assigment sejarah - en. saipo 2014 (2)

KAEDAH PENGAJARAN SEJARAH (SJH 3106) PPG/2011

1.0 PENGENALAN

Perubahan wajar dilakukan oleh negara kita, Malaysia untuk menjadi sebuah negara

ekonomi yang dipacu oleh inovasi bagi mengekalkan daya saing di peringkat dunia.

Bagi mencapai matlamat ini, Kementerian Pelajaran Malaysia ( KPM) & Agensi

Inovasi Malaysia ( AIM) yang dipengerusikan oleh YAB Perdana Menteri telah

bersama-sama memperkenalkan projek I –THINK.

Projek ini membantu pihak sekolah dengan memupuk kemahiran berfikir,

menyemai budaya pembelajaran sepanjang hayat; mahir di dalam menyelesaikan

masalah dan berupaya menghasilkan jalan penyelesaian secara kreatif di kalangan

murid sekolah. I-THINK melahirkan inovator masa depan Malaysia dengan

kebolehan dan kemahiran berfikir secara kritis serta berupaya untuk menyesuaikan

diri dan menangani cabaran pada masa akan datang.

Agensi Inovasi Malaysia (AIM) merupakan badan berkanun yang ditubuhkan

oleh Kerajaan Malaysia untuk memacu dan memperkukuh kemajuan Malaysia

dengan mempercepat budaya inovasi. Penyediaan peluang sama rata serta

pendidikan berkualiti untuk semua merupakan fokus utama Kementerian Pelajaran

Malaysia. Matlamat pendidikan Malaysia telah dimanifestasikan dalam Falsafah

Pendidikan Kebangsaan dengan tujuan muktamad untuk mencapai wawasan negara

dalam menyediakan anak-anak Malaysia supaya menjadi individu yang

berpengetahuan dan berkemahiran ke arah menghadapi cabaran Abad ke -21. .

1.1 Konsep i-THINK

Program i-Think merupakan program yang bertujuan mempertingkat

dan membudayakan kemahiran berfikir dalam kalangan murid ke arah

menghasilkan murid berinovatif. Guru dan murid akan menggunakan alat

berfikir dalam pengajaran dan pembelajaran di samping melaksanakan aktiviti

kemahiran berfikir aras tinggi. Abjad ‘i – bermaksud inovasi dan ‘THINK’ pula

1 |NORLEHA ADAM


bermaksud pemikiran iaitu pemikiran secara inovatif yang perlu ada pada

semua murid.

1.2 Objektif i-THINK dalam Pengajaran dan Pembelajaran;

Untuk Membudayakan kemahiran Berfikir.

Proses berfikir menjadi satu budaya apabila guru dan murid mengamalkan

kemahiran berfikir dan menaakul semasa pengajaran dan pembelajaran. Alat

berfikir membantu guru dan murid melaksanakan aktiviti kemahiran berfikir dan

menaakul. Pembudayaan kemahiran berfikir dilaksanakan dengan langkah

berikut ;

1.2.1 Memberi kesedaran

Kesemua pihak termasuk pegawai di KPM perlu diberi pendedahan

mengenai program i-THINK. Kesedaran dalam mengajar dan belajar

berfikir ini diberi melalui taklimat atau kursus. Dengan itu, semua pihak

mempunyai bahasa pemikiran dan alat berfikir yang sama.

1.2.2 Perubahan Set Minda

Pentadbir, guru dan murid perlu berusaha untuk berubah dalam

pengajaran dan pembelajaran. Perubahan memerlukan kerjasama

semua pihak. Perubahan set minda mengenai program i-THINK

dilaksanakan melalui kempen, latihan, taklimat dan mesyuarat. Sekolah

juga boleh mempamerkan banner, carta dan hasil tugasan pengajaran

dan pembelajaran i-THINK di sekeliling sekolah. Ibu bapa juga terlibat

secara langsung dalam melaksanakan program i-THINK melalui PIBG.

2 |NORLEHA ADAM


1.2.3 Amalan

Pelbagai alat berfikir seperti Peta Pemikiran, peta minda dan 6 Thinking

Hats digunakan dalam pengajaran dan pembelajaran bagi membantu

murid untuk berfikir dan membuat penaakulan. Kemahiran berfikir akan

menjadi amalan apabila guru dan murid menggunakan dalam bilik

darjah melalui aktiviti yang memerlukan penyoalan aras tinggi, inkuiri

serta berpusatkan murid dengan menggunakan alat berfikir. Guru

sebagai fasilitator menggalakkan murid menyoal semasa aktiviti dalam

bilik darjah. Murid bertanggungjawab dalam pembelajaran masing-

masing.

1.3 Tujuan dilaksanakan

i. Melahirkan modal insan masa hadapan yang mempunyai

pemikiran kreatif, kritis dan berinovatif.

ii. Dengan menggunakan alat berfikir (thinking tools), murid lebih

fokus, berkeyakinan dan aktif di dalam kelas.

iii. Prestasi murid meningkat selepas menggunakan alat berfikir

dalam pembelajaran dan pengajaran.

iv. Hubungan guru dengan murid lebih rapat kerana guru lebih

banyak berperanan sebagai fasilitator.

