkata bantu yang menerangkan sesuatu

perbuatan dari segi masa, sama ada belum, sedang atau sudah dilakukan.

Akan, belum(menunjukkan

perbuatan yang belum

dilakukan)

• Saya akan menulis surat kepada mereka.

• Pesawat itu belum tiba lagi.

Mula, sedang, masih

(menunjukkan perbuatan

mula, sedang atau belum

selesai dilakukan)• Kereta api itu

mula bergerak. • Negara

Malaysia sedang pesat membangun.

• Projek itu masih dalam peringkat pertama.

Baru, sudah, telah, pernah(menerangkan perbuatan baru

atau sudah diselesaikan)

• Pekerja itu baru bertugas hari ini.

• Dia sudah mempunyai dua orang cahaya mata.

• Dia telah pergi ke Rusia pada tahun lalu.

• Cik Zainab pernah memenangi peraduan menghias rumah.

Kata bantu ragamkata bantu yang menerangkan ragam

perasaan yang berkaitan dengan perbuatan yang dilakukan. Orang tua itu hendak pergi ke

bandar. Dia mahu madi di sungai. Mereka harus datang pagi-pagi lagi. Awak mesti belajar bersunggu-sungguh. Aminah boleh menyertai peraduan itu. Bayi itu dapat tidur nyenyak. Menteri itu enggan mengulas khabar angin itu. Dia patut menyelesaikan tugasnya dahulu. Mereka mungkin lambat sedikit.

Dalam BM, kata bantu boleh hadir secara berderetan lebih daripada

satu dalam ayat, iaitu sebelum kata kerja.

Orang tua itu

sedang

hendak

pergi ke

bandar.

Dia belum

hendak

madi di

sungai.

Mereka

harus sudah tiba.

Aminah belum boleh

menyertai

peraduan itu.

Bayi itu masih belum dapat tidur

nyenyak.

Kami masih boleh menjalan-kan tugas.

Unsur keterangan

Frasa kerja yang

mengandungi kedua-dua jenis

kata kerja, iaitu

kata kerja transitif dan tak transitif

yang boleh menerima

frasa keterangan

.

Frasa keterangan ialah unsur

yang menerangk

an kata kerja

secara lebih lanjut

lagi.

unsur keterangan yang terbentuk daripada

frasa sendi nama• Dia berjalan dengan cepat.• Kuliah itu tamat pada pukul 5.00

petang.• Mereka bertindak untuk

kepentingan diri sendiri. • Mereka sedang berbincang tentang

perkara itu.

PREDIKAT FRASA

ADJEKTIFFrasa adjektif ialah susunan perkataan yang

terdiri daripada satu perkataan atau beberapa perkataan yang mengandungi kata adjektif

atau kata sifat sebagai intinya. Frasa adjektif

yang berfungsi sebagai predikat terdiri daripada kata adjektif,

iaitu kata adjektif selapis

dan kata adjektif ganda.

Kata adjektif selapis boleh didahului oleh kata penguat seperti amat,

sangat, sungguh, cukup

dan terlalu.

Ada juga kata penguat yang

boleh hadir sesudah kata

adjektif seperti sungguh, sekali, betul dan benar.

Subjek Frasa Nama Predikat Frasa

AdjektifIbu pejabat firma itu besar.

Pelajar itu pandai.Buah pokok durian

kami sangat lebat.

Buku harian ayah cukup tebal.Kereta api itu laju sekali.

Anak guru kami pandai betul.

Semua kata adjektif dalam BM boleh hadir bersama kata bandingan lebih dan paling, juga boleh disertai

imbuhan ter- yang membawa maksud

“paling”.

Kucing itu lebih comel

daripada kucing ini.

Bangunan ini paling tinggi di

Kuala Lumpur.

Buku ini ternipis antara

semuanya.

•Rumah di bandar itu besar-besar.

•Pekerja di kilang itu rajin-rajin.

•Pelajar sekolah itu bijak-bijak.

•Bajunya merah-merah belaka.

•Talinya panjang-panjang.

Kata adjektif

boleh juga digandakan

untuk membawa erti banyak

dan berbagai-bagai rupa

bentuk serta

sifatnya.

PREDIKAT FRASA SENDI

NAMAFrasa sendi nama ialah satu binaan dalam ayat yang terdiri daripada satu kata sendi nama dan satu frasa nama yang menjadi pelengkap kepada kata sendi nama itu. Frasa sendi nama

yang menjadi predikat terbina daripada kata sendi nama yang diikuti oleh frasa nama.

Subjek Predikat frasa sendi nama

Adik saya di rumah.Abang ke sekolah.

Hadiah ini untuk ayah.Beg dia pada saya.

Arahan itu kepada semua pekerja.

SEKIAN, TERIMA KASIH.