analisis makanan dan aktiviti kawalan keselamatan …

ANALISIS MAKANAN DAN AKTIVITI KAWALAN

KESELAMATAN DAN KUALITI MAKANAN



Ringkasan KursusMembolehkan pegawai mengetahui, memahami dan

mengaplikasikan prinsip, peraturan, dasar dan

prosedur dalam melaksanakan tugas dan

tanggungjawab dalam bidang analisis makanan dan

aktiviti kawalan keselamatan dan kualiti makanan .



Kandungan Kursus1. Sistem Kualiti

2. Pengendalian Sampel Makanan

3. Asas Analisis Makanan

4. Penyediaan Media Pertumbuhan Kultur dan Larutan

Piawai5. Aktiviti Jaminan Kualiti Makmal

6. Langkah-langkah Keselamatan Makmal

7. Peralatan Makmal

8. Pelaksanaan Skim Pensijilan Program Keselamatan

Makanan9. Akta Makanan 1983 dan Peraturan-Peraturan

Makanan 1985



Pegawai lantikan baru skim perkhidmatan

Penolong Pegawai Teknologi Makanan Gred C29

Kumpulan Sasaran

Rujukan

Sukatan Peperiksaan Subjek Jabatan Kementerian

Kesihatan Malaysia (KKM)



SISTEM KUALITI



Membolehkan pegawai memahami dan

mengaplikasikan Sistem Pengurusan Kualiti

SUB TOPIK 1: CARTA PENGURUSAN KUALITI

OBJEKTIF

Terdiri daripada:

• LABORATORY QUALITY MANUAL (LQM)• STANDARD OPERATIONAL PROCEDURE (SOP)

• TEST METHOD DAN DOKUMEN SOKONGAN



SUB TOPIK 2: PENGKELASAN DOKUMEN KUALITI

ID NO DOCUMENT CLASSIFICATION

01 Laboratory Quality Manual (LQM)

02 Standard Operating Procedure (SOP)

03 Test Method

04 Test worksheet

05 Equipment Operating Procedure (EOP)

06 Form

07 Control Chart

08 Training Module

09 External Reference

10 Technical File

11 Equipment File

12 Working Instruction

PENGKELASAN DOKUMEN &

KOD



SUB TOPIK 2: PENGKELASAN DOKUMEN KUALITIAlphabet Area of Analysis

A General

C Tar & Nicotine

D Veterinary Drug Residues

E Food Additive

F Pesticide Residues

G Food Biotechnology

HFood Industrial & Environmental

Pollution

J Standard & Nutrition Labelling

K Food Microbiology

L Mycotoxin

M Food Packaging

N Natural Contaminant

P Dioxin

R Food Molecular

S Authenticity

BIDANG ANALISIS

MENGIKUT ABJAD



SUB TOPIK 3: KAWALAN DOKUMEN DAN REKOD

• Dokumen-dokumen ISO perlu mematuhi format yang telah diseragamkan seperti berikut:

Setiap mukasurat (header) perlu memasukkan emblem, issuing organisation’s identity, document title, unique document identification, issue number, issue date, revision number, effective date dan page numbering, di mana perlu.

Muka hadapan dokumen perlu dinyatakan informasi mengenai issuing authority.



TOPIK 2: PENGENDALIAN SAMPEL MAKANAN



Penerimaan Sampel

Borang

Permintaan

analisis(Borang A)

Label sampel

Lak

rasmi

Padasampel

Memenuhi

kriteria

penerimaan

sampel



Analisismikrobiologi Analisis kimia

• Bagi analisis mikrobiologi,

kesemua sampel digunakan

dalam analisis. Penyediaan

sampel dijelaskan lebih lanjut

di dalam kaedah analisis

mengikut parameter yang

diminta.

• Berat sampel yang diperlukan

hendaklah mematuhi kriteria yang telah

ditetapkan.

• Untuk menghasilkan bahagian sampel

yang representative, teknik quartering

atau teknik yang bersesuaian perlu

dijalankan.

• Sekiranya sampel tidak mencukupi

untuk analisis, semua bahagian sampel

perlu disimpan.

Penyediaan Sampel (Sub Sampling)



ii) Sampel mudah rosak

- Suhu sampel perlu dikekalkan pada suhu antara 0 hingga 4.4°C di

dalam peti sejuk sebelum dianalisa.

Penyimpanan Sampel

Analisis Mikrobiologi

Semua sampel perlu disimpan pada suhu yang sesuai sebelum dianalisa. Analisis dijalankan

secepat mungkin dalam tempoh 24 jam selepas sampel diterima. Suhu penyimpanan sementara

adalah seperti berikut:

a) Sebelum analisis

i) Sampel sejukbeku/ Deep Frozen

- Sampel perlu diletakkan ke dalam peti sejuk bagi tujuan nyahbeku.

Suhu adalah di antara 0 hingga 4.4°C sebelum analisis. Sekiranya

tempoh masa nyahbeku tidak mencukupi, tempoh perlu dilanjutkanselama 15 minit pada suhu 45°C.



Penyimpanan Sampel

iii) Sampel tidak mudah rosak/ Sampel berbungkus/ sampel kering

- Sampel boleh disimpan pada suhu bilik sebelum dianalisa.

b) Semasa analisis

- Sampel yang disediakan boleh dikekalkan pada suhu 0 hingga 4.4°C

dan tidak boleh didedahkan pada suhu bilik melebihi 15 minit.c) Selepas analisis

- Sampel dan pembungkus asal perlu dimasukkan ke dalam beg plastik

biohazard dan diikat dengan rapat sebelum diautoklaf.



Analisis Kimia

• Sekiranya sampel tidak dianalisa serta-merta, ianya perlu disimpan padasuhu yang sesuai sebelum atau selepas sub-sampling. Kaedah dan tempohpenyimpanan hendaklah tidak menjejaskan tahap analit yang perlu dianalisa.

• Sampel dalam pembungkus asal perlu disimpan bersama-sama sehinggaproses pelupusan.

Penyimpanan Sampel



Penjagaan dan Integriti Sampel

Kriteria Penjagaan Sampel bagi menjaminintegritinya adalah berbeza mengikut parameter analisis dan jenis sampel yang diterima. Kriteria yang perlu dilihat adalah seperti berikut:

Jenis Sampel/ Parameter

Kuantiti Minimum diperlukan

Pembungkusan

Lain-lain informasi



Penjagaan dan Integriti Sampel

Sample Bagi Analisis Kimia

Sampel negatif boleh dilupuskan selepas keputusan rasmi dikeluarkan..