3 |NORLEHA ADAM


1.4 Peta Pemikiran

Terdapat 8 jenis peta pemikiran dalam i.THINK yang berlainan dari segi

bentuk dan fungsi masing-masing. Berikut dijelaskan kesemua 8 jenis peta

pemikiran ini yang disarankan dalam proses pengajaran dan pembelajaran.

1.4.1 Circle Map (Peta Bulatan)

Circle Map digunakan untuk sumbangsaran idea dan mempamerkan

pengetahuan sedia berkaitan sesuatu tajuk dengan memberikan

maklumat mengikut konteks.

Contohnya bagi pengajaran sejarah yang menggunakan Peta Bulatan tajuk

iaitu ‘ Tokoh Terbilang Kesultanan Melayu Melaka. Lukiskan sebuah bulatan

yang lebih besar mengelilingi bulatan kecil tersebut.

4 |NORLEHA ADAM


- Isikan bahagian dalam bulatan besar dengan segala maklumat berkaitan

dengan topik tersebut untuk menjana idea (proses sumbangsaran).

- Lukis bingkai di bahagian luar bulatan besar untuk menyatakan sumber

rujukan atau sudut pandangan daripada pelbagai pihak.

1.4.2 Bubble Map (Peta Buih)

Bubble Map digunakan untuk memperkaya kebolehan murid bagi

mengenal pasti atau menunjukkan kualiti. Biasanya menggunakan

perkataan deskriptif atau huraian.

1.4.3 Double Bubble Map (Peta Buih Berganda)

Double Bubble Map digunakan untuk membanding beza sesuatu.

5 |NORLEHA ADAM


1.4.4 Tree Map ( Peta Pokok)

Tree Map digunakan untuk mengklasifikasikan bahan atau idea

1.4.5 Brace Map (Peta Dakap)

Brace Map digunakan untuk menganalisis objek fizikal. Garisan

sebelah kiri adalah nama atau imej keseluruhan objek. Garisan pada

bahagian kedua adalah bahagian utama.

6 |NORLEHA ADAM


1.4.6 Flow Map (Peta Alir)

Flow Map digunakan untuk membuat urutan sesuatu proses.

1.4.7 Multi-flow Map (Peta Pelbagai Alir)

Multi-flow Map digunakan untuk menunjukkan dan menganalisis

hubungan sebab dan akibat. Segi empat yang berada di tengah adalah

peristiwa yang penting. Bahagian sebelah kiri adalah sebab-sebab

7 |NORLEHA ADAM


peristiwa tersebut, manakala bahagian sebelah kanan pula adalah

akibat daripada peristiwa tersebut.

1.4.8. Bridge Map (Peta Titi)

Bridge Map digunakan untuk memberi peluang kepada pelajar untuk

mengaplikasikan proses analogi dengan menggunakan faktor

penghubungan.

8 |NORLEHA ADAM


1.5 Pemilihan Peta Pemikiran bagi mata pelajaran Sejarah yang

bertajuk ‘Kehidupan Masyarakat Masa lalu dan kesinambungan

dengan masa kini ‘

Dalam proses pengajaran sejarah ini , saya memilih untuk

menggunakan Peta Buih Berganda, iaitu salah satu Peta i-THINK yang

paling asas bertujuan untuk membuat perbandingan penggunaan teknologi

lama dan moden dalam bidang pertanian dan cara berkomunikasi.

9 |NORLEHA ADAM


Pada pendapat saya, fungsi utama menggunakan peta buih ialah

supaya pelajar dapat mengkategorikan sesuatu senarai mengikut kumpulan.

Ini bermakna setelah aktiviti menyenaraikan sesuatu idea daripada sesuatu

topik, pelajar bolehlah menggunakan peta buih supaya mereka dapat

mengkategorikan senarai tersebut mengikut sub-tema yang dicipta sendiri

oleh pelajar itu. Kemahiran mengkategorikan adalah salah satu kemahiran

yang ada terdapat dalam kemahiran berfikir. Ini penting dilatih kepada pelajar

supaya mereka dapat menghasilkan produk tugasan yang kreatif.

Tambahan lagi, peta buih dapat meningkatkan kosa kata pelajar

kerana mereka berusaha untuk mendapatkan idea ke arah topik atau tema.

Pada pendapat saya, peta buih sesuai digunakan bagi mata pelajaran

Sejarah kerana pelajar akan dapat mempelajari konsep tema dan dapat

memperkayakan kosa kata dan memperluaskan lagi idea bagi sesuatu tajuk.

Secara rumusannya dengan menggunakan peta buih berganda , murid

boleh meletakkan ciri persamaan dan perbezaan tentang teknologi yang

digunakan pada zaman dahulu dengan zaman moden. Maklumat yang

direkod oleh murid dalam buku notanya dalam bentuk grafik peta buih

berganda memudahkan murid mengingat dan menggambarkan dalam minda

mereka.

