7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

1/21

Kelayakan, Syarat,Saraan & Pembantu

HakimBab 4

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

2/21

Syarat Menjadi Hakim

IslamKehakiman sebagai tugas wilayah

Org kafir tak boleh jadi wali secara mutlak (JumhurAl-Nisa 141 & 144

Hanafi Boleh jika berhubungan kes org bukanIslam lantik ahl al-Dhimmah

Tidak bawa mudarat kpd Islam

Org bukan Islam boleh jadi saksi sesama mereka

Madkur

Boleh lantik gol. bukan Islam utk kes org Islam kecuali

dlm hal kekeluargaan

Alasan dlm Majalle syarat saksi dan Hakim tiadaIslam

Jumhur tolak

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

3/21

Syarat Hakim - Islam

Alasan Madkur

Hanbali, Zahiri, Ibn Masud, Auzai -sokong

Pendapat ini disanggah Abd. Utwah

Tiada bukti Imam Ahmad kata kecualiriwayat kedua dlm Turiq Hukmiyyah

Pengharusan saksi bukan Islam

terhadap org Islam hanya ketika

darurat

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

4/21

Syarat Hakim

Baligh

Umur sebenar tidak ditetapkan

Dari segi pentadbiran

Baligh adalah syarat minimun

Beraqal

Termasuk tamyiz, cerdik & berupaya

selesai masalah

Boleh membaca dan menulis ?

Harus kerana Nabi pun ummi

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

5/21

Syarat Hakim

Merdeka

Hamba tidak sah kerana kehakiman termasukdim kekuasaan wilayah

Mesti merdeka yg mutlak

Lelaki

Pendapat Jumhur

Hujah -

Mawardi lelaki lebih dari segi mental & fizikal

Shirazitugas Hakim bergaul lelaki. Wanita

timbul fitnah

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

6/21

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

7/21

Syarat Hakim

Adil Fasiq tidak sah

Mawardi Bercakap benar, amanah, berssih dari perkara yg

diharamkan, jauh dari sifat yg meragukan, tidak sukaberjenaka, bergurau dan jaga maruah sertadipercayai keadilannya

Pendapat lain .Adil bukan syarat sah harus lantik org fasiq

Hanafi Hukuman Kadi fasiq diterima selagi selarasdgn syarak.

Mazhab Hanafi adil adalah syarat kesempurnaanlantikan tapi bukan syarat jadi kadi.

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

8/21

Syarat Hakim

Mujtahid Tidak sah lantik hakim yg jahil dan muqallid Mawardi

Tahu al-Quran dan perkara berkaitan dgn Quran,

Tahu sunnah dan yg bersangkutan, tahu pendapatulama salaf & tahu qiyas.

Maliki Jika tiada mujtahid boleh lantik muqallid yg

sempurna

Hanafi Tidak syaratkan keahlian dlm ijtihadHanya sebagai syarat keutamaan lantikan saja

KasaniHarus lantik Kadi yg jahil tapi menghukum dgn rujuk

kpd pendapat fatwa dan golongan Alim yg lain.

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

9/21

Syarat Hakim

Sempurna panca indera

Tak boleh lantik org pekak & bisu

Kerana keputusan mereka timbul shubhah

Imam Malik dan ShafiI

Sah lantik org buta

Rasulullah pernah lantik Ibn Maktum

yg buta jadi kadi di Madinah

Jumhur tolak hujah ini

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

10/21

Kelayakan Hakim Mahkamah Sivil

Tertakluk Per. 123 Perlembagaan

Warganegara Malaysia

Pengalaman 10 tahun sebagai

Peguam mahkamah @

Anggota Perkhid. Kehakiman Persekutuan @

Anggota Perkhid. Kehakiman Negeri @

Pernah berkhidmat di PerkhidmatanKehakiman @

Undang-undang Persekutuan

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

11/21

Kelayakan Hakim Sivil

Melalui lantikan bukan permohonan

Kelayakan

Selain kehendak perlembagaan faktorlain

Lama berkhidmat

Pengalaman yang luas

Rekod perkhidmatan yg cemerlangEtika & akhlak yang tinggi

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

12/21

Saraan Hakim

Meliputi gaji, elaun dan kemudahan lain

Zaman Rasulullah

Tiada gaji ditentukan

Perkhidmatan Kerana Allah & Sukarela

Diperkenalkan oleh Sayyidina Umar

Ketika lantik Zaid b. Thabit

Bukan ujrah tapi sebagai ji

alah

keranaKehakiman aqad yg harus bukan lazim

Ramai Hakim tidak ambil

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

13/21

Saraan hakim

Kerajaan Abbasiyyah cukup jaga Meliputi gaji & lain-lain elaun (rizq al-qudah)