Bagi sampel yang melanggar, pihak klien perlu mengambil baki sampel dan pembungkus sampel

dalam tempoh 150 hari daripada sampel diterima.

Sampel melanggar yang tidak dituntut dalam tempoh 150 hari daripada tarikh penerimaannya,

sampel tersebut kan dilupuskan.Sampel dibuang ke dalam tong sampah biasa.

Pelupusan sampel perlu direkodkan di dalam A06-050 Borang penjagaan sampel (Sample

Custodian Form).

Sampel Bagi Analisis Mikrobiologi

Semua sampel bersama-sama dengan pembungkusnya perlu dibuang ke dalam tong sampah

biasa selepas diautoklaf

Pelupusan sampel perlu direkodkan di dalam A06-050 Borang penjagaan sampel (Sample Custodian Form).



TOPIK 4 PENYEDIAAN MEDIA PERTUMBUHAN

KULTUR DAN LARUTAN PIAWAI



PENYEDIAAN MEDIA PERTUMBUHAN KULTUR

DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

Mengetahui jenis-jenis media yang digunakan

Memahami cara penyediaan,

pengendalian dan penyimpanan

media

Mengetahui jenis larutan piawai, pengiraan, penyediaan,

pengendalian dan penyimpanan

bagi larutan piawai.




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

• Media pertumbuhan kultur merupakan medium yang

digunakan untuk kultur mikrobiologi dan memperkayakan

mengikut kesesuaian komposisi nutrient dan

mikroorganisma. Penyediaan dan pengendalian media

hendaklah mengikut garis panduan pengilang. Prosedur ini

juga membantu dalam memastikan media tersebut adalah

steril dan pertumbuhan mikroorganisma boleh digunakan.

Semua media yang disediakan perlu dilabel dengan nama

media, tarikh penyediaan dan tarikh luput penyediaan media

sebelum disimpan.

• Larutan piawai adalah larutan yang disediakan untuk

menjalankan analisis kimia. Pengiraan larutan piawai

merangkumi kepekatan asal , komposisi (Formula Molekul)

dan ketulenan sesuatu bahan kimia dengan menggunakan

beberapa formula (teknik kiraan). Semua larutan piawai

perlu dilabel dengan nama, tarikh penyediaan dan tarikh

luput penyediaan larutan piawai sebelum disimpan.




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

MEDIA AGAR

(PLATE/SLANT)

MEDIA BROTH

MEDIA SEMI- SOLID




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

1. Pre-enrichmentUntuk meningkatkan bilangan organisma yang

dikehendaki dan memperbaiki sel-sel yang

tercedera akibat “heat shocking”.

Contoh media Half fraser broth

2. Enrichment MediaUntuk mengalakkan pertumbuhan bakteria yang

terencat atau populasi yang rendah.

Contoh: Buffered Listeria Broth Double Strength (DS)

3.Selective EnrichmentUntuk meningkatkan keupayaan pertumbuhan

bakteria tertentu.

Contoh: Rappaport-Vassiliadis (RV) dan Muller –

Kauffmann Tetrathionate-novobiocin Broth (MKTTn)

4.Selective MediaUntuk memencil pertumbuhan bakteria yang tidak

diperlukan

Contoh: Xylose Lysine Deoxycholate (XLD)




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

Terdapat 3 jenis larutan yang disediakan iaitu:

Larutan Molar

Larutan Normal

Larutan Standard




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

Larutan piawai disediakan setelah

mengetahui kepekatan asal , komposisi(Formula Molekul) dan ketulenan

sesuatu bahan kimia denganmenggunakan beberapa formula

(teknik kiraan)

Contoh pengiraan:

M1V1 = M2V2

a/100 X volume = % larutan




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

• Contoh pengiraanpenyediaan media

Nutrient Agar = 20 g/L

Penyediaan Nutrient agar bagi 3 liter.

Oleh itu, 20g/L x 3L = 60 g perlu ditimbang bagi 3 literair suling.




DAN LARUTAN PIAWAI

OBJEKTIF

PENGENALAN

KATEGORI MEDIA

CIRI-CIRI MEDIA

LARUTAN PIAWAI

• Contoh pengiraan penyediaan• M1V1 =M2V2 M1 = 1000 ppmM2 = 100 ppmV2 = 50 mlV1 = a

1000 (a) = 100 ppm (50 ml)A = 5000 ppm/ml

1000ml = 5 ml.



AKTIVITI JAMINAN KUALITI MAKMAL



OBJEKTIF

Mengetahui kawalan kualiti mikrobiologidan memahami prosedur untuk

dijalankan

Mengetahui kawalan kualiti kimia dan

memahami prosedur untuk dijalankan.



PENGENALAN

Kawalan kualiti merupakan satu sistempengesahan kualiti yang perlu dijalankan

dan dipatuhi bagi memastikan keputusan

analisa yang dikeluarkan adalah tepat danbetul



KAWALAN KUALITI MIKROBIOLOGIKawalan Kualiti Analisis Makanan (Internal Quality Control) adalah untuk memastikan

analisis yang dijalankan adalah tepat dan konsisten. Ia dijalankan bersama sampel yang

dianalisis yang merangkumi satu (1) sampel blank, dua (2) sampel menggunakan kultur positif

dan satu (1) sampel menggunakan kultur negatif mengikut spesifikasi keperluan kaedah yang

dijalankan.

Kawalan kualiti persekitaran adalah untuk memastikan pemantauan kualiti permukaan makmal

mikrobiologi di antara suhu 17-25°C dan melibatkan dua (2) jenis ujian kawalan kualiti yang

dijalankan iaitu ujian RODAC (Replicate Organism Direct Agar Contact) dan Ujian sedimentasi.