1.5.1 Langkah-langkah membina peta buih berganda

Diguna untuk membanding beza sesuatu benda/ idea;

10 |NORLEHA ADAM


• Cadangan topik - Kehidupan masyarakat masa lalu dan masa kini

1.5.2 Cadangan pelaksanaan peta buih bagi tajuk Kehidupan

Masyarakat Masa Dahulu dan Kini

Dengan menggunakan Peta Buih Berganda ini, murid dibahagikan

kepada enam kumpulan . Setiap kumpulan terdiri dari enam orang

11 |NORLEHA ADAM

1

Lukiskan dua bulatan di bahagian tengah untuk menulis 2 topik(objek/idea) yang ingin dibandingkan

2Tuliskan kedua -dua topik ke dalamnya

3

Lukiskan beberapa bulatan di sekeliling termasuklah antara dua bulatan utama

4

Sambungkan semua bulatan dengan 2 topik utama menggunakan garis lurus.

5

Bagi bulatan yang berada di antara topik, gabungkan dengan kedua-dua topik untuk mewakili peersamaan.

6

Isikan semua perbezaan di dalam bulatan yang hanya bersambung dengan 1 topik sahaja


murid. Ahli kumpulan diminta mencari maklumat berdasarkan tajuk-

tajuk kecil berikut.

i. Tiga kumpulan - ditugaskan mencari perbandingan teknologi

lama / kaedah pertanian pada zaman dahulu dan zaman kini /

(moden).

ii Tiga kumpulan yang lain - ditugaskan mencari maklumat

tentang perbezaan cara berkomunikasi pada zaman dahulu dan

zaman moden.

ii. Langkah seterusnya pelaporan dari setiap kumpulan hasil dari

pembinaan peta buih berganda.

Membuat membajak lubang persamaan menggunakan

jentera

Teknologi Bidang Teknologi Masa dahulu Pertanian Moden

Membajak pembiakan gunakan menggunakan perbezaan baka baja haiwan

Rajah Peta Buih Berganda - bidang pertanian

Membuat perbandingan penggunaan teknologi lama dan moden dalam

12 |NORLEHA ADAM


bidang komunikasi

Menggunakan telefon unggun api persamaan

telefon Teknologi Cara Teknologi Masa dahulu Komunikasi Moden

radio

Radio perbezaan telegraf Internet

`

Rajah Peta Buih Berganda - Bidang Komunikasi

2.0 PEMBELAJARAN KOOPERATIF

2.1 Pengenalan

13 |NORLEHA ADAM


Dalam merealisasikan keberkesanan pengajaran dan pembelajaran di

dalam kelas, corak pengajaran masa kini telah mengalami banyak perubahan

serta bertambah maju selaras dengan kehendak Falsafah Pendidikan

Kebangsaan. Pendidikan di Malaysia adalah usaha yang berterusan ke arah

lebih memperkembangkan kebolehan individu secara menyeluruh dan

bersepadu untuk melahirkan insan yang seimbang. Penyelidikan

menunjukkan bahawa pembelajaran koperatif adalah satu cara pembelajaran

yang berkesan. Kaedah pembelajaran koperatif yang dirancang secara teratur

dan sistematik pada lazimnya melibatkan penyampaian maklumat secara

formal, latihan pelajar dalam kumpulan diikuti dengan penilaian masteri bagi

individu dan akhirnya pengiktirafan umum bagi kejayaan kumpulan tersebut

(Leighton 1990).

Beliau juga menyatakan bahawa berbanding dengan pengajaran dan

pembelajaran konvensional, didapati pelajar yang melalui kaedah koperatif ini

menikmati lebih keseronokan dan kejayaan dalam akademik dan sosial.

Kaedah ini juga didapati amat berkesan dalam pelbagai bidang dan subjek

yang luas yang meliputi bacaan, bahasa, matematik, sejarah dan juga sains

di peringkat sekolah rendah dan menengah.

2.2 Definisi dan Konsep

Menurut Effandi Zakaria (1998), pembelajaran koperatif adalah suatu strategi

pengajaran di mana pelajar-pelajar saling membantu di antara satu sama lain

di dalam kumpulan kecil. Pembelajaran koperatif berlaku apabila pelajar

bekerja secara berkumpulan, berkongsi idea, saling membantu untuk

menyelesaikan masalah, dan memastikan semua ahli kumpulan menguasai

isi pelajaran dengan meminta bantuan daripada guru. Guru menguji dan

memberi gred berdasarkan prestasi kumpulan, kadang-kadang berdasarkan

gred individu. Kumpulan dalam pembelajaran koperatif ini lazimnya terdiri

daripada empat hingga enam orang ahli. Ahli-ahli dalam kumpulan ini

biasanya kekal untuk tempoh tertentu misalnya dalam beberapa minggu

(Sharan dan Sharan,1992).

14 |NORLEHA ADAM


Semua kaedah pembelajaran koperatif memerlukan pelajar

bertanggungjawab ke atas pembelajaran rakan-rakan sepasukan mereka

selain daripada pembelajaran mereka sendiri. Selain daripada idea

bekerjasama, kaedah pembelajaran pasukan pelajar memberi penekanan

kepada penggunaan matlamat pasukan dan kejayaan pasukan, ia boleh

dicapai apabila semua ahli dalam pasukan memberi komitmen yang

diperlukan (Slavin, 1990).