Abdullah b. Lahiyah Hakim di Mesir

Terima 30 dinar sebulan

Hukum terima Upah @ Gaji makruh bila sudah kaya @ tidak memerlukan

Sahabat ShafiI harus jika berhajat

Ibn Qudamah & Jumhur harus bagi tujuan tumpukanperhatian dlm tugas

Pesanan Umar kpd Muaz & Abu Ubaydah Cari lelaki yg soleh & lantikHakim

Senangkan mereka dgn gaji yg cukup

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

14/21

Saraan hakim

Kediaman Pakaian & Kenderaan Mawardi sediakan tempat tinggal selesa & ditengah

kaw. Bidangkuasanya Abu Yusof

Amir pertama tentukan pakaian khas Qadi al-Qudah

Waqi Hakim Hasan Basri dgn serban hitam di zaman Umar

Hajjaj Yusof al-Thaqafi Pakai songkok tinggi (al-Tawilah)

Abdullah b Ahmad Al-Kindi pakai pakaian hitam setiap selasa & khamis

Hakim di Andalus ada pakaian rasmi utk Hakim Kenderaan

Keldai

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

15/21

Saraan Hakim Sivil

Diluluskan Parlimen

Gaji & elaun lumayan

Berbagai kemudahan yg berkaitan

Kebajikan Hakim Mah. Agung dijagaoleh parlimen

Kewibawaan Hakim mah. Agung & Tinggi

tidak boleh dipersoal atas alasan usia yanglewat

Terpelihara drp tuntutan sivil ketikajalankan tugas

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

16/21

Qadi al-Qudah

Mula muncul zaman Harun al-RashidDiberikan kpd Abu Yusof Yaqub al-

Ansari (sahabat Abu Hanifah)

Mawardi hanya sebut sekali sahajadalam kitab Ahkam SultaniyyahMaka dgn ini ketua Negara boleh lantik Qadi

al-Qudah sebagai gantinya untuk

mengawasi para hakimDi Andalus jawatan ini dikenali sebagai

Qadi al-Jamaah

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

17/21

Pembantu Hakim

Ajma Menghadirkan pihak yg bertikai

Katib

Juru tulis butiran perbicaraan

ShafiI dua caraHakim yg tentukan bentuk penulisan

Jurutulis catat setiap patah perkataan & disemakHakim

Qussam Urus pembahagian harta pihak yg menuntut

Mesti amanah & tahu konsep pembahagian

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

18/21

Pembantu Hakim

Allazi ala rasihi

Panggil pihak-pihak & tentukan siapa ygbercakap dulu

Di Andalus dikenali al-Hatif

Sahib al-Masail

Membawa saksi & kenalpasti saksi yg layak

Maawin

Panggil mereka yg diperintah hadir keMahkamah

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

19/21

Pembantu Hakim

Hajib Jaga pintu mahkamah Tentukan giliran pihak-pihak

Umna

Kendalikan harta pusaka dan selia harta anakyatim

Jurubahasa Wujud setelah Islam berkembang

ShafiI letak mereka setaraf saksi

Abu Hanifah menyamai keterangan pakar Sarakhsiy Mesti Islam dan boleh dipercayai

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

20/21

Bila Syura Ulama Diadakan

Ulama boleh bersama Hakim dlm sidangkehakiman

Hanafiyyah

Hakim tak boleh mesyuarat dgn Ulama semasasidang berjalan

Malikiyyah

Tidak harus ulama berada dlm sidang kerana bolehganggu tugas Hakim

Pendapat lain

Diwujudkan bilik khas kpd ulama sebagai pemerhati

7/31/2019 04 Kelayakan, Syarat, Saraan Dan Pembantu Hakim

21/21

Syura Jamaah Ulama

Boleh lantik ulama @ pakar dlmbidang masing-masing

Beri pandangan bila diminta

Diamalkan Khulafa al-Rashidin

Tujuan musyawarah

Remind hakim kemungkinan beliau

terlupa dlm dakwaan dan pembuktian