Kawalan kualiti media & reagen adalah untuk memastikan kualiti dan prestasi media dan

reagen yang disediakan/ dibeli mencapai tahap memuaskan. Bagi kawalan kualiti bagi media

pertumbuhan adalah merangkumi ujian identiti, steriliti dan ujian pertumbuhan. Bagi kawalan

kualiti bagi media selective media adalah merangkumi ujian identiti, ujian steriliti, tindakbalas

biokimia / ujian perencat (inhibitory test)

5.1.1

5.1.2

5.1.3



Kawalan kualiti ‘stock culture’ adalah untuk memastikan kultur adalah tulen. Bagi

memastikan ‘stock culture’ adalah tulen, terdapat dua (2) kawalan kualiti yang digunakan di

makmal iaitu ‘working stock culture’ dan ‘reference stock culture’.

Kawalan kualiti alat radas dan peralatan adalah untuk memastikan kualiti alat radas kaca

dan peralatan yang digunakan adalah bersih dan bebas daripada pertumbuhan

mikroorganisma. Antara kawalan kualiti untuk alat radas ialah ujian sterility, ujian alkali dan

asid serta bactericidal residual. Bagi kawalan kualiti peralatan, empat (4) kaedah yang perlu

dijalankan iaitu Plan Preventive Maintenance (PPM), Pemeriksaan rutin, Kalibrasi danIntermediate check.

KAWALAN KUALITI MIKROBIOLOGI

5.1.4

5.1.5



Kawalan Kualiti Analisis Makanan (Internal Quality Control) adalah untuk memastikan

kebolehpercayaan dan kualiti keputusan ujian yang tepat dan konsisten. Ia dijalankan

bersama sampel yang dianalisis dengan menggunakan Certified Reference Material (CRM),

External Spike Control (ESTD) dan Internal Standard Control (ISTD)

Kawalan kualiti reagen dan bahan piawai adalah untuk memastikan standard yang digunakan

adalah stabil dan traceable kepada International standard.

KAWALAN KUALITI KIMIA

Kawalan kualiti peralatan dijalankan penyelenggaraan dan kalibrasi secara berkala bagi

memastikan kompone peralatan berada dalam keadaan baik dan berfungsi. Terdapat empat

(4) kawalan kualiti peralatan yang perlu dijalankan iaitu Plan Preventive Maintenance (PPM),

Pemeriksaan rutin, Kalibrasi dan Intermediate check.

5.2.1

5.2.1

5.2.1



LANGKAH-LANGKAH KESELAMATAN MAKMAL



• Mengetahui langkah keselamatan di makmal• menjelaskan langkah keselamatan sekiranya

berlaku tumpahan bahan kimia / bahanbiologi

• mengetahui jenis peralatan keselamatanyang perlu ada di makmal

OBJEKTIF



Keselamatan di makmal merupakan aspek utama yangperlu diberi perhatian untuk melindungi mereka yangbekerja dalam makmal daripada segala kemalanganakibat kecuaian atau kejadian di luar jangkaan. Antarakemalangan yang mungkin berlaku di makmal adalahkebakaran, letupan, kejutan elektrik, kebocoran gas dankebocoran bahan kimia.

PENGENALAN



•Sebarang kemalangan

yang berlaku mestidilaporkan.

•Penyimpanan bahanberasid /beralkali mestidiasingkan.

•Pastikan gas, bahan apidan elektrik telah ditutup

sebelum meninggalkanmakmal. •Mengetahui tanda arah

keselamatan.

BETUL

Peraturan Umum di Makmal• Memakai PPE yang betul.

• Pastikan meja makmalsentiasa dalam keadaan

bersih selepas digunakan.• Baca Safety Data Sheets

(SDS).

• Sentiasa menggunakankebuk wasap

• semasa menggendalikanbahan kimia yang merbahaya.



• Merokok

• makan dan minum

• menyimpan makanan danminuman

• pipetkan bahan kimiamenggunakan mulut

• memakai selipar /kasut yang tidak bertutup

• berlari di dalam makmal

SALAH



KESELAMATAN BAHAN BIOLOGIMerangkumi pengendalian dan pelupusan bahan biologi

• Baca dan ikuti arahan SDS patogen

yang dikendalikan

• Swab menggunakan disinfektan di

permukaan meja analisis

• Bekerja di Biological Safety Cabinet

• Menyahkuman sebelum dibuang

dalam tong sisa biohazard

• Pelupusan sisa biologi hendaklah

diautoklaf terlebih dahulu bagi

menyahaktif organisma pathogen

• Tangan hendaklah dicuci sebelum

dan selepas analisa

KESELAMATAN BAHAN KIMIAmerangkumi pengendalian dan pelupusan bahan kimia

• Tanggalkan pakaian yang

terkena tumpahan

• Alirkan air sekurang-kurang 20

minit

• Rujuk Safety Data Sheet (SDS)

untuk penyelesaian

• Lapor kepada pegawai

bertugas

• Dapatkan rawatan susulan



KESELAMATAN FIZIKALmemastikan keselamatan fizikal bangunan, premis atau tempat termasuk yang digunakan bagi mengurus perkara

terperingkat dan sensitif.

• Mengawal akses kebenaran masuk makmal bagi bukan anggota

• Mengawal akses dokumen rasmi kerajaan.

• Menghalang kegiatan sabotaj ke atas peralatan atau kelengkapanpenting

• Mengwujudkan sistem pas keselamatan atau kad pengenalanjabatan

• Memperkukuhkan tingkap, pintu dan dilengkapkan kunci-kuncikeselamatan

• Memasang alat kalis bunyi, penggera penceroboh, CCTV, kad aksesatau lain-lain alat teknik, mekanik, elektrik dan elektronik



KESELAMATAN PERSONNELmerangkumi pemakaian yang sesuai semasa berada di makmal dan premis pengilangan makanan.

PPE adalah peralatan

keselamatan yang perlu dipakai

dan digunakan ketika melakukan

kerja-kerja pengendalian di

dalam makmal. Ianya penting

untuk mengelakkan berlaku

kecederaan pada anggota

tubuh dan kesihatan sewaktu

bekerja. Peralatan perlindungan

diri yang digunakan mestilah

bersesuaian dengan kerja-kerja

yang dilakukan. Pelindung kaki

Pelindung tangan

Pelindung badan

Pelindung pernafasan

Pelindung Mata

Pelindung pendengaran

(earplug



Antara peralatan keselamatan yang wajib ada ialah:

PERALATAN KESELAMATAN

Emergency shower & Eyewash Pemadam api



SIMBOL & PAPAN TANDA KESELAMATAN

Simbol dan papan tandakeselamatan di makmal adalah

sangat penting bagimemudahkan pengguna

mengenalpasti jenis bahayaserta hazard yang ada di

kawasan kerja serta secara tidaklangsung dapat mengurangkanrisiko berlakunya kemalangan.