Menurut Kagan (1998), dalam pembelajaran koperatif, aktiviti pembelajaran

dikatakan wujud apabila struktur koperatif yang disesuaikan dengan isi

kandungan seperti yang diwakili oleh hubungan di bawah.

Struktur pembelajaran + Isi kandungan = Aktiviti.

Kagan telah menyenaraikan sekurang-kurangnya sebanyak lebih daripada 50

contoh struktur (dengan nama-nama yang tertentu) yang dapat disesuaikan

dengan isi kandungan.

Struktur boleh digunakan mengikut tujuan tertentu – team building (kumpulan

kecil), Classbuilding (satu kelas), Masteri, Kemahiran berfikir, Perkongsian

Maklumat dan Kemahiran berkomunikasi.

2.3 Ciri- ciri Pembelajaran Kooperatif

15 |NORLEHA ADAM


Pendekatan Pembelajaran kooperatif mempunyai beberapa ciri tertentu, di

antaranya ialah :

2.3.1 Matlamat kumpulan

Matlamat kumpulan ialah kejayaan kumpulan dalam mencapai

kecemerlangan dalam menguasai sesuatu konsep yang di ajar. Matlamat ini

dicapai melalui usaha bersama semua bersama ahli di dalam kumpulan.

Dalam kumpulan ini setiap ahli kumpulan mempunyai peranan tertentu dan

jelas dalam usaha kumpulan mencapai matlamat yang ditetapkan.

2.3.2 Interaksi sosial ditekankan.

Pelajar-pelajar memajukan pembelajaran pelajar lain dengan membantu,

berkongsi dan menggalakkan usaha pembelajaran. Interaksi kumpulan

termasuk tindakan pelajar untuk menerangkan, membincang dan mengajar

apa yang diketahui kepada orang lain.

2.3.2 Pelajar perlu saling bergantungan positif untuk mencapai objektif

gerak kerja.

Kejayaan kumpulan bergantung kepada pembelajaran individu yang

ahli sesuatu kumpulan. Setiap ahli mempunyai tanggungjawab ke atas

keberkesanan pembelajaran kumpulan. Prinsip ini dikenali sebagai saling

bergantungan secara positif. Untuk mencapai kejayaan dalam prinsip ini,

tugas perlu diagihkan kepada semua ahli kumpulan untuk menyumbang

jawapan atau hasil dapatan. Tanggungjawab individu bermakna setiap pelajar

mesti melaksanakan tugas masing-masing yang diberikan untuk

menyumbang kepada sesuatu projek. Penyertaan pula bermaksud semua

pelajar mempunyai peluang yang sama untuk mengambil bahagian dan

menyumbang secara bersama

16 |NORLEHA ADAM


2.4 Prinsip-prinsip Pembelajaran Koperatif

Menurut Ng Kim Choy (1999), prinsip-prinsip asas pembelajaran koperatif

adalah seperti berikut:-

2.4.1 Positive Interdependence (Saling Kebergantungan Secara Positif)

Mengikut model Stephen Covey tentang perubahan peribadi, (Seven Habits f

Highly Effective People) pelajar seharusnya beranjak dari sifat bergantung

kepada sifat berdikari dan seterusnya ke tahap saling kebergantungan. Saling

kebergantungan wujud apabila pelajar menganggap bahawa ia memerlukan

usaha orang lain untuk menyelesaikan sesuatu tugasan. Walaupun

seseorang pelajar berdikari tetapi tahap kecemerlangan yang lebih tinggi

hanya boleh dicapai melalui usaha dan input orang lain.

2.4.2 Individual Accountability (Akauntabiliti Individu)

Walaupun setiap pelajar dikehendaki bekerjasama dalam sesuatu tugasan, ia

adalah bertanggungjawab atas pencapaiannya sendiri. Penilaian boleh dibuat

secara individu.

2.4.3 Group Interaction (Interaksi Kumpulan)

Pelajar-pelajar memajukan pembelajaran pelajar lain dengan membantu,

berkongsi dan menggalakkan usaha pembelajaran. Interaksi kumpulan

termasuk tindakan pelajar untuk menerangkan, membincang dan mengajar

apa yang diketahui kepada orang lain.

2.4.4 Social Skills (Kemahiran Sosial)

Untuk menjadikan pembelajaran koperatif berkesan, guru mesti mengajar

kemahiran sosial kepada pelajar. Kemahiran-kemahiran tersebut merangkumi

kepimpinan, membuat keputusan, membina kepercayaan, komunikasi dan

pengurusan konflik

17 |NORLEHA ADAM


2.5 Beberapa bentuk pembelajaran Kooperatif

2.5.1 Kaedah Jigsaw II

Dalam kaedah ini, setiap ahli kumpulan menjadi 'juru' dalam sub-unit sesuatu

topik. Setelah masing-masing memahami bahagian masing-masing, setiap

'juru' mengajarnya pula kepada ahli kumpulan yang lain. Soal-jawab atau

perbincangan yang berlaku semasa proses ini membolehkan 'juru' dan ahli

sama-sama memikirkan pembentangan yang diberi, ini meningkatkan

pemahaman dan ingatan. Selain dari itu, kaedah ini juga memberi peluang

kepada pelajar yang kurang cemerlang dan mengajar mereka untuk menjadi

'juru' dan mengajar mereka yang mempunyai prestasi akademik lebih baik

daripadanya, secara tidak langsung meningkatkan keyakinan diri mereka.