PERALATAN



Makmal Makanan dilengkapi dengan beberapa

peralatan berteknologi tinggi dan terkini. Ia boleh

dikategorikan kepada 2 bahagian iaitu peralatan utama

dan peralatan sokongan. Contohnya:-

Peralatan Utama

• Gas Chromatograpy(GC)• High Performance Liquid

Chromatography(HPLC)

• Atomic Absorption

Spectroscopy (AAS)

• UV-Vis Spectrophotometer

Peralatan Sokongan

• Penimbang• Autoklaf

• pH meter

• Micropipette

• Incubator

• Oven• Chiller/Freezer

• Centrifuge



Gas Chromatography



Gas Chromatography

- Komponen utama GC terdiri daripada:-

i) Carrier gas (gas pembawa)

ii) Controller/regulator (pengatur tekanan)

iii) Injector

iv) Column (kolom)

v) Detector (pengesan)

vi) Recorder (pencatat)



- High Performance Liquid Chromatography atau HPLC menggunakan cecair sebagai fasa gerak untukmemisahkan komponen sampel.

- Komponen dilarutkan dalam pelarut, kemudian dipaksamelalui kolom pada tekanan tinggi. Kemudian komponenberinteraksi dengan fasa pegun dan keluar pada waktuyang berbeza-beza

High Performance Liquid Chromatography (HPLC)



- Komponen utama HPLC terdiri daripada:-

- i) Mobile phase reservoir

- ii) Pump

- Iii) Injector

- Iv) Column

- V) Detector

- Vi) Data Acquisition

High Performance Liquid Chromatography (HPLC)



Atomic Absorption Spectroscopy(AAS)

• Atomic Absorption Spectroscopy atau AAS digunakan untuk

mengukur kepekatan pelbagai elemen dalam sampel melaluipenyerapan cahaya. Ia menggunakan penyerapan sinaran optik

oleh atom-atom bebas untuk menentukan kandungan unsur-

unsur yang berbeza.

• Komponen utama AAS terdiri daripada:-

-i) Light source-ii) Atomizer

-iii) Monochromator

-iv) Detector

-vi) Readout device



UV-VIS Spectrophotometer • UV-VIS Spectrophotometri atau UV-VIS Spec digunakan untuk

mengukur serapan larutan (Absorbansi) dalam lamda/panjanggelombang (λ).

• Data-data yang dikeluarkan dalam absorbansi terus dibaca pada

spectrofotometer. Sekiranya UV-VIS dihubungkan dengan komputer,

data ini boleh dikeluarkan dalam bentuk spectrum

• Komponen utama UV-VIS Spec terdiri daripada:-I. Light source (sumber cahaya)

II. Monochromator

III. Sel sampel

IV. Detector

V. Readout device (pembaca)



UV-VIS Spect- UV-VIS Spectrophotometri atau UV-VIS Spec digunakan

untuk mengukur serapan larutan (Absorbansi) dalamlamda/panjang gelombang (λ).

- Data-data yang dikeluarkan dalam absorbansi terusdibaca pada spectrofotometer. Sekiranya UV-VIS dihubungkan dengan komputer, data ini bolehdikeluarkan dalam bentuk spectrum



AUTOCLAVE Autoklaf adalah mesin stim di bawah tekanan untuk membunuh bakteria, virus, kulat, dan spora berbahaya pada item yang diletakkan di dalam sebuah kapal tekanan. Item dipanaskan ke suhu pensterilan yang sesuai untuk jumlah masa tertentu.

pH meterIa digunakan untuk mengukur pH sesuatu media bagi menjamin kualiti media yang dihasilkan.Kalibrasi pH meter perlu dilakukan setiap kali digunakan denganmenggunakan larutan buffer pH 4.0, pH7.0 dan pH10.0Elektrod bagi pH meter hendaklah sentiasa berada dalam larutanpenyimpanan.Pembersihan dilakukan setiap kali selepas digunakan dengamnmembersihkan elektrod dengan menggunakan air suling dan dilap denganmenggunakan tisu lembut.



PENIMBANG

digunakan untuk mengukur berat di dalam makmal, seperti media dan bahan reagen

AUTOCLAVE autoklaf adalah mesin stim di bawah tekanan untuk membunuh bakteria, virus, kulat, dan spora berbahaya pada item yang diletakkan di dalam sebuah kapal tekanan. Item dipanaskan ke suhu pensterilan yang sesuai untuk jumlah masa tertentu.



IncubatorDigunakan untuk proses pengeraman bakteria pada suhu dan

masa yang telah ditetapkan seperti kaedah yang digunakan.

Bagi kawalan kualiti, ujian incubator humidity perlu dijalankan

setiap tiga bulan dan carta suhu perlu direkodkan setiap dua

kali sehari

CentrifugeDigunakan untuk memisahkan sampel yang padat dan sukar

ditapis/dipisahkan ke dalam bentuk cecair dan pepejal

berdasarkan ketumpatan. Ia dilakukan dengan cara memutar

campuran dengan sangat cepat dan bertumpu pada titik pusat



MicropipetteDigunakan untuk memindahkan cairan atau larutan dari satu tempat. Dalammenggunakan mikropipet, ia memerlukan pipet tip untuk menampung cecaorlam bentuk single chanel dan multi chanel. Mikropipet perlu dijalankankalibrasi setiap yang dipipet. Mikropipet terdapat dalam bentuk single chanekdan mulit chanel. Mikropipet perlu dijalankan kalibrasi setiap tahun dandijalankan kualiti Piston of verification Apparatus (POVA) setiap 6 bulan bagimemastikan keputusan analisis adalah tepat.



PROGRAM JAMINAN

KESELAMATAN MAKANAN



OBJEKTIF`

PEMBELAJARAN

Pada akhir pembelajaran ini anda boleh:

Menerangkan jenis-

jenis pensijilan

Menerangkan

program jaminan

keselamatan

makanan



PENGENALAN

Program Jaminan Keselamatan Makanan

Peraturan 9 (Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009) mewajibkan

setiap empunya dan penghuni premis pengilangan makanan untuk

menyediakan dan mengadakan satu Program Jaminan Keselamatan

Makanan (PJKM).

PJKM merupakan satu sistem amalan

terancang yang didokumenkan dan

memberi jaminan bahawa mana-mana

jenis makanan tertentu tidak akan

memudaratkan pengguna apabila dimakan.



PENGENALAN

Program Jaminan Keselamatan Makanan

Antara PJKM yang telah diperkenalkan oleh KKM kepada premis yang

terlibat dalam pengilangan makanan adalah seperti Makanan Selamat

Tanggungjawab Industri (MeSTI), Good Manufacturing Practice (GMP) dan

Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP)

BeSS atau‘’Bersih, Selamat, Sihat,

adalah pengiktirafan yang disediakan

oleh KKM kepada premis outlet

makanan



SKIM PROGRAM JAMINAN KESELAMATAN MAKANAN (PJKM), KKM

- Pendekatan jaminan keselamatan makanan mengikut kesediaan pihak industri

makanan

Dilaksanakan pada 2012

•Mensasarkan PKS

•Berdasarkan peraturan

•PERCUMA

MeSTI

GMP

HACCP


•Berdasarkan permintaan

•Fi dikenakan


•Berdasarkan permintaan

•Fi dikenakan

PENGENALAN



PENGENALAN

Hierraki

HACCP

GMP

MeSTI



MeSTI

Pensijilan Makanan Selamat Tanggungjawab

Industri (MeSTI) adalah Program Jaminan

Keselamatan Makanan (PJKM) yang diberikan

kepada Industri Pengilangan Makanan khususnya

Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS) yangmemenuhi keperluan di bawah Peraturan-Peraturan

Kebersihan Makanan 2009



MeSTI

PENAMBAHBAIKAN

Satu Logo Merangkumkan elemen-elemen penting dari ketiga-

tiga skim di bawah SK1M kepada satu iaitu MeSTI

(Kawalan premis, kawalan proses, & keberkesanan

(traceability)

Sijil MeSTI sah

untuk 3 tahun

Pemeriksaan

Keselamatan

Makanan (PKM)

GMP 1

Malaysia

HACCP 1

Malaysia

SKIM KESELAMATAN MAKANAN 1 MALAYSIA (SK1M)

PENJENAMAAN SEMULA



GMP

Good Manufacturing Practice (GMP) atau Amalan

Pengilangan Yang Baik adalah Program Jaminan

Keselamatan Makanan (PJKM) yang dilaksanakan di kilang

makanan. Produk yang dikeluarkan dari kilang GMP memenuhi

standard kawalan kualiti yang ditetapkan

Proses pensijilan merangkumi pengauditan kecukupan,

pematuhan dan audit susulan (jikaperlu) oleh juruaudit yang

dilantik.

Pemegang sijil GMP KKM akan tertakluk kepada audit

pengawasan satu (1) kali setahun



GMP

Elemen GMP

Bangunan dan

Kemudahan

Kawalan

Operasi

Penyelenggaraan

dan Sanitasi

Pengangkutan

dan Pengedaran

Pengesanan

Audit Dalaman

Latihan



HACCP

Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP) adalah Program

Jaminan Keselamatan Makanan (PJKM) yang sistematik dalam

memastikan produk makanan selamat dari bahaya kimia, biologi, fizikal,

mikroorganisma patogen dan radiasi

HACCP diberikan ke atas produk makanan untuk meminimakan atau

mengurangkan bahaya keselamatan makanan dan diiktiraf diperingkat

antarabangsa.

Proses pensijilan merangkumi pengauditan kecukupan, pematuhan dan audit susulan (jika perlu) oleh juruaudit yang dilantik.

Pemegang sijil HACCP KKM akan tertakluk kepada audit pengawasan setiap

6 bulan atau dua (2) kali setahun.



HACCP

Elemen HACCP

1. Menjalankan

analisis bahaya

2. Menentukan titik

kawalan kritikal

3. Mewujudkan had

kritikal bagi setiap

CCP

4. Mewujudkan sistem

pemantauan dan kawalan

bagi setiap CCP

5. Mewujudkan

kaedah

pembetulan

6. Mewujudkan

prosedur pengesahan

7. Mewujudkan

rekod dan

dokumentasi



BeSS

Pengiktirafan “Bersih, Selamat dan Sihat” atau BeSS adalah satu

pengiktirafan yang diberikan kepada pengusaha premis makanan

bagi menggalakkan pengusaha premis makanan menyediakan

makanan yang selamat dan sihat kepada pelanggan.

Tempoh Sah Laku : 3 Tahun (pembaharuan- 3 bulan sebelum

tarikh luput)



SOALAN KUIZ

1. Apakah itu PJKM?

A. Program Jaminan Kualiti Makanan

B. Program Jaminan Keselamatan Makanan

C. Program Jaminan Kesihatan Makanan

D. Program Jaminan Kawalan Makanan

Jawapan: B



SOALAN KUIZ

2. Sila nyatakan jenis pensijilan Program Jaminan Keselamatan Makanan?

Jawapan: HACCP, GMP, MeSTI dan BeSS



PERUNDANGAN MAKANAN



OBJEKTIF

PEMBELAJARAN

Pada akhir pembelajaran ini anda boleh:

Menerangkan

berkenaan akta

dan peraturan

dibawahnya

Menerangkan

definisi akta dan

peraturan



PENGENALAN

Tujuan - untuk memaklumkan orang ramai mengenai undang-undang berkaitan

makanan yang telah diluluskan oleh pihak berkuasa di Malaysia

Secara umumnya, kewujudan undang-undang khusus di Malaysia yang berkaitan

dengan bidang makanan ini adalah bertujuan untuk melindungi setiap pengguna

makanan, mewujudkan keseragaman dalam penghasilan dan pengeluaran

makanan serta memastikan kebersihan dan keselamatan setiap makanan yang

dihasilkan.