2.5.2 Kaedah STAD

STAD merupakan akronim bagi Student Teams Achievement Divisions.

Pembelajaran dalam kumpulan kecil dilakukan bagi sesuatu topik. Kaedah

perbincangan ini boleh menggunakan kaedah Jigsaw II atau pendekatan lain.

Selepas itu kuiz bertulis secara individu akan diberikan untuk menguji

pemahaman pelajar. Setiap pelajar akan mendapat markah individu,

peningkatan kemajuan yang ditunjukkan oleh setiap pelajar akan dikira

dengan mengambil markah terbaru dan ditolak dengan purata markah pelajar

itu sendiri. Perbezaan markah individu akan dikumpulkan untuk menjadi

markah kumpulan. Di sebabkan markah kumpulan diperoleh berdasarkan

peningkatan ahli kumpulan, ahli kumpulan akan saling bekerjasama supaya

mendapat markah yang maksimum.

2.5.3 TAI

TAI (Team Assisted Individualization) dibentuk menggabungkan antara

motivasi dan insentif kepada kumpulan. Program yang diberikan mestilah

bersesuaian dengan kemahiran yang dipunyai oleh setiap pelajar. Pelajar

dalam setiap kumpulan mestilah terdiri daripada pelajar yang mempunyai

keupayaan yang berbeza-beza. Ahli kumpulan yang bekerja secara

18 |NORLEHA ADAM


berpasangan akan bertukar-tukar helaian jawapan kerja yang telah dibuat.

Ahli kumpulan bertanggungjawab memastikan rakan-rakan dalam kumpulan

bersedia untuk menduduki ujian akhir setiap unit. Skor mingguan yang

diperoleh oleh kumpulan akan dijumlahkan , kumpulan yang melebihi skor

yang ditetapkan akan diberikan sijil.

2.6 Beberapa strategi meningkatkan keberkesanan pembelajaran

Kooperatif

2.6.1 Pembahagian kumpulan ;

Membolehkan ahli-ahli dalam kumpulan bekerja dengan berkesan bersama-

sama. Faktor yang paling utama di sini ialah bilangan ahli dalam kumpulan.

Kumpulan kecil mengandungi tiga atau empat ahli didapati paling efektif.

Kumpulan yang terlalu besar kurang efektif kerana pembabitan ahli kumpulan

cenderung menjadi tidak sama rata. Di samping itu, pembentukan kumpulan

sebaiknya dilakukan oleh guru bagi mengelakkan pelajar berkumpul sesama

'klik' mereka sahaja.

2.6.2 Tugasan perlu distruktur sebegitu rupa supaya ahli kumpulan

saling bergantung untuk mencapai objektif yang ditentukan. Elakkan memberi

tugasan yang boleh diselesaikan tanpa perlu pembabitan setiap ahli

kumpulan. Ini boleh menyebabkan ada ahli kumpulan yang 'lepas tangan'

ataupun dipinggirkan oleh orang lain, dan bagi pelajar ini, pengalaman

pembelajaran sepenuhnya tidak dapat dicapai.

2.6.3 Jadikan tanggungjawab pencapaian terletak di kedua-dua tahap

individu dan kumpulan.

Satu cara ialah melalui pemberian markah. Setiap pelajar mendapat markah

individu dan markah kumpulan bergantung kepada markah individu. Dengan

cara itu setiap pelajar mempunyai motivasi untuk melakukan yang terbaik

untuk diri sendiri dan juga kumpulan.

19 |NORLEHA ADAM


2.6.4 Berikan garis panduan tingkah laku dan kemahiran berkomunikasi

kepada pelajar.

Guru perlu menjelaskan kepada pelajar apakah tingkah laku yang wajar dan

tidak wajar semasa pembelajaran kooperatif berlaku. Guru juga perlu

memberikan asas kemahiran komunikasi misalnya bagaimana menyuarakan

pendapat dan bagaimana menghadapi percanggahan pendapat.

2.6.5 Pastikan jenis dan amaun interaksi antara pelajar berpatutan.

Guru perlu mengawasi interaksi yang berlaku semasa pelajar menjalankan

aktiviti kumpulan di dalam kelas. Perbincangan yang berlaku seharusnya

yang berkaitan dengan tugasan . Interaksi juga harus berlaku di antara setiap

ahli kumpulan dan tidak meminggirkan mana-mana ahli kumpulan.

Perbincangan dan keputusan juga tidak dimonopoli oleh ahli kumpulan

tertentu sahaja.

20 |NORLEHA ADAM


2.7 Huraian sejauh manakah Pendekatan Pembelajaran Koperatif

menjadikan pembelajaran sejarah dalam kalangan murid yang

menyeronokkan.

Pembelajaran koperatif merujuk kepada kaedah pengajaran yang

memerlukan murid dari pelbagai kebolehan bekerjasama dalam kumpulan

kecil untuk mencapai satu matlamat yang sama. Sasaran adalah tahap

pembelajaran yang maksimum bukan sahaja untuk diri sendiri, bahkan untuk

rakan-rakan yang lain. Pelajar boleh mempelajari sesuatu mata pelajaran

menggunakan pengetahuan sedia ada dan dengan menggunakan

pengalaman yang sedia ada (Joyce & Weil, 1972). Sistem pembelajaran yang

berpusatkan guru perlu diolah bagi membolehkan pengajaran dan

pembelajaran tersebut berubah dan berpusatkan kepada pelajar (Slavin,

1985).

Pembelajaran koperatif dilakukan apabila beberapa individu yang

mempunyai pencapaian yang sama atau berbeza duduk dalam satu

kumpulan untuk membincangkan sesuatu topik dengan menggunakan

strategi kognitif yang sesuai sebagaimana yang diarah oleh guru. Kumpulan

pembelajaran ini dikenali sebagai COL iaitu satu kaedah di mana pelajar

duduk dalam kumpulan kecil untuk melengkapkan sesuatu tugasan yang

diberi. Guru akan mengawasi dan menjadi fasilitator semasa aktiviti kerja

kumpulan dijalankan.

Pendekatan Pembelajaran Kooperatif menjadikan pengajaran dan

pembelajaran Sejarah lebih menyeronokkan dengan perancangan aktiviti

yang mencabar dan berkesan iaitu pengajaran tersebut berpusatkan pelajar.

Ini memberi peluang kepada pelajar berinteraksi, berkomunikasi, mengalami

dan menghayati proses pembelajaran yang lebih berkesan bersama ahli

kumpulan. Bagi memastikan kumpulan mereka mendapat skor markah yang

tinggi pelajar-pelajar memajukan pembelajaran pelajar lain dengan

membantu, berkongsi dan menggalakkan usaha pembelajaran. Saling

21 |NORLEHA ADAM


bergantungan antara mereka, akan menjadikan proses pembelajaran lebih

menyeronokkan.

Selain itu, interaksi kumpulan termasuk tindakan pelajar untuk

menerangkan, membincang dan mengajar apa yang diketahui kepada orang

lain iaitu pendekatan atau kaedah itu mungkin sesuai dan berkesan bagi

sesuatu objektif pelajaran dan suasana pembelajaran. Jika pendekatan atau

kaedah ini dilaksanakan dengan serius ia akan membawa manfaat kepada

pelajar. Secara tidak langsung , ia menarik minat pelajar-pelajar yang

sederhana untuk sama-sama melibatkan diri secara aktif dalam proses

pembelajaran dan tidak merasa dipinggirkan.

Kaedah ini bukan sahaja dapat membentuk kemahiran belajar bahkan

juga kemahiran sosial pelajar. Ini terbukti daripada aktiviti kumpulan yang

mereka jalani itu telah memberi ruang kepada pelajar belajar bersama dalam

suasana yang bermotivasi. Melalui pendekatan ini, motivasi yang lebih tinggi

tertanam di dalam diri pelajar untuk berjaya kerana seseorang bukan sahaja

mencapai kejayaan untuk diri sendiri, tetapi untuk rakan-rakan sekumpulan

juga. Keadaan ini menyebabkan lebih masa ditumpukan pada sesuatu tugas

dan akan meningkatkan pembelajaran. Pelajar dengan strategi pembelajaran

yang lemah mendapat lebih peluang untuk melihat model pelajar lain yang

mempunyai strategi yang lebih berkesan. Hal ini , menimbulkan suasana

pembelajaran yang lebih berkesan dan menari.

Perhubungan interpersonal bertambah baik, disebabkan oleh

kemahiran bekerjasama dan keperluan untuk saling membantu antara satu

sama lain. Suasana sosial pembelajaran kerjasama membuat sekolah itu satu

tempat yang seronok.

Di samping itu ahli-ahli daripada kumpulan berlainan dalam

masyarakat dapat bekerjasama menuju ke satu matlamat yang sama (saling

pergantungan positif). Berinteraksi dengan orang lain menggalakkan

seseorang menyusun semula pemikiran mereka, misalnya meringkas,

menjelas dan memberi contoh.

22 |NORLEHA ADAM


Penyusunan semula kognitif ini menambah pemikiran peringkat tinggi.

Pelajar mempunyai lebih peluang untuk melihat strategi pemikiran orang lain,

di samping berkongsi strategi sendiri.

Kaedah pembelajaran ini juga dapat menambahkan minat,

meningkatkan penguasaan pembelajaran dan menggalakkan interaksi antara

pelajar di dalam kelas. Melalui pengalaman yang menyeronokkan, pelajar

akan berusaha dengan lebih bersungguh-sungguh untuk menguasai

pelajaran mereka dan seterusnya mencuba memperbaiki pencapaian mereka.