Asas yang menjadi dasar kepada pembentukan kepada undang-undang yang

berkaitan dengan makanan ini adalah semua perkara yang menyentuh mengenai

kandungan dalam makanan, premis menjual makanan dan pengendali

makanan. Terdapat juga perkara yang tidak disentuh secara langsung, namun

termasuk di dalam perlindungan makanan, iaitu hal yang berkaitan dengan penyimpanan, pembungkusan, penghidangan dan cara mempamerkan makan



PENGENALAN

Definisi akta dan peraturan:-

• Undang-undang tentang sesuatu yang digubal oleh parlimen

• Dibentang dan diluluskan oleh parlimenAkta

• Tidak perlu dibentang di parlimen

• Memadai dipersetujui danditandatangani oleh Menteri

• Nota kabinet perlu dibuat dandimaklumkan kepada kabinet

Peraturan



PENGENALAN

Akta Makanan Dan Peraturan Lain yang Terkandung di Dalamnya

Peraturan-Peraturan Makanan 1985

Akta Makanan 1983

Peraturan-Peraturan Makanan (Notis Di Bawah

Seksyen 32B) 2007

Peraturan-Peraturan KebersihanMakanan

2009

Peraturan-Peraturan Makanan(Pengeluaran Sijil Kesihatan bagiEksport Ikan dan Keluaran Ikan

ke Kesatuan Eropah) 2009

Peraturan-Peraturan Iradiasi 2011

Peraturan-Peraturan Makanan (Fi Analisis

Makanan) 2016

Peraturan-Peraturan Makanan

(PengkompaunanKesalahan) 2017



AKTA MAKANAN

1983

Akta Makanan 1983 (Food Act 1983) merupakan undang-undang utama yang

berfungsi untuk melindungi orang ramai terhadap bahaya yang wujud dari segi

kesihatan dan penipuan pada penyediaan, penjualan dan penggunaan makanan,

dan juga mengenai perkara-perkara yang berkaitan dengannya. Akta ini telah

diwartakan pada 10 Mac 1983.

Akta Makanan 1983 ini adalah akta utama atau akta induk yang mengawalselia

aktiviti pengeluaran, pemprosesan, pengiklanan dan perkara-perkara lain berkaitan

bidang makanan dan minuman. Seksyen 34(1) Akta Makanan 1983 menyatakan

Menteri Kesihatan boleh membuat peraturan-peraturan bagi melaksanakanperuntukan-peruntukan Akta ini.

Akta ini terbahagi kepada lima bahagian utama, iaitu yang berkaitan dengan aspek

pentadbiran dan penguatkuasaan, jenis-jenis kesalahan dan keterangan,

import, waranti dan pembelaan, serta perkara-perkara lain yang merangkumi

pendakwaan, kuasa untuk mengenakan kompaun, perlindungan terhadap tindakan

undang-undang, kuasa menggubal undang-undang, gantirugi dan sebagainya.

Terdapat 36 seksyen di dalam akta ini.



AKTA MAKANAN

1983

Melalui seksyen-seksyen serta peruntukan yang terdapat di dalamnya, maka suatu

standard khas telah ditetapkan berdasarkan setiap peruntukan tersebut, contohnya

seperti Seksyen 15 dan 16 yang menetapkan peraturan khas bagi pelabelan

makanan.

Seksyen 15 ini menyentuh mengenai jika suatu standard telah ditetapkan bagi apa-

apa makanan, maka standard itu hendaklah dinyatakan oleh orang yang

membungkus, melabel atau mengiklankannya. Sekiranya makanan yang

disediakan itu tidak menepati standard atau menyebabkan standard makanan itu

dikelirukan, orang itu atau perbuatan sedemikian itu dikira telah melakukan suatukesalahan

Manakala Seksyen 16 pula menyentuh mengenai kesalahan yang berkaitan dengan

perbuatan memalsukan label atau pelabelan palsu.



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985

Peraturan-Peraturan Makanan 1985 adalah undang-undang yang digubal di

bawah Akta Makanan 1983 yang dikuatkuasakan oleh Kementerian Kesihatan

Malaysia dan Pihak Berkuasa Tempatan.

Ia perlu dipatuhi bagi melindungi orang ramai terhadap bahayanya dari segi

kesihatan dan penipuan dalam penyediaan, penjualan dan penggunaan makanan

dan mengenai perkara-perkara berkaitan dengannya supaya makanan yang

dihasilkan selamat, berkualiti, bersih dan bebas daripada pencemaran

Peraturan-Peraturan Makanan 1985 telah diwartakan oleh kerajaan pada 26

September 1985

Peraturan ini tidak terpakai bagi apa-apa makanan yang disediakan, dikeluarkan

atau dibungkus untuk dieksport ke luar Malaysia.



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985

Peraturan ini terbahagi kepada sepuluh (10) bahagian utama, iaitu yang berkaitan

dengan aspek waranti, prosedur mengambil sampel, pelabelan, aditif makanan

dan nutrien yang ditambah, bungkusan bagi makanan, juzuk kebetulan,

standard dan kehendak pelabelan tertentu bagi makanan, penggunaan air, ais

dan stim serta perkara-perkara lain yang merangkumi makanan yang takdistandardisasikan di tempat lain dan penalti.

Terdapat 399 peraturan dan 30 jadual yang berkaitan



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985

PERATURAN-PERATURAN MAKANAN 1985SUSUNAN PERATURAN-PERATURAN

• Bahagian I : Permulaan (Per. 1 & 2)

• Bahagian II : Waranti (Per.3)

• Bahagian IIA : Kelulusan untuk penjualan makanan yang diperoleh melalui bioteknologi moden (Per. 3A)

• Bahagian III : Prosedur bagi mengambil sampel (Per. 4-8) –

• Bahagian IV : Pelabelan (Reg. 9-18E)

• Bahagian V : Aditif makanan & nutrien yg ditambah (Per.19-26A)

• Bahagian VI : Bungkusan bagi makanan (Per. 27-36A)

• Bahagian VII : Juzuk kebetulan (Per.37-41)

• Bahagian VIII : Standard & kehendak pelabelan tertentu bagi makanan(Per. 42-393A)

• Bahagian XI : Penggunaan air, ais dan stim (Per. 394-394A)

• Bahagian X : Pelbagai (Per. 395-399)