Mendengar pandangan orang lain terutamanya dalam kumpulan

heterogenous, boleh memberi kesedaran bahawa ada pendapat yang

berlainan daripada pendapat sendiri.

Kesimpulan daripada kajian ini ialah pembelajaran kooperatif dalam

pembelajaran Sejarah adalah satu kaedah pembelajaran yang menarik,

menyeronokkan tetapi memerlukan komitmen yang tinggi oleh para pelajar

dan tenaga pengajar untuk melaksanakannya dengan berkesan. Guru-guru

juga harus menerapkan nilai murni melalui Pembelajaran-Kooperatif dalam

subjek sejarah . Mereka harus mencuba kaedah ini untuk meningkatkan minat

pelajar untuk mata pelajaran tersebut.

Guru-guru perlu menggalakkan aktiviti kumpulan, melatih pelajar

mengamalkan nilai murni serta memberi penghargaan kepada usaha mereka

kerana cara ini merupakan daya tarikan kepada pelajar untuk mempelajari

Sejarah . Namun begitu sewaktu menggunakan kaedah Pembelajaran

kooperatif pemilihan tajuk boleh di tentukan dengan mengambil kira faktor

masa, kemudahan peralatan, kemahiran guru dan pelajar. Ternyata apabila

keaktifan para murid dalam mengikuti pengajaran tentunya merupakan

petanda positif terhadap pencapaian pembelajaran mereka. Kepuasan guru

terhadap pencapaian murid membuka ruang untuk menggunakan kreativiti di

samping pengajaran dan pembelajaran tanpa rasa bosan.

.

23 |NORLEHA ADAM


2.8 Kesimpulan

Penggunaan peta minda juga begitu signifikan dengan objektif yang

hendak dicapai oleh pihak Kementerian Pendidikan melalui sistem pendidikan

negara abad ke-21, iaitu SPN 21. Kemahiran berfikir yang diterapkan ke

dalam kurikulum sekolah dihasratkan agar para murid dapat

mengadaptasikan pembelajaran sepanjang hayat. Oleh yang demikian,

berdasarkan keperluan tersebut menunjukkan akan kepentingan para guru

diberikan latihan-latihan khusus seperti bengkel atau kursus singkat

mengenai penggunaan peta minda dalam pengajaran dan pembelajaran para

murid. Dengan adanya latihan berkenaan akan dapat memberi peluang

kepada guru untuk mengimplementasikan pengajaran dan pembelajaran

dengan lebih berkesan.

Bagi pembelajaran yang menggunakan strategi koperatif bagi murid-

murid, ia bukan sahaja dapat meningkatkan kefahaman terhadap topik yang

diajar, malah dapat menimbulkan suasana pembelajaran yang

menyeronokkan . Di samping itu , pengetahuan yang baru diperoleh daripada

pembelajaran secara koperatif dapat membantu murid menyelesaikan

masalah dengan lebih yakin. Oleh itu, pembelajaran menggunakan peta

konsep dan strategi koperatif adalah perlu diamalkan dan digalakkan dalam

mata pelajaran Sejarah.

24 |NORLEHA ADAM


3.0 Penyediaan Rancangan pengajaran Harian

Rancangan Pengajaran Harian Sejarah Tahun 4

Mata pelajaran Sejarah

Tema / Tajuk Zaman Prasejarah

Kelas 4 Cerdik

Masa 8.00-9.00 pagi

Tarikh 31.3. 2014

Standard Kandungan 3.1 Kehidupan Manusia Prasejarah.

Standard Pembelajaran 3.1.1. Menyatakan maksud prasejarah.

3.1.2 Menyatakan lokasi prasejarah

3.1.3 Menyatakan kegiatan masyarakat prasejarah

K3.1.8 Menyatakan sikap manusia prasejarah

EMK Nilai : Rajin berusaha, bekerjasama dalam kumpulan

KPS : Konsep masa

Dimensi Kewarganegaraan : Perkongsian sejarah

TMK : belajar melalui TMK

Objektif Di akhir pembelajaran , murid dapat:-

1. Menyatakan maksud prasejarah.

25 |NORLEHA ADAM


2. Menyatakan 4 lokasi kehidupan prasejarah

3. Menyenaraikan 4 kegiatan masyarakat prasejarah.

Bahan Bantu Mengajar

Slaid power point, , video (you tube –prasejarah), gambar ,

buku teks Sejarah Tahun 4, kertas majung.

AKTIVITI EMK / PEDAGOGI CATATAN

Set Induksi (5 minit)

1. Murid dipaparkan slaid power point

suasana / situasi zaman prasejarah.

Contoh : beberapa slaid gambar –orang

purba , gua, berpakaian

2. Bersoal jawab dengan murid berkaitan slaid

yang ditunjukkan.;

a. Pernahkah kamu melihat situasi ini ?

b. Pada zaman bilakah situasi ini berlaku?

c. Murid menjawab secara lisan.

d. Guru mengaitkan jawapan murid

dengan isi pelajaran.

3. Murid diberi penerangan maksud tentang

prasejarah - cara berpakaian.