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985


Per. 42-75 : Bijirin, Hasil Bijirin, Kanji dan Roti

Per. 76-78 : Malt dan Ekstrak Malt

Per. 79-81 : Bahan Pengudara Makanan

Per. 82-117 : Susu dan Hasil Susu

Per. 118-134 : Bahan pemanis

Per. 135-140 : Konfeksi

Per. 141-155 : Daging dan Hasil Daging

Per. 156-170 :Ikan dan Hasil Ikan

Per. 171-178 : Telur dan Hasil Telur

Per. 179-208 : Lemak Makan dan Minyak Makan

Per. 209-222 : Sayur-sayuran dan Hasil Sayur-sayuran

Per. 223-234 : Sup dan Stok Sup

Per. 225-245 : Buah-buahan dan Hasil Buah-buahan

Per. 246-251 : Jem, Jeli Buah, Marmalad dan Seri Kaya

Per. 252-259 : Kekeras dan Hasil Kekeras



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985


Per. 260-273 :Teh, Kopi, Cikori & Hasil yang Berkaitan

Per. 274-281 :Koko dan Hasil Koko

Per. 282 :Susu Kocak

Per. 283-333 :Garam dan Rempah

Per. 334-347 :Cuka, Sos, Cutni dan Jeruk

Per. 348-360 :Minuman ringan

Per. 360A :Air Mineral Semulajadi

Per. 360B :Air Minuman Berbungkus

Per. 360C :Mesin jual air

Per. 361-386A :Minuman beralkohol

Per. 387 :Syandi

Per. 388-393A :Makanan Bertujuan Khas

Per. 394-394A :Standard bagi air atau ais

Per. 395-399 :Pelbagai



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985

PERATURAN-PERATURAN MAKANAN 1985JADUAL PERATURAN

Jadual Pertama (Peraturan 3) Makanan Yang Memerlukan Waranti Bertulis

Jadual Kedua (Peraturan 6) Label Bagi Sampel Makanan

Jadual Ketiga Borang A (Peraturan 7 (1)) Permintaan Bagi Analisis Sampel Makanan

Jadual Keempat (Peraturan 7 (2)) Perakuan Juruanalisis

Jadual Kelima (Peraturan 14) Makanan Yang Memerlukan Penandaan Tarikh

Jadual Kelima A (Peraturan 18c) Syarat-syarat Kandungan Nutrien Untuk

Kegunaan Akuan Pemakanan

Jadual Keenam (Peraturan 20) Bahan Pengawet Yang Dibenarkan Yang Boleh

Ditambah Pada Makanan Tertentu Dan Kadar Maksimum Yang DibenarkanDalam Setiap Hal

Jadual Keenam (A) (Peraturan 20a) Agen Antimikrobial Yang Dibenarkan Yang

Boleh Digunakan Dan Kadar Maksimum Yang Dibenarkan Dalam Setiap Hal

Jadual Ketujuh (Peraturan 21) Bahan Pewarna Yang Dibenarkan

Jadual Kelapan (Peraturan 22) Daftar I Bahan Perisa Yang Tidak Dibenarkan



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985


Jadual Kesembilan (Peraturan 23) Penambah Perisa Yang Dibenarkan

Jadual Kesepuluh (Peraturan 24) Antipengoksida Yang Dibenarkan Yang Boleh

Ditambah Pada Makanan Tertentu Dan Kadar Maksimum Yang Dibenarkan

Dalam Setiap Kes

Jadual Kesebelas (Peraturan 25) Kondisioner Makanan Yang Dibenarkan

Jadual Kedua Belas (Peraturan 26) Nutrien Yang Ditambah Yang Dibenarkan

Jadual Kedua Belas A (Peraturan 26a) Kultur Probiotik

Jadual Ketiga Belas (Peraturan 28) Kadar Maksimum Yang Dibenarkan BagiPembebasan Plumbum Dan Kadmium

Jadual Keempat Belas (Peraturan 38) Kadar Maksimum Yang Dibenarkan BagiCemaran Logam Dalam Makanan Tertentu

Jadual Keempat Belas A (Peraturan 38a) Kadar Maksimum 3-

monochloropropane-1.2-diol (3-mcpd) Yang Dibenarkan Dalam Makanan

Tertentu

Jadual Kelima Belas (Peraturan 39) Mikroorganisma Dan Toksinnya



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985


Jadual Kelima Belas A (Peraturan 40) Residu Drug

Jadual Keenam Belas (Peraturan 41) Residu Racun Perosak

Jadual Keenam Belas AA (Peraturan 91b) Paras Nutrien Bagi Susu TepungRumusan Untuk Kanak-kanak

Jadual Keenam Belas B [Subperaturan 132a(3)] Bahan Yang Boleh DigunakanDalam Asas Bahan Pemanis Tiruan

Jadual Ketujuh Belas [Peraturan 133(2)] Bahan Pemanis Tanpa Zat Yang

Dibenarkan, [Peraturan 133(2a)] Kadar Maksimum Yang Dibenarkan Bagi

Acesulfame Potassium Dalam Makanan Tertentu

Jadual Kedua Puluh A (Peraturan 134(3)) Standard Bagi Aspartame (Aspartyl

Phenylalanine Methyl Ester)

Jadual Kedua Puluh B (Perenggan 361(5A)(a)) Meminum Arak Boleh

Membahayakan Kesihatan

Jadual Kedua Puluh C (Perenggan 361(5A)(b)) Tanda Larangan



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985


Jadual Kedua Puluh Satu [Peraturan 389(3)] Paras Nutrien Bagi Rumusan

Bayi, (Peraturan 389(3A)) Ramuan Pilihan Dalam Rumusan Bayi

Jadual Kedua Puluh Satu A (Peraturan 389A) Tahap Nutrien Bagi Rumusan

Susulan Tahap Nutrien (Bagi Setiap 100 Kcal)

Jadual Kedua Puluh Dua [Peraturan 390(6) Dan 391 (6)] Paras Nutrien Bagi

Makanan Berkaling Untuk Bayi Dan Kanak-kanak Dan Makanan Berasaskan

Bijirin Untuk Bayi Dan Kanak-kanak, (Peraturan 390(7)) Aditif Makanan Yang

Dibenarkan Dalam Makanan Berkaling Untuk Bayi Dan Kanak-kanak

Jadual Kedua Puluh Tiga [Subperaturan 391(14)] Aditif Makanan Yang

Dibenarkan Dalam Makanan Diproses Yang Berasaskan Bijirin Untuk Bayi Dan Kanak-kanak Kecil