Penerapan nilai- Kesyukuran- Kasih sayang

Menjana idea

KPS : TMK

BBM :

- Slaid power Point

- Komputer riba ,

- LCD,

- Dvd

26 |NORLEHA ADAM


Langkah 1 (15minit)

1. Murid menonton tayangan video- Zaman

prasejarah www.youtube.com/watch.

2. Murid bersoal jawab dengan guru

tentang paparan video yang ditunjukkan.

(mencungkil pengetahuan sedia ada

murid ).

- tempat tinggal : sungai.gua, atas

pokok

- peralatan/ senjata yang digunakan

3. Murid diberi penjelasan tentang

penempatan kehidupan manusia

prasejarah.

Langkah 2 ( 15 minit)

1. Murid merujuk teks bacaan halaman 71-

75.

2. Murid diminta mencari maklumat tentang

aktiviti yang dilakukan oleh manusia

pada zaman prasejarah.

3. Meminta murid memberi pendapat

tentang : ( menyoal secara individu

/kelas)

i. Mengapakah tempat tinggal itu

menjadi tumpuan ?

- Keselamatan- atas pokok

- Sumber makanan senang diperoleh

Penerap Nilai Bekerjasama

Menghargai alam

- Kemahiran Berfikir

- Kemahiran

merumus

- Kecerdasan pelbagai :

- interpersonal

- Menjana idea

Rakaman Video

Komputer riba

LCD, DVD

27 |NORLEHA ADAM

http://www.youtube.com/watch


- Sumber air – minuman

- Pengangkutan

Langkah 3 ( 20 minit)

1. Murid dibahagikan kepada 4 kumpulan.

Kumpulan 1- Zaman Logam

Kumpulan 2 – Zaman Neolitik

Kumpulan 3 – Zaman Mesolitik

Kumpulan 4 – Zaman Paleolitik

2. Setiap kumpulan diminta mencari

maklumat di teks bacaan halaman 70-77

mengikut tajuk yang diberi :

i. Cara hidup- berpindah randah

ii. Tempat tinggal

iii. Senjata yang digunakan

iv. Memberi pendapat mengapa mereka

berpindah-randah.

3. Murid mencatat maklumat yang

diperoleh di dalam kertas majung.

4. Pembentangan kumpulan.

Setiap kumpulan membentangkan

hasil perbincangan di hadapan kelas.

5. Guru bersama murid merumus isi

pelajaran.

6. Guru memberi pengukuhan sambil

menerapkan nilai-nilai murni.

- Kemahiran Berfikir

- Kemahiran

Menghubung kait

- Kemahiran

menyenarai

Penerapan nilai

i. Menghargai

ii.Bekerjasama

- Kemahiran verbal

linguistik

- Kemahiran intra-

personel

- Kemahiran

interpersonal

BBM :

Buku teks Sejarah

Kertas majung

28 |NORLEHA ADAM


Penutup ( 5 minit)

1. Aktiviti kuiz secara lisan / spontan.

Contoh:

i. Berikan maksud prasejarah

ii. Berikan 2 lokasi prasejarah

iii. Berikan 4 kegiatan prasejarah.

Penerapan nilai :

- Bersyukur

- Menghargai alam

- Berbangga

29 |NORLEHA ADAM


BIBLIOGRAFI

Akashah Ismail, Jayakumary a/p Marimuthu.(2013). Sejarah Tahun 4. Kuala Lumpur:

Dewan Bahasa dan Pustaka.

Ismail Said.(2009). Kaedah Pemelajaran Koperatif Sekolah Rendah. Shah Alam:

Penerbitan Karisma

Ismail Said. (2014). Kaedah Pengajaran Sejarah. Puchong . Penerbitan Multimedia

Majlis Pengetua Cemerlang Kebangsaan (MPCK) Negeri Selangor. ( 2013). Konsep

dan Panduan Pelaksanaan Program i-THINK. Ipoh: Percetakan Pro Dinasti

Sdn. Bhd.

Omardin Ashaari, Yunus Muhammad. (1996). Kaedah Pengajaran Sejarah. Utusan

Publications & Distribution Sdn. Bhd.

Modul Kursus Elektif 2 , Kaedah Pengajaran Sejarah. (2013). Cyber , Selangor .

Institut Pendidikan Guru Malaysia. Kementerian Pelajaran Malaysia.

Internet

http://www.anneahira.com/perkembangan-alat-komunikasi.htm

http://ms.wikipedia.org/

http://eprints.utm.my/10378/1/28.9_PEMBELAJARAN_KOPERATIF.pdf

http://www.management.utm.my/

30 |NORLEHA ADAM

http://www.management.utm.my/

http://eprints.utm.my/10378/1/28.9_PEMBELAJARAN_KOPERATIF.pdf

http://ms.wikipedia.org/

http://www.anneahira.com/perkembangan-alat-komunikasi.htm


www.ftsm.ukm.my/.../Pendahuluan

https://www.google.com.my/

31 |NORLEHA ADAM

https://www.google.com.my/

http://www.ftsm.ukm.my/.../Pendahuluan

assigment sejarah - en. saipo 2014 (2)

Documents