Jadual Kedua Puluh Empat (Peraturan 392 (3) ) Jumlah Nilai Tenaga

Maksimum Bagi Makanan Tenaga Rendah

Jadual Kedua Puluh Empat A (Peraturan 393A ) Ramuan Yang Dibenarkan

Dalam Pengganti Garam



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN 1985


Jadual Kedua Puluh Lima [Subperaturan 360b(3) Dan 360c(3)] Standard Bagi

Air Minuman Berbungkus Dan Air Dari Mesin Jual Air

Jadual Kedua Puluh Lima A [Subperaturan 394(1)] Standard Bagi Air

Jadual Kedua Puluh Enam (Peraturan 360a(7)) Standard Bagi Air Mineral

Semulajadi

Jadual Kedua Puluh Tujuh (Peraturan 360a(2)) Lesen Untuk Mengambil Air

Mineral Semulajadi Daripada Punca Bagi Maksud Perdagangan Atau

Perniagaan

Jadual Kedua Puluh Lapan (Peraturan 360b (1a)) Lesen Untuk Mengambil Air

Minuman Dari Mana-mana Sumber Bagi Maksud Dagangan Atau Perniagaan

Jadual Kedua Puluh Sembilan (Peraturan 394a) Lesen Untuk Penyediaan Ais

Bagi Maksud Perdagangan Atau Perniagaan

Jadual Ketiga Puluh [Subperaturan 360c(4)] Lesen Untuk Mengendalikan

Mesin Jual Air



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN (NOTIS

DI BAWAH

SEKSYEN 32B) 2007

Di bawah Peraturan ini, apabila pihak berkuasa mengesan kesalahan yang

dilakukan contohnya pengendali makanan tidak memakai apron, maka di bawah

peruntukan ini, notis boleh terus dikeluarkan.



PERATURAN-

PERATURAN

KEBERSIHAN

MAKANAN 2009

Secara umumnya, melalui Akta Makanan 1983, terdapat satu peraturan khas yang

menyentuh mengenai perjalanan dan penyelenggaraan premis makanan serta

kehendak-kehendak am dan khusus sesebuah premis makanan, iaitu melalui

Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009. PPKM 2009 ini merupakan

Peraturan yang digubal mengikut peruntukan Seksyen 34 di bawah Akta Makanan1983 dan telah diwartakan oleh kerajaan pada 28 Februari 2009.

Ia diwujudkan khususnya adalah untuk melindungi pengguna daripada penyakit

bawaan makanan serta menjamin keselamatan makanan yang dipasarkan untuk

pengguna.

Di bawah Peraturan ini terdapat dua perkara diperkenalkan, pertama adalah

pendaftaran premis makanan mengikut kategori dan kedua adalah kesalahan-

kesalahan yang boleh dikompaun. Terdapat empat (4) kategori premis makanan yang

wajib didaftarkan dan 33 jenis kesalahan-kesalahan yang boleh dikompaun.

Perkara yang diberi perhatian dalam peraturan berkaitan dengan premis makanan ini

ialah tapak premis makanan, lesen perniagaan bagi tapak premis, keadaan struktur

premis dalam dan luar, serta pengurusan sampah sarap di dalam dan di luar

persekitaran kawasan premis.



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN

(PENGELUARAN

SIJIL KESIHATAN BAGI EKSPORT

IKAN DAN

KELUARAN IKAN

KE KESATUAN

EROPAH) 2009

Mana-mana orang yang berhasrat untuk mengeksport apa-apa ikan dan

keluaran ikan ke Kesatuan Eropah hendaklah mematuhi kehendak Kesatuan

Eropah:

Mempunyai sijil kualiti ikan di bawah Peraturan-Peraturan Perikanan(Kawalan Kualiti Ikan bagi Eksport ke Kesatuan Eropah) 2009.

Sijil kesihatan bagi setiap konsainan.



PERATURAN-

PERATURAN

IRADIASI 2011

Tiada seorang pun boleh menggunakan mana-mana premis bagi rawatan

iradiasi makanan melainkan jika premis itu didaftarkan di bawah peraturan ini.

Pendaftaran Premis Iradiasi Makanan

Operasi Premis Iradiasi Makanan Perakuan Iradiasi

Kehendak Pembungkus dan Pelabelan

Terdapat 14 peraturan



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN (FI

ANALISIS

MAKANAN) 2016

Fi bagi perkhidmatan analisis makanan di Makmal Keselamatan dan Kualiti

Makanan, Kementerian Kesihatan Malaysia

Terdapat 3 peraturan



PERATURAN-

PERATURAN

MAKANAN

(PENGKOMPAUNAN

KESALAHAN) 2017

Peraturan ini diwujudkan memberi kompauan kepada kesalahan yang nyata

yang dijumpai contohnya tarikh luput, bahasa

Daripada 399 Peraturan yang terdapat dalam PPM 1985, hanya 15 peraturan

sahaja yang dikenalpasti untuk dikeluarkan kompauan kesalahan sepertiberikut:-

• Per. 9-11, 14, 16, 18 & 18E - Pelabelan makanan

• Per. 35 – Pembungkus yang rosak

• Per. 36 – Patung, duit, mainan dll dalam makanan ataubungkusan makanan

• Per. 360A – Air mineral semulajadi

• Per. 360B – Air minuman berbungkus

• Per. 360C – Air dari mesin jual air

• Per. 361 – Standard am bagi minuman beralkohol• Per. 386A – Sebatian minuman keras

• Per. 394A – Standard bagi ais



SOALAN KUIZ

1. Sila nyatakan definisi bagi akta dan peraturan

Jawapan :

Akta: Undang-undang tentang sesuatu yang digubal oleh parlimen. Dibentang dan diluluskan oleh parlimen

Peraturan: Tidak perlu dibentang di parlimen. Memadai dipersetujui danditandatangani oleh Menteri. Nota kabinet perlu dibuat dan dimaklumkankepada kabinet



SOALAN KUIZ

2. Berapakah bilangan peraturan yang terdapat di dalam Peraturan Makanan

1985?

A. 36

B. 30

C. 33

D. 399

Jawapan: D



Tajuk

Analisis Makanan dan Aktiviti Kawalan

Keselamatan dan Kualiti Makanan

Agensi/Kluster

Program Keselamatan dan Kualiti Makanan

Pereka BahanKursus/Pembelajaran

1. Pn. Nor Khamisah bt Abdul Rahman @ Tahir

2. Pn. Junaidah bt Haron

3. Pn. Pizawati bt Mohammad

4. En. Mohd Nazry Asmady b. Sha’ari

analisis makanan dan aktiviti kawalan keselamatan …

Documents